Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Opłaty ponoszone przez Gminę za pobyt osoby w Domu Pomocy Społecznej DPS

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 16 PomSpołU do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w domu pomocy społecznej. Obowiązek ten znajduje swoje potwierdzenie w regulacji art. 61 ust. 1 pkt 3 PomSpołU, zgodnie z którym gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej, wskazana jest jako zobowiązana do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Gmina wskazana jest jako podmiot zobowiązany w ostatniej kolejności, a obowiązek ten ciąży na niej wówczas i w takim zakresie, w jakim opłaty te nie są ponoszone przez mieszkańca domu oraz osoby wymienione w art. 61 ust. 1 pkt 2 PomSpołU – małżonka, zstępnych przed wstępnymi. Ponieważ art. 61 ust. 1 PomSpołU reguluje kwestię obowiązku wnoszenia opłat i określa krąg podmiotów, na których ten obowiązek ciąży, należy uznać, że obowiązek gminy określony w art. 61 ust. 1 pkt 3 PomSpołU powstaje nie w przypadku faktycznego zaniechania ponoszenia opłat przez inne osoby zobowiązane, ale wówczas, gdy obowiązek taki, rozumiany jako powinność, w stosunku do innych podmiotów, w określonym zakresie nie powstaje.

Zakres finansowy tego obowiązku reguluje przepis art. 61 ust. 2 pkt 3 PomSpołU, według którego gmina ponosi opłatę w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez inne osoby do tego zobowiązane. Istotne jest zatem odróżnienie opłat wnoszonych przez gminę z tytułu jej własnego obowiązku od opłat ponoszonych zastępczo, jedynie bowiem w stosunku do tych ostatnich gminie przysługuje możliwość dochodzenia zwrotu od osób niewywiązujących się z własnego obowiązku. Wszystkie obowiązki gminy w tym zakresie powstają przy tym z mocy prawa. W tym kontekście zasadne jest stanowisko, że dochodzenie zwrotu opłat poniesionych przez gminę zastępczo możliwe jest w sytuacji uprzedniego istnienia obowiązku po stronie innych zobowiązanych podmiotów. Kwestią budzącą wątpliwości i skutkującą rozbieżnościami jest jednak, w jakiej formie i kiedy powinno nastąpić ustalenie koniecznej do poniesienia opłaty i jaki charakter ma takie rozstrzygnięcie.

Niedopuszczalna jest konstrukcja, zgodnie z którą gmina ponosi koszty pobytu osoby w domu pomocy społecznej, a dopiero później, w decyzji nakazującej zwrot zastępczo poniesionych wydatków ustalany jest obowiązek opłaty osoby, za którą uiszczono opłaty. Aby mówić o opłacie zastępczej musi być zatem uprzednio ustalona opłata podstawowa (pierwotna).

Odnośnie zwrotu opłat wniesionych zastępczo przez gminę za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej należy podnieść, że dochodzenie należności z tego tytułu następuje w odrębnym trybie niż decyzja o ustaleniu wysokości opłaty, tj. w trybie określonym w rozdziale 7 ustawy. W myśl tych uregulowań, należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej i z tytułu opłat określonych w ustawie podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W przypadkach szczególnie uzasadnionych, zwłaszcza jeżeli żądanie zwrotu m.in. z tytułu opłat określonych w ustawie w całości lub w części stanowiłoby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie, organ który wydał decyzję w sprawie zwrotu należności na wniosek pracownika socjalnego lub osoby zainteresowanej, może odstąpić od żądania takiego zwrotu, umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty Wysokość należności podlegającej zwrotowi oraz termin jej zwrotu ustala się w drodze decyzji administracyjnej.

Czym innym jest ustalenie wysokości opłaty, a czym innym określenie należności, czyli tych opłat które nie zostały uiszczone przez zobowiązanego. Na gruncie art. 59 ust. 1 ustawy można mówić o należności z tytułu opłaty dopiero wówczas, gdy została ona przez organ ustalona mocą decyzji w odniesieniu do konkretnie wskazanych osób z kręgu wymienionych w art.. 61 ust. 2 pkt 2 ustawy, albo w sposób kombinowany – zarówno decyzją jak i umową zawartą w trybie art. 103 ust. 2 ustawy. Nie można wszak pomijać znaczenia przepisu art. 61 ust. 3 ustawy, przewidującego wnoszenie opłaty zastępczo przez gminę w razie niewywiązywania się osób z obowiązku opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Opłata za pobyt nie jest opłatą należną, jeżeli dotychczas nie powstał obowiązek jej poniesienia, czyli nie została wydana decyzja konkretyzującą jej wysokość w odniesieniu do osób wskazanych w art. 61 ust. 1 ustawy. Na etapie orzekania o wysokości należności podlegającej zwrotowi z tytułu zastępczego uiszczenia jej przez gminę nie znajdzie przy tym zastosowania art. 64 ustawy o pomocy społecznej, gdyż przepis ten dotyczy zwolnienia od ponoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, a nie obowiązku zwrotu opłaty zastępczo uiszczonej przez gminę, a więc takiej, co do której ustalony został uprzednio obowiązek ponoszenia jej przez podmiot zobowiązany.

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu