Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Podwójne i dwukrotne ściąganie oraz egzekucja alimentów na dziecko zapłaconych do ręki matki dziecka

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 KPC dłużnik może w drodze procesu żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Natomiast, gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Powołany przepis stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane.

Podwójne i dwukrotne ściąganie oraz egzekucja alimentów na dziecko zapłaconych do ręki matki dziecka Poznań

Istotą powództwa opozycyjnego z art. 840 KPC jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Innymi słowy, dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części, jeżeli przeczy zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, przez co w doktrynie rozumie się zaprzeczenie przez dłużnika obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym (vide: Jakubecki Andrzej (red.), Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, LEX nr 143251).

To powództwo zwane przeciwegzekucyjnym jest środkiem obrony przed egzekucją, przysługującym dłużnikowi. Zasadność roszczenia stwierdzonego orzeczeniem sądowym może być rozpatrywana tylko na podstawie zdarzeń, które nastąpiły po wydaniu orzeczenia sądowego. Tym samym nie mogą być to zdarzenia oparte na zarzutach poprzedzających wydanie tytułu egzekucyjnego. To powództwo może być wytoczone dopiero po nadaniu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, chociaż by egzekucja nie została jeszcze wszczęta.

Jak wskazuje się w literaturze przez „zdarzenia” należy rozumieć wyłącznie zdarzenia leżące u podstawy świadczenia wynikającego z zobowiązania dłużnika objętego tytułem egzekucyjnym. Zdarzeniami w oparciu, o które można żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego są okoliczności lub fakty, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań, albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego.

Dodatkowo ugruntowane orzecznictwo wskazuje, że skutek wygaśnięcia zobowiązania wywierają takie zdarzenia materialno-prawne, które powstały po powstaniu tytułu wykonawczego, jak wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia zgodnie z jego treścią, zwolnienie z długu i jednocześnie spowodowały, że brak jest podstaw do dalszej ochrony interesów wierzyciela, a egzekwowanie obowiązku dłużnika pozbawione jest zasadności.

W tym miejscu wskazać trzeba, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego – wyrażonym przykładowo w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 30.05.2014 r. w sprawie III CSK 679/13 – powództwo przeciwegzekucyjne skierowane na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego może być skutecznie wniesione tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego w całości lub w określonej jego części. Dłużnik traci możliwość wytoczenia powództwa opozycyjnego z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w całości lub w określonej części w odniesieniu do już wyegzekwowanego świadczenia. Powództwo to jest więc niedopuszczalne w części, w której wykonalność tytułu wykonawczego wygasła na skutek jego zrealizowania (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/88, ; z dnia 20 stycznia 1978 r. III CKN 310/77, ; z dnia 24 czerwca 1997 r., III CKN 41/97, ; z 4 kwietnia 2002 r. I PKN 197/01, z 14 maja 2010 r., II CSK 592/09).

Podwójne i dwukrotne ściąganie oraz egzekucja alimentów na dziecko zapłaconych do ręki matki dziecka Poznań

Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14.05.2010 r. w sprawie II CSK 592/09 w którym wskazał, że powództwo przeciwegzekucyjne skierowane jest na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego. Może więc być realizowane tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego. Prawo do wytoczenia powództwa opozycyjnego dłużnik traci z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w każdym przypadku. Wbrew bowiem temu założeniu powszechnie w orzecznictwie i doktrynie przyjmowany jest pogląd, że w razie zupełnego zaspokojenia roszczenia z egzekucji na podstawie danego tytułu wykonawczego odpada możliwość wytoczenia powództwa przeciwegzekucyjnego przewidzianego w art. 840 KPC, gdyż zgasła wykonalność wykonanego w całości tytułu wykonawczego. Taki też pogląd konsekwentnie prezentuje Sąd Najwyższy (por. wyrok I CR 255/88 z 17 listopada 1988 r., ; III CKN 310/77 z dnia 20 stycznia 1978 r., ; III CKN 41/97 z dnia 24 czerwca 1997 r.).

Stanowisko to jest oczywiste, jeśli zważyć, że powództwo przeciwegzekucyjne skierowane jest na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego. Może więc być realizowane tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego. Prawo do wytoczenia powództwa opozycyjnego dłużnik traci z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w każdym przypadku.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

W sprawie niniejszej zostało ustalone, iż alimenty na rzecz J. T. od A. T. (1) zostały ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym na kwotę 300 zł miesięcznie. Postanowieniem z dnia (…) r. ugoda została zaopatrzona w klauzulę wykonalności. Przeciwko A. T. (1) toczy się z wniosku małoletniego J. T. postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pruszkowie M. J.  Powód domaga się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyżej wymienionej ugody co do kwoty 26.400 zł raz odsetek w kwocie 12148,83 zł, ponieważ spełnił świadczenie. Decydujące dla rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy było zatem ustalenie, czy w wyżej wskazanym zakresie powód wywiązał się z obowiązku alimentacyjnego ciążącego na nim wobec małoletniego syna J. T..

Podwójne i dwukrotne ściąganie oraz egzekucja alimentów na dziecko zapłaconych do ręki matki dziecka Poznań

Złożony przez powoda dokument prywatny z dnia 3 stycznia zatytułowany „Poświadczenie” jednoznacznie wskazuje, iż powód wypełnił obowiązek alimentacyjny do dnia datowania dokumentu i dlatego też powództwo w części podlegało uwzględnieniu. Nie można zgodzić się ze stroną pozwaną, iż z dokumentu z dnia 3 stycznia wynika, iż powód w tym dniu przekazał matce pozwanego całą kwotę zaległych alimentów. Wniosek ten uzasadnia sformułowanie: „kwoty otrzymywanej w gotówce”.

W ocenie Sądu Rejonowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności opinia biegłych, nie pozwala na przyjęcie, iż dokument, o którym powyżej mowa nie został podpisany przez matkę pozwanego G. A. oraz iż został on podpisany przez nią in blanco. Matka pozwanego tych okoliczności nie wykazała. Należy wskazać, iż G. A. w toku procesu nie zaprzeczyła, iż pomiędzy nią a powodem w rzeczonym okresie dochodziło do rozliczeń gotówkowych. Jednoznacznie zaprzeczała, aby w ogóle złożyła podpis pod wyżej wymienionym dokumentem, następnie próbowała wykazać, iż podpis złożyła in blanco. Tymczasem z treści opinii biegłych sporządzonej na jej wniosek oraz z zeznań powoda wynika, iż podpis pod dokumentem został przez nią złożony oraz iż brak jest podstaw do przyjęcia, iż dokument został podpisany in blanco i dlatego brak było podstaw do oddalenia powództwa.

Reasumując, skoro ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż powód wywiązał się z obowiązku alimentacyjnego w okresie do dnia 3 stycznia to za zasadne należało w takim zakresie uznać pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Wyrok Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 25 lipca 2016 r. III RC 334/15

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu