Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Jak rozdzielić i podzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie

Sądowy podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej ma na celu sprawiedliwe rozdysponowanie wchodzących w skład tego majątku aktywów, nie obejmuje natomiast podziału pasywów ciążących na współuprawnionych osobiście, bądź obciążających któryś ze składników ich majątku. Sposób rozdzielenia wspólnie zgromadzonego majątku między współuprawnionymi nie może bowiem wpływać na sytuację prawną ich wierzycieli np. banku (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 września 1968 r., III CRN 209/68, OSNCP 1969, nr 6, poz. 112, z dnia 26 stycznia 1972 r., III CRN 477/71, OSPiKA 1972, Nr 9, poz. 174, z dnia 12 stycznia 1978 r., III CRN 333/77, oraz z dnia 20 września 2000 r., I CKN 295/00, OSNC 2001, Nr 2, poz. 32). Ta ogólna reguła nie rozwiązuje jednak problemu, według jakich zasad powinno nastąpić oszacowanie wchodzących w skład majątku składników (nieruchomości i niektórych praw), które pozostają obciążone hipoteką zabezpieczającą wierzytelności (najczęściej wierzytelności kredytowe, z których pochodziły środki na ich nabycie) także po ich przyznaniu na wyłączność któremuś z byłych małżonków.

Jako pierwsza wykształciła się i utrwaliła koncepcja, zgodnie z którą obciążenia rzeczowe nieruchomości, w tym również hipoteki zabezpieczające kredyty udzielone małżonkom w czasie trwania wspólności majątkowej, powodowały zmniejszenie wartości przedmiotu, który obciążały, wobec czego należało je uwzględnić przy ustalaniu wartości tego składnika majątku wspólnego. Ten kierunek nawiązywał do wskazówek płynących z przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm. – dalej GospNierU), mających zastosowanie – z uwagi na generalny charakter zawartych w niej zasad szacowania nieruchomości (art. 149 GospNierU) – do określania wartości wszystkich nieruchomości, bez względu na ich rodzaj, położenie i przeznaczenie, a także bez względu na podmiot własności i cel wyceny, z wyłączeniem jedynie określania wartości nieruchomości w związku z realizacją ustawy o scalaniu i wymianie gruntów. W § 38 ust. 1 i 2 rozporządzenia wykonawczego zamieszczony został nakaz uwzględnienia przy określaniu wartości nieruchomości jej obciążenia ograniczonymi prawami rzeczowymi, jeżeli wpływają one na zmianę tej wartości (ust. 1). Pomniejszenie następowało o kwotę odpowiadającą wartości tego prawa, równej zmianie wartości nieruchomości, spowodowanej następstwami jego ustanowienia (ust. 2).

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik

W orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd ten przyjęty został w postanowieniu z dnia 5 października 2000 r., II CKN 611/99 („Monitor Prawniczy” 2001, nr 2, s. 93), zakres jego stosowania rozszerzono następnie w uchwale z dnia 25 czerwca 2008 r., III CZP 58/08 (OSNC 2009, nr 7-8, poz. 99) i kontynuowano w postanowieniach z dnia 21 stycznia 2010 r., I CSK 205/09 („Rodzina i Prawo” 2011, nr 19, s. 92), z dnia 20 kwietnia 2011 r., I CSK 661/10 (OSNC-ZD 2012, nr B, poz. 31), z dnia 26 października 2011 r., I CSK 41/11 („Izba Cywilna” 2012, nr 10, s. 37) i z dnia 21 marca 2013 r., II CSK 414/12, a także w wyroku z dnia 2 kwietnia 2003 r., III RN 55/02 (OSP 2005, Nr 3, poz. 32). Zwykle umniejszenie wartości dokonywane było przez proste odliczenie kwoty niespłaconego zadłużenia zabezpieczonego hipotecznie od rynkowej wartości nieruchomości, jednak w orzeczeniach podkreślano również potrzebę indywidualnego traktowania okoliczności każdej sprawy, w tym walorów i stopnia atrakcyjności nieruchomości i reguł stosowanych w obrocie, które mogły podważać wyniki metody arytmetycznej.

Prawidłowość takiego stanowiska poddana została krytyce w piśmiennictwie, a przytaczane argumenty znalazły odbicie w orzecznictwie sądów powszechnych, a następnie podzielone zostały także przez Sąd Najwyższy w powołanym przez Sąd Rejonowy postanowieniu z dnia 26 stycznia 2017 r., I CSK 54/16. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy przyjął, że jeżeli po ustaniu wspólności ustawowej małżonkowie pozostają dłużnikami osobistymi banku, odpowiedzialnymi solidarnie za spłatę zobowiązania kredytowego zabezpieczonego hipoteką obciążającą spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, sąd – określając wartość tego składnika majątkowego podlegającego podziałowi – bierze pod uwagę jego wartość rynkową bez uwzględnienia obciążenia hipotecznego. Argumentacja Sądu Najwyższego była wynikiem analizy zasad obrotu rynkowego nieruchomościami i prawami z obciążeniem hipotecznym. Sąd stwierdził, że wartość przedmiotu sprzedaży określana jest w takim wypadku jak dla przedmiotów nieobciążonych, z tym zastrzeżeniem, że zazwyczaj nabywca przekazuje – za zgodą zbywcy – określoną część ceny nabycia bezpośrednio wierzycielowi hipotecznemu, celem zaspokojenia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, co skutkuje wygaśnięciem hipoteki i jej wykreśleniem z księgi wieczystej za zgodą wierzyciela. Zmiana stanowiska miała istotne skutki przy określaniu rozmiaru spłat lub dopłat, ponieważ rynkowa wartość nieruchomości – po pominięciu kwoty zabezpieczenia hipotecznego, wyrażającej się aktualną wielkością zadłużenia – była istotnie wyższa niż po odliczeniu tego zadłużenia.

Następnie przedstawione zagadnienie, które pojawiło się także w pytaniach prawnych sformułowanych przez wiele sądów w konkretnych sprawach, było przedmiotem rozpoznania m.in. w sprawie (III CZP 21/18, OSNC z 2019 r. Nr 9, poz. 88), w której w dniu 28 marca 2019 r. zapadła uchwała potwierdzająca pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2017 r. Zgodnie z jej tezą – w sprawie o podział majątku wspólnego małżonków, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką zabezpieczającą udzielony małżonkom kredyt bankowy, sąd – przydzielając tę nieruchomość na własność jednego z małżonków – ustala jej wartość, jeżeli nie przemawiają przeciwko temu ważne względy, z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego.

Zabezpieczenie rzeczowe nie zmienia wielkości zobowiązania kredytowego współwłaścicieli (współuprawnionych) i nie przenosi na uczestnika, który otrzyma rzecz lub prawo, obowiązku samodzielnej spłaty długu z uwagi na zagrożenie egzekucją z nieruchomości (prawa) z wykorzystaniem hipoteki. Wierzyciel zachowuje swobodę wyboru dłużnika, od którego będzie się domagał zapłaty i nie ma obowiązku zaspokajania się z przedmiotu hipoteki. Również utrata przez jednego z dłużników osobistych pozycji dłużnika rzeczowego, stanowiąca skutek przyznania innemu współuprawnionemu wspólnej dotychczas nieruchomości lub prawa, nie wpływa na rozmiar zobowiązania ani na wiążący charakter zabezpieczenia hipotecznego. Nie daje też podstaw do prognozowania, które z współdłużników osobistych i w jakiej części spłaci zadłużenie. Zgodzić się więc należy, że najczęściej w postępowaniach działowych wartość wspólnej nieruchomości czy prawa nie powinna być obniżana z powodu ich obciążenia zabezpieczeniem hipotecznym niespłaconej wierzytelności kredytowej.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik

W konkretnych sprawach mogą jednak wystąpić takie okoliczności, które spowodują, że typowe rozwiązanie nie będzie spełniało swojej roli, ponieważ nie doprowadzi do założonego celu postępowania działowego, tj. do usunięcia stanu współwłasności nieruchomości bądź wspólności prawa w sposób sprawiedliwie wyważający interesy współuprawnionych. Przyczyny uzasadniające odejście od rozwiązania pomijającego obciążenie hipoteczne mogą mieć charakter podmiotowy i wynikać z osobistej lub majątkowej sytuacji współuprawnionych, potrzebę odstępstwa mogą też powodować okoliczności dotyczące przedmiotu postępowania, w tym szczególnie proporcja w jakiej pozostaje wielkości obciążenia do wartości obciążonej nieruchomości lub prawa, powodujące, że obciążenie rzutuje na wartość rynkową nieruchomości lub prawa, a nawet – w skrajnych wypadkach – praktycznie pozbawia przedmiot zabezpieczenia zdolności zbywczej lub też prowadzi do poważnego zagrożenia krzywdzącym i nieodpowiadającym założeniom postępowania działowego wynikiem tego postępowania.

W takich wypadkach możliwe jest uwzględnienie obciążenia przez odliczenie nominalnej wartości hipoteki albo też zastosowanie innych rynkowych kryteriów urealniania wartości przedmiotu zniesienia współwłasności (wspólności), gdyż przyjąć należy, że wówczas zabezpieczone obciążenie wpływa negatywnie na wartość przedmiotu działu między uczestnikami postępowania działowego. Wielość różnych możliwości i splotów okoliczności faktycznych dotyczących przyczyn ustanowienia ciążącego na przedmiocie działu zabezpieczenia hipotecznego, którym nie musi być zadłużenie bezpośrednio związane z zakupem nieruchomości lub prawa, lecz np. osobisty dług jednego ze współwłaścicieli lub współuprawnionych, bądź nawet dług osoby trzeciej, wymaga pozostawienia sądowi możliwości dostosowania metody szacowania wartości i dokonywania rozliczeń między podmiotami wychodzącymi ze współwłasności (wspólności) w sposób bardziej elastyczny, uwzględniający kryteria ekonomiczne, gdy wymagać tego będą okoliczności. Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 25 lipca 2019 r. III CZP 14/19

Sprawa sadowa opracowana przez Kancelarię nr 1

Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego podlegającego sądowemu podziałowi wchodzą: spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) położonego w B. na osiedlu (…), dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą nr (…) oraz samochód osobowy marki V. (…), nr rej. (…)­, a także środki uzyskane ze sprzedaży samochodu M. (…), nr rej. (…). Co się zaś tyczy wartości tego składnika majątku wspólnego, to Sąd przyjął, iż powinna to być kwota uzyskana faktycznie ze sprzedaży, czyli 6 500 zł, a nie wskazywana przez uczestniczkę cena wywoławcza pojazdu, czyli 10 500 zł. Uczestniczka postępowania bowiem nie wykazała, że kwota uzyskana ze sprzedaży tego pojazdu odbiega od jego wartości rynkowej, zważywszy na datę ogłoszenia o sprzedaży i stan techniczny pojazdu wskazywany przez wnioskodawcę. Ustalając natomiast wartość przedmiotowego spółdzielczego prawa do lokalu, Sąd oparł się w tym względzie na opinii pisemnej biegłego sądowego R. S. (2), która to opinia nie została zakwestionowana ani przez wnioskodawcę, ani przez uczestniczkę postępowania. W związku z tym należało przyjąć, że wartość ta wynosi kwotę 119 200 zł.

Niemniej istotne było jednak i to, że w przypadku wejścia w skład majątku wspólnego ograniczonego prawa rzeczowego obciążonego hipoteką, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, wartość tego składnika majątkowego należało ustalić przy uwzględnieniu obciążenia hipotecznego.

Reasumując więc, skoro wysokość zadłużenia z tytułu spłaty kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przez byłych małżonków na nabycie przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, aktualnie wynosi kwotę 17 047,89 zł, to wartość tego prawa podlegającego podziałowi powinna wynosić kwotę 102 152,11 zł (119 200 zł – 17 047,89 zł).

Jednocześnie w tym miejscu należy zaznaczyć, że uczestniczka postępowania zasadnie wniosła o rozliczenie w podziale majątku kwoty spłaconego przez nią części kredytu tytułem nakładów i wydatków poczynionych przez nią z majątku osobistego na majątek wspólny. Powyższe żądanie A. P. oparte jest na przepisach art. 45 § 1 k.r. i o., art. 46 k.r. i o. w zw. z art. 1035 KC. Konsekwencją zaś tego unormowania jest art. 567 § 1 KPC, według którego w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd rozstrzyga m.in. o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego jednego z małżonków i odwrotnie podlegają zwrotowi. Mając natomiast na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności z dokumentów, Sąd przyjął, że kwota tych nakładów i wydatków wyniosła 13 667,99 zł, zatem wnioskodawca zobowiązany jest do zwrotu uczestniczce postępowania połowy tej kwoty, czyli kwoty 6 834 zł (po zaokrągleniu).

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik

Dokonując zaś podziału majątku wspólnego (punkt III postanowienia). Sąd miał na względzie aktualny stan posiadania składników tego majątku przez wnioskodawcę i uczestniczkę postępowania oraz ich stanowiska w tym zakresie. Według art. 212 § 2 KC. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Podobną regulację zawiera art. 623 KPC który stanowi, że sąd dokonuje podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności, zgodnie z interesem społeczno – gospodarczym, a różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne. Sąd uznał zatem za uzasadnione przyznanie wnioskodawcy i uczestniczce postępowania składników majątku wspólnego znajdujących się w ich posiadaniu, o wartościach ustalonych wyżej. Wartość przedmiotu majątkowego przyznanego wnioskodawcy (tj. środków uzyskanych ze sprzedaży samochodu) wyniosła więc kwotę 6 500 zł, natomiast wartość przedmiotów majątkowych przyznanych uczestniczce postępowania – kwotę 110 152,11 zł. W związku z tym uzasadnione było przyznanie dopłaty na rzecz wnioskodawcy w kwocie 44 992,06 zł [(116 652,11 zł : 2 – 6 500 zł) – (13 667,99 zł : 2)], w celu wyrównania jego udziału w majątku wspólnym.

Sąd postanowił:

1. ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy S. S. (1) i uczestniczki postępowania A. P. (1) wchodzą następujące przedmioty majątkowe:

2. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…), położonego w B. na osiedlu (…), w Spółdzielni Mieszkaniowej w B., dla którego Sąd Rejonowy VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…), o wartości 102 152,11 zł,

3. samochód osobowy marki V. (…), numer rejestracyjny (…), o wartości 8 000 zł,

4. środki uzyskane ze sprzedaży samochodu marki M. (…) numer rejestracyjny (…), w kwocie 6 500 zł, o ogólnej wartości 116 652,11 zł (sto szesnaście tysięcy sześćset pięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy złotych):

5.  oddalić żądanie uczestniczki postępowania A. P. (1) o ustalenie nierównych udziałów jej i wnioskodawcy S. S. (1) w majątku wspólnym;

6. dokonać podziału majątku wspólnego opisanego w punkcie I postanowienia w ten sposób, że:

7. wnioskodawcy S. S. (1) przyznać środki uzyskane ze sprzedaży samochodu marki M. (…) numer rejestracyjny (…), w kwocie 6 500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych);

8. uczestniczce postępowania A. P. (1) przyznać następujące przedmioty majątkowe:

9. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…), położonego w B. na osiedlu (…), w Spółdzielni Mieszkaniowej w B., dla którego Sąd Rejonowy VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…), o wartości 102 152,11 zł,

10. samochód osobowy marki V. (…) numer rejestracyjny (…), o wartości 8 000 zł, o łącznej wartości 110 152,11 zł (sto dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy);

11. ustalić, że uczestniczka postępowania A. P. (1) poczyniła nakłady i wydatki z majątku osobistego na majątek wspólny jej i wnioskodawcy S. S. (1) w kwocie 13 667,99 zł (trzynaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt siedem złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy);

12. zasądzić od uczestniczki postępowania A. P. (1) na rzecz wnioskodawcy S. S. (1) kwotę 44 992,06 zł (czterdzieści cztery tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dwa złote sześć groszy) tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym, płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie zwłoki w płatności. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 25 listopada 2019 r. I Ns 808/16

Sprawa sadowa opracowana przez Kancelarię nr 2

Wnioskiem A. G. (1) domagała się podziału majątku zgromadzonego w trakcie trwania związku małżeńskiego z M. G. (1), w skład którego wchodziły nieruchomość położona w miejscowości J. M., dwa quady marki H., samochód osobowy A. (…), amplituner S., konsola do gier S. (…), komplet mebli skórzanych oraz łoże drewniane. Wnioskodawczyni wnosiła o przyznanie ww. składników na rzecz uczestnika postępowania oraz zasądzenie spłaty na jej rzecz.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik

Uczestnik postępowania przyłączał się co do zasady do wniosku, oraz do wskazywanego przez wnioskodawczynię sposobu podziału. Ponosił jednakże, że dwa quady zostały zbyte, zaś samochód A. nie wchodził w skład majątku dorobkowego (k. 37v). Uczestnik postępowania w ostatecznie sprecyzowanym stanowisku w piśmie domagał się ponadto rozliczenia spłat wspólnego długu małżonków spłaconego przezeń po ustaniu wspólności ustawowej oraz kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej i dokonanego remontu nieruchomości poprzez zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika kwoty 66 233,66 złotych (k. 238- 249). Kwota ta stanowiła połowę kwoty 131 447,33 zł, na którą składały się, poniesione przez uczestnika postępowania w okresie od ustania wspólności majątkowej, kwota 39 873,24 zł spłacona przez uczestnika na rzecz banku (…) SA w W. tytułem spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez oboje małżonków, kwoty 57 745,31 zł wpłacona na rzecz M. tytułem spłaty kolejnego kredytu przez uczestnika postępowania oraz kwota 34 828,78 zł tytułem kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej (k. 238- 240).

Zainteresowani zgodnie podawali, że w skład ich majątku dorobkowego wchodzi nieruchomości zabudowana oraz przedmioty stanowiące wyposażenie budynku mieszkalnego i sprzęt elektroniczny (amplituner S., konsola do gier P., komplet mebli skórzanych (sofa trzyosobowa, sofa dwuosobowa oraz fotel) stanowiących wyposażenie salonu oraz łoże drewniane sosnowe stanowiące wyposażenie sypialni). Skoro strony zgodnie wskazywały składniki majątku wspólnego oraz ich wartość  i twierdzenia te nie budziły wątpliwości, Sąd uznał za dopuszczalne oparcie się na zgodnych oświadczeniach stron w tym zakresie (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2001 r. V CKN 482/00, z dnia 18.02.1993 r., I CRN 8/93).

Odnośnie spornej między małżonkami wartości nieruchomości wspólnej, Sąd polegał na wskazaniach biegłej W. S., ustalającej wartość nieruchomości na kwotę 499.400 złotych (. Wziąwszy jednakże pod uwagę, że w sprawie o podział majątku wspólnego, przydzielając jednemu z uczestników nieruchomość obciążoną hipoteką, Sąd ustala wartość tego składnika przy uwzględnieniu obciążenia hipotecznego zmieniającego rzeczywistą wartość tego składnika, Sąd odliczył wartość pozostałego na datę orzekania obciążenia hipotecznego, zarówno przy ustalaniu jego rzeczywistej wartości, jak i przy jej rozliczeniu (spłacie) (stosownie do utrwalonego orzecznictwa, por. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 października 2000 roku, II CKN 611/99, z dnia 29 września 2004 roku, II CK 538/03). Z uwagi na niezłożenie przez zainteresowanego uczestnika postępowania aktualnego zaświadczenia z banku, wartość obciążenia hipotecznego na datę orzekania Sąd ustalił w oparciu o dokument bankowy (k. 65) wskazujący, że pozostała do spłaty kwota 54.181.28 CHF kapitału, a następnie pomniejszył to obciążenie o dokonane do dnia orzekania spłaty rat kredytu wykazane przez uczestnika na podstawie karty analitycznej rachunku prowadzonego dla kredytu w łącznej wysokości 3993,77 CHF (k. 369, 373) (54.181,28 CHF- 3993,77 CHF x 3,91 zł (kurs CHF NBP na dzień 1.12.2015 r.) = 196.237 zł). Reasumując, wartość nieruchomości ustaloną na kwotę 499.400 zł pomniejszono o kwotę 196.237 zł, co pozwoliło następnie ustalić, że wartość nieruchomości wspólnej uwzględniająca obciążenie rzeczowe wynosi 303.163 zł. Łączna zatem wartość wszystkich składników majątku wspólnego małżonków G. wynosiła 308.163 zł (303.163 zł + 5000 zł (łączna wartość ruchomości).

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik

Podziału majątku wspólnego małżonków Sąd dokonuje, z mocy art. 46 krio, stosując odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku, zaś na podstawie odesłania przepisu art. 1035 KC, stosując odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W związku z powyższym opisane składniki majątku wspólnego małżonków Sąd przyznał na własność M. G. (1), wobec zgodnej woli zainteresowanych (art. 212 § 2 KC w zw. z art. 622 § 2 KPC i art. 688 KPC). Udział każdego z małżonków w majątku wspólnym był równy (art. 43 § 1 krio), a jego wartość wynosiła 154.081,50 zł (308.163 zł x1/2). W związku z tym, że wnioskodawczyni nie otrzymała żadnego przedmiotu wchodzącego w skład majątku wspólnego, zgodnie z przepisem art. 212 § 3 KC należało zasądzić od uczestnika postępowania na jej rzecz spłatę pieniężną w wysokości 154.081,50 zł, płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności. Sąd nie dopatrzył się podstaw do rozłożenia spłaty na raty, o co wnosił uczestnik postępowania, uznał bowiem, że sposób podziału, w wyniku którego mąż otrzyma wszystkie składniki majątku, oraz wyrażana przez niego wola ich otrzymania przemawiają za tym, by wnioskodawczyni bez zbędnej zwłoki otrzymała ich finansowy ekwiwalent, ekonomicznie odczuwalną wartość utraconego udziału we współwłasności. Jednocześnie 6 miesięczny termin należy uznać za wystarczający dla poczynienia starań o pozyskanie środków pieniężnych na zasądzoną spłatę.

Wobec ustalenia w toku postępowania, że w dacie ustania wspólności majątkowej w jej skład wchodziły dwa quady marki H., których zbycia po prawomocnym orzeczeniu rozwodu dokonał uczestnik postępowania bez zgody byłej małżonki i nie rozliczając się z nią ze środków pieniężnych z tego uzyskanych (zużywając je na własne potrzeby k. 38), Sąd z mocy art. 1036 KC w zw. z art. 46 KRO potraktował tę czynność jako bezskuteczną w stosunku do wnioskodawczyni i, ustaliwszy na podstawie zgodnych oświadczeń stron, że wartość każdego ze sprzedanych quadów wynosi po 13 000 zł (, zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni zwrot połowy wartości uzyskanej z tego tytułu, traktując jakby te pojazdy nadal stanowiły składnik majątku wspólnego i zostały przyznane na rzecz uczestnika postępowania (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 26 września 2007 roku, IV CSK 139/07, oraz K. Skiepko na stronie 78- 79 w: „Komentarz do spraw o podział majątku wspólnego małżonków” seria Komentarze z wokandy, Lexis Nexis Warszawa 2013 , wydanie 1).

W świetle powyższych regulacji, kognicją Sądu było również objęte żądanie zgłoszone przez uczestnika postępowania sformułowane jako żądanie zwrotu nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny, wynikające ze spłacenia wspólnych kredytów w (…) SA, (…) SA oraz kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej. Wobec przyznania przez wnioskodawczynię faktu spłaty wspólnych długów wyłącznie przez byłego małżonka, Sąd zasądził od A. G. (1) na rzecz uczestnika postępowania wartość połowy spłaconych rat kredytu, których wysokość została wykazana w zestawieniu analitycznym. I tak Sąd obliczył, że uczestnik postępowania w roku 2013 spłacił raty kredytu w wysokości 1245 CHF, co po przeliczeniu na walutę polską według średniorocznego kursu franka szwajcarskiego NBP za 2013 rok (3,41 zł), dało kwotę 4245, 45 zł. W 2014 r. uczestnik wpłacił kwotę 4693,41 CHF tytułem kapitału i odsetek, co po przeliczeniu wg średniorocznego kursu franka NBP za 2014 r. (3,446 zł) dało kwotę 16.173,49 zł, zaś w 2015 roku, do końca sierpnia, wpłacił 3920,59 CHF, co wg średniego kursu franka NBP (3,916 zł) dało kwotę 15.353,03 zł. Łączne wpłaty M. G. (1) z tego tytułu wyniosły 35.771,97 zł, wobec czego wnioskodawczyni powinna mu zwrócić kwotę 17.885,98 zł, jako połowę wartości tych środków, ustalonej według kursu średniorocznego franka szwajcarskiego z czasów dokonywania spłat, uznając, że zastosowanie wyższego kursu tej waluty z daty orzekania, co jest faktem znanym powszechnie, doprowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia uczestnika.

Z tytułu spłaty kredytu konsolidacyjnego hipotecznego denominowanego (k. 66-70), uczestnik wpłacił kwotę 57.745,31 złotych, przy czym uwzględniając przyznany przez uczestnika postępowania fakt, że małżonkowie G. i dający zabezpieczenie hipoteczne Z. i M. C., spłacają raty po połowie, Sąd zasadził od wnioskodawczyni na rzecz M. G. kwotę 14.436,32 złotych jako ¼ wartości nominalnej spłaconych rat. Łącznie o obowiązku spłaty kwoty 17.885,98 zł i kwoty 14.436,32 zł, sąd orzekł w punkcie 4 postanowienia. Termin spłaty określono na 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia wskazując obojgu zainteresowanym jednakowy termin na rozliczenie finansowe dotyczące majątku wspólnego, umożliwiające poczynienie starań o zgromadzenie tych środków i jednoczesne poczynienie potraceń.

Żądanie zwrotu na rzecz uczestnika kosztów utrzymania i eksploatacji nieruchomości wspólnej podlegało uwzględnieniu jedynie w niewielkiej części. M. G. (1) domagał się z tego tytułu zasądzenia od wnioskodawczyni połowy kwoty 34.828,78 zł wydatkowanej na koszty utrzymania, eksploatację oraz remont domu na nieruchomości wspólnej byłych małżonków, udokumentowanej potwierdzeniami przelewu. Na podstawie przepisu art. 207 KC, zgodnie z którym pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów oraz w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną, uczestnik postępowania mógł domagać się od wnioskodawczyni jako współwłaścicielki nieruchomości w udziale ½ zwrotu poniesionych przez niego ciężarów związanych z jej utrzymaniem.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Niewątpliwie do ciężarów tych zaliczyć należało obarczające współwłaścicieli „ciężary publiczne” (podatki, opłaty oraz inne ciężary), a także gospodarcze ciężary „prywatne” (ubezpieczenia). Z tego powodu Sąd uznał, że wnioskodawczyni powinna zwrócić uczestnikowi postępowania połowę poniesionych kosztów wywozu odpadów, stanowiących obowiązkowe opłaty administracyjne właścicieli nieruchomości oraz koszty ubezpieczenia nieruchomości, ale tylko w zakresie dotyczącym zabezpieczenia samej nieruchomości i posadowionego na niej budynku mieszkalnego, z wyłączeniem dodatkowych ubezpieczeń bagażu, OC w życiu prywatnym. Do ciężarów podlegających rozliczeniu sąd zaliczył zatem koszty ubezpieczenia w wysokości 350 zł, 322 zł, 312 zł, 292 z- koszty ubezpieczenia bez składek za SOS Assistance i Home Assistance oraz bez ubezpieczenia bagażu i OC w życiu prywatnym). Łącznie zatem z kwoty 1420 zł, sąd w punkcie 5 postanowienia zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika połowę tych kosztów w wysokości 710 zł w terminie 1 miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia, uznając, że ich zwrot powinien nastąpić niezwłocznie.

Sąd oddalił w pozostałym zakresie żądanie uczestnika postępowania dotyczące zasądzenia zwrotu wydatków z majątku osobistego na nieruchomość wspólną (nakładów), albowiem uczestnik , zamieszkujący nieruchomość wraz z nową rodziną, nie może zdaniem Sądu domagać się zwrotu pełnych kosztów eksploatacji nieruchomości (opłat za gaz i prąd) w sytuacji zamieszkiwania w nieruchomości z nową rodziną. Poniesione przez uczestnika opłaty za prąd i gaz wynikały ze zużycia energii potrzebnej do zamieszkiwania i korzystania z domu. Jednocześnie uczestnik nie zgłaszał dowodu i nie wykazywał wysokości kosztów utrzymania nieruchomości, niezbędnych do zachowania domu w stanie niepogorszonym, jakich zwrotu mógłby domagać się od współwłaścicielki.

Sąd nie znalazł jednakowoż podstaw do zasądzenia od wnioskodawczyni zwrotu kosztów remontu budynku mieszkalnego dokonanego po ustaniu wspólności ustawowej między małżonkami, gdyż uczestnik nie wykazał dowodnie ich wysokości (kosztorys powykonawczy nie stanowi dowodu wykonania tego remontu oraz nie dowodzi zapłaty wskazanej w nim sumy pieniężnej, wobec zaprzeczenia przez wnioskodawczynię) a nadto, obciążanie wnioskodawczyni obowiązkiem zwrotu połowy kosztów remontu, przy uwzględnieniu, że nieruchomość wraz z nakładami przypadła uczestnikowi oraz ma on obowiązek spłacić wnioskodawczynię z wartości tej nieruchomości ustalonej według stanu na datę ustania wspólności (a więc przed dokonaniem nakładów), prowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia M. G. (1). Z tego powodu Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenia żądania zwrotu nakładów w pozostałej części.

Sąd postanowił:

1. ustalić, że w skład majątku wspólnego A. G. (1) i M. G. (1) podlegającego podziałowi wchodzą:

2. nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym, składająca się z działki o numerze ewidencyjnym (…), położona w miejscowości J. M. gmina C. o numerze księgi wieczystej (…) o wartości 303 163 (trzysta trzy tysiące sto sześćdziesiąt trzy) złote,

3. amplituner S. o wartości 500 (pięćset) złotych,

4. konsola do gier P. o wartości 500 (pięćset) złotych ,

5. komplet mebli skórzanych (sofa trzyosobowa, sofa dwuosobowa oraz fotel) stanowiących wyposażenie salonu o łącznej wartości 3500 (trzy tysiące pięćset) złotych,

6. łoże drewniane sosnowe stanowiące wyposażenie sypialni o wartości 500 (pięćset) złotych,

7. wszystko o łącznej o wartości 308 163 (trzysta osiem tysięcy sto sześćdziesiąt trzy) złote;

8. dokonać podziału majątku opisanego w punkcie 1 w ten sposób, że nieruchomość oraz ruchomości opisane w punkcie 1 przyznać na własność uczestnikowi M. G. (1);

9. zasądzić od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 154 081,50 (sto pięćdziesiąt cztery tysiące osiemdziesiąt jeden złotych pięćdziesiąt groszy) złotych tytułem spłaty, płatną w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności;

10. zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika kwotę 32 322,30 (trzydzieści dwa tysiące trzysta dwadzieścia dwa zł trzydzieści groszy) złotych tytułem zwrotu spłaconych kredytów, płatną w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności;

11.zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika postępowania kwotę 710 (siedemset dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej, płatną w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia, wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności;

12.zasądzić od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 13 000 (trzynaście tysięcy) złotych tytułem zwrotu nakładu z majątku wspólnego na majątek osobisty, płatną w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia, wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności;

13.oddalić w pozostałej części wniosek uczestnika postępowania o zasądzenie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 11 grudnia 2015 r. I Ns 281/14

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Sprawa sadowa opracowana przez Kancelarię nr 3

Wnioskodawca M. H. wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego uczestników, w którego skład wchodziło prawo własności lokalu mieszkalnego nr (…) o powierzchni 72,50 m(2), stanowiące odrębną nieruchomość, położonego przy ulicy (…) w O. o wartości 250.000 zł, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o nr (…) oraz udział wynoszący (…) części we współwłasności nieruchomości i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz udział (…) w prawie własności działki gruntu, na której posadowiono budynek, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o nr (…) – poprzez przyznanie tego prawa wnioskodawcy na wyłączną własność bez obowiązku dokonywania spłat i dopłat na rzecz uczestniczki. Ewentualnie wnioskodawca żądał przyznania powyższego prawa na własność uczestniczce bez spłat i dopłat na jego rzecz, jednakże z jednoczesnym zwolnieniem go z długu, wynikającego zawartej z bankiem umowy o kredyt hipoteczny. Gdyby uczestniczka nie zaakceptowała i takiego podziału, wnioskodawca zażądał zniesienia współwłasności nieruchomości objętej wnioskiem i jej sprzedaż przez komornika. Wnioskodawca wniósł nadto o zasądzenie od uczestniczki na Jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, że uczestnicy nabyli główny składnik majątku – nieruchomość lokalową w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. W lipcu uczestnicy zawarli umowę o kredyt hipoteczny z bankiem (…) S.A., indeksowany wg wartości franka szwajcarskiego, wskutek czego aktualnie nieruchomość stanowiąca własność uczestników posiada wpis hipoteki na kwotę 365.737,10 zł.

Uczestniczka wskazała, że mieszka w lokalu wraz z córką, co do której władzę rodzicielską przyznał uczestniczce Sąd w wyroku rozwodowym. Uczestniczka podała, że nie ma innego lokalu, w którym mogłaby zamieszkać. Poza tym jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym, trwale niezdolną do pracy i wymagającą pomocy, a czasowo również opieki w związku ze znacznie ograniczona możliwością samodzielnej egzystencji. Sporne mieszkanie jest zaś przystosowane do potrzeb niepełnosprawnej uczestniczki: w mieszkaniu znajdują się antypoślizgowe płytki na podłodze, w łazience – odpowiednie uchwyty, toaleta na odpowiedniej wysokości, obniżona zabudowa kuchni. W mieszkaniu córka uczestników ma urządzony pokój, przystosowany do jej wieku. Córka uczestników cierpi na zespół lękowy, przy czym konieczność zmiany otoczenia (w tym mieszkania) negatywnie wpłynie na jej poczucie bezpieczeństwa.

Uczestniczka wskazała dodatkowo, że samodzielnie ponosi ciężar utrzymania wspólnego mieszkania uiszczając opłaty m.in. na fundusz remontowy, podatek od nieruchomości, spłaca kredyt hipoteczny na bieżąco, a także 2/3 części zaległości z tytułu opłat czynszowych, powstałych w trakcie trwania małżeństwa uczestników.

Ponadto uczestniczka wskazała, że sporna nieruchomość została w części nabyta ze środków pochodzących od samej uczestniczki, tj. ze sprzedaży mieszkania położonego w O. przy ul. (…) w kwocie 36.500 zł. Wniosła jednocześnie o ustalenie, że kwota 36.500 zł stanowiła z jej strony nakład pochodzący z majątku osobistego na majątek wspólny. Podała, że lokal przy ul. (…) został wprawdzie nabyty w trakcie trwania małżeństwa, jednak to za sprawą uczestniczki, która uprzednio była najemcą owego lokalu, uczestnikom udało się go nabyć z dużą bonifikatą, co uczestniczka uznaje za swój nakład.

Podobnie, uczestniczka żądała ustalenia, że jej nakładem z majątku osobistego na majątek wspólny były sumy uiszczane tytułem spłaty kredytu hipotecznego dokonywane oraz sumy wniesione tytułem opłat ponoszonych w związku z utrzymaniem wspólnego mieszkania, począwszy. Zadeklarowała, że w przypadku przyznania jej nieruchomości na własność, nie będzie domagała się rozliczenia nakładów poczynionych z jej majątku na majątek wspólny w postaci dokonanych tytułem spłat kredytu hipotecznego środków.

Sąd Rejonowy zaznaczył, że przyjęta jest w sprawach o podział majątku ogólna praktyka, polegająca na przyznawaniu nieruchomości wspólnej jednemu z byłych małżonków, który następnie, przez umowę zawartą z bankiem lub samym byłym małżonkiem, jest zwolniony z długu. W niniejszej sprawie brak było konsensu ze strony uczestniczki. Co więcej, nie ubiegło uwadze Sądu Rejonowego, wartość nieruchomości uczestników wynosi 250.000 zł. Co do zasady, przy obliczaniu wartości składnika majątkowego obciążonego hipoteką, odejmuje się od ogólnej wartości rzeczy wartość zabezpieczenia (lub realnego zadłużenia). W przedmiotowej sprawie, przyjęcie takiej metody dawałoby ujemny wynik wartości nieruchomości (250.000 zł – 368.137,97 zł). Oznaczałoby to, że dzielony majątek jest „pusty”. Takiej operacji nie można było – w ocenie Sądu Rejonowego – przeprowadzić, a kwestię pozostającego do spłaty na rzecz banku zadłużenia pozostawić stronom do osobnego rozstrzygnięcia.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Sąd pierwszej instancji przy ustaleniu wartości składnika majątkowego podlegającego podziałowi, niezasadnie pominął obciążenie hipoteczne lokalu stanowiącego przedmiot współwłasności wnioskodawcy i uczestniczki . Zakup prawa do odrębnej własności lokalu mieszkalnego przy ul. (…) w O., został sfinansowany m.in. z kredytu hipotecznego zaciągniętego przez uczestników w Banku (…) S.A. w W. . W związku z indeksowaniem kredytu według kursu franka szwajcarskiego, pozostała do spłaty kwota wynosiła 383.740,65 zł. Zatem przydzielone uczestniczce prawo do lokalu mieszkalnego obciążone jest hipoteką w kwocie przewyższającej wartość samej nieruchomości lokalowej (250.000 zł) o 133.740,65 zł.

Zaznaczyć jednak należy, że w żadnym z powyższych orzeczeń Sąd Najwyższy nie odniósł się do sytuacji, w której wartość obciążenia hipotecznego przewyższa wartość nieruchomości. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, ponieważ z powodu umocnienia się waluty, w której został udzielony kredyt (frank szwajcarski), kwota kredytu przewyższyła znacznie wartość nieruchomości wspólnej .

W tych okolicznościach, realna wartość lokalu położonego przy ul. (…) w O. (250.000 zł), powinna być pomniejszona o obciążenie kredytem hipotecznym wynikającym z umowy o kredyt hipoteczny zawartej przez wnioskodawcę i uczestniczkę postępowania w kwocie 90 839,09 CHF tj. kwocie 383 740,65 zł.

W związku z powyższym, uczestniczki J. Ż. – której przyznano prawo odrębnej własności lokalu przy ul. (…) w O., nie należało obciążać spłatą na rzecz wnioskodawcy, z uwagi na obciążenie tego prawa kredytem hipotecznym.

Zgodnie z powyższym, zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu prawa do lokalu J. Ż. miał fakt, że uczestniczka zamieszkuje w tej nieruchomości wraz z wspólnym dzieckiem jej i wnioskodawcy . W lokalu przy ul. (…), córka ma zapewnione wszystkie niezbędne dla jej rozwoju warunki – własny pokój urządzony stosownie do jej wieku i potrzeb.

Aktualny mąż uczestniczki nie ma żadnego prawnego obowiązku zapewnienia mieszkania małoletniej córce wnioskodawcy i uczestniczki. Obowiązek ten spoczywa bowiem na obojgu rodzicach.

Ponadto uczestniczce przysługiwało skuteczne żądanie wobec wnioskodawcy w zakresie rozliczenia nakładów z jej majątku osobistego na majątek wspólny w postaci kwoty 36 500 zł wpłaconej na poczet ceny za prawo do lokalu przy ul. (…) oraz ½ sumy spłat wspólnego długu hipotecznego od dnia ustania wspólności ustawowej , który nie był uzależniony od faktu zamieszkiwania wnioskodawcy w przedmiotowym lokalu w wysokości 4 185,72 zł (8371,44zł:2), a także ½ opłat przez nią uiszczanych z tytułu korzystania z lokalu od dnia zniesienia współwłasności w łącznej wysokości 4 382,60 zł (opłaty za lokal + fundusz remontowy – do spłaty przez wnioskodawcę -2 191,30 zł -4 382,60 zł: 2) . Łącznie daje to kwotę 42 877, 02 zł, której uczestniczka mogłaby żądać tytułem rozliczenia ww. nakładów na majątek wspólny , a co do których wyraźnie , kilkakrotnie oświadczyła, że nie żąda ich rozliczenia w przypadku przyznania jej prawa do lokalu.

Zauważyć należy, że ostatecznie zarówno wnioskodawca i uczestniczka postępowania, wyrazili chęć otrzymania nieruchomości lokalowej położonej przy ul. (…) w O.. Ponadto sprzedaż licytacyjna będzie uzasadniona i celowa , o ile nie będzie się temu sprzeciwiać dobro małoletnich dzieci byłych małżonków , które sąd powinien uwzględnić przy zniesieniu współwłasności praw, których przedmiotem jest prawo do mieszkania , gdy bank nie zgadza się na zwolnienie jednego z małżonków z długu z tytułu zaciągniętego kredytu , a jeden z małżonków (jak w niniejszej sprawie) sprzeciwia się przyznaniu nieruchomości drugiemu z małżonków , przy dalszym trwaniu zobowiązania obojga małżonków wobec banku (uzasadnienie postanowienia SN z 26 listopada 2009 r., III CZP 103/09) W tych okolicznościach, zarządzenie sprzedaży spornego lokalu przez Sąd Rejonowy nie było uzasadnione.

Tymczasem w niniejszym postępowaniu, zniesienie współwłasności nie mogło nastąpić przez sprzedaż lokalu przy ul. (…), zatem wezwanie wierzyciela do udziału w postępowaniu nie było możliwe. W ocenie Sądu Okręgowego, powyższe okoliczności uzasadniają przyznanie nieruchomości uczestniczce postępowania, bez spłat na rzecz wnioskodawcy.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Pamiętać bowiem należy, że zgodnie art. 43 § 1 KRO oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. W przypadku przyznania lokalu przy ul. (…) w O. uczestniczce postępowania, z jednoczesną spłatą na rzecz wnioskodawcy, J. Ż. powinna zapłacić wnioskodawcy kwotę 125.000 zł (połowa udziału w majątku wspólnym). Nie ulega jednak wątpliwości, iż na uczestniczce nadal spoczywałby obowiązek spłaty zadłużenia wynikającego z zwartej umowy kredytowej w kwocie 383.740,65 zł. W tych okolicznościach, uczestniczka ponosiłaby odpowiedzialność za umowę o kredyt hipoteczny zarówno rzeczową jak i osobistą, a dodatkowo byłaby zobowiązana do spłaty na rzecz wnioskodawcy.

Należy także zauważyć, że wbrew twierdzeniom wnioskodawcy nie jest on pozbawiony środków prawnych wobec uczestniczki w przypadku spłaty przez niego jakiejkolwiek raty kredytu. Postanowienie Sądu Okręgowego – IX Wydział Cywilny Odwoławczy IX Ca 559/16

Sprawa sadowa opracowana przez Kancelarię nr 4

Wnioskodawczyni G. S. wniosła o ustalenie, że w skład majątku dorobkowego zainteresowanych wchodzi samochód osobowy F. (…) 90 wartości 3000 zł, lokal mieszkalny położony w B. przy pl. (…) wartości 100 000 zł i dokonanie podziału majątku przez przyznanie samochodu uczestnikowi, a lokalu wnioskodawczyni ze spłatą z jej strony w kwocie 5 318, 49 zł oraz rozliczenie kredytu mieszkaniowego spłaconego przez wnioskodawczynię przez zasadzenie od uczestnika kwoty 2179, 88 zł. wnioskodawcy oraz nakazanie uczestniczce K. K., aby opuściła, opróżniła i wydała ten lokal wnioskodawcy.

W uzasadnieniu wskazała, że w trakcie trwania małżeństwa zainteresowani nabyli lokal mieszkalnego położony w B. przy pl. (…), w lokalu tym zamieszkuje wnioskodawczyni z córka stron i ponosi koszty utrzymania raz spłaca zaciągnięty wspólnie kredyt zabezpieczony hipoteką, a uczestnik wyprowadził się z lokalu jeszcze w trakcie trwania małżeństwa do kobiety, z która się związał i mieszka z nia w innym lokalu. Wskazała, ze spłaca raty kredytu, a uczestnik nie bierze udziału w spłatach , korzysta z samochodu i posiada jego dowód rejestracyjny.

Uczestnik w odpowiedzi na wniosek przyznał, że pojazd marki F. (…) wart jest 3000 zł, ale dołożył przy zakupie tego pojazdu 500 zł z majątku, który posiadał przed zawarciem związku. Zaprzeczył wartości lokalu 100 000 zł, wskazał na wartość 135 000 zł i podał, ze zaciągnięty został kredyt w kwocie 10 000 zł na ten lokal, a uczestnik spłaca ten kredyt i wnosi o jego rozliczenie.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Wobec kwestionowania przez uczestnika podanej we wniosku wartości pojazdu i lokalu, określonej przez wnioskodawczynię na 100 000 zł, Sąd powołał biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i z zakresu szacowania ruchomości.

Biegły J. P. (2) dokonał wyceny składników majątku – lokalu na kwotę 102 000 zł i samochodu na 3 500 zł. Sąd przyjął kwotę 3000 zł jako wartość samochodu z uwagi na treść ugody. Uczestnik otrzymał w wyniku podziału samochód, z którego korzysta, a uczestniczka lokal mieszkalny, który zajmuje wraz z małoletnią córka byłych małżonków i podział taki pozostaje zgodny z wnioskami stron.

Od wartości lokalu ustalonej przez biegłego na 102 000 zł Sąd odjął wartość obciążenia hipotecznego w wysokości 83 747, 90 zł, co spowodowało, ze wartość lokalu została określona na 18 252 zł , a cały majątek po dodaniu wartości samochodu 3000 zł na kwotę 21 252, 10 zł. Mając na uwadze ustaloną na 21 252, 10 zł wartość nie podzielonego majątku zainteresowanych Sąd obliczył należne spłaty tytułem wyrównania udziałów.) połowa majątku należna uczestnikowi to 10 626, 00- 3000 zł) wartość przyznanego samochodu) daje kwotę 7626 zł.

Połowa wartości rat spłaconych przez wnioskodawczynię dotyczących kredytu hipotecznego zainteresowanych obciążającego nieruchomość przyznaną wnioskodawczyni to kwota 6 096, 50 zł) ½ z spłaconej spłaty kredytu 12 193, 15 zł). Zatem spłata na rzecz uczestnika wynosi 1529, 50 zł) 7626, 00) połowa wartości majątku) minus połowa wartości spłat 6096, 50 zł = 1529, 50 zł) i taka kwota została od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika zasądzona.

Sąd postanowił:

1. ustalić, że w skład majątku wspólnego G. i R. S. byłych małżonków poza składnikami objętymi ugoda częściową wchodzą samochód F. (…) numer rejestracyjny (…) o wartości 3 000 zł (trzy tysiące złotych 00/100) oraz prawo własności lokalu mieszkalnego numer (…) położonego w B. przy Ulicy (…) dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą numer (…) wraz z udziałem w częściach wspólnych objętych księgą wieczystą (…) opisane w opinii Biegłego Sądowego J. P. (1) i ustala wartość wskazanego prawa własności lokalu przy uwzględnieniu hipoteki obciążającej lokal na kwotę 18 252,10 zł (osiemnaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt dwa złote 10/100), a majątek zainteresowanych określa na kwotę 21 252,10 zł (dwadzieścia jeden tysięcy dwieście pięćdziesiąt dwa złote 10/100);

2. przyznać uczestnikowi R. S. samochód F. (…), a wnioskodawczyni G. S. lokal mieszkalny opisany w punkcie I;

3. zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika tytułem wyrównania udziałów kwotę 1 529,50 zł (jeden tysiąc pięćset dwadzieścia dziewięć złotych 50/100);

4. nakazuje uczestnikowi R. S. by uiścił na rzecz Skarbu Państwa Kasa tut. Sądu tytułem wynagrodzenia biegłego tymczasowo poniesionego przez Skarb Państwa kwotę 2 960,79 zł (dwa tysiące dziewięćset sześćdziesiąt złotych 79/00);

5. ustala, że zainteresowani ponoszą pozostałe koszty związane ze swym udziałem w sprawie Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 26 października 2017 r. I Ns 713/16

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 5

Dokonując rozliczenia wartościowego majątku dorobkowego zainteresowanych Sąd uwzględnił zgodne wartości składników ruchomych i nieruchomych, oraz konsensus wnioskodawczyni i uczestnika co do braku konieczności dokonywania rozliczeń z tytułu przyznanych zainteresowanym składników ruchomych, w efekcie czego uzyskując 163.470 zł (wartość lokalu mieszkalnego) jako kwotę podlegającą rozliczeniu miedzy zainteresowanymi.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Od. kwoty stanowiącej wartość lokalu mieszkalnego należało odjąć saldo niespłaconego kredytu, który na dzień zamknięcia rozprawy wyniósł 123.291,79 zł. Spłata na rzecz uczestnika postępowania wyniosła zatem 20.089,10 zł, i stanowiła efekt wyliczeń: (163.470 zł – 123.291,79 zł) : 2 (uwzględniając wszak równe udziały stron w majątku wspólnym). Kwotę tę zasądził zatem Sąd od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika, o czym jak w pkt II sentencji postanowienia. Przy tym wskazać należy, że niewątpliwie zainteresowani spłacali zaciągnięte zobowiązanie po połowie, co wynika wprost z historii rachunków bankowych, a zatem dotychczas uiszczone przez nich kwoty na poczet spłaty udzielonego kredytu nie podlegały rozliczeniu pomiędzy zainteresowanymi. Jednocześnie na podstawie art. 212 § 3 KC Sąd oznaczył termin i sposób uiszczenia spłat przez wnioskodawczynię, nakazując jej zapłatę w terminie 60 dni od daty prawomocności orzeczenia z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności. Przy takim ustaleniu spłaty Sąd miał na uwadze w szczególności czas trwania postępowania, wysokość spłaty obciążającej wnioskodawczynię oraz jej twierdzenia co do możliwości spłaty. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 5 grudnia 2018 r. I Ns 305/17

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 6

Wnioskodawca T. R. wniósł o dokonanie podziału majątku dorobkowego T. R. i R. R. w skład którego wchodzą: lokal mieszkalny nr (…), stanowiący odrębną nieruchomość, położony w G. przy ulicy (…), wraz z prawem związanym z własnością lokalu tj. udziałem (…) części w nieruchomości wspólnej, opisanej w KW (…) o wartości 120 000 zł, poprzez przyznanie tego lokalu na rzecz wnioskodawcy, bez obowiązku dopłaty na rzecz uczestniczki postępowania. Wskazał, że w skład majątku wspólnego wchodzą nadto: stała zabudowa meblowa: w pokoju dziennym, szafa w małym pokoju, meble kuchenne, ale też zmywarka, bujany fotel, telewizor z małego pokoju i wniósł o przyznanie tych przedmiotów jemu, bez obowiązku spłaty na rzecz uczestniczki. Wniósł, aby obrazy i prace plastyczne (pamiątki z misji brata i prezenty od brata uczestniczki) przyznać na wyłączną własność uczestniczki, bez dopłat na jego rzecz. Wniósł aby co do pozostałych przedmiotów wyposażenia mieszkania: stół i 4 krzesła, kredens , kanapę, pralkę, meblościankę z pokoju dziecka, telewizor z dużego pokoju strony uzgodniły ich wartość i sposób podziału.

Wnioskodawca wniósł o ustalenie, że poczynił z majątku osobistego nakłady na majątek wspólny w postaci: wykonania prac budowlanych i wykończeniowych: zakupu materiałów budowlanych, robocizny, transportu, wywozu odpadów i sprzątania na lokal mieszkalny – o wartości 150000 zł oraz nakładów związanych z obsługą wszystkich kredytów obciążających majątek wspólny, zaciągniętych na zakup lokalu, w kwocie na dzień złożenia wniosku wynoszącej 10702,48 zł, o zaktualizowanie której na dzień orzekania wniósł, pomniejszonej o kwotę 540 zł z tytułu należności wynikających z wyroku. Wnioskodawca wniósł o zasądzenie od uczestniczki postępowania na jego rzecz kwoty odpowiadającej wartości połowy opisanych wyżej nakładów z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie zwłoki w płatności oraz o ustalenie, że każda ze stron ponosi koszty związane ze swoim udziałem w postępowaniu.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Uczestniczka postępowania R. R. w odpowiedzi na wniosek wskazała, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą: opisany we wniosku lokal o wartości 170000 zł, kuchnia w zabudowie o wartości 1500 zł, sofa o wartości 800 zł, telewizor T. o wartości 1000 zł, telewizor L. o wartości 1000 zł, laptop A. o wartości 1500 zł, komoda drewniana o wartości 200 zł, stół drewniany dębowy i 4 krzesła o wartości 800 zł, lodówka o wartości 500 zł, kuchenka o wartości 500 zł, szafa w zabudowie o wartości 1000 zł, meblościanka młodzieżowa o wartości 400 zł, samochód C. (…) o wartości 6000 zł, zasłony włoskie o wartości 200 zł, sprzęt kuchenny o wartości 500 zł. Uczestniczka wniosła o wyłączenie z majątku wspólnego obrazów znajdujących się w mieszkaniu stron, które stanowią własność brata uczestniczki i przyznanie na wyłączną własność wnioskodawcy wszystkich składników majątku, poza telewizorem T., sofą, zasłonami. Uczestniczka wniosła o rozliczenie w podziale kwoty 610 zł uiszczonej przez nią i kwoty 600 zł zapłaconej przez nią. Wskazała także, że w sytuacji gdy ona nie zamieszkuje w lokalu stanowiącym wspólną własność, a jest zmuszona wynajmować oddzielne mieszkanie w Niemczech, żądanie wnioskodawcy aby obciążyć ją kosztami utrzymania lokalu wspólnego, w którym zamieszkuje tylko wnioskodawca nie znajduje podstaw. Podniosła, że gdy przyjeżdża do ojczystego kraju, nie może korzystać ze wspólnego lokalu, musi opłacać koszty wynajmu pokoju czy hotelu.

Wartość lokalu mieszkalnego została ustalona w oparciu o opinię biegłego sądowego J. O., której strony ostatecznie nie kwestionowały, a Sąd nie znalazł żadnych podstaw aby zakwestionować dokonany przez biegłego szacunek wartości nieruchomości lokalowej w kwocie 152 000 zł. Sąd jako rzeczywistą wartość lokalu mieszkalnego przyjął jego wartość pomniejszoną o wartość kredytów zaciągniętych na jego zakup i remont, które na dzień orzekania wyniosły 103 061,69 zł. W orzecznictwie istnieją wątpliwości dotyczące uwzględnienia w postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków obciążeń związanych z hipoteką. W ocenie Sądu, ustalając wartość nieruchomości, należy uwzględnić wartość długu obciążającego ten majątek, co prowadzi do obniżenia wartości nieruchomości podlegającej podziałowi. Po odliczeniu tego obciążenia wartość lokalu wyniosła 48 938,31 złotych. Udział każdej ze stron w tym składniku majątku to 24 469,16 zł. Podział mieszkania powinien obejmować jego realną wartość, która zależy przecież od obciążenia go długiem i obciążenia hipotecznego. Skoro małżonkowie, którzy na wolnym rynku chcą sprzedać mieszkanie uwzględniają przy ustaleniu jego wartości obciążenie hipoteczne, to może to też uczynić sąd, przyznając swoim postanowieniem mieszkanie jednemu z małżonków, co wiąże się z koniecznością spłaty drugiego z nich. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 10 grudnia 2020 r. I Ns 190/18

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 7

W niniejszej sprawie bezspornym było, że w skład majątku wspólnego małżonków wchodzi własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) położonego we W. przy ul. (…), znajdujące się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (…) o aktualnej wartości 326 000 zł oraz odrębna własność lokalu mieszkalnego nr (…) położonego we W. przy ul. (…) o aktualnej wartości 467 000 zł. Zważywszy, że wspólność majątkowa małżeńska ustała wraz z dniem 1 czerwca wartość majątku wspólnego sąd ustalił biorąc pod uwagę stan nieruchomości z tej właśnie daty, jednakże według cen aktualnych. Ustalenie wartości nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego należało do sądu, gdyż strony ostatecznie nie były co do tej kwestii zgodne – uczestnik nie uczestniczył czynnie w postępowaniu; poczynienie ustaleń co do tej okoliczności wymagało wiadomości specjalnych, w związku z czym niezbędne okazało się przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego (art. 278 § 1 KPC). Sąd, czyniąc ustalenia faktyczne co do wartości majątku objętego podziałem, ostatecznie oparł się na opinii biegłego sądowego A. G.. Sąd ocenił opinię biegłego sądowego A. G. w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Sąd uznał, iż sporządzona przez biegłego opinia pisemna jest wyczerpująca, zrozumiała, rzetelna, a przede wszystkim jasna i logiczna. Biegły wskazał podstawę wydania opinii, stan faktyczny na podstawie, którego wydał opinię, w sposób wyczerpujący opisał metodę wyceny nieruchomości. Biegły sformułował jasno i logicznie wnioski, które wyprowadził z części opisowej w sposób umożliwiający sprawdzenie logicznego toku rozumowania biegłego. Nadto, opinia ta nie była kwestionowana przez uczestników.

Ustalona przez biegłego wartość własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego T. 10 we W. w wysokości 326.000 zł została pomniejszona o kwotę 8.269,41 zł, stanowiącą wartość kredytu mieszkalnego, którą należy spłacić jednorazowo w celu umorzenia pozostałej kwoty zadłużenia; różnica między tymi wartościami wynosi 317.730,59 zł i taka kwota została wskazana jako wartość przedmiotowego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Nadto, ustalona przez biegłego wartość prawa własności lokalu mieszkalnego przy ul. (…) we W. w wysokości 467.000 zł została pomniejszona o kwotę 366 678,23 zł stanowiącą wartość kredytu hipotecznego obciążającego tą nieruchomość (jest to wartość, którą należy jednorazowo spłacić, w celu wykonania umowy kredytu – spłaty całości zadłużenia); różnica między tymi wartościami wynosi – 100.321,77 zł. Tym samym, przyjąć należało, że nieruchomość lokalowa przy ul. (…) we W. ma wartość 100.321,77 zł.

W skład majątku wspólnego na dzień 1 czerwca wchodziły również ruchomości znajdujące się w obu mieszkaniach stron. Z uwagi jednak na to, że strony po rozstaniu i zamieszkaniu w osobnych mieszkaniach nie rościły pretensji do znajdujących się w ich posiadaniu ruchomości, Sąd uznał, że przez czynności dorozumiane dokonały podziału majątku wspólnego w ich zakresie. Tym samym Sąd nie orzekał w tym zakresie.

Rozstrzygając o sposobie podziału majątku dorobkowego Sąd miał na uwadze przede wszystkim wniosek wnioskodawczyni w tym zakresie, sposób korzystania z majątku przez wnioskodawcę i uczestniczkę postępowania i ustalenia byłych małżonków w tym zakresie a nadto stopniem zainteresowania uczestników poszczególnymi składnikami i ich faktycznymi potrzebami oraz wykonalnością orzeczenia w części dotyczącej zasądzenia dopłat.

Dokonując rozstrzygnięcia w kwestii przyznania wymienionych składników majątku wspólnego, Sąd kierował się także możliwościami finansowymi stron oraz ich aktualną sytuacją życiową.

Wobec powyższego Sąd przyznał wnioskodawczyni prawo własności lokalu mieszkalnego przy ul. (…) we W., a uczestnikowi własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ul. (…) we W.. Strony, rozstając się, zgodnie ustaliły, że wnioskodawczyni zamieszka w lokalu przy ul. (…), a uczestnik przy ul. (…).

Nie było podstaw do zamieszczania w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie orzeczenia dotyczącego obowiązku wydania sobie wzajemnie przez wnioskodawczynię i uczestnika przedmiotów im przyznanych, albowiem w skład majątku podlegającego podziałowi nie wchodziły żadne ruchomości.

Wnioskodawczyni został zatem przyznany składnik majątku o wartości 100.321,77 zł, stanowiącej wartość prawa własności lokalu przy ul. (…) we W., z uwzględnieniem zadłużenia hipotecznego. Natomiast uczestnik otrzymał składnik majątkowy o wartości 317.730,59 zł.

Sąd ustalił, że łączna wartość składników majątkowych, wchodzących w skład majątku wspólnego wynosi 418.052,36 zł. Wobec uznania przez sąd równych udziałów w majątku wspólnym każdemu z małżonków winna przypaść w rzeczach lub w pieniądzu wartość 209.026,18 zł. Tymczasem, wnioskodawczyni otrzymała składnik majątkowy o wartości 100.321,77 zł, a uczestnik składnik o wartości 317.730,59 zł. Tym samym celem wyrównania udziałów, sąd zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 108.704,41 zł tytułem dopłaty; przy czym mając na uwadze wysokość tej kwoty oraz sytuację finansową uczestników postępowania, w oparciu o przytoczony przepis art. 212 § 3 KC ustalił termin do spłaty udziału na rzecz byłego małżonka, wynoszący 5 miesięcy.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

W tym miejscu wskazać należy, że – jak wynika z przesłuchania wnioskodawczyni, treści jej wniosku, z treści pozwu w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej i z przesłuchania stron w tej sprawie – po rozkładzie pożycia wnioskodawczyni i uczestnik postępowania postanowili zamieszkać oddzielnie. D. S. zamieszkała w lokalu mieszkalnym nr (…) przy ul. (…) we W., a R. L. przy ul. (…) we W.. Jednocześnie uzgodnili, że każdy z nich będzie ponosić koszty utrzymania (w postaci opłat i kosztów mediów) tylko tego lokalu, w którym zamieszkuje. Natomiast będą partycypować w zobowiązaniach kredytowych ich obciążających.

Nadto, od ustanowienia rozdzielności majątkowej wnioskodawczyni spłaca raty kredytu w (…) S.A. Do stycznia spłaciła ona raty w łącznej wysokości 222.227,87 zł. D. S. opłacała też – związane z kredytem – ubezpieczenie w wysokości 10.254,64 zł. Te wydatki stanowią nakład z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny, który powinien zostać rozliczony zgodnie z podanymi zasadami, uzgodnieniami stron i ich udziałami w tym majątku. Oznacza to, że poniosła ona nakład na majątek wspólny w łącznej wysokości 232.482,51 zł. Połowę tych kosztów (tj. kwotę 116.241,26 zł) powinien ponieść stosownie do wysokości swojego udziału w majątku wspólnym uczestnik.

Ponadto, wnioskodawczyni spłaciła również zadłużenie związane z utrzymaniem lokalu mieszkalnego przy ul. (…) we W. w kwocie 23.444,56 zł. Tymczasem, zgodnie z umową stron co do podziału majątku wspólnego do korzystania (quoad usum) każdy z małżonków miał ponosić koszty związane z opłatami eksploatacyjnymi lokalu, który zajmuje. Oznacza to, że całość kosztów utrzymania wskazanego lokalu powinien ponosić uczestnik, a skoro tego nie czynił i powstałe jego zadłużenie spłaciła wnioskodawczyni, jest on obowiązany zwrócić jej poniesione przez nią koszty utrzymania tego lokalu, tj. kwotę 23.444,56 zł. Tym samym, uczestnik tytułem zwrotu nakładów powinien zwrócić wnioskodawczyni kwotę 139.685,82 zł (116.241,26 zł + 23.444,56 zł).

Wnioskodawczyni opłaca również czynsz i media w lokalu przy ul. (…), z tego tytułu nie przysługuje jej jednak żadne roszczenie w stosunku do uczestnika. Jak wskazano wyżej, między byłymi małżonkami doszło do podziału quoad usum posiadanych lokali, a tym samym każdy z nich powinien ponosić koszty utrzymania tego lokalu, z którego wyłącznie korzysta. Z tej przyczyny Sąd oddalił wniosek wnioskodawczyni o zasądzenie od uczestnika na jej rzecz połowy uiszczonych przez nią opłat eksploatacyjnych związanych z lokalem, który sama tylko zajmuje. Postanowienie Sądu Rejonowego – XI Wydział Cywilny z dnia 17 lutego 2016 r. XI Ns 351/14

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 8

W rozpoznawanej sprawie w istocie poza sporem pozostawała kwestia składu majątku wspólnego byłych małżonków, skoro wnioskodawca, uwzględniając stanowisko uczestniczki postępowania w przedmiocie ograniczenia sądowego podziału majątku, wniósł o ograniczenie takiego podziału do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz obu samochodów. Ponadto byli małżonkowie zgodnie wnieśli, aby przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i samochód osobowy przyznać uczestniczce postępowania, zaś – po sprzedaży samochodu dostawczego – kwotę stanowiąca wartość tego pojazdu bądź środki uzyskane z tej sprzedaży – wnioskodawcy. Spór pomiędzy byłymi małżonkami dotyczył natomiast właśnie wartości tego składnika majątku, a także kwestii ich udziałów w majątku wspólnym oraz rozliczenia nakładów i wydatków poczynionych z majątku osobistego uczestniczki postępowania na majątek wspólny.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Sąd ostatecznie więc ustalił, że w skład majątku wspólnego podlegającego sądowemu podziałowi wchodzą: spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) położonego w B. na osiedlu (…), dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą nr (…) oraz samochód osobowy marki V. (…), rok produkcji 2001, nr rej. (…)­, a także środki uzyskane ze sprzedaży samochodu M. (…), rok produkcji 2002, nr rej. (…). Co się zaś tyczy wartości tego składnika majątku wspólnego, to Sąd przyjął, iż powinna to być kwota uzyskana faktycznie ze sprzedaży, czyli 6 500 zł, a nie wskazywana przez uczestniczkę cena wywoławcza pojazdu, czyli 10 500 zł. Uczestniczka postępowania bowiem nie wykazała, że kwota uzyskana ze sprzedaży tego pojazdu odbiega od jego wartości rynkowej, zważywszy na datę ogłoszenia o sprzedaży i stan techniczny pojazdu wskazywany przez wnioskodawcę. Ustalając natomiast wartość przedmiotowego spółdzielczego prawa do lokalu, Sąd oparł się w tym względzie na opinii pisemnej biegłego sądowego R. S. (2), która to opinia nie została zakwestionowana ani przez wnioskodawcę, ani przez uczestniczkę postępowania. W związku z tym należało przyjąć, że wartość ta wynosi kwotę 119 200 zł. Niemniej istotne było jednak i to, że w przypadku wejścia w skład majątku wspólnego ograniczonego prawa rzeczowego obciążonego hipoteką, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, wartość tego składnika majątkowego należało ustalić przy uwzględnieniu obciążenia hipotecznego. Reasumując więc, skoro wysokość zadłużenia z tytułu spłaty kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przez byłych małżonków na nabycie przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, aktualnie wynosi kwotę 17 047,89 zł, to wartość tego prawa podlegającego podziałowi powinna wynosić kwotę 102 152,11 zł (119 200 zł – 17 047,89 zł).

Jednocześnie w tym miejscu należy zaznaczyć, że uczestniczka postępowania zasadnie wniosła o rozliczenie w podziale majątku kwoty spłaconego przez nią części kredytu tytułem nakładów i wydatków poczynionych przez nią z majątku osobistego na majątek wspólny. Powyższe żądanie A. P. oparte jest na przepisach art. 45 § 1 k.r. i o., art. 46 k.r. i o. w zw. z art. 1035 KC. Konsekwencją zaś tego unormowania jest art. 567 § 1 KPC, według którego w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd rozstrzyga m.in. o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego jednego z małżonków i odwrotnie podlegają zwrotowi. Mając natomiast na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności z dokumentów, Sąd przyjął, że kwota tych nakładów i wydatków wyniosła 13 667,99 zł, zatem wnioskodawca zobowiązany jest do zwrotu uczestniczce postępowania połowy tej kwoty, czyli kwoty 6 834 zł (po zaokrągleniu).

W rozpoznawanej sprawie, jak już wcześniej wskazano, spór pomiędzy byłymi małżonkami dotyczył również kwestii ich udziałów w majątku wspólnym. Sąd jednak nie przychylił się do żądania uczestniczki postępowania, aby ustalić nierówne udziały w majątku wspólnym. Z treści przepisu art. 43 § 1 k.r. i o. bowiem wynika zasada, że po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, przy czym § 2 powołanego przepisu określa dwie przesłanki, od których spełnienia jest uzależnione odejście od tej reguły. Pierwszą jest niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku, drugą stanowią „ważne powody”. Obie przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać w określonej relacji. Z jednej strony żadne ,,ważne powody” nie uzasadniają same przez się ustalenia nierównych udziałów, jeżeli stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego jest równy. Z drugiej strony – różny stopień przyczynienia się małżonków do powstania tego majątku bierze się pod uwagę dopiero wtedy, gdy za ustaleniem nierównych udziałów przemawiają ,,ważne powody”. W świetle zaś zebranych dowodów nie można przyjąć, że wnioskodawca przyczynił się w mniejszym stopniu do powstania majątku wspólnego. Jego wkład w zaspokojenie potrzeb rodziny i nakład pracy we wspólnym gospodarstwie domowym był taki sam, jak uczestniczki postępowania. Przede wszystkim znaczące było to, że wnioskodawca w istocie przez cały czas trwania małżeństwa pracował zarobkowo, a przy tym uczestniczka postępowania nie zdołała udowodnić w jakikolwiek sposób, że wnioskodawca trwonił ich majątek wspólny.

Podział kredytu hipotecznego. Jak podzielić i rozdzielić kredyt hipoteczny na mieszkanie, dom czy lokal po rozwodzie Poznań Warszawa

Dokonując zaś podziału majątku wspólnego (punkt III postanowienia). Sąd miał na względzie aktualny stan posiadania składników tego majątku przez wnioskodawcę i uczestniczkę postępowania oraz ich stanowiska w tym zakresie. Według art. 212 § 2 KC. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Podobną regulację zawiera art. 623 KPC który stanowi, że sąd dokonuje podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności, zgodnie z interesem społeczno – gospodarczym, a różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne. Sąd uznał zatem za uzasadnione przyznanie wnioskodawcy i uczestniczce postępowania składników majątku wspólnego znajdujących się w ich posiadaniu, o wartościach ustalonych wyżej. Wartość przedmiotu majątkowego przyznanego wnioskodawcy (tj. środków uzyskanych ze sprzedaży samochodu) wyniosła więc kwotę 6 500 zł, natomiast wartość przedmiotów majątkowych przyznanych uczestniczce postępowania – kwotę 110 152,11 zł. W związku z tym uzasadnione było przyznanie dopłaty na rzecz wnioskodawcy w kwocie 44 992,06 zł [(116 652,11 zł : 2 – 6 500 zł) – (13 667,99 zł : 2)], w celu wyrównania jego udziału w majątku wspólnym.

Mając zaś na uwadze stanowiska wnioskodawcy i uczestniczki postępowania, w tym co do możliwości zapłaty przez nią dopłaty, Sąd ustalił, że wskazana wyżej kwota będzie płatna w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia. Zdaniem Sądu, takie rozwiązanie umożliwi wyrównanie wnioskodawcy przypadającego mu udziału w majątku wspólnym w rozsądnym terminie, ale też uwzględni możliwości finansowe uczestniczki postępowania w tym zakresie. Jednocześnie należy podkreślić, że w ocenie Sądu nie byłoby właściwym rozłożenie tej kwoty na miesięczne raty w wysokości po 500 zł, jak wnosiła uczestniczka postępowania, albowiem mając na względzie wysokość dopłaty, za kilka lat kwota takiej raty nie przedstawiałaby dla wnioskodawcy realnej wartości, a ponadto za otrzymane z tego tytułu pieniądze zamierza on kupić mieszkanie dla siebie. Sąd miał też na względzie okoliczność, iż w istocie uczestniczka postępowania jest w stanie zgromadzić środki finansowe na ten cel.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu