Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Odwołanie i cofnięcie darowizny teściów wobec synowej albo zięcia z powodu zdrady i rozwodu

W rozpoznawanej sprawie problem „rażącej niewdzięczności” konkretyzował się na tle niewierności małżeńskiej obdarowanej wobec współobdarowanego małżonka będącego synem darczyńców. Sądy ustaliły, że sygnałem rażącej niewdzięczności mogło być tylko ujawnienie przez pozwaną wobec powodów zamiaru wyprowadzenia się do innego mężczyzny i realizacja tego zamiaru na przełomie stycznia i lutego 2009 r. Od tej daty został liczony roczny termin określony w art. 899 § 3 KC.

Istotne jest to, czy skuteczną podstawą roszczenia powodów z art. 898 KC może być zawiniona przez pozwaną przyczyna rozwiązania małżeństwa ich syna w postaci zdrady małżeńskiej. W opisie stanu faktycznego nie wystąpiły inne postacie „zawinionego” postępowania pozwanej. Ustalono bowiem, że Dorota M. nie wywoływała konfliktów, była wzorową synową opiekującą się chorowitą teściową, prowadziła gospodarstwo domowe oraz pracowała na gospodarstwie rolnym przed i po dacie darowizny, a przyczyna zdrady małżeńskiej leżała w sferze emocjonalnej, na tle jej zaangażowania uczuciowego w stosunku do innego mężczyzny. Odejściem synowej powodowie byli rozżaleni; doznali wówczas odczucia przykrości i zawodu.

W orzecznictwie i piśmiennictwie przyjmuje się, że rażąca niewdzięczność odnosi się do takiego zachowania obdarowanego, które jest skierowane przeciw darczyńcy świadomie i w nieprzyjaznym zamiarze, ukierunkowane zazwyczaj na wyrządzenie krzywdy lub szkody majątkowej. Nie są to działania nieumyślne, niezamierzone. Z zasady wyłącza się również działania skierowane przeciwko osobie trzeciej, chyba że podjęte są z zamiarem pokrzywdzenia darczyńcy (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 29 września 1969 r., III CZP 63/69, z dnia 7 maja 1997 r., I CKN 117/97 z dnia 25 listopada 1999 r., II CKN 600/98, z dnia 26 lipca 2000 r. z dnia 26 września 2000 r., III CKN 810/00, z dnia 5 października 2000 r., II CKN 280/00, z dnia 4 lutego 2005 r., I CK 5471/04, z dnia 2 grudnia 2005 r. II CK 265/05 i z dnia 15 czerwca 2010 r., II CSK 68/10).

Z ustalonego stanu faktycznego w rozpoznawanej sprawie nie wynika, iżby celem postępowania synowej było wyrządzenie teściom, jako darczyńcom, krzywdy lub szkody. Nie potwierdza tego żaden dowód. Niewierność małżeńska godzi w trwałość związku małżeńskiego i jest z natury rzeczy wymierzone przeciwko małżonkowi, a nie przeciwko teściom. Zawarcie związku małżeńskiego z zasady nie stwarza obowiązków wobec dalszej rodziny, chociaż z racji wspólnego zamieszkania mogą powstać między nimi określone więzi. Należy jednak podkreślić, że podczas wspólnego zamieszkania stosunki między stronami były bardzo poprawne.

Sąd Okręgowy nadał postępowaniu pozwanej walor umyślności w postaci zamiaru ewentualnego polegającego na tym, iż musiała wiedzieć i godzić się na bolesne przeżycia teściów wywołane rozwodem. Z taką kwalifikacją prawną nie można się zgodzić, ponieważ ubocznego skutku rozwodu w postaci dyskomfortu i rozczarowania powodów nie można utożsamiać z celem postępowania pozwanej, związanym z uczuciem do innego mężczyzny. Ustalone w postępowaniu dowodowym fakty nie potwierdzają ukierunkowanego działania pozwanej, nastawionego na wyrządzenie powodom krzywdy lub szkody. „Penalizowanie” postępowania pozwanej nie ma w konsekwencji wsparcia dowodowego.

Istotny dla wyniku sprawy pogląd Sądu Okręgowego sprowadza się do tezy, że niewierność obdarowanego małżonka, będąca zawinioną przyczyną rozwodu, stanowi jednocześnie rażącą niewdzięczność wobec darczyńców-teściów w rozumieniu art. 898 § 1 KC. Taki pogląd jest odosobniony. Nie znajduje również potwierdzenia w orzeczeniach Sadu Najwyższego z dnia 7 kwietna 1998 r., III CKN 68/97 i z dnia 11 marca 2003 r., V CN 1829/00, które mieszczą się w nurcie powszechnie przyjętej wykładni. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 marca 2012 r. V CSK 179/11

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu