Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Wywiad środowiskowy kuratora w sprawie rodzinnej

Sąd opiekuńczy może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego wywiadu środowiskowego, a także zwrócić się do właściwej jednostki organizacyjnej wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej o informacje dotyczące małoletniego i jego środowiska, a w szczególności dotyczące zachowania się i warunków wychowawczych małoletniego, sytuacji bytowej rodziny, przebiegu nauki małoletniego i sposobu spędzania czasu wolnego, jego kontaktów środowiskowych, stosunku do niego rodziców lub opiekunów, podejmowanych oddziaływań wychowawczych, stanu zdrowia i znanych w środowisku uzależnień małoletniego.

Pamiętać należy, że przeprowadzenie wywiadu w miejscu zamieszkania lub pobytu danej osoby stanowi ingerencję państwa (funkcjonariusza publicznego, którym jest kurator sądowy) w sferę praw i wolności chronionych prawem zarówno krajowym, jak i międzynarodowym. Niejasne kryteria takiej ingerencji, opartej tylko na regułach interpretacyjnych, a nie na przepisach prawa może budzić wątpliwości z punktu widzenia standardów określonych w art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.). Powołany na mocy Konwencji Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu rozpoznając sprawy z zakresu objętego Konwencją bada nie tylko prawo krajowe, lecz także jego zastosowanie przez odpowiednie organy. Ingerencja państwa w sferę życia prywatnego oraz rodzinnego podjęta na podstawie tylko reguły interpretacyjnej niewątpliwie nie spełnia standardu tzw. „jakości prawa” określonej w orzecznictwie Trybunału.

Przechodząc do zagadnień szczegółowych zauważyć należy, że przepisy wskazujące bezpośrednio zakres spraw, w których możliwe jest zlecenie kuratorowi sądowemu przeprowadzenia wywiadu w postępowaniu rozpoznawczym, znajdują się w Kodeksie postępowania cywilnego; są to w szczególności art. 434, 458 § 1 w zw. z art. 453, 5611, 5651, 5701 § 1 (sprawy o unieważnienie małżeństwa, o rozwód, separację, o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa oraz o rozwiązanie przysposobienia, o zezwolenie na zawarcie małżeństwa kobiecie nie mającej ukończonych lat osiemnastu, o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach rodziny w braku porozumienia małżonków, o udzielenie zezwolenia na dokonanie czynności, do której potrzebna jest zgoda drugiego małżonka lub której drugi małżonek sprzeciwił się oraz w sprawach dotyczących małoletnich, o których mowa w rozdziale 2 działu II „Inne sprawy rodzinne oraz sprawy opiekuńcze”).

Kluczowy dla niniejszych rozważań jest przepis art. 5701 § 1 Kpc umiejscowiony w przepisach ogólnych rozdziału 2 „Inne sprawy rodzinne oraz sprawy opiekuńcze”. Wykładania systemowa prowadzi do wniosku, że w zakresie normowania ograniczonego podmiotowo do osób małoletnich, przepis ten ma zastosowanie do wszystkich kategorii spraw wymienionych w dalszych częściach tego rozdziału, a zatem do spraw wymienionych w art. 579, 581, 582, 5821, 583, spraw o przysposobienie (oddział 3), spraw o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką (oddział 5), spraw dotyczących wykonywania kontaktów z dzieckiem (oddział 6). We wszystkim tych kategoriach spraw dopuszczalne jest, na etapie postępowania rozpoznawczego, zlecenie przeprowadzenia wywiadu kuratorowi sądowemu, jeśli tylko odnosi się do osób małoletnich, których postępowanie dotyczy. Nie ma natomiast podstaw prawnych do zlecania w wymienionych kategoriach spraw jednorazowych wywiadów na etapie postępowania wykonawczego. Trudno bowiem uznać, że wskazane przepisy rozciągają się na postępowanie wykonawcze, które w ogóle nie zostało unormowane.

W obowiązujących przepisach Kodeksu postępowania cywilnego oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie została jak dotychczas uregulowana kwestia możliwości zlecania wywiadów w sprawach opiekuńczych osób dorosłych (sprawy o ustanowienie opiekuna dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie, bądź kuratora dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo lub niepełnosprawnej).

Wywiad przeprowadza się w miejscu zamieszkania osoby lub rodziny albo w miejscu ich pobytu. Kurator przeprowadzający wywiad, powinien okazać legitymację.

Przed przystąpieniem do przeprowadzenia wywiadu kurator powinien poinformować osobę lub rodzinę, z którą przeprowadza wywiad, o odpowiedzialności karnej za udzielenie nieprawdziwych informacji oraz o konieczności poinformowania o ewentualnej zmianie omawianej sytuacji, która ma wpływ na sprawę.

Wywiad obejmuje informacje dotyczące m.in.: sytuacji bytowej rodziny, warunków środowiskowych, sposobu spędzania przez dziecko wolnego czasu, przebiegu nauki, stanu zdrowia dziecka i jego rodziny, wykształcenia rodziców i pracy przez nich wykonywanej itp. Przeprowadzający wywiad zbiera niezbędne informacje od rodziny i sąsiadów, nauczycieli lub wychowawców w szkole oraz od innych osób lub instytucji, które mogą posiadać niezbędną wiedzę o sytuacji danej rodziny.

Po przeprowadzeniu wywiadu kurator rodzinny sporządza pisemne sprawozdanie z wywiadu zawierające imię i nazwisko osoby przeprowadzającej wywiad, opis wykonywanych czynności i stwierdzonych okoliczności wynikających z zarządzenia o przeprowadzeniu wywiadu, datę przeprowadzenia wywiadu, podpis osoby przeprowadzającej wywiad.

Kurator składa sprawozdanie z wywiadu w terminie 14 dni od otrzymania zarządzenia o jego przeprowadzeniu, chyba że w zarządzeniu wyznaczony został inny termin oraz uzupełnia wywiad na polecenie sądu.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu