Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Długi podatkowe męża czy żony w Urzędzie Skarbowym a rozdzielność majątkowa

Na wstępie przypomnieć należy, że stosownie do art. 26 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800; dalej jako „OrdPU”), podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki. Zgodnie natomiast z treścią art. 29 § 1 OrdPU, w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność, o której mowa w art. 26, obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Konsekwencją rozciągnięcia odpowiedzialności podatnika na majątek wspólny jego oraz małżonka jest również odpowiedzialność tego małżonka. Odpowiedzialność tę należy rozumieć jako dopuszczalność stosowania przewidzianych prawem środków przymusu zmierzających do wyegzekwowania podatków również z jego majątku, który stanowi majątek wspólny małżonków. Odpowiedzialność ta powstaje z mocy prawa, bez konieczności wydawania jakichkolwiek decyzji.

Z kolei zgodnie z treścią art. 110 § 1 OrdPU rozwiedziony małżonek podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z byłym małżonkiem za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej, jednakże tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym.

Zauważyć należy, że art. 110 OrdPU stanowi swoiste dopełnienie zasad odpowiedzialności osób pozostających w związku małżeńskim za zobowiązania podatkowe (składkowe), o której mowa w art. 29 OrdPU. Z porównania wskazanych regulacji wywieść należy wniosek, że do czasu trwania związku małżeńskiego odpowiedzialność tę kształtuje art. 29 OrdPU i dotyczy ona majątku odrębnego (osobistego) podatnika oraz majątku wspólnego podatnika i jego małżonka. Po ustaniu związku małżeńskiego w następstwie rozwodu czy unieważnienia oraz w przypadku separacji odpowiedzialność małżonka podatnika określa art. 110 OrdPU.

W tym miejscu należy dla porządku wskazać, iż zgodnie z art. 31 § 1 KRO z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Sam fakt zawarcia małżeństwa stwarza ex lege domniemanie istnienia majątku wspólnego – współwłasności łącznej, z zastrzeżeniem zawarcia umowy intercyzy (W. Sługiewicz, Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2004 r., sygn. akt III CZP 33/04, s. 182). Majątek wspólny to m.in.: pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków, środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Małżeńska wspólność majątkowa ustaje z mocy prawa w razie ustania małżeństwa, orzeczenia separacji oraz ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków.

Ponadto, zgodnie z art. 47 § 1 KRO ustawowa wspólność małżeńska może zostać w drodze umowy rozszerzona, ograniczona lub wyłączona. Może też, z ważnych powodów wykazanych przez każdego z małżonków, zostać zniesiona przez sąd. Skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań powstałych przed dniem dokonania tych czynności. Podatnik, płatnik i inkasent ponoszą zatem odpowiedzialność z całego majątku wspólnego za zobowiązania podatkowe powstałe przed dniem zawarcia, np. umowy intercyzy. Uwaga ta odnosi się również do odpowiedzialności majątkiem wspólnym z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne – jak wskazano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2012 r. (sygn. akt II UK 339/11, OSNP 2013, nr 7–8, poz. 97), odpowiedzialność ta nie dotyczy tych zobowiązań składkowych jednego z małżonków, które powstały przed zawarciem małżeństwa ( art. 29 § 1 w zw. z art. 26 OrdPU w zw. z art. 31 i 32 ustawy systemowej).

Jednak zupełny i trwały rozkład pożycia między małżonkami w myśl art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi przesłankę do rozwiązania przez sąd małżeństwa przez rozwód, nie wpływa natomiast na kwestię odpowiedzialności majątkowej za zobowiązania składkowe, jeżeli nie doszło wcześniej do zawarcia umowy o ograniczeniu wspólności ustawowej bądź o ustanowieniu rozdzielności majątkowej.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu