Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Ustalenie kontaktów i widzeń dziadków z wnukami

Dziadkowie stanowią trzecią, po rodzicach i rodzeństwie, grupę najbliższych krewnych dziecka i dlatego kontakty z nimi podlegają szczególnie silnej ochronie, nie będąc zależne od przesłanki sprawowania przez dłuższy czas pieczy nad dzieckiem. Jednak zakres tych kontaktów podporządkowany jest konieczności ochrony dobra dziecka i musi zwykle ulec redukcji, jeżeli dziadkowie są uwikłani w konflikt między rodzicami dziecka. Utrzymywanie kontaktów z wnukiem, który wychowuje się w rodzinie synowej albo zięcia, uzależnione będzie od umiejętności utrzymywania się poza zakresem konfliktu rodziców i przekazywania dziecku treści wychowawczych ukierunkowanych na rozwijanie własnych, odrębnych od tego konfliktu obszarów wspólnej aktywności dziadków i dziecka.

Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Pobyt z dzieckiem obejmuje w szczególności widywanie się z nim, które jest najważniejszym przejawem kontaktów. W zakres widywania wchodzą w szczególności odwiedziny, spotkania i zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu.

Ustalenie kontaktów i widzeń dziadków z wnukami

Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów dziadków z dzieckiem. Sąd opiekuńczy może w szczególności: zakazać spotykania się z dzieckiem, zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu, zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd, ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość, zakazać porozumiewania się na odległość. Jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania.

Sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez dziadków określają rodzice wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia, a w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy. Reguły te stosuje się odpowiednio, jeżeli dziecko nie przebywa u żadnego z rodziców, a pieczę nad nim sprawuje opiekun lub gdy zostało umieszczone w pieczy zastępczej. Treść porozumienia powinna obejmować swoim zakresem wszystkie dostępne w danej sytuacji rodzinnej postaci kontaktów z dzieckiem, tak aby nie pozostawić w tej mierze nierozstrzygniętych kwestii. Porozumienie nie musi być jednak szczegółowe w tym sensie, że można posłużyć się tutaj sformułowaniami o ogólnym charakterze.

Kontakty między rodzicami a dziećmi stanowią przedmiot ich prawa podmiotowego o naturalnym charakterze, a ujętego następnie w prawne ramy prawa i obowiązku, to kontakty z osobami bliskimi występują w mniejszym nasileniu, uzależnionym nie tylko od stopnia pokrewieństwa, ale i od rzeczywistej osobistej bliskości kontaktujących się osób. Ponieważ zasadą powinno być sprawowanie jednolitego kierownictwa wychowawczego przez osoby sprawujące władzę rodzicielską nad dzieckiem, a sytuacja związana z rozłączeniem rodziców bardzo utrudnia urzeczywistnienie tego jednolitego kierownictwa wychowawczego, materia kontaktów z osobami bliskimi nie powinna dodatkowo zakłócać i tak już trudnej sytuacji dzieci. Kontakty z krewnymi oraz innymi osobami bliskimi nie mogą destabilizować warunków rozwoju socjo-psychicznego dziecka, które nie może stać się stroną konfliktu rodzinnego, ale powinno rozwijać się samodzielnie, uzyskując autonomiczne rozeznanie własnej, indywidualnej pozycji rodzinnej i społecznej. Zasadą kontaktów z osobami bliskimi powinno być zatem przekazywanie dziecku treści nakierowanych na inne obszary aktywności życiowej, czyli te, które nie są „objęte” konfliktem rodziny.

Ustalenie kontaktów i widzeń dziadków z wnukami

Kontakty z wnukami, mogą także wpływać na lepsze wychowanie i rozwój duchowy dziecka oraz niewątpliwie sprzyjają kontynuowaniu więzów wielopokoleniowej rodziny. Okazywanie, więc przez dziadków przywiązania i dbałości o wnuki nie tylko nie kłóci się z interesem dziecka, ale jest ono oczywiście zgodne z jego dobrem. (zob. też uzasadnienie Postanowienie Sądu Rejonowego w Wieliczce z dnia 10 stycznia 2018 roku w sprawie o sygnaturze akt IV Nsm 907/17.) Takie też stanowisko zajął Europejski Trybunał Praw Człowieka między innymi w Decyzji z dnia 25 listopada 2014 roku numer (…), Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. Istnienie „życia rodzinnego” pomiędzy dziadkami a wnukami oraz zakres jego ochrony ze strony państwa., K. i inni v. Chorwacja – Decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Pomiędzy dziadkami a wnukami może istnieć „życie rodzinne” w rozumieniu art. 8 Konwencji, jeżeli powstały pomiędzy nimi wystarczająco bliskie więzi rodzinne. Mimo iż wspólne zamieszkiwanie nie jest warunkiem niezbędnym, gdyż bliskie więzi utworzone wskutek częstych kontaktów także wystarczą, związki pomiędzy dzieckiem a dziadkami, z którymi dziecko mieszkało, zazwyczaj będą wchodzić w zakres stosowania tej kategorii. W zwyczajnych okolicznościach relacja pomiędzy dziadkami a wnukami ma inny charakter i natężenie niż relacja pomiędzy rodzicem a dzieckiem, a tym samym ze swej istoty najczęściej wymaga mniejszego zakresu ochrony. Tym samym, gdy rodzicowi odmawia się kontaktu z dzieckiem oddanym pod pieczę instytucji publicznej, będzie to w większości przypadków stanowiło ingerencję w prawo rodzica do poszanowania jego życia rodzinnego chronionego w art. 8 Konwencji, lecz niekoniecznie sytuacja taka będzie miała miejsce w odniesieniu do dziadków. (zob: LEX nr 1554487 – decyzja z dnia 25 listopada 2014 r.

Ponadto w komentarzu pod redakcją K. P. (2) (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, wyd. V LexisNexis 2011 – komentarz , stan prawny : 20 września 2011 r. , inne wydania (4) podał, iż w pewnych wypadkach ingerencja sądu opiekuńczego jest nieodzowna, np. wówczas, gdy inni krewni – przez osobiste kontakty z dzieckiem – dezorganizują jego wychowanie. Zagadnieniem tym zajmował się Sąd Najwyższy w uchwale z 14 czerwca 1988 r. (III CZP 42/88, LexPolonica nr 310619, OSNCP 1989, nr 10, poz. 156), wyjaśniając, że dziadkowie mogą żądać uregulowania osobistych kontaktów z wnukami, jeżeli leży to w interesie dzieci. W motywach m.in. stwierdził, że „skoro rodzice mają obowiązek dbałości o rozwój dziecka w imię jego dobra, to powinni dla pełnego rozwoju osobowości dziecka umożliwić mu kontaktowanie się z jego krewnymi przy właściwej ich postawie i korzystnym wpływie na dziecko. Kontakty te, wynikające z silnych więzów emocjonalnych (dotyczy to zwłaszcza dziadków i wnuków), mogą wpływać na lepsze wychowanie i rozwój duchowy dziecka. Sprzyjają także kontynuowaniu więzów wielopokoleniowej rodziny. Zachowanie dziadków przejawiające się w okazywaniu przywiązania i dbałości o wnuki nie tylko nie kłóci się z dobrem dziecka, ale pozostaje w zgodności z jego dobrem”.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelaria

Dnia 20 grudnia 2019 r. Sąd Rejonowy w Poznaniu po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2019 roku sprawy z wniosku A. Ś. z udziałem S. W. o ustalenie kontaktów z małoletnimi wnukami postanawia ustalić, iż A. Ś. ma prawo i obowiązek do utrzymywania osobistych kontaktów z małoletnimi wnuczkami Ł. W. urodzoną dnia (…)W., A. W. urodzoną dnia (…)W. oraz K. W. urodzoną dnia (…)W. w każdą III niedzielę miesiąca od godz.11:00 do godz.13:00 w miejscu zamieszkania małoletnich lub poza w obecności matki małoletnich, zobowiązując matkę małoletnich S. W. do nieprzeszkadzania w kontaktach małoletnich z babcią.

Ustalenie kontaktów i widzeń dziadków z wnukami Poznań

Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynika, iż małoletnie Ł., A.K. miały kontakt z wnioskodawczynią, który został od 2016 roku ograniczany i w konsekwencji zerwany. Aktualnie więź emocjonalna łącząca dzieci z babcią ojczystą jest zerwana. Kierując się dobrem małoletnich oraz biorąc pod uwagę sugestie biegłych zawartych w opinii sporządzonej w sprawie, Sąd Rejonowy ustalił kontakty wnioskodawczyni z wnuczkami przez okres dwóch godzin w jedną niedzielę miesiąca w obecności matki, z którą małoletnie są silnie związane emocjonalnie. Tak ustalone kontakty nie naruszą miru domowego małoletnich i pozwolą odbudować więzi łączące dzieci z ich babcią. Małoletnie Ł., A.K. uczęszczają do szkoły, w ciągu tygodnia mają lekcje. W soboty zaś mają dodatkowe zajęcia z języka angielskiego i tańca oraz odrabiają lekcje. Jako że niedziela jest dniem, w którym odpoczywają, Sąd Rejonowy nie uwzględnił stanowiska wnioskodawczyni, aby kontakty odbywały się w soboty, bowiem taki kontakt naruszyłby ich zwykły porządek pracy w tygodniu, rytm pracy i odpoczynku. Biorąc zaś pod uwagę, że dzieci nie są jeszcze związane emocjonalnie z babcią, nigdy nie pozostawały jedynie pod jej opieką, Sąd Rejonowy oddalił wniosek w pozostałym zakresie orzekając jak w punkcie 1 i 2 postanowienia.

W ocenie Sądu Rejonowego, wbrew twierdzeniom uczestniczki, małoletnie mają prawo do kontaktu z babcią ojczystą, niewątpliwie taki kontakt jest zgodny z ich dobrem. Spowoduje on nawiązanie więzi małoletnich z babcią, zapewni im możliwość wychowania w rodzinie wielopokoleniowej. Także podkreślić należy, iż ani uczestniczka nie podnosiła, ani też z opinii biegłych nie wynika, aby A. Ś. nie posiadała odpowiednich kompetencji wychowawczych i opiekuńczych do zajmowania się wnuczkami. Natomiast ojciec małoletnich, pomimo pozbawienia go władzy rodzicielskiej, może domagać się ustalenia kontaktów z córkami, a więc sugestia, iż wnioskodawczyni chce jednocześnie zapewnić kontakt syna z córkami jest bezzasadna. W celu zapewnienia prawidłowego przebiegu kontaktów wnioskodawczyni z małoletnimi wnuczkami, Sąd Rejonowy zobowiązał S. W., aby nie przeszkadzała w kontaktach.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu