Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Płacenie alimentów na córkę lub syna studiującego, uczącego się zaocznie i pracującego zarobkowo. Wygaszenie i uchylenie alimentów na dziecko

Zgodnie z art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Z kolei art. 133 § 3 mówi o tym, że mogą oni uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Stosownie do powołanych przepisów przesłanką obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka jest brak zdolności dziecka do samodzielnego utrzymania się. Oznacza to, że o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. Spełnienie tego kryterium zależy od okoliczności faktycznych.

Jednym z podstawowych założeń prawa rodzinnego jest obowiązek wzajemnego wspierania się członków rodziny, skonkretyzowany w przepisach regulujących obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka. Sam zaś obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w razie potrzeby także wychowania. O jego zakresie decydują w każdym przypadku usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zakres tych potrzeb, które winny być przez rodziców zaspakajane, wyznacza treść art. 96 KRO, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dzieci i przygotowywać je należycie – odpowiednio do ich uzdolnień – do życia w społeczeństwie. Stosownie do tej dyrektywy, rodzice obowiązani są zapewnić dzieciom nie tylko środki na zakup żywności, czy odzieży, ale także na zaspokojenie ich potrzeb kulturalnych i wypoczynku. Zważyć nadto należy, że zgodnie z treścią art. 135 § 1 KRO, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Z przepisu tego wypływa wniosek, iż wysokość rat alimentacyjnych jest wypadkową pomiędzy usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego z jednej strony, z drugiej zaś – majątkowymi i zarobkowymi możliwościami zobowiązanego do alimentacji.

Płacenie alimentów na córkę lub syna studiującego, uczącego się zaocznie i pracującego zarobkowo. Wygaszenie i uchylenie alimentów na dziecko

Przepis art. 138 KRO przewiduje, iż w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może doprowadzić nie tylko do zmiany wysokości (podwyższenia lub obniżenia) obowiązku alimentacyjnego, ale i do jego wygaśnięcia. Szczególnym przykładem zmiany stosunków w rozumieniu art. 138 KRO jest wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka wskutek osiągnięcia przez nie zdolności do samodzielnego utrzymywania się, co najczęściej łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej (art. 133 § 1 KRO). Pamiętać jednak należy, iż uzyskania przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się nie można utożsamiać z osiągnięciem przez nie pełnoletniości. Ponadto rodzic może zwolnić się z obowiązku alimentacyjnego względem dorosłego nieusamodzielnionego ekonomicznie dziecka, jeżeli jego wykonywanie jest połączone z nadmiernym dla niego uszczerbkiem lub jeśli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania (art. 133 § 3 KRO).

Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 KRO, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności – na tle sytuacji ogólnej – mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego (tak: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, Nr 4, poz. 42, uzasadnienie tezy VII). „Zmiana stosunków” może być przede wszystkim skutkiem zwiększenia lub zmniejszenia się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, jak i zarobkowych oraz majątkowych możliwości zobowiązanego. W tym ostatnim przypadku chodzi o ustalenie, czy po stronie zobowiązanego doszło do pogorszenia jego sytuacji materialnej i majątkowej. Ustalenie wystąpienia „zmiany stosunków” oraz jej wpływu na wysokość świadczeń alimentacyjnych należnych uprawnionemu, wymaga zatem porównania stanu istniejącego w chwili orzekania o alimentach lub zawierania umowy dotyczącej alimentów ze stanem istniejącym w czasie rozpoznawania powództwa wytoczonego na podstawie art. 138 KRO

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem ich dzieci nie jest ograniczony terminem, a osiągnięcie przez dziecko określonego wieku nie stanowi przesłanki jego uchylenia. Nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego wykształcenia. Zależy on jedynie od tego, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Jeżeli chodzi o dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy pod uwagę to, czy dokładają starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki (uzasadnienie Wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 12 maja 2014 r., II Ca 224/14 – za pośrednictwem Systemu (…) Prawnej Lex).

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Powód M. K. (1) domagał się w pozwie ustalenia, że jego obowiązek alimentacyjny w wysokości 300 złotych miesięcznie wobec córki M. K. (2), określony w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym  ustał z dniem wniesienia pozwu. Słuchana na rozprawie w dniu 5 marca córka M. K. (2) zeznała, iż nie jest osobą samodzielną, ponieważ – jej zdaniem – praca zawodowa jaką świadczy na stanowisku specjalisty ds. rachunkowości w Agencji (…) Spółka z o.o. w K. nie pozwala jej na samodzielne utrzymywanie się.

Stanowiska pozwanej w powyższej kwestii nie można podzielić. Podkreślenia wymaga bowiem okoliczność, że od października M. K. (2) kształci się na studiach realizowanych w trybie niestacjonarnym, przy czym na zajęcia na uczelnię w Wyższej Szkole (…) we W. Wydział Ekonomiczny w O. jeździ co dwa tygodnie, na soboty i niedziele. W ocenie Sądu, analizując kwestie dotyczące zdolności pełnoletniego dziecka do samodzielnego utrzymania się, nie można zrównywać sytuacji pozwanej – studentki studiów realizowanych w trybie niestacjonarnym – z osobą, która studiuje na wybranym kierunku w systemie stacjonarnym. Student realizujący studia stacjonarne spędza na uczelni średnio 20 dni w miesiącu. Tymczasem M. K. (2) na zajęciach w O. jest średnio od 4 -6 dni w miesiącu. Zauważyć należy, że system studiów niestacjonarnych jest skierowany do osób, które chcą pogodzić naukę z pracą. Jak pokazuje obecna sytuacja pozwanej, jest to możliwe. Kontynuowanie przez M. K. (2) nauki w systemie weekendowym nie koliduje bowiem z jej pracą zawodową. Od 1 marca pozwana jest zatrudniona w  (…) Spółka z o.o. w K. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a jej miesięczne wynagrodzenie, liczone według zarobków z ostatnich trzech miesięcy, wynosi średnio 1199,99 złotych netto. Wysokość powyższego wynagrodzenia – choć na poziomie płacy minimalnej – pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb pozwanej. Z zeznań M. K. (2) wynika, iż z osiąganych zarobków pozwana przekazuje swojej matce tytułem własnego wkładu w utrzymanie mieszkania i za media kwotę 300 – 400 złotych miesięcznie oraz 300 złotych miesięcznie na wyżywienie. Również opłaty za telefon, czesne za studia, koszty paliwa w związku z dojazdami na uczelnię oraz koszty noclegów i wyżywienia w O. pozwana opłaca ze swojego wynagrodzenia za pracę.

Płacenie alimentów na córkę lub syna studiującego, uczącego się zaocznie i pracującego zarobkowo. Wygaszenie i uchylenie alimentów na dziecko

Jak już wyżej wskazano, obowiązek alimentacyjny rodzica względem dziecka ustaje wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Taką pracę M. K. (2) podjęła, przy czym ma ona status pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony.

Słuchany na rozprawie w dniu 5 marca ojciec M. K. (1) zeznał, iż po rozwodzie z matką pozwanej wyjechał z K. za pracą i obecnie mieszka ze swoją partnerką życiową w dwupokojowym mieszkaniu w L. przy ulicy (…). M. K. (1) zatrudniony jest obecnie w (…) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku pracownika obsługi serwisowej, za wynagrodzeniem w kwocie 2800 złotych miesięcznie netto. Z pobieranego wynagrodzenia za pracę M. K. (1) pokrywa potrzeby własne oraz nowej rodziny i alimentuje drugą z uczących się córek – A. K. (1). Z dokumentów przedstawionych przez powoda w toku procesu wynika, iż w marcu M. K. (1) przekazał córce A. tytułem alimentów kwotę 450 złotych, a więc o 150 złotych wyższą od alimentów ustalonych na podstawie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 13 lutego.

W oparciu o konkretne okoliczności sprawy uznać należy, iż nie można wymagać od średnio zarabiającego powoda, by nadal alimentował dorosłą, studiującą zaocznie i pracującą zawodowo pozwaną. W konsekwencji – na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie – Sąd ustalił, iż obowiązek alimentacyjny M. K. (1) względem M. K. (2) w wysokości po 300 złotych miesięcznie, wynikający z treści ugody z dnia 13 lutego zawartej przed Sądem Rejonowym ustał z dniem 26 marca (czyli z dniem wydania wyroku w rozpatrywanej sprawie). Wyrok Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich III RC 876/13

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu