Zgodnie z treścią art. 38 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego osoba, która w skutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej. Jeżeli osoba taka lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, kierownik szpitala psychiatrycznego może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody, jeżeli przebywająca w szpitalu osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu (art. 39 ust. 1 i ust. 2 ustawy).
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, osoba przyjęta do domu pomocy społecznej, w tym również osoba ubezwłasnowolniona, jej przedstawiciel ustawowy, małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo oraz osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę, mogą występować do sądu opiekuńczego z wnioskiem o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy społecznej.
Powołany art. 41 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego przyznaje osobie przyjętej do takiego zakładu oraz innym wymienionym w nim osobom uprawnienie do wystąpienia o zmianę orzeczenia o przyjęciu wydanego w trybie art. 39 ww. ustawy, gdy na skutek zmiany okoliczności jej dalszy pobyt w zakładzie nie jest konieczny, nie zachodzą więc względy ochronne, które spowodowały jej tam umieszczenie.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Sprawa sądowa opracowana przez KancelarięMiejski Ośrodek Pomocy Społecznej MOPS wniósł do tut. Sądu wniosek o umieszczenie uczestnika E. A. w domu pomocy społecznej bez jego zgody. W uzasadnieniu wniosku podniesiono, że uczestnik jest osobą wymagającą stałej opieki, jest człowiekiem w sile wieku, a ponadto nie może on liczyć na wsparcie środowiska, gdyż jest samotny. Nie radzi on sobie w codziennych czynnościach życiowych, pracownicy socjalni nie są w stanie zagwarantować mu całodobowej opieki.
Stwierdzone okoliczności, które nie zostały zakwestionowane, mają jednoznaczny wydźwięk. Postępowanie dotyczy osoby, która ma blisko 90 lat. Uczestnik dotknięty jest zespołem otępiennym, który mentalnie sprowadza go do poziomu dziecka kilkuletniego. Jednak Sąd nie ma do czynienia z jednostką sprawnie funkcjonującą w wymiarze zdrowotnym, lecz z osobą w sile wieku. Uczestnik nie ma pełnego rozeznania co do rzeczywistości. To ograniczenie negatywnie odbija się na funkcjonowaniu w środowisku, w jakim żyje. Pod tym względem stan faktyczny jest spójny i jednoznaczny. N. w egzystencji uczestnika zostały stwierdzone nie tylko przez kuratora sądowego, który przeprowadził wywiad wśród osób z jego najbliższego otoczenia (jest on postrzegany jako osoba niedożywiona). Także biegły sądowy stwierdził naocznie, że uczestnik wykazuje pod względem higienicznym oznaki zaniedbania.
Opinia w sprawie psychiatrycznej ma celu stwierdzenie u osoby zaburzeń psychicznych lub niedorozwoju umysłowego i powiązanie stanu zdrowia psychicznego z jej postępowaniem. Z tego obowiązku biegły wywiązał się. Na podstawie pozostałego materiału dowodowego można postawić wniosek, że uczestnik potrzebuje opieki i pielęgnacji w taki sposób, w jaki wymagałaby tego jednostka o mentalności kilkuletniego dziecka, dotkniętego zaburzeniami psychicznymi. Oznacza to, że postawiona teza o możliwości zwiększenia wymiaru pomocy społecznej dla zapewnienia uczestnikowi właściwego wsparcia jest zupełnie teoretyczna, a co więcej abstrahuje od rzeczywistej sytuacji opiekuńczej uczestnika. Okoliczności tej sprawy mają wydźwięk jednoznaczny.
Można tu przytoczyć bardzo wymowny fakt przebywania przez uczestnika ze zwłokami swoje córki przez okres ponad tygodniowy, bez świadomości tego, że osoba najbliższa zmarła. Powstaje więc pytanie, czy zwiększenie pomocy społecznej w stosunku do jednostki, która jest zupełnie oderwana od rzeczywistości, może przynieść jakiekolwiek pozytywne zmiany w jej życiu. Sąd postanowił więc umieścić uczestnika w Domu Pomocy Społecznej DPS bez jego zgody. Postanowienie Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 23 września 2015 r. III RNs 41/15
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
