Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Podział majątku w sprawie o rozwód w jednym wyroku, czyli połączenie rozwodu i podziału majątku

Stosownie do art. 58 § 3 KRO, na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Podział ten przeprowadza się według ogólnych zasad przewidzianych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz kodeksie postępowania cywilnego.

Przeprowadzenie w wyroku rozwodowym podziału majątku wspólnego stron nie powoduje nadmiernej zwłoki postępowania nie tylko wtedy, gdy między stronami nie ma sporu co do składu i sposobu podziału tego majątku, lecz także wtedy, gdy wyjaśnienie spornych między stronami okolicznościami, bądź też takich okoliczności, które sąd obowiązany jest ustalić z urzędu, wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w ograniczonym przedmiotowo i czasowo zakresie.

Do nadmiernej zwłoki w postępowaniu może dojść w szczególności, jeżeli strony są w konflikcie, a zachodzi potrzeba określenia i wyceny nakładów poniesionych z majątku wspólnego na majątek osobisty małżonka bądź z majątku osobistego na majątek wspólny, a także w razie konieczności rozpoznania żądania ustalenia nierównych udziałów w majątku

W interesie szybkiej normalizacji stosunków majątkowych stron wskazane jest przeprowadzenie częściowego podziału majątku wspólnego, jeżeli tylko co do części majątku wspólnego możliwe jest dokonanie jego podziału bez spowodowania nadmiernej zwłoki postępowania. Dotyczy to w szczególności podziału majątku wspólnego w zakresie jego podstawowego składnika, jakim jest mieszkanie własnościowe lub spółdzielcze, samo lub wraz z przedmiotami urządzenia domowego.

Podział majątku w sprawie o rozwód w jednym wyroku, czyli połączenie rozwodu i podziału majątku Poznań Warszawa

Nie jest wyłączone dokonanie przez strony w procesie o rozwód podziału majątku wspólnego w drodze ugody sądowej z tym jednak zastrzeżeniem, że taka ugoda stanie się skuteczna z chwilą prawomocnego orzeczenia rozwodu. Z tą więc dopiero chwilą może być ona zaopatrzona klauzulą wykonalności.

Decyzję co do pozostawienia bez rozpoznania wniosku strony o dokonanie podziału majątku wspólnego w wypadku, gdy przeprowadzenie takiego podziału powodowałoby nadmierną zwłokę w postępowaniu, zamieszcza sąd – stosownie do okoliczności – albo w odrębnym postanowieniu, wydanym w toku postępowania, albo w sentencji wyroku rozwodowego. Decyzja o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania nie podlega odrębnemu zaskarżeniu. Jeżeli podział nie zostanie dokonany przy rozwodzie, to ustawodawca dopuszcza możliwość dochodzenia podziału majątku wspólnegow odrębnym postępowaniu.

W razie zgłoszenia przez jedną ze stron wniosku o podział majątku, sąd rozwodowy „powinien dążyć do wykorzystania istniejących możliwości uzgodnienia stanowisk stron co do składu i sposobu podziału, mając jednak na względzie, że aprobowanie przez jednego z małżonków propozycji strony przeciwnej nie może być jedynie wynikiem stanowiska tej strony, uzależniającego wyrażenie zgody na rozwód od przyjęcia proponowanego przez nią sposobu podziału. Działalność mediacyjna sądu powinna zmierzać do przeprowadzenia podziału zgodnego z usprawiedliwionymi interesami obu stron”(tak Wytyczne SN z 1978 r., uzasadnienie tezy XIII).

Podział majątku

Zgodnie z art. 46 KRO w związku z art. 567 § 3 KPC w zakresie nieuregulowanym w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym w zakresie działu majątku po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej mają zastosowaniu przepisy o dziale spadku. Zgodnie z art. 684 KPC w związku z art. 567 § 3 KPC skład i wartość majątku wspólnego podlegającego podziałowi ustala Sąd. Przedmiotem podziału w postępowaniu sądowym są zasadniczo składniki majątkowe objęte majątkiem dorobkowym w chwili orzekania. Jeżeli co do części majątku byli małżonkowie dokonali już umownego podziału, te składniki nie są przedmiotem podziału sądowego. Przedmiotem podziału jest także równowartość rzeczy i praw należących do wspólności, jednak zbytych przez jednego z małżonków po ustaniu wspólności. Dokładnie przedmiotem podziału jest wówczas kwota stanowiąca ekwiwalent za rzecz zbytą. Wreszcie do podziału wchodzi też równowartość rzeczy i praw w sposób rozmyślny, że szkodą dla drugiego małżonka, zbytych lub roztrwonionych w czasie trwania wspólności (Komentarz do kodeksu cywilnego. Tom 2, Jacek Gudowki, Wyd. Praw. W-wa 1999, s.127, 128 t. 12).

Podział majątku w sprawie o rozwód w jednym wyroku, czyli połączenie rozwodu i podziału majątku Poznań Warszawa

Mocą art. 31 § 1 i § 2 pkt 1 i 2 KRO z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.

W postanowieniu z dnia 5 grudnia 2014 roku Sąd Najwyższy opowiedział się za poglądem, iż przedmiot majątkowy nabyty w jakiejkolwiek części z majątku wspólnego, w braku odmiennej umowy małżonków, wchodzi do majątku wspólnego (III CSK 87/14). Jednakże w postanowieniu z dnia 2 marca 2012 roku Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, iż zaliczenie określonych przedmiotów majątkowych do majątku wspólnego nie może się opierać na oświadczeniach małżonków. Jeżeli bowiem małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej małżeńskiej takie oświadczenie nie może wyłączyć skutków z art. 31-33 KRO Nie może tu być decydujące ocena skutków wyrażenia oświadczeń woli, przesłanek tłumaczenia oświadczeń woli, jak również badania zamiaru stron i celu umowy (II CSK 363/11). Należy jednak odnotować wyraźne poglądy mówiące, iż nie są zabronione przesunięcia majątkowe z majątku wspólnego do osobistego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1991 roku, III CZP 76/90, OSNC 1991/10-12/117; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1991 r., III CZP 133/91, OSP 1992/7-8/171).

Przy coraz bardziej rozbudowanych stosunkach gospodarczych nie jest wykluczone, a nawet w pewnych środowiskach gospodarczych szeroko rozpowszechnione, iż małżonkowie dysponują znacznym majątkiem osobistym i dokonują wielu transakcji korzystając z tego majątku. W razie wątpliwości należy przyjmować, iż dana rzecz chodzi do majątku wspólnego, jeżeli została nabyta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, a nie ma jednoznacznych dowodów, iż nabycie nastąpiło do majątku osobistego.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Podział majątku w sprawie o rozwód w jednym wyroku, czyli połączenie rozwodu i podziału majątku Poznań Warszawa

Przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków są objęte wspólnością ustawową także w wypadku, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Dopiero po ustaniu małżeństwa lub po zniesieniu wspólności majątkowej małżeńskiej konkretyzują się udziały, w jakich (byli) małżonkowie są współwłaścicielami każdego przedmiotu należącego do majątku wspólnego. Zgodnie z domniemaniem ustawowym z art. 43 § 1 krio udziały w majątku wspólnym są równe, a zatem każdy z (byłych) małżonków staje się współwłaścicielem każdego przedmiotu po ½ części. Obalenie tego domniemania jest możliwe, jednakże wymaga wykazania ważnych powodów, dla których zgłasza się takie żądanie. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje „ważnych powodów” wymaganych dla ustalenia nierównych udziałów. Jak wynika z bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego, ani znaczna różnica zarobków między małżonkami, ani wina rozkładu pożycia stwierdzona w wyroku rozwodowym, same przez się nie przesądzają o istnieniu ważnych powodów w rozumieniu art. 43 § 2 krio (por. post. SN z 06 kwietnia 2005 r. III CK 469/04, post. SN z 07 czerwca 2000 r. III CKN 455/04).

Z kolei w postanowieniu z 26 listopada 1973 r. III CRN 227/73 Sąd Najwyższy stwierdził, że nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego może mieć zastosowanie instytucja nierównych udziałów, lecz tylko w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczyniał się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych.

W postanowienie z dnia 8 lutego 2018 r. II CNP 11/17 Sąd Najwyższy stwierdził: „przepis art. 43 § 2 krio formułuje dwie przesłanki ustalenia nie równych udziałów w majątku wspólnym, które muszą wystąpić łącznie i które pozostają do siebie w takim wzajemnym stosunku, że żadne „ważne powody” nie stanowią podstawy takiego orzeczenia, jeżeli stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego jest równy, a jednocześnie – nawet różny stopień przyczynienia się małżonków do powstania tego majątku nie stanowi podstawy ustalenia nierównych udziałów, jeżeli nie przemawiają za tym „ważne powody”. Innymi słowy, wyróżnienie przez ustawodawcę tych dwu przesłanek sprawia, że sam nierówny stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego nie może być uznany za ważny powód w rozumieniu komentowanego przepisu. Ważne powody na gruncie omawianego unormowania stanowią okoliczności, które oceniane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego sprzeciwiają się przyznaniu jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do której powstania ten małżonek nie przyczynił się. Ocena ważnych powodów ma nie tylko aspekt majątkowy, ale również etyczny, co wyraża się w postulacie dokonywania ich oceny przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego. Nie chodzi tu o winę w rozkładzie pożycia, ale o winę odnoszoną do nieprzyczyniania się lub przyczyniania się w mniejszym stopniu niż to wynika z możliwości małżonka.

Podział majątku wspólnego przeprowadza się na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów art. 211 i 212 KC Sąd związany jest w pierwszej kolejności żądaniem dokonania podziału majątku wspólnego przez jego fizyczny podział polegający na przyznaniu uczestnikom postępowania określonych przedmiotów wchodzących w jego skład. W razie braku zgodnego wniosku, o sposobie podziału decyduje z urzędu sąd. W celu ustalenia niezbędnych okoliczności faktycznych co do optymalnego sposobu podziału majątku wspólnego sąd powinien przeprowadzić odpowiednie postępowanie dowodowe z urzędu niezależnie od twierdzeń i wniosków dowodowych stron (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r., I CSK 674/10).

Stosownie do przepisu art. 212 § 3 KC, jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych. Postanowienie sądu przyznające wspólną rzecz jednemu z uczestników postępowania, a drugiemu spłaty, zarówno wydane w postępowaniu o zniesienie współwłasności, jak i wydane w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, ma charakter konstytutywny (art. 624 oraz art. 567 § 3 w związku z art. 688). Terminy spłaty ustalone przez sąd, o których mowa w przepisie art. 212 § 3 KC, powinny zatem przypadać na okres po uprawomocnieniu się postanowienia zasądzającego spłaty (postanowienie SN z dnia 19 września 2002 r., II CK 21/02). Oznaczenie sposobu i terminu uiszczenia spłat powinno być dokonane przez sąd z urzędu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1974 r., III CRN 2/74).

Podział majątku w sprawie o rozwód w jednym wyroku, czyli połączenie rozwodu i podziału majątku Poznań Warszawa

Stosownie do treści art. 212 § 3 KC, jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.

Stosując art. 212 § 3 KC sąd powinien uwzględnić nie tylko składniki majątkowe, które są przedmiotem postępowania działowego, ale całościowo stan majątkowy uczestników postępowania działowego, w szczególności czy inne, nieobjęte postępowaniem, składniki majątku współwłaściciela zobowiązanego do spłat mogą mieć znaczenie dla możliwości i terminu wywiązania się przez niego z obowiązku spłat, w tym poprzez ewentualną możliwość zaciągnięcia odpowiedniego kredytu. Ochrona sytuacji majątkowej współwłaściciela, któremu przyznano przedmiot objęty postępowaniem podziałowym powinna nastąpić z jak najmniejszym uszczerbkiem dla ochrony interesów majątkowych pozostałych współwłaścicieli uprawnionych do stosownych spłat.

Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny. Regulacje powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego.

Jednakże, powyższe roszczenia mają charakter stricte procesowy i powinny być udowodnione. W doktrynie i orzecznictwie panuje zgodność, iż rozliczenie nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny, jak również nakładów z majątku wspólnego na majątki odrębne następuje jedynie na wniosek uczestników postępowania. Natomiast ciężar udowodnienia wysokości nakładu dokonanego przez jednego z małżonków z jego majątku odrębnego na majątek wspólny, zgłoszonego do rozliczenia w postępowaniu o podział majątku wspólnego, zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 6 KC, spoczywa na tym z uczestników, który się na tę okoliczność powołuje i z której wywodzi skutki prawne (tak m.in. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 16 października 1997 roku, II CKN 395/97).

Strona żądająca rozliczenia nakładów i wydatków powinna udowodnić to żądanie co do zasady i wysokości. Bierność strony w tym zakresie nie zobowiązuje Sądu – poza wyjątkowymi przypadkami – do prowadzenia dowodu z urzędu. Jak wskazuje się w judykaturze Sądu Najwyższego nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1996 w sprawie sygn. akt: I CKU 45/96, OSNC 1997 r. Nr 6-7, poz. 76). Jeśli zatem strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, że dany fakt nie został wykazany (udowodniony).

Zgodnie z art. 43 § 1 KRO oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Zasada ta obowiązuje bez względu na stopień, w którym każde z małżonków przyczyniło się do powstania majątku wspólnego i niezależnie od przyczyny ustania wspólności. Równość udziałów małżonków w majątku wspólnym jest wyrazem równego traktowania przez ustawę małżonków i ich równouprawnienia w stosunkach majątkowych po ustaniu wspólności majątkowej. Z chwilą ustania wspólności ustawowej wspólność ta – dotychczas bezudziałowa – uległa przekształceniu. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, stanowiącym ich dorobek (vide: uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1996 roku, II CKU 10/96, Prok.i Pr.-wkł. (…)).

Wyjątkiem od powyższej zasady jest możliwość ustalenia nierównych udziałów. Zgodnie z przepisem art. 43 § 2 zd. 1 KRO warunkiem ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym jest spełnienie następujących dwóch przesłanek, tj. istnienia ważnych powodów i przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego w różnym stopniu. Obie wskazane przesłanki muszą wystąpić łącznie. Oznacza to, że sama dysproporcja w zakresie przyczyniania się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego nie jest wystarczająca do ustalenia nierównych udziałów. Konieczne jest więc istnienie ważnych powodów, które uzasadniałyby wydanie orzeczenia tej treści. Zgodnie z utrwalonym w judykaturze Sądu Najwyższego poglądem, art. 43 § 2 KRO może mieć zastosowanie nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz tylko w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych . Gdyby bowiem w każdej sprawie wymagać od sądu porównywania przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego i przyznawania tylko takiego udziału, jaki odpowiada stopniowi tego przyczynienia się, reguła przekształciłaby się w wyjątek (vide: uzasadnienie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 1974 roku, III CRN 190/74).

Podział majątku w sprawie o rozwód w jednym wyroku, czyli połączenie rozwodu i podziału majątku Poznań Warszawa

Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje pojęcia „ważne powody”. Ogólnie rozumie się przez nie takie okoliczności, które oceniane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego przemawiają za nie przyznawaniem jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do powstania której małżonek ten się nie przyczynił. Przy ocenie istnienia „ważnych powodów”, w rozumieniu art. 43 § 2 KRO, należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli. W omawianym znaczeniu ważne powody nie mają charakteru majątkowego, okoliczności natury majątkowej bowiem mieszczą się w przesłance przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego.

W kwestii pojęcia „ważne powody” przyjmuje się a contrario do regulacji z art. 52 KRO, że chodzi tu o względy natury etycznej, które sprawiają, że w danych okolicznościach równość udziałów małżonków w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałaby z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami. (vide: J. St. Piątowski, (w:) System prawa rodzinnego i opiekuńczego, Ossolineum 1985, s. 490). Ważne powody ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym zachodzą nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz przede wszystkim w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych (vide: uzasadnienia postanowień Sądu Najwyższego: z dnia 26 listopada 1973 roku, III CRN 227/73, OSNC 1974/11/189; z dnia 30 listopada 1972 roku, III CRN 235/72, OSNCP 1973, nr 10, poz. 174; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2003 roku, IV CKN 278/01, OSNC 2004/9/146).

Należy z całym naciskiem podkreślić, iż z reguły w normalnie funkcjonującej rodzinie nie może być mowy o nierównym przyczynieniu się małżonków do powstania majątku wspólnego, nawet wtedy, gdy utrzymaniem rodziny obarczony jest mąż, a niepracująca zarobkowo żona zajmuje się wychowaniem dzieci i pracą w gospodarstwie domowym (vide: M. Sychowicz: Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem pod red. K. Piaseckiego, Wydawnictwo Prawnicze Warszawa 2000). Przyczynianie się małżonków do powstania majątku wspólnego stanowią nie tylko ich działania prowadzące bezpośrednio do powiększenia substancji tego majątku, ale współkształtuje je całość starań o założoną przez zawarcie małżeństwa rodzinę i zaspokojenie jej potrzeb.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 1

Wnioskiem wnioskodawca P. K. (1) wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków P. K. (1) i A. K. (1) wchodzą: prawo własności nieruchomości położonej w W. – W. przy ul. (…), zabudowanej domem mieszkalnym w zabudowie szeregowej o wartości 600 000 zł, ruchomości stanowiące wyposażenie tego domu (szczegółowo wymienione we wniosku), prawo własności stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego nr (…) przy ul. (…) i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) przy ul. (…), które jest obciążone hipoteką umowną kaucyjną. Wnioskodawca domagał się ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym w proporcjach: 80 % – udział wnioskodawcy P. K. (1) i 20 % udział uczestniczki – A. K. (1). Ponadto wnioskodawca domagał się rozliczenia nakładów z jego majątku osobistego na majątek wspólny w postaci: przeznaczenia środków pochodzących ze sprzedaży należącego do jego majątku osobistego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w kwocie 240 000 zł na sfinansowanie ceny zakupu nieruchomości przy ul. (…) oraz kosztów wykończenia nieruchomości, przeznaczenia uzyskanej roku kwoty 17 000 zł ze sprzedaży samochodu osobowego marki M. na zakup samochodu marki O. (…) oraz przeznaczenia środków pochodzących z uzyskanych przez P. K. (1) pożyczek i darowizn na sfinansowanie budowy i wykończenia domu przy ul. (…) w W.. Ponadto wnioskodawca domaga się rozliczenia nakładu uczestniczki z majątku osobistego uczestniczki w postaci przeznaczenia na majątek wspólny 1/2 środków z majątku wspólnego. Wnioskodawca wniósł o podział majątku wspólnego przyznanie mu domu i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, a uczestniczce lokalu mieszkalnego przy ul. (…) wraz z wyposażeniem. W uzasadnieniu wniosku przedstawiono obszerną argumentację na poparcie jego twierdzeń.

Podział majątku po rozwodzie Poznań

W odpowiedzi na wniosek uczestniczka A. K. (1) przyłączyła się do żądania podziału majątku wspólnego, wnosząc o ustalenie równych udziałów w majątku wspólnym. Odnosząc się do składu majątku wspólnego przyznała, że w skład tego majątku wchodzą nieruchomości wskazane we wniosku. Dodatkowo uczestniczka podniosła, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzą ruchomości, stanowiące wyposażenie domu i dwóch mieszkań, szczegółowo wymienione w uzasadnieniu odpowiedzi na wniosek. A. K. (1) zakwestionowała wartość nieruchomości przy ul. (…) i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (…). Ponadto uczestniczka domagała się rozliczenia nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny w postaci: przeznaczenia kwoty 73 000 zł na zakup domu przy ul. (…), dokonanych darowizn od rodziców uczestniczki. Uzasadniając swoje stanowisko uczestniczka przedstawiła szczegółową argumentację na poparcie swoich twierdzeń.

Na częściowe uwzględnienie zasługiwały roszczenia wnioskodawcy z tytułu zwrotu wydatków poniesionych na zakup i wykończenie nieruchomości przy ul. (…) w W.. Ponadto uwzględniono roszczenie z tytułu wydatku poniesionego przez uczestniczkę z majątku osobistego na ten sam cel.

Jak wynika z poczynionych w części faktycznej uzasadnienia ustaleń i dokonanej następnie oceny dowodów, P. K. (1) przeznaczył na ten cel kwotę 200 000 zł, pochodzącą ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (…). Nie ulega wątpliwości, że prawo to – jako nabyte przed zawarciem przez strony związku małżeńskiego – należało do majątku osobistego wnioskodawcy (art. 33 pkt 1 KRO). Wbrew przekonaniu uczestniczki Sąd uznał, że do tej kwoty nakład został udowodniony, co wynika z rozważań poczynionych już przy ocenie zeznań wnioskodawcy (str. 11-13 niniejszego uzasadnienia).

Sąd uznał także za udowodniony wydatek z majątku wspólnego uczestniczki w kwocie 73 000 zł. Nawiązując do ustaleń faktycznych stwierdzić należy, że kwota ta pochodziła w istocie z dwóch źródeł. Połowa, czyli 37 500 zł pochodziła bezpośrednio ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej współwłasność uczestniczki w udziale wynoszącym 1/2, a udział ten również należał do majątku osobistego A. K. (1) zgodnie z art. 33 pkt 1 KRO Odnosząc się do drugiej kwoty 37 500 zł, która odpowiadała udziałowi rodziców uczestniczki, należy przyjąć, że uzgodniony przez nich z uczestniczką sposób przekazania środków bezpośrednio do rąk A. K. (1) stanowił w istocie darowiznę na jej rzecz kwoty 37 500 zł. Przedmiot tej darowizny, która mimo braku formy aktu notarialnego stała się ważna z chwilą jej wykonania, wszedł do majątku osobistego uczestniczki na mocy art. 33 pkt 3 KRO Kwota ta została również przeznaczona na zakup i wykończenie nieruchomości przy ul. (…). Dlatego istnienie dwóch różnych tytułów nie ma wpływu na ustalenie, że wysokość tego wydatku wynosi 73 000 zł i taka kwota jest podstawą do rozliczenia.

Nie wymaga szerszego uzasadnienia stwierdzenie, że poczynienie nakładów z majątków osobistych małżonków na zakup i wykończenie domu stanowiło nakład mający na celu zaspokojenie potrzeb rodziny w rozumieniu art. 45 § 1 zd. 3 KRO Równie oczywiste jest jednak, że nakład ten powiększył wartość majątku wspólnego stron w chwili dokonywania podziału, a zatem podlega on rozliczeniu w niniejszym postępowaniu.

Odnosząc przedstawione uwagi do realiów sprawy należy przypomnieć, że z poczynionych na wstępie uzasadnienia ustaleń faktycznych wynika, że łączny koszt zakupu i wykończenia domu na Brylantowej wynosił 381 326,51 zł. Okoliczności niniejszej sprawy różnią się od stanu faktycznego, który legł u podstaw uchwały Sądu Najwyższego w sprawie III CZP 46/80 tym, że strony poniosły najpierw koszt zakupu nieruchomości w stanie surowym, a następnie koszt jego wykończenia. Udział procentowy obydwojga zainteresowanych należy więc odnieść do sumy kwoty zakupu i prac wykończeniowych. Z tej kwoty udowodniony nakład wnioskodawcy z majątku osobistego wynosił 200 000 zł, co stanowiło 52,4 % (200 000/381 326). Udowodniony nakład uczestniczki wyniósł 73 000 zł, czyli 19,1 % (73 000/381 326).

Skoro obecna wartość domu wynosi 600 000 zł, to wartość nakładu poniesionego przez wnioskodawcę na dzień orzekania należy ustalić na kwotę 314 400 zł (0,524 * 600 000), natomiast wartość nakładu poniesionego z majątku osobistego uczestniczki wynosi 114 600 zł (0,191 * 600 000).

Spośród pozostałych roszczeń o zwrot wydatków i nakładów Sąd uwzględnił jedynie kwotę 10 000 zł, która stanowi nakład uczestniczki z majątku osobistego polegający na tym, że przeznaczyła ona kwotę darowizny otrzymanej od rodziców na wyposażenie lokalu przy ul. (…). W odniesieniu do tej darowizny Sąd przyjął, że wobec braku odmiennego zastrzeżenia przez S. i K. P. (1) środki pieniężne weszły do majątku osobistego A. K. (1) (art. 33 pkt 3 KRO). Środki te zostały przeznaczone na wyposażenie lokalu należącego do majątku wspólnego stron, który był przeznaczony na wynajem. Uczestniczka w sposób należyty wykazała zarówno fakt dokonania tego nakładu, jak i jego wysokość.

Łączna wartość nakładów i wydatków poczynionych przez wnioskodawcę z majątku osobistego na majątek wspólny wynosi 314 400 zł, a przez uczestniczkę – 124 600 zł. Mając na względzie, że udziały zainteresowanych w majątku wspólnym są równe, zgodnie z art. 45 § 1 zd. 2 stronom przysługują wzajemnie z tego tytułu roszczenia o zasądzenie połowy tych kwot. A. K. (1) powinna więc zwrócić P. K. (1) kwotę 157 200 zł (314 400/2), a P. K. (1) winien zwrócić A. K. (1) z tego tytułu 62 300 zł (124 600/2). Postanowienie Sądu Rejonowego – VII Wydział Cywilny z dnia 12 grudnia 2016 r. VII Ns 384/16

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 2

W przedmiotowej sprawie skład majątku wspólnego, jego wartość oraz sposób dokonania podziału tego majątku były między stronami bezsporne. Spór koncentrował się wyłącznie wokół okoliczności związanych z charakterem i wysokością darowizn czynionych przez rodziców uczestnika. Zgodnie z twierdzeniami uczestnika rodzice podarowali mu w 1988 lub 1989 r. jednorazowo kwotę 15 000 USD z przeznaczeniem wyłącznie dla niego na zakup mieszkania i garażu. Stąd zdaniem uczestnika wychodzące w skład majątku nieruchomości zostały w całości sfinansowane z tej darowizny, a zatem uczestnik dokonał nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny stron.

Podział majątku po rozwodzie Poznań

Rzeczą Sądu było w niniejszej sprawie przede wszystkim ustalenie, czy rodzice uczestnika dokonali w 1988 r. na jego rzecz darowizny w kwocie 15 000 USD na zakup mieszkania z kategorycznym wskazaniem, że darowizna dokonana jest wyłącznie dla niego. Należy podkreślić, że pomiędzy stronami bezspornym było, że rodzice uczestnika po wyjeździe do (…) pomagali stronom zarówno finansowo, jak i rzeczowo, w formie przesyłanych paczek. Uczestnik sam przyznał, że jego rodzice przysyłali wnioskodawczyni odzież, kosmetyki, a także zagraniczną żywność i alkohole. Wnioskodawczyni przyznała również, że ze strony teściów ich rodzina otrzymywała dużą pomoc i wsparcie finansowe. Podobnie rodzice uczestnika pomagali także swoim pozostałym dwóm synom i ich rodzinom. Wnioskodawczyni złożyła wiarygodne zeznania, które w zasadniczej części potwierdził uczestnik. Jednocześnie relacja uczestnika w części dotyczącej rzekomej darowizny kwoty 15000 USD otrzymanej w 1988 lub 1989 r. pozostawała w sprzeczności z zeznaniami świadków R. G., J. G. oraz M. G. (2). Świadkowie ci jednoznacznie wskazali, że w 1988 r. byli świadkami wręczenia uczestnikowi darowizny przez jego rodziców kwoty 15 000 USD z przeznaczeniem wyłącznie dla niego na zakup mieszkania i garażu. Zdarzenie to miało mieć miejsce w domu R. G. w miejscowości B., gmina W. K.. Pieniądze mieli uczestnikowi osobiście wręczyć jego rodzice. Tymczasem sam uczestnik zaprzeczył, aby otrzymał tę darowiznę od rodziców osobiście.

Ponadto według relacji wnioskodawczyni rodzice uczestnika po raz pierwszy do kraju przyjechali na komunię wnuczki w maju 1989 r., a więc już po zakupie mieszkania. Jednocześnie wnioskodawczyni przyznała, że były takie sytuacje, że darowizny od teściów były przekazywane przez rodzeństwo uczestnika na M.. Były to jednak mniejsze kwoty i bez konkretnego przeznaczenia. Ponadto wnioskodawczyni wskazała, że teściowie nigdy nie podkreślali, że darowane przedmioty lub pieniądze miały być wyłącznie dla uczestnika, wręcz przeciwnie miały służyć ich rodzinie. Sąd dał wiarę twierdzeniom wnioskodawczyni, należy podkreślić, że wersję tę potwierdzają zeznania córki stron, która nie pozostaje w konflikcie z żadnym z rodziców, a ponadto utrzymuje pozytywne relacje z rodziną ojca. L. G. wskazała, że dziadkowie zawsze pomagali jej rodzinie i nigdy nie zaznaczali, że pomoc ta jest przeznaczona wyłącznie dla jej ojca. Wskazała także, że tato, czyli uczestnik nigdy nie twierdził, że mieszkanie rodziców zostało zakupione za jego osobiste środki uzyskane z darowizny.

Podkreślić należy, że bratowa uczestnika M. G. (2), twierdząc, że była świadkiem darowizny 15000 USD uczynionej wyłącznie na rzecz uczestnika, jednocześnie wskazała, że dla niej i jej męża R. G. teściowie również czynili pokaźne darowizny, podobnie na rzecz rodziny J. G.. Można więc wyprowadzić wniosek, że rodzice uczestnika R. G. i M. G. (1) na równych zasadach pomagali wszystkim swoim synom i ich rodzinom. Pomoc w formie darowizny czyniona była dla ich synów i ich rodzin, a nie wyłącznie na rzecz synów. Stąd brak było podstaw do przyjęcia, że przed nabyciem lokalu mieszkalnego w dniu 31 marca 1989 r. rodzice uczestnika uczynili wyłącznie na jego rzecz jednorazową darowiznę w wysokości 15 000 USD.

Zdaniem Sądu wiarygodne, logiczne i zgodne z materiałem dowodowym, w tym również z zeznaniami uczestnika, są zeznania wnioskodawczyni, zgodnie z którymi strony wspólnie zgromadziły środki na zakup mieszkania, w tym w dużej mierze z darowizn uczynionych przez rodziców uczestnika na rzecz obojga małżonków. Strony w tym czasie miały małe dziecko, mieszkanie było potrzebne dla zaspokojenia potrzeb rodziny. Nawet jeżeli w tym czasie pożycie małżeńskie stron źle się układało, to trudno przyjąć, żeby skuteczną i racjonalną formą ratowania tego małżeństwa przez rodziców uczestnika (co według relacji świadka M. G. (3) miało miejsce kilkakrotnie k. 194 – odwrót) miało być dokonywanie darowizny z zaznaczeniem, że przeznaczona jest wyłącznie dla ich syna. Nie bez znaczenia jest także okoliczność, że darczyńca – ojciec uczestnika M. G. (1) skorzystał z prawa do odmowy składania zeznań w tej sprawie. Podkreślić należy, że świadek ten był dwukrotnie przesłuchiwany w drodze pomocy prawnej przed Sądem Rejonowym w A., pierwszy raz w dniu 21 stycznia, przy czym na skutek błędu w oznaczeniu stron postępowania w tezie dowodowej, przesłuchanie było bezprzedmiotowe, gdyż pytania dotyczyły darowizn czynionych przez rodziców wnioskodawczyni, a nie uczestnika, w związku z tym konieczne było powtórzenie tej czynności.

Kolejne przesłuchanie miało miejsce w dniu 5 marca i wówczas M. G. (1) odmówił składania zeznań. Wprawdzie bracia uczestnika J. G. i R. G. oraz jego bratowa M. g. złożyli zeznania o podobnej treści co do analizowanej darowizny. W ocenie Sądu zeznania te zostały jednak uzgodnione na potrzeby niniejszego postępowania. Oczywistym jest bowiem, że rodzeństwo jest emocjonalnie zaangażowane w sprawy brata i pragnie go wesprzeć. Jednak sam uczestnik zaprzeczył prawdziwości zeznań rodzeństwa i bratowej. Wskazał bowiem, że darowizna nie została dokonana bezpośrednio przez rodziców, lecz za pośrednictwem braci. Jednocześnie w toku przesłuchania stron ustalono, że rodzice uczestnika po raz pierwszy do P. przyjechali na komunię L. G. w maju 1989 r., a mieszkanie zostało nabyte w dniu 31 marca 1989 r., a więc przed tą uroczystością. Brak jest więc dowodów na to, żeby rodzice uczestnika byli w Polsce w 1988 r. kiedy miała być dokonywana darowizna. Podkreślić należy, że uczestnik w swoich relacjach prezentowała wybiórczą pamięć, z jednej strony szczegółowo opisywał, jak wracał z M. z tak pokaźną sumą waluty, jak się obawiał, gdzie przechowywał pieniądze, a z drugiej strony początkowo nie pamiętał kto mu wręczył te pieniądze, gdzie, a przede wszystkim czy rodzice byli wtedy w P. czy osobiście uczestniczyli w tej darowiźnie. Ostatecznie uczestnik zaprzeczył, aby darowiznę otrzymał bezpośrednio od darczyńców. Stąd w ocenie Sądu relacja świadków R., J. i M. G. (2), a także uczestnika zgodnie z którą miał on otrzymać od rodziców darowiznę w kwocie 15000 USD w 1988 r. nie polegała na prawdzie.

Niezgodne z prawdą było twierdzenie uczestnika, że za mieszkanie zapłacił cenę w dolarach i z tej transakcji pozostała mu kwota, za którą kupił garaż. Uczestnik nie potrafił konkretnie podać ile dolarów zapłacił za mieszkanie, zaś odnośnie garażu ostatecznie przyznał, że to wnioskodawczyni przedstawiła prawdziwą wersję nabycia tego garażu. Zgodnie z twierdzeniami wnioskodawczyni, otrzymała ona garaż od rodziców, który ostatecznie odkupił od niej jej brat i za uzyskane środki finansowe strony kupiły garaż wchodzący obecnie w skład ich majątku wspólnego. Zgodnie z zaświadczeniem, S. miało to miejsce dopiero w 1994 r. W związku z powyższym Sąd nie znalazł podstaw, dokonywać rozliczenia nakładów z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny stron. Zdaniem Sądu wszelkie darowizny dokonywane przez rodziców uczestnika, dokonywane były na rzecz obu stron, na zaspokojenie potrzeb ich rodziny.

Podział majątku Poznań adwokat radca prawny prawnik kancelaria

W związku z powyższym Sąd uwzględnił wniosek, przyjmując zgodnie z twierdzeniami stron, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą:

a. lokal mieszkalny nr (…) w budynku przy ul. (…) w K., stanowiący odrębny od gruntu przedmiot własności, obejmujący 4 pokoje, kuchnię, WC, komunikację, oraz pomieszczenie przynależne – piwnicę, o łącznej powierzchni 74,39 m2, dla którego prowadzona jest księga wieczysta (…), wraz z udziałem (…) części we współwłasności nieruchomości położonej przy ul. (…), obejmującej działkę nr (…), O. (…), o pow. 2,369 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta (…) o wartości 200 000 zł;

b. spółdzielcze własnościowe prawo do garażu nr (…), położonego w K. przy ul. (…), o pow. użytkowej 15,96 m2, o wartości 20 000 zł;

c. samochód osobowy M. (…), rok prod. 1996, nr rej. (…), o wartości 5 000 zł, a ponadto

d. wierzytelność z tytułu środków zgromadzonych na rachunku bankowym nr (…) prowadzonym przez Bank (…) S.A. (…) w K. w kwocie 23 875,84 zł

e. wierzytelność z tytułu środków zgromadzonych na rachunku bankowym nr (…) prowadzonym przez Bank (…) S.A.(…) w K. w kwocie 14 777,82 USD, stanowiąca równowartość kwoty 57079,33 zł według kursu NBP na dzień poprzedzający zamknięcie rozprawy wynoszącego 3,8625 zł.

f. akcje w liczbie 400 zgromadzone na rachunku nr (…) prowadzonym przez C. (…) S.A. w W. o wartości na dzień poprzedzający zamknięcie rozprawy tj. 16 maja 2016 r. – 62.200,00 zł (średnia wartość akcji w Banku (…) S.A. w dniu 16 maja 2016 r. wynosiła 155,50 zł).

Sąd dokonał podziału majątku zgodnie z wnioskami stron i składniki wymienione w pkt a),b),c),d),e) przyznał uczestnikowi, zaś wnioskodawczyni przyznał składnik majątku wymieniony w pkt f).

Łącznie wartość majątku stron wynosiła 368155,17 zł, zatem wartość udziału wynoszącego ½ każdej ze strony wynosiła 184077,58 zł. Skoro wnioskodawczyni z majątku wspólnego przypadł składnik o wartości 62200 zł, stąd należna jej od uczestnika spłata wyniosła 121877,58 zł (184077,58 zł – 62200,00zł). Podkreślić należy, że oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych prowadzony na rzecz uczestnika, stanowiły majątek wspólny stron i jak przyznał uczestnik, wypłacił on te środki, żeby zabezpieczyć swoje potrzeby. Nie ulega więc wątpliwości, że wierzytelności te podlegały podziałowi w niniejszym postępowaniu, nie zostały one bowiem przeznaczone na zaspokojenie potrzeb rodziny stron. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 17 maja 2016 r. I Ns 698/14

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 3

W przedmiotowej sprawie Sąd na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego, przyjął, iż strony dokonały podziału majątku wspólnego umową o podział majątku wspólnego. W § 14 tej umowy wskazano, iż stawający oświadczają, iż niniejszy podział majątku wspólnego jest ostateczny i w przyszłości nie będą dochodzić między sobą jakichkolwiek roszczeń w związku z niniejszym podziałem majątku. Ze złożonego przez strony oświadczenia woli wynika, iż strony objęły podziałem cały majątek wspólny.

W ocenie Sądu wszystkie okoliczności, dotyczące podpisania umowy przez strony, podjętych celem zawarcia umowy czynności oraz kontekst sytuacyjny, wskazują na to, iż dokonany przez strony podział był ostateczny, a strony objęły nim wszystkie składniki majątkowe, mimo tego, że w umowie nie wymieniono kwot znajdujących się na rachunkach wspólnych stron. Należy mieć na uwadze, że sposób podziału majątku stron jest dowolny, strony mogą go dokonać w pełni autonomicznie, mimo tego, że mają równe udziały w majątku wspólnym, otrzymany w wyniku podziału majątek nie musi być równy temu co otrzymała w wyniku podziału druga strona. W taki sposób strony mogą zechcieć zrekompensować jednej ze stron jakieś krzywdy, niekoniecznie dotyczące kwestii materialnych.

W przedmiotowej sprawie Sąd przyjął, że strony umówiły się, że wskutek podziału majątku wnioskodawca otrzyma samochód oraz kwotę 160.000 zł., pochodzącą z rachunków i lokat należących do stron postepowania. Mimo tego, że w umowie środki te nie zostały wymienione jako składniki majątku wspólnego, zostały one podzielone w ten sposób, że wnioskodawca otrzymał kwotę 160.000 zł., pochodzącą z tych właśnie środków. De facto strony dokonały zatem podziału majątku również w zakresie środków zgromadzonych na kontach. Wbrew twierdzeniom wnioskodawcy miał on świadomość, jakie kwoty strony posiadają na kontach, z kont tych regularnie korzystał, miał wiedzę, co do tego, że strony posiadają określone lokaty. Świadkowie zeznali zgodnie, iż wielokrotnie opowiadał o tym, że zamierza kupić nowy, nieużywany samochód, że strony zamierzały kupić działkę i budować dom. Wszelkie te okoliczności świadczą o tym, że wnioskodawca musiał orientować się, co do wielkości zgromadzonych na kontach środków.

Podział majątku Poznań adwokat radca prawny prawnik kancelaria

Nawet jeżeli wnioskodawca nie dysponował pełną wiedzą co do tego, jakie konkretnie kwoty są na rachunkach, to w każdej chwili mógł się tego dowiedzieć, wnioskodawca wrócił do kraju, czyli bezpośrednio po uczestniczce. Jako współwłaściciel miał prawo do otrzymania informacji w bankach odnośnie środków i wysokości. Świadek A. S. wskazał, iż już przed wyjazdem ostrzegał wnioskodawcę, że uczestniczka groziła, że zostawi go z niczym, tym bardziej nie zrozumiałym jest fakt, że wnioskodawca, słysząc takie ostrzeżenia, nie miał woli sprawdzenia wysokości zgromadzonych na kontach kwot. Z doświadczenia życiowego wynika, iż w takiej sytuacji każda rozsądna osoba dokonałaby sprawdzenia, jakie kwoty są zgromadzone na kontach. W ocenie Sądu okoliczności te świadczą o tym, że wnioskodawca wiedział, jakimi kwotami strony dysponowały i zgodził się na podział w którym z majątku wspólnego otrzymał samochód i kwotę 160.000 zł., którą następnie przeznaczył na zakup mieszkania.

Z tych przyczyn Sąd dał w całości wiarę zeznaniom uczestniczki, co do tego, że to wnioskodawca zaproponował, że w wyniku podziału majątku otrzyma samochód i 160.000 zł. ze środków zgromadzonych na kontach wspólnych. Powyższe potwierdzali także świadkowie, wskazując, iż wnioskodawca chciał jedynie samochodu i pieniędzy na mieszkanie. W ocenie Sądu za przyjęciem tezy, że środki te zostały objęte wolą stron i w określony sposób podzielone między stronami przemawia także fakt, iż uczestniczka postępowania wszelkie środki z rachunków, zlikwidowanych lokat przelała na jedno konto, z tego konta dokonała zapłaty na rzecz wnioskodawcy. Nie sposób zatem przyjąć, że uczestniczka postępowania zataiła przed wnioskodawcą istnienie jakichkolwiek środków.

Przy czym nie należy tracić z pola widzenia kontekstu sytuacyjnego, wnioskodawca nie potrafił wskazać, dlaczego tak pośpiesznie strony zawarły umowę podziału majątku, skoro w Polsce przebywały do marca 2016 r. Sąd w tym zakresie dał wiarę uczestniczce, która wskazywała, że to właśnie wnioskodawca nalegał na podpisanie umowy jak najszybciej, bowiem chciał dokonać zakupu nowego mieszkania i rozpocząć życie u boku nowej partnerki. Powyższe potwierdzili także świadkowie. Wnioskodawcy na tamten moment zależało na otrzymaniu samochodu i kwoty na zakup mieszkania, wnioskodawca miał przecież świadomość tego, że znaczna część nieruchomości, wchodzących w skład majątku wspólnego to nieruchomości, które uczestniczka otrzymała od rodziców i z tych przyczyn nie rościł sobie do nich takich praw, jak do majątku, który strony zgromadziły wspólnie.

Nie bez znaczenia zdaniem Sądu pozostaje kwestia przyszłego wtedy postępowania rozwodowego, wnioskodawca chciał rozwiązania małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie, miał świadomość tego, że to on jest odpowiedzialny za rozpad małżeństwa. Wszyscy świadkowie wskazywali, że nikt nie spodziewał się, że małżeństwo stron może się w taki sposób zakończyć, strony do chwili zdrady wnioskodawcy były postrzegane jako dobre małżeństwo, mieli wspólne plany na przyszłość. Uczestniczka przyznała przecież, że wiadomość o zdradzie i chęci zakończenia małżeństwa przez wnioskodawcę była dla niej niespodziewana, była to dość nagła decyzja wnioskodawcy. W ocenie Sądu zasługują na wiarę zeznania uczestniczki, co do tego, że wnioskodawca godził się na taki podział majątku, chcąc uzyskać w zamian rozstrzygnięcie o rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie. Z treści wyroku rozwodowego wynika, iż Sąd rozwiązał związek małżeński stron przez rozwód bez orzekania o winię. Pod rozwagę należy też wziąć okoliczności dotyczące napaści wnioskodawcy na uczestniczkę, w wyniku której uczestniczka odniosła obrażenia, co potwierdzili świadkowie. Wnioskodawca mógł liczyć się z odpowiedzialnością za to zajście Podział majątku Poznań

Mając na uwadze wszystkie te okoliczności należy dojść do przekonania, iż wolą stron umową został podzielony cały wspólny majątek stron, w wyniku tego podziału wnioskodawca otrzymał samochód S. (…) i kwotę 160.000 zł. ze środków zgromadzonych przez strony. Kwota 160.000 zł. nie tyle była spłatą udziału w nieruchomościach wspólnych, ale środkami, które wnioskodawca otrzymał w wyniku podziału majątku. Wnioskodawca zgodził się na tak dokonany podział, co więcej sam go zaproponował, nalegał na szybkie załatwienie sprawy, chcąc dokonać zakupu mieszkania, nadto godził się na powstanie pewnych dysproporcji w podziale majątku w zmian za zgodę uczestniczki na rozwiązanie małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie. W istocie oświadczenie stron, jak w § 14 aktu co do tego że podział majątku jest ostateczny i że strony nie będą dochodzić z tego tytułu jakichkolwiek roszczeń, dotyczył całego majątku stron, co wynika z okoliczności poprzedzających zawarcie umowy, jak i okoliczności po jej zawarciu.

Należy mieć na uwadze, że strony po zwarciu umowy pożegnały się, będąc w zgodzie, zjadły wspólnie obiad, wnioskodawca przez wiele miesięcy nie zgłaszał żadnych roszczeń w stosunku do uczestniczki z tytułu poddziału majątku. Będąc słuchany jako strona wskazywał, iż jego roszczenia dochodzone wnioskiem wynikają z tego, że uczestniczka chwaliła się że go oszukała przy podziale majątku, powyższego w żaden sposób wnioskodawca nie wykazał, żaden ze świadków nie potwierdził, aby uczestniczka „chwaliła się” tym wśród współpracowników. Wnioskodawca wystąpił natomiast z wnioskiem o uzupełniający podział majątku w trzy miesiące po uprawomocnieniu się orzeczenia o rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód.

Konkludując wskazać należy, iż Sąd przyjął, że strony zgodnie dokonały podziału majątku, w sposób określony w umowie, podział ten był ostateczny. Wnioskodawca składając oświadczenie o tym, że podział jest ostateczny i że nie będzie rościł wobec uczestniczki innych roszczeń z tego tytułu, obejmował tym oświadczeniem cały majątek stron, w tym także środki zgromadzone na wspólnych kontach. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 9 listopada 2018 r. I Ns 169/1

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 4

Sąd ustalił wartość majątku wspólnego na łączną kwotę 30006,00 zł, zaś wartość udziałów przysługujących, co do zasady, wnioskodawczyni D. K. (1) i uczestnikowi postępowania A. K. (1) na kwoty odpowiednio po 15003,00 zł.

Sąd dokonał podziału majątku wspólnego zgodnie z wnioskami stron tj. przyznając składniki majątku ruchomego na rzecz tej strony, w której posiadaniu się znajdują. Sąd miał na uwadze treść art. 622 KPC, zgodnie z którym w toku postępowania o zniesienie współwłasności sąd powinien nakłaniać współwłaścicieli do zgodnego przeprowadzenia podziału, wskazując im sposoby mogące do tego doprowadzić (§ 1). Gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli spełnione zostaną wymagania, o których mowa w dwóch artykułach poprzedzających, a projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych (§ 2).

Podział majątku Poznań adwokat radca prawny prawnik kancelaria

Sąd przyznał zatem na rzecz wnioskodawczyni D. K. (1) samochód, komputer stacjonarny, notebook, telewizor LG, ekspres ciśnieniowy D. Gusto, aparat fotograficzny, organy C., żelazko, robot kuchenny, tortownice i blachy do pieczenia ciast, kosz wiklinowy, dwie suszarki do włosów, trzy ręczniki, dwa komplety pościeli, obrus oraz trzy telefony komórkowe o łącznej wartości 12236,00 zł, nakazując jednocześnie uczestnikowi postępowania A. K. (1) wydanie jej dowodu rejestracyjnego samochodu, którego brak w oczywisty sposób uniemożliwia jej prawidłowe korzystanie z samochodu. Termin wydania dowodu rejestracyjnego Sąd ustalił na jeden tydzień od uprawomocnienia się postanowienia, mając na uwadze, że czynność ta nie wymaga szczególnych działań czy dodatkowych kosztów.

Jednocześnie tytułem wyrównania wartości udziałów Sąd zasądził od uczestnika postępowania A. K. (1) na rzecz wnioskodawczyni D. K. (1) kwotę 2767,00 zł, ustalając termin dokonania dopłaty na jeden miesiąc od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wymagalności do dnia zapłaty. Sąd miał na uwadze, że w wyniku podziału wnioskodawczyni otrzymuje ruchomości o łącznej wartości 12236,00 zł, zaś uczestnik postępowania o łącznej wartości 17770,00 zł. Różnica zatem pomiędzy wartością udziału przysługującego wnioskodawczyni a wartością przyznanych na jej rzecz składników majątkowych wynosi 2767,00 zł. Z uwagi na wysokość należnej wnioskodawczyni dopłaty, która nie jest znaczna, jak również deklarowanie przez obie strony postępowania takiego sposobu podziału od początku tj. od 2014 r., uznać należy, że uczestnik postępowania miał możliwość czasową przygotowania się finansowo do dokonania dopłaty, a zatem termin miesięczny na jej wykonanie jest terminem wystarczającym.

Jak wskazano powyżej, główną osią sporu w niniejszej sprawie była kwestia nakładów ponoszonych na nieruchomość stanowiącą własność uczestnika postępowania A. K. (1), dla której Sąd Rejonowy VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (…).

Wartość nakładów w okresie od zawarcia przez strony związku małżeńskiego do dnia 18 listopada 2013 r. tj. ustanowienia rozdzielności majątkowej wynosi łącznie 147444,00 zł, przy uwzględnieniu 6 % stopnia zużycia. Sąd, jak wskazano powyżej, zakres tych prac oraz materiałów budowlanych, ustalił w wariancie preferowanym przez uczestnika postępowania A. K. (1), ich wartość natomiast według ostatniej opinii tj. sporządzonej przez biegłego sądowego w zakresie budownictwa i wyceny nieruchomości inż. Z. R.. Powyżej omówiono przyczyny, dla których ta opinia stała się podstawą ustaleń Sądu. Dodatkowo podkreślić należy, że opinia powyższa została sporządzona na wniosek uczestnika postępowania, który początkowo w całości kwestionował ustalenia opinii biegłego sądowego w zakresie budownictwa K. S., a następnie przyjął jej ustalenia jedynie w zakresie przyjęcia wartości nakładów z majątku wspólnego w postaci kominka, drzwi wejściowych, drzwi garażowych, drzwi do kotłowni, stolarki okiennej, drzwi wewnętrznych, przyłącza energetycznego, zbiornika ścieków, instalacji elektrycznej, instalacji CO i CW, instalacji wodno – kanalizacyjnej oraz izolacji termicznej na kwotę 47340,00 zł. Wprawdzie uczestnik postępowania ostatecznie wnosił o przyjęcie za podstawę ustaleń zawartych w opinii biegłego sądowego w zakresie (…), jednakże wskazać należy na istotną różnicę pomiędzy wartością wszystkich nakładów ustalonych przez biegłego w wariancie uczestnika postępowania na kwotę 69200,00 zł a wartością niespornych nakładów przyjętych w pozostałych opiniach na łączną kwotę 52340,00 zł (5000,00 zł + 47340,00 zł). Trudno uznać, aby wartość pozostałych nakładów w wariancie uczestnika postępowania można było ustalić na kwotę 16860,00 zł (69200,00 zł – 52340,00 zł), podczas gdy według opinii biegłego sądowego w zakresie budownictwa i (…) suma wartości tych nakładów wynosi 103316,00 zł (poz. 3 – 12 tabeli k. 429 akt) Podział majątku Poznań

Wnioskodawczyni D. K. (1) przysługuje zatem zwrot połowy wartości opisanych powyżej nakładów a zatem 73722,00 zł. Termin płatności Sąd oznaczył na sześć miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności. Niewątpliwie, kwota przysługującej wnioskodawczyni wierzytelności jest znaczna. Sąd określając termin płatności miał na uwadze, że wnioskodawczyni wraz z córkami zamieszkują w wynajętym mieszkaniu. Uzyskana spłata z tytułu poniesionych nakładów pozwoli jej na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Uczestnik postępowania od kilku lat dysponuje prawie całym majątkiem ruchomym podlegającym podziałowi, a zatem nie miał potrzeby nabywania podstawowych rzeczy. Bezpośrednio po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej zbył nieodpłatnie część majątku osobistego, co znacznie ograniczyło jego możliwości finansowe. Uczestnik postępowania nie ma stałego źródła dochodu; ma natomiast możliwość obciążenia nieruchomości hipoteką. Trudno uznać za wiarygodne jego deklaracje spłaty połowy nakładów w ratach, skoro nawet nie płaci od kilku przysługujących jego córkom świadczeń alimentacyjnych.

Jak wskazano powyżej, wnioskodawczyni D. K. (1) po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej tj. po 18 listopada 2013 r. dokonała nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny w postaci spłaty kredytu zaciągniętego przez oboje małżonków w (…) Bank (…) S.A. w W. przez uiszczenie jednorazowo kwoty 6577,01 zł.

Zgodnie z art. 376 KC jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego stosunku między współdłużnikami rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który spełnił świadczenie może domagać się zwrotu w częściach równych. Stosownie zaś do art. 43 § 1 KRO oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Uznać zatem należy, że wnioskodawczyni D. K. (1) przysługuje w stosunku do uczestnika postępowania A. K. (1) roszczenie o zwrot połowy kwoty wpłaconej na rzecz banku z tytułu kredytu, a zatem kwoty 3288,00 zł. W związku z powyższym Sąd zasądził na rzecz wnioskodawczyni D. K. (1) od uczestnika postępowania A. K. (1) tytułem zwrotu połowy nakładów kwotę 3288,00 zł. Termin zapłaty tych należności Sąd ustalił, podobnie jak termin dokonania dopłaty tj. miesiąc od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wymagalności do dnia zapłaty, kierując się tymi samymi motywami.

Jednocześnie Sąd oddalił wniosek wnioskodawczyni D. K. (1) o zasądzenie na jej rzecz od uczestnika postępowania A. K. (1) połowy spłaconej przez nią po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej pożyczki zaciągniętej w (…) (…) w W.. Jak wynika z treści przedstawionej przez wnioskodawczynię umowy z dnia 28 czerwca 2012 r., uczestnik postępowania A. K. (1) nie był stroną umowy i nie wyrażał zgody na zaciągnięcie tej pożyczki przez wnioskodawczynię. Okoliczność, że wiedział o zawarciu umowy przez wnioskodawczynię, nie ma znaczenia dla oceny, jego odpowiedzialności w tym zakresie.

O kosztach postępowania Sąd orzekł stosownie do art. 520 § 1 KPC, obciążając nimi strony w zasadzie w równym stopniu. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 12 grudnia 2017 r. I Ns 98/14

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 5

Przedmiotem niniejszego postępowania był podział majątku wspólnego pomiędzy wnioskodawcą i jego zmarłą małżonką H. L. oraz dział spadku pomiędzy wnioskodawcą, a córką H. M. S.. Strony były zgodne co do składników majątku wspólnego i ich wartości, w zakresie samochodu marki F. (…) p i zgromadzonych lokat pieniężnych .

Sąd ustalił, iż w Banku Spółdzielczym w O. wnioskodawca i H. L. zgromadzili kwotę 46.423,16 zł, zaś w (…) Banku (…) S.A. kwotę 20.063 zł. Sąd nie brał natomiast pod uwagę jako majątku wspólnego kwoty 11.787,25 zł zgromadzonej na rachunku (…) , bowiem nie był on zgłoszony do działu spadku i podziału majątku, a był otwartym kontem wnioskodawcy .

Podział majątku Poznań adwokat radca prawny prawnik kancelaria

Działem spadku należało zatem objąć ½ udziału w samochodzie osobowym oraz ½ części w środkach pieniężnych zgromadzonych na lokatach. Wnioskodawca użytkuje samochód osobowy wobec czego należało przyznać go na własność wnioskodawcy. Lokatę w kwocie 18.381,37 zł należało przyznać uczestniczce, gdyż wypłaciła ona na swoją rzecz tę kwotę. Pozostałe lokaty zostały wypłacone przez wnioskodawcę, wobec czego należało je przyznać na rzecz wnioskodawcy. Biorąc pod uwagę wartość samochodu i lokat, na rzecz wnioskodawcy i uczestniczki przypadają kwoty po 33.493,08 zł ((66.486,16 zł + 500 zł) : 2 ). Uczestniczka wypłaciła na swoją rzecz lokaty w kwocie 18.381,37 zł, wobec czego od wnioskodawcy należało zasądzić na rzecz uczestniczki tytułem spłaty 14.611,71 zł. (48.104,79 zł tj kwota wypłacona przez F. L. (1) – 33.493,08 zł tj kwota mu należna). Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2016 r. I Ns 55/14

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 6

W niniejszej sprawie stanowiska uczestników postępowania pozostawały sprzeczne w zakresie najbardziej wartościowego składnika – tj. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (…) przy ul. J. S. B. 7 w W.. Wnioskodawczyni przyjęła stanowisko, iż prawo to stanowi składnik jej majątku osobistego z uwagi na fakt, że zostało ono uzyskane na podstawie środków pochodzących z jej książeczki mieszkaniowej. W ocenie wnioskodawczyni samo przekształcenie przedmiotowego prawa z lokatorskiego na własnościowy sfinansowane zostało dzięki darowiźnie w kwocie 7.000 złotych dokonanej przez jej K. Z. – jej matkę, na rzecz wnioskodawczyni. Nakład z majątku wspólnego stron na ten cel wynosić miał jedynie 1.976,49 złotych. Uczestnik kwestionował natomiast, by nabycie tego prawa nastąpiło przez wnioskodawczynię do jej majątku osobistego albowiem otrzymanie przydziału do przedmiotowego lokalu powiązane było z rozbiórką budynku, w którym znajdował się lokal, przydział do którego przysługiwał uczestnikowi. Bezsporne pomiędzy stronami było ustalenie, że prawo to zostało nabyte już po zawarciu przez nich związku małżeńskiego.

Okoliczność ta w ocenie Sądu jest kluczowa dla uznania, że przedmiotowe prawo nie stanowi elementu majątku osobistego wnioskodawczyni. Jak słusznie podniósł uczestnik, a co potwierdziła analiza akt lokalowych, wniosek o przydział mieszkania został złożony i zrealizowany w związku z rozbiórką budynku położonego przy ul. (…), w którym znajdował się lokal przysługujący uprzednio uczestnikowi, a zamieszkiwany przez oboje małżonków. Fakt posiadania przez uczestniczkę książeczki mieszkaniowej oraz przekazania zgromadzonych na niej oszczędności w wysokości 21.300 złotych na wkład mieszkaniowy nie przesądza o nabyciu przez nią przedmiotowego składnika do majątku osobistego. W szczególności w ocenie Sądu nie zostało wykazane spełnienie jakiejkolwiek przesłanki pozwalającej na zaliczenie tego przedmiotu do majątku osobistego wnioskodawczyni, wskazanej w art. 33 KRO Podział majątku Poznań

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) położonego w W. przy ul. J. S. B. 7 zostało nabyte niewątpliwie po zawarciu przez strony związku małżeńskiego. Uwadze nie może jednak umykać fakt, że przydział lokalu spółdzielczego nastąpił dla G. D. (2). G. D. (1) była jedynie osobą uprawnioną do zamieszkiwania z mężem. Potwierdza to także czas przyjęcia uczestników postępowania w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej (…). G. D. (2) został przyjęty w poczet członków wskazanej spółdzielni decyzją Zarządu z dnia 29 czerwca 1978 roku (k. 5v akt lokalowych). Natomiast G. D. (1) została przyjęta w poczet członków spółdzielni dopiero w 1990 roku – jako małżonka G. D. (2).

Podział majątku po rozwodzie Poznań

Wkład mieszkaniowy zgromadzony na książeczce mieszkaniowej należącej do G. D. (1) istotnie został wykorzystany w chwili otrzymania przydziału przez G. D. (2) (co wprost wynika z oświadczenia o przystąpieniu do spółdzielni. Okoliczności sprawy, w szczególności dokumenty znajdujące się w aktach lokalowych przemawiają za przyjęciem, iż decyzja małżonków D. w przedmiocie wystąpienia przez G. D. (2) o dokonanie przydziału lokalu spółdzielczego oraz wykorzystaniem środków zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej przypisanej dla G. D. (1) podyktowana była zamiarem jak najszybszego uzyskania tego przydziału. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w związku z rozbiórką budynku przy ul. (…) w W. G. D. (2) przysługiwało pierwszeństwo w uzyskaniu przydziału. Z zaświadczenia znajdującego na karcie 5 akt lokalowych wyraźnie natomiast, że przewidywana data przydziału lokalu mieszkalnego G. D. (1) w związku z posiadanymi przez nią środkami przewidywana orientacyjnie była na 1978 rok. Posłużenie się przez G. D. (2) środkami zgromadzonymi na książeczce mieszkaniowej przypisanej do G. D. (1) w celu uiszczenia wkładu mieszkalnego dotyczącego spółdzielczego lokatorskiego prawa lokalu mieszkalnego nr (…) należało w tych okolicznościach uznać za objęte porozumieniem wnioskodawczyni i uczestnika. Jednocześnie konstatacja, iż wskazuje to na nabycie przedmiotowego prawa wyłącznie przez wnioskodawczynię naruszałoby w ocenie Sądu powszechne odczucie sprawiedliwości oraz zasady współżycia społecznego.

Także należy wskazać, iż jeszcze przed wstąpieniem przez G. D. (1) w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej (…) nad D.” prowadził ożywioną korespondencję z władzami Spółdzielni. Wnosił on o przyznanie dodatkowej powierzchni pod pracownię plastyczną, zamianę mieszkania na większe oraz przyłączenie suszarni i zaadaptowanie jej na cele mieszkalne. W kontaktach tych występował jako osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. Stan ten trwał na przestrzeni wielu lat, a jedyny przejaw woli jego zmiany G. D. (1) objawiło dopiero w 1990 roku składając wniosek o przyjęcie jej w poczet spółdzielni. W tym stanie rzeczy nie sposób przyjąć, by uzyskanie omawianego uprawnienia nastąpiło wyłącznie na rzecz wnioskodawczyni, jako rzekomo pochodzące z jej majątku osobistego.

Ustalenie powyższe odnosi doniosły skutek także w zakresie ustalenia osoby, na rzecz której nastąpiło przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego praw do lokalu mieszkalnego nr (…) przy ul. J. S. B. 7 w W.. Sąd nie dał wiary twierdzeniom wnioskodawczyni oraz zeznaniom świadka, iż środki na poczet zmiany statusu lokalu pochodziły w przeważającej części, tj. 7.000 złotych z darowizny dokonanej przez K. Z. na rzecz wyłącznie G. D. (1).

Nie uszedł także uwadze Sądu fakt, iż wnioskodawczyni nie wykazała, by w dacie przed przekształceniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego z prawa typu lokatorskiego w prawo typu własnościowego K. Z. dysponowała środkami, które mogła przekazać córce w darowiźnie. Okoliczność ta jest szczególnie istotna wobec wskazywanego przez wnioskodawczynię źródła pochodzenia przedmiotowych środków – odszkodowania za pobyt w niemieckim obozie koncentracyjnym w R. w czasie II wojny światowej. Uzyskanie przez K. Z. tego świadczenia musiałoby wiązać się ze złożeniem wniosku do Fundacji (…) bądź wytoczeniem powództwa przeciwko Republice Federalnej Niemiec, a następnie rozstrzygnięciem w tym przedmiocie we właściwej formie. Doświadczenie życiowe pozwala także na przyjęcie, że fakt wypłaty takiego odszkodowania winien być należycie udokumentowany – np. poprzez przedstawienie decyzji o odszkodowaniu, ewentualnie potwierdzenia przelewu na rachunek bankowy, potwierdzenia przekazu pocztowego czy pokwitowania wydania danej kwoty. Wnioskodawczyni nie przedłożyła do akt niniejszej sprawy żadnego dowodu na okoliczność posiadania przez K. Z. kwoty 7.000 złotych w dacie zbliżonej do rzekomego dokonania darowizny, co niewątpliwe podważa jej twierdzenia w tym zakresie Podział majątku Poznań

Także fakt uiszczenia uzupełnienia wkładu budowlanego związanego z lokalem mieszkalnym nr (…) w dwóch ratach w żadnym wypadku nie uzasadnia przyjęcia, iż źródła finansowania poszczególnych rat są odmienne i nie pochodziły z majątku wspólnego małżeństwa D.. Jak wynika bowiem z zaświadczenia wpłaty kwoty 7.000 złotych wystawionego przez pracownika Spółdzielni Mieszkaniowej (…) nad D. – zaliczkę tę G. D. (2) i G. D. (1) uiścili wspólnie (k. 43 akt lokalowych).

Umowa finansowa dotycząca przekształcenia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego z prawa o charakterze lokatorskim na prawo o charakterze własnościowym została podpisana przez G. D. (2). Te wszystkie okoliczności nakazują przyjęcie, iż przekształcenie tego prawa nastąpiło niewątpliwe na rzecz obojga małżonków. Z tego też względu należało uznać, iż składnik ten wchodził w skład majątku dorobkowego G. i G. D. (1).

Dodatkowo należy z naciskiem wskazać, iż wykup ww. mieszkania miał charakter preferencyjny – a nie wolnorynkowy. Preferencja wynikała z faktu, iż uczestnik G. D. (2) był od wielu lat członkiem spółdzielni i posiadał spółdzielcze lokatorskie prawdo do tego lokalu. Gdyby nie członkostwo G. D. (2) w spółdzielni mieszkaniowej wówczas nie doszłoby do przedstawienia małżonkom oferty zakupu mieszkania za tak niska kwotę. Biorąc pod uwagę wysokość przeciętnego wynagrodzenia w 1996 roku kwota ok. 9.000 złotych ówcześnie odpowiada kwocie ok. 30.000 złotych obecnie. Oczywiste jest, iż za tak niską kwotę nie można kupić mieszkania na rynku.

Podział majątku po rozwodzie Poznań

Dokonując podziału majątku, o którym mowa w punkcie I postanowienia, Sąd uwzględnił zgodne stanowisko wnioskodawczyni i uczestnika co do tego, by składnik majątkowy w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przyznać na wyłączność G. D. (1), wskazane elementy ruchome – na własność uczestnika, a środki zgromadzone przez wnioskodawczynię i uczestnika odpowiednio do tego, na czyich rachunkach zostały one ulokowane (punkt III sentencji). Jeśli chodzi o składnik w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, za takim rozstrzygnięciem sądu przemawiał przede wszystkim fakt, iż uczestnik nie zamieszkuje w przedmiotowej nieruchomości.

Zgodnie z treścią art. 212 § 1 KC, Sąd zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika postępowania spłatę w wysokości 149.075,98 złotych. Kwota ta została obliczona z uwzględnieniem wartości poszczególnych składników majątkowych i udziału stron w majątku wspólnym. Łączna wartość majątku wyniosła 350.040,15 złotych. Składniki przyznane na wyłączną własność wnioskodawczyni reprezentowały łącznie wartość 324.096,06 złotych, natomiast przedmioty przyznane na rzecz uczestnika – 25.944,09 złotych. Równy udział stron w majątku wspólnym implikuje przyjęcie, iż zasadne jest przyznanie każdej z nich majątku o wartości 175.020,075 złotych. Dysproporcja w wartości majątku przyznanego na rzecz uczestnika względem majątku przyznanego na rzecz uczestniczki skutkuje koniecznością dokonania spłaty przez G. D. (1) na rzecz byłego męża kwoty 149.075,98 złotych (175.020,075 złotych -25.944,09 złotych). Postanowienie Sądu Rejonowego – XVI Wydział Cywilny z dnia 3 stycznia 2018 r. XVI Ns 1727/15

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 7

W przedmiotowej sprawie ustalono, iż samochód marki M. (…), nr nadwozia (…) został zakupiony przez M. Z. i R. A. w trakcie trwającego pomiędzy nimi związku małżeńskiego. Samochód ten do momentu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego Sądu Okręgowego objęty był wspólnością ustawową małżeńską, która ustała po rozwodzie, a przedmiotowy samochód stał się wtedy współwłasnością ułamkową byłych małżonków posiadających w niej równe udziały – po ½ każdy w myśl art. 43 § 1 KRO

Powyższe okoliczności jednak w niniejszej sprawie okazały się irrelewantne dla skutecznego nabycia przez pozwaną prawa własności przedmiotowego samochodu zgodnie z art. 169 § 1 KC Przede wszystkim należy stwierdzić, iż jak wyżej wskazano, zgodnie z art. 7 KC jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. Zatem to na powodzie ciążył ciężar udowodnienia, że pozwana w chwili wydania jej pojazdu marki M. (…) pozostawała w złej wierze co do uprawnienia M. Z. do zbycia tegoż samochodu (art. 6 KC). W tym miejscu należy wskazać, iż w ustalonym stanie faktycznym brak było podstaw do przyjęcia trwania pozwanej w złej wierze przy zawieraniu przedmiotowej umowy sprzedaży z M. Z., albowiem jak wykazało postępowanie dowodowe pozwana E. P. nigdy nie znała wcześniej M. Z., ani też się z nią nie spotkała, nie posiadały one także żadnych wspólnych znajomych. Co więcej, w trakcie zawieranej transakcji pozwana zweryfikowała dokumenty pojazdu – dowód rejestracyjny, kartę pojazdu i dowód ubezpieczenia, gdzie jako właściciel pojazdu figurowała wyłącznie M. A., a nie był tam wpisany powód R. A Podział majątku Poznań

Podział majątku po rozwodzie Poznań

W tym kontekście w ocenie Sądu pozwana miała podstawę do przyjęcia, że to M. Z. jest jedynym właścicielem sprzedawanego samochodu i posiada wszelkie prawo do jego zbycia i tym samym dołożyła należytej staranności, aby tę okoliczności ustalić. Na uwagę zasługuje też fakt, że nawet pomimo, że w dokumentach dotyczących pojazdu widniało dwuczłonowe nazwisko zbywającej Z. – A., to samo przez się nie świadczy to, że M. Z. nie mogła być wyłącznym właścicielem przedmiotowego samochodu nabywając go nawet w trakcie trwania związku małżeńskiego do majątku osobistego bądź nawet jeszcze przed jego zawarciem (art. 33 KRO), a co więcej, na taki stan rzeczy właśnie wskazywała treść karty pojazdu oraz dowodu ubezpieczenia OC, gdzie dane powoda nigdzie nie były ujawnione. Sytuacja stanu cywilnego M. Z. oraz jej stosunków rodzinnych i majątkowych nie była przedmiotem uzgodnień pomiędzy stronami umowy sprzedaży samochodu co z resztą nie powinno budzić zastrzeżeń bowiem kierując się doświadczeniem życiowym temat ten nie należy do powszechnie poruszanych pomiędzy obcymi sobie ludźmi. Nie bez znaczenia w tym przypadku będzie też teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1987 r., III CRN 286/87, OSNC 1989/11/185, w którym Sąd Najwyższy stwierdził: „świadomość nabywcy samochodu co do tego, że jego zbywca pozostaje w związku małżeńskim oraz że samochód ten wchodzi w skład majątku wspólnego zbywcy i jego małżonka, który nie bierze udziału w transakcji, nie przesądza sama przez się o braku dobrej wiary nabywcy (…).”

Pozwana nie miała też obowiązku legitymowania M. Z. i żądania od niej dowodu osobistego. Transakcja odbywała się na stacji benzynowej w mieście, za dnia, M. Z. dysponowała wszelkimi dokumentami pojazdu wystawionymi na jej nazwisko i kluczykami do pojazdu. Takiego zachowania pozwanej nie sposób uznać za niedbalstwo.

Tym samym w ocenie Sądu brak było podstaw do przyjęcia, iż pozwana E. P. w chwili wydania jej pojazdu marki M. (…) pozostawała w złej wierze do uprawnień M. Z. do skutecznego rozporządzenia tym samochodem, a tym samym w świetle powołanego przepisu skutecznie nabyła prawo własności przedmiotowego samochodu. W niniejszej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 169 § 2 KC

Analizując przedmiotową sprawę na uwagę zasługuje też przepis art. 1036 KC Powód bowiem podnosił, iż jako współwłaściciel zbytego pozwanej samochodu będzie domagał się w toczącym się przed Sądem Rejonowym w Ząbkowicach Śląskich postępowaniem w przedmiocie podziału majątku wspólnego powoda i M. Z. pod sygn. akt I Ns 230/13 zwrotu na jego rzecz tego samochodu.

Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie przyjmuje się zgodnie, że od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku – art. 46 KRO Tym samym zastosowanie w takim przypadku znajduje art. 1036 KC, który stanowi, że rozporządzenie przez spadkobiercę udziałem w przedmiocie należącym do spadku wymaga zgody pozostałych spadkobierców, a w braku zgody któregokolwiek z nich rozporządzenie jest bezskuteczne o tyle, o ile naruszałoby uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisów o dziale spadku. W niniejszej sprawie wspólność ustawowa pomiędzy powodem, a M. Z. ustała w dniu 13 kwietnia 2012 r., a zatem dokonane w dniu 2 stycznia 2013 r. przez M. Z. zbycie udziału powoda w przedmiotowym pojeździe na rzecz pozwanej E. P. pozostaje bezskuteczne wobec byłego współmałżonka M. Z. – powoda R. A. i w toczącym się pomiędzy nimi postępowaniu o podział majątku ustalony w nim skład i wartość majątku wspólnego przez Sąd na podstawie art. 684 KPC w zw. z art. 567 § 3 KPC obejmie także udział powoda we współwłasności samochodu zbytego przez M. Z. na rzecz pozwanej i tym samym nie pozbawi powoda możliwości odzyskania wartości swojego udziału. Wyrok Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 24 stycznia 2014 r. I C 962/13

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 8

Powód K. J. skierował do tut. Sądu w stosunku do pozwanej A. M. żądanie zasądzenia kwoty pieniężnej w wysokości 74.500zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż strony pozostawały w związku małżeńskim, że w trakcie jego trwania zamieszkiwały w nieruchomości stanowiącej własność pozwanej, na którą z majątku wspólnego dokonywali nakładów powodujących wzrost jej wartości. Przedmiot nakładów dotyczył wykonania posadzki betonowej wartości 6.000zł, ścian i sufitów w technologii karton – gips wartości 8.000zł, elewacji zewnętrznej i termomodernizacji wartości 10.000zł wymiany okien i drzwi wartości 6.000zł, instalacji elektrycznej wartości 3.000zł, instalacji wodno – kanalizacyjnej wartości 13.000zł, podłogi wartości 3.000zł, glazury wartości 8.000zł, wykonania instalacji CO wartości 9.000zł, wyposażenie domu wartości 20.000zł, remontu i modernizacji budynków gospodarczych pod działalność gospodarczą wartości 55.000zł i zagospodarowania terenu przyległego wokół domu wartości 8.000zł. Zdaniem powoda łączna wartość nakładów stanowiła kwotę 149.000zł. W małżeństwie stron istniał ustrój wspólności ustawowej. Strony miały równe udziały w majątku wspólnym Podział majątku Poznań

Podział majątku po rozwodzie Poznań

W odpowiedzi na pozew pozwana A. M. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenia od powoda na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu tego pisma procesowego pozwana wskazała, iż w trybie art. 45 § 1 KRO nie podlegają rozliczeniu nakłady konieczne, a ponadto, że strony zużyły nakłady w czasie trwania małżeństwa i w czasie jego rozwiązania nie stanowiły one żadnej wartości. Pozwana wskazała także, że część nakładów została poczyniona przed zawarciem związku małżeńskiego, a część z pożyczki z MOPS. Pozwana zanegowała również część poczynionych nakładów i wartość nakładów.

Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny pozwala na jednoznaczne stwierdzenie, iż nakłady stron z majątku wspólnego na nieruchomość pozwanej czasie trwania małżeństwa, pomimo, że był zużywane w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, to spowodowały ulepszenie nieruchomości pozwanej i wzrost jej wartości w stosunku do wartości sprzed ich poczynienia.

Wzrost wartości tej nieruchomości w wysokości poczynionych nakładów wyniósł kwotę 50.978,57zł. Wspólne użytkowanie przez strony nieruchomości w czasie trwania małżeństwa spowodowało amortyzację nakładów o kwotę 5.097,86zł.

Zatem po stronie pozwanej wystąpiło z tytułu dokonanych nakładów wzbogacenie w dacie sprzedaży nieruchomości w wysokości nakładów pomniejszonych o zużycie, tj. o 45.880,71zł.

Objęciu rozliczeniem w sprawie na podstawie art. 45 § 1 zd. 3 KRO podlegały zatem nakłady z majątku wspólnego na przebudowę i remont konstrukcji budowalnych na nieruchomości gruntowej pozwanej, z których wspólnie korzystali powód i pozwana w trakcie trwania związku małżeńskiego jako nakłady zużyte w celu zaspokojenia potrzeb rodziny i jak już wskazano tylko w takim zakresie, w jakim ich skutkiem był niewątpliwy wzrost wartości tej nieruchomości w chwili ustania wspólności.

Mając to na uwadze powód był uprawniony do żądania zasądzenia na jego rzecz od pozwanej stosownej kwoty pieniężnej, odpowiadającej części wartości wydatków i nakładów stosownie do przysługującego mu udziału w majątku wspólnym, który wynosił ½ części, tj. kwoty 22.940,35zł. Wyrok Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 9 listopada 2018 r. I C 1104/17

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu