Alimenty na dziecko a koszt, kredyt i raty na mieszkanie, nieruchomość czy dom matki dziecka

W myśl art. 133 KRO rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie z treścią art. 135 KRO zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej zaś rzeczywiste możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Zgodnie z ugruntowanymi poglądami judykatury i doktryny prawniczej zatem dopiero ustalenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, następnie porównanie tych wartości umożliwia ustalenie, czy i w jakim zakresie potrzeby uprawnionego mogą być zaspokojone przez zobowiązanego.

Alimenty a kredyt i raty na mieszkanie czy dom – możliwości zarobkowe ojca

Podkreślić należy, że możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktyczne osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych. W uzasadnieniu uchwały 7 sędziów SN z dnia 26 maja 1995 r., III CZP 178/94 Sąd Najwyższy podkreślił, że: „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipotetyczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia. Jeżeli zatem – najczęściej – wysokość alimentów sąd ustala na podstawie zarobków otrzymywanych przez pozwanego, to nie dlatego, że pomija dyspozycję art. 135 § 1 KRO, lecz z tej racji, że zarobki te odpowiadają możliwościom zobowiązanego. Wszystko to prowadzi to do konkluzji, że poza całokształtem okoliczności faktycznych, które w sprawie o alimenty sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę, istnieje pewna sfera ocen, które odnoszą się do przypuszczenia, domysłu, a nie do faktów jako okoliczności rzeczywistych”. Podkreślić także należy, że rodzice są zobowiązani do podzielenia się z dzieckiem nawet najmniejszym dochodem, zaś obowiązkiem rodzica jest zaspokajanie potrzeb dziecka, zwłaszcza, gdy jest niepełnoletnie.

Czy kredyt i raty na mieszkanie czy dom jest kosztem dziecka

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone wyznacza treść art. 96 KRO, zgodnie z którym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie – odpowiednio do uzdolnień – do pracy dla dobra społeczeństwa. Dlatego też rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (opieki, mieszkania, wyżywienia, odzieży, higieny osobistej, leczenia), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (w tym kształcenia) oraz dostarczenia wypoczynku. Zawsze dziecko jednak każde musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia, stosownej do wieku i pory roku odzieży, środków ochrony zdrowia , kształcenia oraz pieczy nad jego osobą i majątkiem. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności zobowiązanego.

Zabezpieczenie alimentów

Zgodnie z treścią art. 730 § 1 KPC w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Przepis art. 730¹ § 1 KPC stanowi, iż udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. § 2 cyt. przepisu mówi, iż interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 731 KPC).W sprawach o alimenty, zgodnie z art. 753 § 1 KPC, zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo lub okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia.

Czy sąd zaliczy w alimenty kredyt na dom, mieszkanie, lokal lub nieruchomość matki?

Sąd przy ustalaniu uzasadnionych potrzeb małoletnich nie bierze pod uwagę udziału w pełnych kosztach utrzymania nieruchomości, w której dziecko zamieszkuje wraz z rodzicem, a także raty kredytu za to mieszkanie lub czynszu najmu albowiem niezależnie od tego czy małoletnie dzieci zamieszkiwałyby z matką czy nie, jest ona zobowiązana do uiszczania raty zaciągniętego kredytu we wskazanej wysokości. Fakt, że matka dziecka zapewnia mu mieszkanie stanowi przejaw realizacji przez nią jej obowiązku alimentacyjnego względem dziecka.

Do katalogu uzasadnionych potrzeb małoletniego dziecka nie można zaliczyć kosztów kredytu na zakup mieszkania, zaciągniętego przez matkę małoletniego dziecka. W kwocie alimentów należy uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu do gotowania i ogrzania wody. Koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest on zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci. Zakup mieszkania i zaciągnięcie przez matkę dziecka na ten cel kredytu należy ocenić w kategorii działania na rzecz powiększenia jej majątku własnego.

Matka przy podejmowaniu takich zobowiązań finansowych winna dokonać oceny swoich możliwości finansowych biorąc pod uwagę, że będzie zmuszona ponosić koszt spłaty kredytu, a nie liczyć na to, że sfinansuje go częściowo lub całkowicie na dziecko alimentów. Należy podkreślić, iż niezależnie od tego, czy matka zamieszkuje sama, czy z dziećmi, jest zobowiązana do uiszczania opłat za mieszkanie.

Podwyższenie alimentów przy kredycie i pożyczce na mieszkanie, dom czy nieruchomość

Zgodnie z art. 138 KRO w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez pojęcie „stosunków” wskazanych w przywołanej regulacji należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu określonych w art. 133 i 135 KRO Stosownie do treści art. 133 § 1 KRO rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zatem tylko posiadanie przez dziecko własnego majątku z którego dziecko mogłoby się samodzielnie utrzymać zwalnia rodziców z ich obowiązku alimentacyjnego wobec niego. W pozostałych przypadkach na rodzicach ciąży obowiązek dostarczania małoletniemu środków utrzymania i wychowania a jego zakres zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 KRO).

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci z reguły utrzymuje się przez dłuższy czas, co zwykle wiążę się ze zmianą okoliczności, które kształtują zakres tego obowiązku. Orzekając o alimentach wymagalnych w dacie wyrokowania są bierze za podstawę potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego według stanu istniejącego w dacie orzekania (art. 316 § 1 KPC). W sytuacji, gdy świadczenia te nie odpowiadają już potrzebom dziecka lub nie przystają do możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców, a zmiany te mają charakter istotny i nastąpiły po wydaniu orzeczenia ustalającego obowiązek alimentacyjny, aktualizują się podstawy do wystąpienia z powództwem opartym o treść art. 138 KRO o zmianę tego orzeczenia.

Sprawy sądowe opracowane przez Kancelarię

1. Wzrost kosztów utrzymania dzieci jest bezpośrednim wynikiem przeprowadzki wraz z ich matką do O. Powinna ona mieć przy tym pełną świadomość, że będzie musiała ponieść znaczne koszty związane z dostosowaniem się do nowych warunków. Twierdzenie skarżącej, że zakup nowego mieszkania w O. i jego wyposażenie służy przede wszystkim dzieciom, w ocenie Sądu nie do końca polega na prawdzie. Skarżąca bowiem kosztem zakupu i urządzenia mieszkania byłaby obciążona również wtedy, gdyby przeprowadziła się bez dzieci. Jak przyjmuje się w orzecznictwie, brak jest podstaw do wliczania do obowiązku alimentacyjnego kosztów mieszkania i jego utrzymania, gdyż koszt ten obciąża rodzica któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest on zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci. Należy podkreślić, iż niezależnie od tego, czy skarżąca zamieszkuje sama, czy z dziećmi, jest zobowiązana do uiszczania opłat za mieszkanie. Ponadto, skarżąca przeprowadzając się do innego miasta powinna zdawać sobie sprawę z tego, że znacznie utrudnione będzie korzystanie w opiece nad dziećmi z pomocy ojca małoletnich i ich dziadków. Ponadto, jak wskazywał powód, proponował on skarżącej przejęcie opieki nad dziećmi w czasie wybuchu epidemii koronawirusa, z czego jednak skarżąca nie chciała skorzystać. Stąd też Sąd uznał za nietrafione twierdzenia skarżącej, że w większości ciężar opieki nad małoletnimi spoczywa na niej.

2. Zamieszkiwanie małoletnich pozwanych razem z matką wpływa co najwyżej na wysokość opłat związanych ze zużyciem wody czy prądu, ale z pewnością brak jest podstaw do wliczania kosztów ich utrzymania raty kredytu, albowiem niezależnie od tego czy małoletni pozwani zamieszkiwaliby z matką czy nie, jest ona zobowiązana do uiszczania raty zaciągniętego kredytu we wskazanej wysokości. Dodatkowo M. H. do kosztu utrzymania każdego z synów wliczyła część opłaty za jej telefon komórkowy, część opłaty za polisę OC i część kosztu polisy ubezpieczeniowej M. H., podczas gdy są to koszty niezwiązane z utrzymaniem małoletnich. Sąd do kosztów utrzymania małoletnich nie wliczył również podawanego przez ich matkę kosztu ochrony domu, bowiem w ocenie Sądu koszt ten nie stanowi usprawiedliwionej potrzeby małoletnich pozwanych.

3. Matka małoletniego szacuje wydatki związane z jego utrzymaniem na kwotę 1500 zł do których zalicza również część kosztów związanych ze spłatą kredytu i czynszu za mieszkanie. Stanowisko to, w ocenie Sądu nie jest trafne, nie można bowiem uznawać by spłata kredytu zaciągniętego przez matkę dziecka w związku z zakupem przez nią nieruchomości, stanowiła część usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego. Fakt, że matka dziecka zapewnia mu mieszkanie stanowi przejaw realizacji przez nią jej obowiązku alimentacyjnego względem dziecka.

4. Niezasadne jest zatem wliczanie w koszty utrzymania małoletniej powódki jednej trzeciej kosztów utrzymania domu i raty spłaty kredytu zaciągniętego przez matkę małoletniej na jego nabycie. L. W. ma zaledwie obecnie 10 lat, a w chwili wytoczenia powództwa w sprawie miała cztery lata. Niewątpliwie w tym czasie nie zużywała takiej ilości wody, energii elektrycznej i innych mediów, co osoby dorosłe. Z zasad doświadczenia życiowego wynika, że miesięczne koszty związane z uczęszczaniem dziecka do szkoły podstawowej nie wynoszą kwoty 350 złotych, w sytuacji, gdy dziecko uczęszcza do szkoły publicznej i korzysta z sytemu darmowych podręczników. M. W. (1) nie wykazała też, aby w każdym miesiącu ponosiła koszty leczenia małoletniej powódki w wysokości 180 złotych.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.