Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Sprzedaż, darowizna, zabranie, przywłaszczenie i zniszczenie nieruchomości lub ruchomości z majątku wspólnego bez zgody i wiedzy męża, żony czy małżonka

Od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy prawa materialnego dotyczące wspólności majątku spadkowego i działu spadku, które w art. 1035 KC przewidują odpowiednie stosowanie przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych w kwestiach nie unormowanych przepisami tytułu VIII księgi czwartej kodeksu cywilnego. Art. 567 § 3 KPC stanowi, że do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, a zwłaszcza do odrębnego postępowania w sprawach wymienionych w paragrafie pierwszym, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Przepisy te przewidują z kolei (art. 688 KPC) odpowiednie stosowanie – w kwestiach w nich nie unormowanych – przepisów o postępowaniu w sprawach o zniesienie współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3 KPC. W postępowaniu o podział majątku wspólnego, sąd, zgodnie z art. 686 w związku z art. 567 § 3 KPC, rozstrzyga o wzajemnych roszczeniach małżonków (byłych małżonków) z tytułu posiadania i używania składników majątku wspólnego, pobranych pożytków i przychodów, poczynionych nakładów i spłaconych długów, zarówno w okresie trwania wspólności, jak i w okresie między jej ustaniem i chwilą podziału majątku wspólnego.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i nauce ugruntowany jest pogląd zgodnie z którym, do majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej (np. rozwód) ma odpowiednie zastosowanie także art. 1036 KC stanowiący, że rozporządzenie przez spadkobiercę udziałem w przedmiocie należącym do spadku wymaga zgody pozostałych spadkobierców, a w braku zgody któregokolwiek z nich rozporządzenie jest bezskuteczne o tyle, o ile naruszałoby uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisów o dziale spadku.

Po ustaniu wspólności ustawowej (np. rozwód) rozporządzenie przez jednego z małżonków (byłych małżonków) udziałem w przedmiocie należącym do majątku wspólnego wymaga zgody byłego współmałżonka, a przy jej braku jest wobec niego bezskuteczne, jeżeli naruszałoby uprawnienia przysługujące temu małżonkowi na podstawie przepisów o podziale majątku wspólnego (por. uchwała składu siedmiu sędziów – zasada prawna Sądu Najwyższego: z dnia 15 października 1962 r. I CO 22/62, OSNC z 1964 r. Nr 1, poz. 2, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1993 r. III CZP 95/93, OSNC z 1994 r. Nr 2, poz. 30, postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 8 października 1997 r. II CKN 357/97, i z dnia 26 września 2007 r., IV CSK 139/07). W takiej sytuacji, zgodnie z art. 1036 KC w zw. z art. 46 KRO, sąd uznając to rozporządzenie za bezskuteczne w stosunku do drugiego byłego małżonka, powinien dokonać podziału majątku wspólnego tak, jakby rozporządzenia tego nie było, czyli biorąc pod uwagę stan tego przedmiotu z chwili ustania wspólności ustawowej, określić jego wartość według jego wartości rynkowej z chwili orzekania i dokonać stosownych rozliczeń między małżonkami (por. uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1969 r. III CZP 12/69, OSNCP z 1970 r. Nr 3, poz. 39).

Sprzedaż, darowizna, zabranie, przywłaszczenie i zniszczenie nieruchomości lub ruchomości z majątku wspólnego bez zgody i wiedzy męża, żony czy małżonka Poznań Warszawa

Ta swoista fikcja wynika z zasady, zgodnie z którą przedmiotem podziału mogą być jedynie te składniki majątkowe, które wchodziły w skład wspólnego majątku w dacie ustania wspólności i nadal w nim pozostają w dacie podziału. W przypadku więc zbycia po ustaniu wspólności przedmiotu wchodzącego w skład majątku wspólnego bez zgody drugiego małżonka, nie ma znaczenia, jaką cenę sprzedaży faktycznie uzyskał były małżonek będący zbywcą, skoro sprzedaż tę traktuje się jak niebyłą w stosunku do drugiego byłego małżonka i ustala wartość zbytego przedmiotu tak, jakby nadal należał do majątku wspólnego, a więc według stanu z chwili ustania wspólności ustawowej i według cen z chwili podziału.

Co, gdy doszło do rozporządzenia przez byłego małżonka po ustaniu wspólności, np. pieniędzmi wchodzącymi w skład ich wspólnego dotychczas majątku, bez zgody drugiego małżonka? Mimo pewnych różnic między rozporządzeniem udziałem w przedmiocie wchodzącym w skład majątku wspólnego (np. nieruchomości lub ruchomości) lub nawet całym tym przedmiotem, bez zgody drugiego małżonka, a zadysponowaniem wspólnymi środkami pieniężnymi po ustaniu wspólności bez zgody drugiego małżonka, konsekwencje tego rodzaju zachowania nielojalnego małżonka powinny być, w świetle stosowanego odpowiednio art. 1036 KC, podobne, a więc prowadzić do niepogorszenia sytuacji małżonka, który nie wyraził zgody na rozporządzenie przysługującą mu częścią wspólnych dotychczas pieniędzy. Poza tym chodzi tu nie tyle o skutki prawne rozporządzenia wspólnymi pieniędzmi, w kontekście ewentualnej bezskuteczności tego rozporządzenia wobec drugiego małżonka, ile o to, jak ta sytuacja przekłada się na rozliczenia między byłymi małżonkami w ramach postępowania działowego.

Przed ustaniem wspólności, zgormadzone przez małżonków oszczędności pieniężne są bowiem przedmiotem wspólności łącznej, bezudziałowej, a zasady zarzadzania majątkiem wspólnym regulowane są w art. 36-40 KRO. W orzecznictwie Sądu Najwyższego sformułowano pogląd, że jeśli przed podziałem majątku wspólnego jedno z małżonków doprowadzi do rozmyślnego zniszczenia lub wyzbycia się określonych składników majątku wspólnego ze szkodą dla rodziny, to przy ustaleniu masy podziału wartość uszczuplonego majątku powinna mieć wpływ na rozliczenie pieniężne między podmiotami tego majątku albo na ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym.

Inaczej przedstawia się sprawa przy wyrządzeniu szkody w majątku wspólnym przed ustaniem wspólności przez lekkomyślność lub brak należytej staranności po stronie jednego z małżonków. Szkoda wyrządzona w takich warunkach nie może mieć wpływu na rozliczenia w postępowaniu o podział majątku wspólnego, ponieważ tak powstałe uszczuplenia majątkowe – jako nie zamierzone przez sprawcę – są zwykłą konsekwencją wynikłą ze wspólnoty łączącej małżonków. Stanowią swoistego rodzaju ryzyko, jakie często występuje w czynnościach różnego rodzaju, głównie faktycznych, składających się na całość życia społecznego w rodzinie. Jednakże nieumyślne wyrządzenie szkody może mieć niekiedy wpływ na sposób podziału dorobku w naturze. Małżonek poszkodowany może mieć w takim wypadku pierwszeństwo w domaganiu się przyznania mu ściśle określonych składników majątkowych (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1989 roku, III CZP 52/89, OSNC 1990, nr 4-5, poz. 60). Rozważania Sądu Najwyższego zawarte w przytoczonej uchwale odnosiły się jednak do sytuacji, w której małżonek (były małżonek) w czasie trwania wspólności ustawowej wyrządził nieumyślnie szkodę w majątku wspólnym.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 1

W pozwie skierowanym przeciwko pozwanym H. J. i N. J., powódka A. J. (1) domagała się stwierdzenia nieważności czynności prawnej: umowy darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego położonego w L. przy ul. (…) o powierzchni 114,6 m 2 zawartej w formie aktu notarialnego sporządzonego w Kancelarii notariusza G. K. w L. ((…)) ul. (…) zawartej pomiędzy małżonkiem uprawnionej H. J., jako darczyńcą, a jego matką N. J., jako obdarowaną, Repertorium A (…). Ponadto powódka domagała się zasądzenia od pozwanych na swoją rzecz powódki kosztów postępowania według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz uiszczonej opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu wyjaśniono między innymi, że powódka A. J. (1) pozostaje w związku małżeńskim z H. J. od ponad 40 lat. Od początku trwania małżeństwa małżonkowie pozostają w ustroju wspólności ustawowej małżeńskiej. W trakcie trwania małżeństwa małż. J. nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego położonego w L. przy ul. (…) ze środków finansowych pochodzących ze wspólnego majątku – prawo weszło zatem w skład majątku wspólnego (prawo spółdzielcze własnościowe uległo przekształceniu z prawa lokatorskiego na mocy uchwały Zarządu SM (…). W dokumentacji Spółdzielni Mieszkaniowej H. J. figurował jako podmiot ww. prawa, a także członek spółdzielni. Dla ww. prawa nie jest prowadzona księga wieczysta.

Sprzedaż, darowizna, zabranie, przywłaszczenie i zniszczenie nieruchomości lub ruchomości z majątku wspólnego bez zgody i wiedzy męża, żony czy małżonka

W chwili uzyskania przydziału na ww. lokal, a także w chwili przekształcenia prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego państwo J. pozostawali w związku małżeńskim od lat, prowadząc wspólnie dochodową działalność gospodarczą oraz handlową w zakresie handlu spożywczego. Od chwili nabycia przedmiotowego prawa do lokalu użytkowego przy ul. (…) małżonkowie wspólnie czerpali z niego pożytki cywilne, wynajmując przedmiotowy lokal m.in. spółce (…) Sp. z o.o. w P. w celu prowadzenia w nim sklepu spożywczego. W okresie kilku ostatnich lat użytkownikiem ww. lokalu była prowadzona przez małżonków Spółka Zakład (…) A.H. (…) spółka jawna, która była stroną umowy najmu z (…) z o.o.

Powódka została ustnie poinformowana przez najemcę przedmiotowego lokalu, że jej małżonek samodzielnie podejmuje kroki zmierzające do zmiany strony – Wynajmującego w zawartej umowie najmu. W związku z tym Spółdzielnia Mieszkaniowa (…)¬chów została poinformowana przez powódkę o fakcie, że państwo J. od lat pozostają w związku małżeńskim, co też – według informacji uzyskanych przez powódkę – zostało przez Spółdzielnię uwidocznione w wydanym panu J. zaświadczeniu o spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu.

Pomimo faktu, że lokal wchodzi w skład majątku wspólnego, pozwany H. J. dokonał darowizny przedmiotowego prawa na rzecz swojej matki N. J. aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza G. K. w L. ul. (…). Powódka uzyskała jednak informacje o przejściu przedmiotowego prawa na obowiązaną bezpośrednio od SM (…), a także najemcy.

Stwierdzenie nieważności czynności prawnej darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego uchroni uprawnioną przed dalszym przeniesieniem prawa, a w konsekwencji utratą nie tylko pożytków cywilnych z tego prawa, ale również samego prawa do lokalu. Nie należy zapominać, że wspomniane prawo wchodzi w skład majątku wspólnego i jego przenoszenie powinno odbywać się za wiedzą i zgodą drugiego małżonka. W stanie faktycznym przedmiotowej sprawy znamienne jest, że pozwany dokonał przeniesienia prawa pod tytułem darmym na rzecz członka najbliższej rodziny – matki. W ocenie powódki świadczy to o celowym działaniu pozwanego polegającym na celowym wyprowadzaniu składników należących do majątku wspólnego stron przy jednoczesnym pozostawieniu sobie możliwości wpływu na dalsze losy tego majątku z wyłączeniem powódki.

W odpowiedzi na pozew pozwani domagali się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu pozwani podnieśli między innymi, że pozwany faktycznie nabył ww. lokal w czasie trwania związku małżeńskiego z powódką, jednakże nie dokonał tego ze środków stanowiących majątek wspólny. W roku 1994 pozwany i powódka nie posiadali wspólnych środków wchodzących w skład majątku wspólnego małżeńskiego, za które mogliby nabyć lokal użytkowy. W rzeczywistości wkład budowlany związany z lokalem został uiszczony bowiem ze środków stanowiących majątek osobisty pozwanego.

Pozwany uzyskał przydział lokalu użytkowego – na warunkach własnościowego prawa do lokalu, i to wyłącznie jego nazwisko widnieje w treści ww. dokumentu. Pozwany w swoim imieniu zawarł z Zarządem SM C. w L. umowę używania lokalu użytkowego z przeznaczeniem na sklep mięsny. Powyższe wskazuje, iż lokal ten nie był i nie jest związany z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych rodziny.

Wkład budowlany związany w prawem do lokalu został uiszczony w całości ze środków pochodzących z majątku osobistego pozwanego darowizny uczynionej na jego rzecz przez W. i N. J.. rodziców pozwanego, którzy to za życia dokonali spłaty syna z ich majątku dorobkowego.

Powyższa okoliczność znajduje potwierdzenie w treści oświadczeń świadków R. S. i J. B., które wprost wskazują, iż W. i N. J. dokonali spłaty z ich majątku dorobkowego wyłącznie na rzecz syna – H. J., w kwocie 300.000.000,00 zł. Taka też kwota została uiszczona na rzecz SM (…) wyłącznie przez pozwanego. Rodzice pozwanego zaciągnęli także pożyczki celem pełnej spłaty syna.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, których autentyczność i zgodność treści z prawdziwym stanem rzeczy nie budził wątpliwości Sądu. Sąd dał też wiarę zeznaniom powódki oraz świadków A. J. (2), P. J., G. O., C. O. i Z. Z., iż środki finansowe przeznaczone na wpłaty związane z nabyciem prawa do spornego lokalu pochodziły z majątku wspólnego powódki i pozwanego. Zeznania te w istotnych fragmentach są wzajemnie zgodne, kategoryczne i konsekwentne. W świetle pozostałego materiału dowodowego nie mogą zostać podważone. W szczególności zeznania te wykluczają fakt pochodzenia omawianych środków finansowych z jakiejkolwiek darowizny i pozwalają na stwierdzenie, że H. J. i A. J. (1) posiadali w swym majątku wspólnym środki wystarczające na dokonanie wpłat prowadzących do nabycia omawianego prawa do lokalu. Na prawdziwość zeznań wymienionych osób wskazują też przytoczone wyżej dowody, wskazujące w sposób jednoznaczny, że powódka i pozwany traktowali i manifestowali wobec osób trzecich jeszcze przed pojawieniem się miedzy nimi konfliktu, iż prawo do lokalu przy ul. (…) w L. stanowi ich majątek wspólny, co podważa w sposób zdecydowany prawdziwość zeznań pozwanego.

Sprzedaż, darowizna, zabranie, przywłaszczenie i zniszczenie nieruchomości lub ruchomości z majątku wspólnego bez zgody i wiedzy męża, żony czy małżonka

Nie może być wątpliwości, że wbrew zarzutom pozwanych, powódka ma interes prawny w żądaniu ustalenia nieważności kwestionowanej umowy. Na przeszkodzie temu nie stoi przyszła czy obecna możliwość wszczęcia postępowania o podział majątku wspólnego, skoro postępowanie takie się nie toczy, a wyrok wydany w sprawie o rozwód nie jest prawomocny. Aktualnie też w orzecznictwie dominuje trafny pogląd, iż pojęcie interesu prawnego powinno być interpretowane z uwzględnienie szeroko pojmowanego dostępu do sądów w celu zapewnienia ochrony prawnej . Powódka w sposób dostateczny uzasadniła istnienie po jej stronie interesu prawnego, wskazując w sposób przekonujący na istniejący konflikt stron i stan niepewności stanu prawnego, którego dotyczy żądanie pozwu.

Do dokonania czynności darowizny przedmiotowego prawa wymagana była forma aktu notarialnego. Tym samym również zgoda powódki na dokonanie czynności darowizny wymagała tej samej formy. Zgoda taka nie została jednak udzielona w żadnej formie, co jest bezsporne. Powództwo należało zatem uwzględnić.

Powódka nie tylko nie wiedziała o zawarciu przedmiotowej umowy darowizny, ale także nigdy nie wyraziła zgody na jej zawarcie. Sąd postanowił więc ustalić, że czynność prawna w postaci umowy darowizny spółdzielczego własnościo­wego prawa do lokalu użytkowego położonego w L. przy ul. (…) o po­wierzchni 114,6 m 2 zawarta w formie aktu notarialnego sporządzonego w Kancelarii (…)­rialnej notariusza G. K. w L. zawarta pomiędzy H. J. jako darczyńcą a jego matką N. J. jako obdarowaną Rep. A (…) – jest nieważna. Wyrok Sądu Okręgowego – I Wydział Cywilny z dnia 15 czerwca 2015 r. I C 429/15

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 2

W dniu do Sądu Rejonowego wpłynął pozew powódki M. D., w którym wniosła o stwierdzenie nieważności umowy darowizny samochodu osobowego marki C. (…) nr rejestracyjny (…). W uzasadnieniu powódka podniosła, iż przedmiotowy samochód został przekazany przez J. D. na podstawie umowy darowizny na rzecz jego matki E. D o czym dowiedziała się ona od komornika.

W odpowiedzi na pozew pozwana E. D. podniosła między innymi, iż syn przekazał jej samochód, gdyż sam nie był w stanie ponosić kosztów związanych z utrzymaniem samochodu.

Powódka M. D. i pozwany J. D. zawarli związek małżeński. Pozostawali przez cały czas w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. W czasie trwania małżeństwa u strony nabyły samochód marki C. (…) o nr rej. (…).

W dniu 8 października doszło do zawarcia umowy darowizny pomiędzy J. D., występującym w charakterze darczyńcy, a E. D., obdarowaną, której przedmiotem był samochód marki C. (…), o nr rej. (…). O umowie darowizny powódka nie wiedziała, ponieważ nie zamieszkiwała wówczas z mężem, zaś nikt jej o tym fakcie nie poinformował. Powódka nie wyrażała i nadal nie wyraża zgody na tę darowiznę.

W świetle powyższej regulacji nie ulega wątpliwości, iż samochód marki C. (…) nr rej. (…), który został nabyty przez strony M. D. oraz J. D. w trakcie trwania ich małżeństwa, wszedł do ich majątku wspólnego. Przepis art. 36 § 2 KRO stanowi, że każdy z małżonków może co do zasady bez zgody drugiego małżonka samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym w przypadku dokonywania czynności w bieżących sprawach życia codziennego bądź zmierzających do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo czynności podejmowanej w ramach działalności zarobkowej. Jednakże we wskazanych w ustawie sytuacjach do dokonania określonego rodzaju czynności obligatoryjne jest uzyskanie zgody drugiego małżonka. W przedmiotowej sprawie pozwany J. D. dokonał darowizny samochodu marki C. na rzecz swojej matki, nie uzyskując zgody powódki.

W związku z tym, stwierdzić należy, iż E. D. przyjmując darowiznę działała w złej wierze. Pozwana wiedziała, że jej syn nie mieszka z żoną, że stosunki pomiędzy małżonkami są złe, że nie utrzymują ze sobą kontaktów. Świadoma była tego, że J. D. działał wbrew woli swej żony. W sprawie niniejszej bezspornym było, że powódka nie potwierdziła zawartej umowy darowizny, nie wyraziła na nią zgody.

Wobec powyższych ustaleń Sąd uwzględnił powództwo o stwierdzenie nieważności umowy darowizny, jako w pełni uzasadnione w świetle powołanych przepisów. Powódka ma interes prawny w stwierdzeniu nieważności umowy darowizny składnika wchodzącego w skład jej majątku. Wyrok Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 5 sierpnia 2015 r. I C 30/15

Sprzedaż, darowizna, zabranie, przywłaszczenie i zniszczenie nieruchomości lub ruchomości z majątku wspólnego bez zgody i wiedzy męża, żony czy małżonka

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 3

(…) Odnosi się to przede wszystkim do rozporządzeń dokonanych przez wnioskodawczynię na rzecz córki obejmujących darowiznę kwoty 100.000 zł oraz kwoty około 62308 zł, przekazaną córce na zakup działki i jej ogrodzenie. Sąd Rejonowy niesłusznie uznał, że na podstawie art. 1039 § 3 KC w zw. z art. 567 § 3 KPC kwoty te nie podlegają rozliczeniu, bowiem miałyby stanowić emanację obowiązku wspólnie założonej rodziny. Niewątpliwie ww. pieniądze pochodziły z majątku wspólnego, bowiem zostały one zgromadzone z dochodów jakie wnioskodawczyni czerpała z prowadzonej działalności gospodarczej, o czym sama zeznała.

Uwzględniając te regulacje stwierdzić należy, że rozporządzenie pieniędzmi w wyżej podanych kwotach przez wnioskodawczynię, jako odpowiadające pojęciu czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu, było rozporządzeniem nieuprawnionym, gdyż odbyło się bez zgody uczestnika i nie potwierdził on tych czynności. Nie sposób bowiem uznać, aby darowanie 100.000 zł, a następnie ponad 60.000 zł było darowizną drobną czy zwyczajowo przyjętą w rozumieniu ww. przepisów. Przez to pojęcie należy rozumieć przysporzenie dokonywane zgodnie z panującymi obyczajami (prezenty z okazji urodzin, imienin, zawarcia małżeństwa, rocznicy ślubu itp.), których wartość jest niewielka.

Wysokość omawianych darowizn porównywalna jest z rocznymi dochodami wnioskodawczyni w najlepszym z punktu widzenia wysokości dochodów okresie jej działalności. Nie ma więc podstaw, aby uznać je za darowizny drobne. Również czasookres i wysokość darowizny przeznaczonej na zakup mieszkania nie daje podstaw do przyjęcia, że jest to darowizna zwyczajowa, jakkolwiek tego rodzaju pomoc świadczona dorosłym dzieciom nie ma charakteru niespotykanego czy szczególnie nadzwyczajnego. Jednak uwzględniając jej rozmiar Sąd Okręgowy przyjął jednak, że dla skuteczności tego rozporządzenia niezbędne było porozumienie i zgoda obojga małżonków. Dlatego też rozporządzenie tymi środkami przez wnioskodawczynię było działaniem o znamionach czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 415 KC

W ocenie Sądu odnośnie innych rozporządzeń dokonanych przez wnioskodawczynię, a to: darowizny 6.500 zł na rzecz Fundacji (…) w K. oraz sfinansowania mebli przeznaczonych dla córki o wartości 5.000 zł. to czynności, obejmowały znacznie niższe kwoty i stanowiły darowizn zwyczajowych, a w świetle prowadzenia działalności gospodarczej przez pozwaną i osiąganych przez nią dochodów należy je uznać za nieprzekraczające zakresu zwykłego zarządu.

Takiego charakteru nie można także przypisać innym czynnościom wskazanym przez uczestnika w postaci zakupu samochodu F. (…) za kwotę 11.200 zł oraz zobowiązania się przez wnioskodawczynię wobec córki do sfinansowania zakupu mebli za kwotę 11.000 zł. Po pierwsze samochód został zakupiony przez wnioskodawczynię i na nią zarejestrowany i ostatecznie wnioskodawczyni nie darowała tego pojazdu, a został on sprzedany z uwagi na zużycie. O zakupie pojazdu uczestnik wiedział, jak również o tym, że korzysta z niego córka stron. Z postępowania dowodowego nie wynika, aby się temu sprzeciwiał, więc trudno obecnie przyjmować, że czynności te nastąpiły wbrew jego woli. Zresztą zawsze mógł on zwrócić uwagę wnioskodawczyni, że nie akceptuje, aby z samochodu zakupionego z majątku wspólnego korzystała osoba trzecia.

Odnośnie zaś finansowania zakupu mebli, to wnioskodawczyni na rozprawie zeznała, że umowa dotycząca mebli nie została wówczas jeszcze wykonana. Nie ma więc powodów, aby dokonywać rozliczenia kwot, co do których wnioskodawczyni tylko się zobowiązała, że je uiści, jednak umowa pozostaje niewykonana. Te same uwagi odnieść należy do kwoty 7.000 zł przeznaczonej na wykup mieszkania z myślą o synu, na co uczestnik zgodę wyraził, co sam zresztą potwierdził. Podsumowując żądania uczestnika oparte w istocie na art. 415 KC, wskazać należy, że rozliczeniu podlegają omówione wyżej kwoty: 100.000 zł, 62308zł co daje łącznie 162308 zł. Należna uczestnikowi piata część tej kwoty to zasądzone na jego rzecz 32461,20 zł.

Ostatecznie więc wartość majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika opiewa na kwotę 397.310,58 zł, z czego 1/5 stanowi kwotę 79462,12 zł, należną uczestnikowi tytułem spłaty. Postanowienie Sądu Okręgowego – II Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 11 sierpnia 2016 r. II Ca 563/16

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 4

W świetle dokonanych ustaleń faktycznych uznać należało, że bez zgody uczestniczki postępowania wnioskodawca rozdysponował należącymi do majątku wspólnego środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym w G. (…) Bank w łącznej kwocie 185.000 zł, przeznaczając je na cele niezwiązane z utrzymaniem swoim oraz rodziny. Wskazaną sumę należało więc doliczyć do wartości majątku wspólnego i zaliczyć w całości na udział przypadający wnioskodawcy przy podziale. Wnioskodawca nie potrafił bowiem wyjaśnić na jakie cele przeznaczona została wskazana suma, a z doświadczenia życiowego i zasad logicznego rozumowania wynika, że tak znaczna kwota nie mogła być przeznaczona na zaspokojenie bieżących potrzeb rodziny. Jako niewiarygodne ocenić zaś należało ogólnikowe i niepoparte dowodami twierdzenia wnioskodawcy w trakcie przesłuchania, że część wypłaconych pieniędzy przeznaczona była na budowę domu w D.

Sprzedaż, darowizna, zabranie, przywłaszczenie i zniszczenie nieruchomości lub ruchomości z majątku wspólnego bez zgody i wiedzy męża, żony czy małżonka

Z niezaprzeczonych przez niego faktów wynikało bowiem, że wydatki te były ponoszone do grudnia, zaś tylko w styczniu wnioskodawca wypłacił łącznie 75.000 zł. Niespójne były przy tym tłumaczenia wnioskodawca, że zgromadzone na rachunku bankowym środki otrzymał wcześniej od swoich rodziców z przeznaczeniem na wspomnianą budowę. Skoro bowiem z ustaleń Sądu wynika, że rodzice wnioskodawcy przekazywali mu pieniądze w zależności od aktualnych potrzeb, to logiczne jest, iż musiały być one wydawane na bieżąco, a nie lokowane na rachunku bankowym. W ocenie Sądu uznać zatem należało, że całą kwotę 185.000 zł wnioskodawca przeznaczył na cele niezwiązane z utrzymaniem swoim oraz rodziny, skoro nie przedstawił on żadnych konkretnych twierdzeń, ani nie zaoferował jakichkolwiek dowodów, pozwalających na logiczne powiązanie konkretnych wypłat z rachunku bankowego z konkretnymi wydatkami, w szczególności z wydatkami na budowę domu w D..

Doliczeniu do wartości majątku wspólnego i zaliczeniu w całości na udział przypadający uczestniczce postępowania podlegała także kwota 76.168 zł, którą wypłaciła ze swojego rachunku bankowego w Banku (…). Tak jak w powyższym wypadku, znaczna wartość wypłaconej sumy wyklucza przyjęcie domniemania, że środki mogły być przeznaczone zaspokojenie bieżących potrzeb rodziny, a uczestniczka postępowania nie potrafiła wykazać, iż były one w jakiejkolwiek części zużyte na wydatki związane z koniecznym utrzymaniem.

Brak było natomiast podstaw, aby do wartości majątku wspólnego doliczyć kwotę 21.600 zł, którą uczestniczka postępowania wypłaciła z rachunku bankowego w Banku. Wiarygodnie brzmią wyjaśnienia, że wypłacona suma została przeznaczona na sfinansowanie budowy domu w D., skoro niesporne było, iż wówczas właśnie wskazana inwestycja się rozpoczęła. W toku postępowania nie zostały zaś przedstawione żadne inne dowody pozwalające na logiczne powiązanie konkretnych wypłat z rachunków bankowych uczestników postępowania z wydatkami na budowę domu w D. Postanowienie Sądu Rejonowego – VIII Wydział Cywilny z dnia 1 września 2014 r. VIII Ns 445/13

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu