Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków małżonków

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków może powstać tylko w drodze umowy majątkowej małżeńskiej. Występują w nim osobne majątki każdego z małżonków, są one przez nich samodzielnie zarządzane, w miejscu majątku wspólnego znajdują się oddzielne części tych osobnych majątków, a także występują i tutaj szczególne funkcje ustroju rozdzielności, zapewniające pełną samodzielność w tworzeniu majątku i zarządzaniu oraz rozporządzaniu nim. W ustroju tym po zawarciu umowy majątkowej i do czasu ustania tej rozdzielności każde z małżonków samodzielnie zarządza swoim osobistym majątkiem. Jego istota polega więc na pozostawaniu przez małżonków w trakcie jego trwania w rozdzielności majątkowej, a po jej ustaniu małżonek, którego dorobek jest większy, przekazuje jego połowę drugiemu małżonkowi. Ustrój ten, lepiej niż rozdzielność majątkowa, chroni interesy niepracującego małżonka.

Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej. Wzrost wartości majątku osobistego może być skutkiem nabycia nowych przedmiotów do tego majątku, wzrostu wartości dotychczasowych składników lub też oba zdarzenia mogą wystąpić razem. Wzrost wartości dotyczy majątku, konieczny jest zatem bilans obejmujący wszystkie składniki majątku osobistego małżonka. W konsekwencji większy dorobek zostaje umniejszony w taki sposób, aby wysokość mniejszego, a następnie uzupełnionego dorobku ostatecznie się z nim zrównała. Omawiany ustrój umożliwia więc nie tylko każdemu z małżonków samodzielne zarządzanie swoim majątkiem, ale ponadto zapewnia każdemu z nich sprawiedliwy udział w dorobku współmałżonka, w szczególności na wypadek ustania małżeństwa przez rozwód, a także zabezpiecza jego interes majątkowy w razie śmierci drugiego małżonka, po którym mogą dziedziczyć i inne osoby. Nie można w ogóle wyłączyć z obliczania dorobku wszystkich składników majątku, powodując, że nie wystąpi w istocie jakikolwiek dorobek do podziału. Nie można też pozostawić w zakresie dorobku tylko takich rodzajów przedmiotów, które ani nie występowały w majątkach małżonków w chwili zawarcia umowy, ani nie było rzeczywistych widoków na ich pojawienie się w przyszłości. Dorobek oblicza się według stanu majątku z chwili ustania rozdzielności majątkowej i według cen z chwili rozliczenia. Ustalenie dorobku każdego z małżonków wymaga porównania wartości tego majątku z chwili zawarcia umowy oraz chwili ustania ustroju umownego. Przy obliczaniu dorobku należy uwzględnić wartość zobowiązań i kredytów.

Przy obliczaniu dorobków pomija się

Jeżeli umowa majątkowa nie stanowi inaczej, przy obliczaniu dorobków pomija się przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem umowy majątkowej oraz:

1) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

2) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

3) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

4) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

5) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

i ponadto przedmioty nabyte w zamian za nie.

Natomiast dolicza się wartość:

1) darowizn dokonanych przez jednego z małżonków, z wyłączeniem darowizn na rzecz wspólnych zstępnych małżonków oraz drobnych zwyczajowo przyjętych darowizn na rzecz innych osób;

2) usług świadczonych osobiście przez jednego z małżonków na rzecz majątku drugiego małżonka;

3) nakładów i wydatków na majątek jednego małżonka z majątku drugiego małżonka.

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków może ustać z powodów:

1) ustania małżeństwa na skutek śmierci małżonka, rozwodu albo unieważnienia małżeństwa;

2) zawarcia intercyzy rozwiązującej dotychczasową umowę, a więc znoszącej ten ustrój;

3) orzeczenia separacji, która powoduje powstanie zwyczajnej rozdzielności majątkowej;

4) ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości małżonka;

5) ustanowienia przez sąd zwyczajnej rozdzielności majątkowej.

Po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonek, którego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa. Z chwilą ustania ustroju powstaje zatem ta możliwość, a uzyskanie wyrównania dorobków zależy od aktywności małżonka, którego dorobek jest mniejszy. Roszczenie o wyrównanie dorobków podlega ogólnemu dziesięcioletniemu terminowi przedawnienia. Wyrównanie dorobków może nastąpić w drodze umowy zawartej między małżonkami.

Zmniejszenie obowiązku wyrównania dorobków

Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków. Uzyskanie mniejszego dorobku spowodowane powinno być przyczynami, które nie zasługują na aprobatę, w szczególności uzyskiwaniem niskich zarobków z powodu zawinionego, złego wykonywania obowiązków pracowniczych, pijaństwa, szczególnej rozrzutności lub rażącej lekkomyślności. Do ważnych powodów można zaliczyć również osiągnięcie większego dorobku przez małżonka, który zajmował się wychowaniem dzieci i prowadzeniem domu, czy też dysponowanie składnikami majątku osobistego bez liczenia się z potrzebami rodziny.

W razie braku porozumienia

między stronami co do sposobu lub wysokości wyrównania, rozstrzyga sąd. Dokonuje się tego w postępowaniu procesowym z powództwa małżonka żądającego wyrównania dorobków.

W razie śmierci jednego z małżonków,

wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami a małżonkiem pozostałym przy życiu. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z żądaniem zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków tylko wtedy, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu