Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Zmniejszenie i obniżenie alimentów na dzieci z powodu dodatkowego płacenia, utrzymywania oraz łożenia na dziecko przez ojca ponad wyrok

Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwu. W myśl art. 133 § 1 KRO rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W treści art. 135 KRO uregulowano, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zgodnie z w/w przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Należy też wskazać, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych (por. Henryk Haak, Obowiązek alimentacyjny, Komentarz Toruń 1995, s. 118-119).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

W świetle przepisu art. 135 § 3 pkt 3 KRO świadczenie wychowawcze z programu 500+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 500+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 500 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ono tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.

Zmniejszenie i obniżenie alimentów na dzieci z powodu dodatkowego płacenia, utrzymywania oraz łożenia na dziecko przez ojca ponad wyrok Poznań

Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że ustalając obowiązek alimentacyjny Sąd nie może pominąć faktu otrzymywania przez rodzica na dziecko 500 zł na potrzeby dziecka, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone. Gdyby więc finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 500+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 500+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).

Zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać w razie zmiany stosunków (art. 138 KRO), przy zachowaniu reguł wynikających z art. 135 KRO. Poprzez pojęcie „stosunków” należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Zatem zmiana stosunków to zmiana okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego – rozumie się przez to zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, które uzasadniają potrzebę skorygowania -zmniejszenia lub zwiększenia- wysokości świadczeń alimentacyjnych. Należy wziąć pod uwagę okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków majątkowych stron takie jak: zmiana stosunków własnościowych powodująca utratę bądź zwiększenie majątku, okoliczności świadczące o zmianie możliwości zarobkowych stron, a także stan faktyczny. Zaznaczyć trzeba, że zmiana stosunków będąca podstawą do zmiany orzeczenia musi zaistnieć po uprawomocnieniu się wyroku, w którym zasądzono alimenty (wyrok SN z dnia 25 maja 1999 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 274/99).

Podkreślenia wymaga, że zmiana orzeczenia alimentacyjnego na podstawie art. 138 KRO jest dopuszczalna tylko w razie zmiany stosunków powstałych po wydaniu tego orzeczenia i porównania stanu istniejącego w dacie uprzedniego orzeczenia ze stanem obecnym. Przy czym dowodzenie w przedmiocie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych zobowiązanego ma na celu wykazanie zmian w tym zakresie i nie może zmierzać do polemiki z ustaleniami poczynionymi w poprzedniej sprawie, które jak już wskazano objęte są powagą rzeczy osądzonej.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

D. G. wniósł o obniżenie jego obowiązku alimentacyjnego orzeczonego na rzecz mał. A. G. (1) do kwoty 400 zł miesięcznie. W uzasadnieniu podał, że po rozwodzie zabiera córkę na kontakty. Ponosi z tego powodu duże koszty, albowiem dziecko wydawane jest na kontakt bez ubrań. Ponadto jego zdaniem matce dziecka poprawiła się sytuacja materialna, gdyż od lipca 2019r otrzymuje także świadczenie 500+ należne na pierwsze dziecko, korzysta także z ulgi rodzinnej. Powód zaś rozpoczął działalność gospodarczą, która nie przynosi jeszcze żadnego dochodu, ale od początku wiąże się z wydatkami na ZUS, sprzęt sportowy, wynajęcie sali. Spłaca ponadto kredyt samochodowy oraz hipoteczny.

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd stwierdził, iż sytuacja powoda D. G. od daty wyrokowania w sprawie o rozwód tj. od stycznia  nie zmieniła się po stronie wpływów do jego budżetu z tytułu otrzymywanego wynagrodzenia. Jak sam powód zeznał na jego bieżącą sytuację materialną nie wpłynęła także okoliczność podjęcia dodatkowej działalności gospodarczej i mimo, że na razie przynosi ona straty, to finansuje ją ze zgromadzonych przez ostatnie 10 lat oszczędności.

Zmniejszenie i obniżenie alimentów na dzieci z powodu dodatkowego płacenia, utrzymywania oraz łożenia na dziecko przez ojca ponad wyrok Poznań

Jednakże zmieniła się jego sytuacja w sposób istotny po stronie wydatków. W wyroku rozwodowym zgodnie z treścią pkt 3 ustalono jego prawo do kontaktu z uprawnioną do alimentacji mał. A. G. (1). Powód realizuje to prawo, jednakże czego nie mógł przewidzieć w dacie ww. wyroku, wiąże się to z wymuszonymi przez A. G. (2) niepotrzebnymi wydatkami na utrzymanie dziecka. Powód wyjaśnił, iż nie składał apelacji od wyroku rozwodowego, gdyż sądził, że zasądzona w wyroku kwota 650 zł wystarczy na całość utrzymania dziecka i nie będzie musiał oprócz alimentów dodatkowo łożyć na dziecko w trakcie kontaktów. Obecnie uważa, że utrzymuje dziecko w trakcie kontaktów i jest obciążany wydatkami na dziecko w takiej samej wysokości jak matka.

Mianowicie – co miesiąc, jak zeznała A. C. oprócz alimentów w wysokości 650 zł, powód dokłada do utrzymania dziecka ok 200 zł. Małoletnia A. zostaje bowiem wydawana przez matkę na kontakt praktycznie tak jak stoi. Z zeznań ww. świadka wynika, że aby realizować kontakty pozwany musi posiadać praktycznie całe wyposażenia pokoju dla dziecka, na bieżąco kupować ubrania, bo dziecko 2 letnie dziecko wyrasta szybko z ubrań. Matka dziecka nie chciała współpracować, przez co generowane były niepotrzebne koszty po stronie powoda i to było powodem wniesienia tej sprawy do Sądu.

Kolejny świadek M. G. potwierdziła powyższe okoliczności zeznając, iż nie tylko ubrania, obuwie, ale także zdarzało się, że powód wykupował leki na receptę, które wręczała mu matka dziecka. Przykładem wymuszonych wydatków na dziecko zdaniem świadka może być fakt zakupu fotelika samochodowego. Powód chciał bowiem ten zakup sfinansować z rocznej ulgi podatkowej na dziecko, którą w całości otrzymuje matka dziecka. A. G. (2) nie zgodziła się przez co obydwoje rodzice posiadają dwa oddzielne foteliki, z tym że to powód musiał ten zakup sfinansować sam. Powód zeznał, iż matka dziecka nie pozwalała korzystać w trakcie kontaktów z jej wózka dziecięcego, czy fotelika.

Konkubent matki dziecka M. P. zeznał, iż istotnie dziecko jest wydawane na kontakt w tym co ma na sobie, choć jego zdaniem powodem takiej sytuacji są niesłuszne zarzuty o przetrzymywaniu ubrań kupionych przez powoda.

Sąd uznał wyżej przytoczone zeznania świadków za wiarygodne. Każdy z nich z własnej perspektywy opisywał sytuację materialną i faktyczną obu stron postępowania. Niemniej Sąd zwraca uwagę, iż świadek M. P. nie był w stanie wskazać żadnej kwoty, jaką matka dziecka dokłada do ich budżetu domowego zeznając, iż dokłada się do „życia” o ile jej coś zostanie, co wskazuje, iż ich budżet domowy nie jest zasilany przez matkę dziecka (co by wskazywało, iż jest ona na utrzymaniu świadka), bądź są to tak niewielkie kwoty, które nie są istotne, by wskazać konkretne kwoty, bądź rachunki opłacane przez matkę dziecka.

Jako wiarygodne w całości Sąd uznał zeznania D. G.. Powód w sposób przekonujący opisał swoją sytuację materialną, środki finansowe jakie musiał wydatkować, by urządzić dla dziecka pokój we własnym mieszkaniu, dokonywać zakupu obuwia, odzieży. Sąd nie dopatrzył się w żądaniu powoda obniżenia alimentów motywu skrzywdzenia (finansowego) własnego dziecka, czy też chęci odwetu na byłej już żonie w związku z okolicznościami faktycznymi związanymi z orzeczonym rozwodem. Powód zeznawał szczerze i prostolinijnie. Jego postawa w trakcie zeznań przed Sądem oraz sposób opowiadania o dziecku, jego potrzebach wskazywały, iż istotnie jest on silnie związany z mał. A. i kieruje się w swoim przekonaniu jej dobrem.

Zmniejszenie i obniżenie alimentów na dzieci z powodu dodatkowego płacenia, utrzymywania oraz łożenia na dziecko przez ojca ponad wyrok Poznań

Oceniając sytuację małoletniej pozwanej Sąd doszedł do przekonania, iż nie zmieniła się ona w sposób istotny, który by wypełniał dyspozycję art. 138 KRO. Niewątpliwie dziecko rośnie i się rozwija. Jednak sam upływ czasu od daty wydania rozstrzygnięcia w sprawie o rozwód jest jednak zbyt niewielki, by miało to wpływ w postaci kontrargumentu uzasadniającego oddalenie powództwa. Nie sposób przyjąć, iż okresie 10 miesięcy od daty rozwodu pojawiły się zwiększone potrzeby dziecka. Przyjmując, iż jeśli w przyszłości dojdzie do takiego wzrostu potrzeb dziecka, to A. G. (2) zawsze może posiłkować się otrzymywaną ulgą rodzinną z podatku PIT w wysokości 1100 zł rocznie. Kwota tej ulgi podatkowej niewątpliwie winna pozwolić na zabezpieczenie zwiększonych kosztów utrzymania dziecka przez pewien okres.

Odnosząc się do zeznań samej matki dziecka – A. G. (2) należy stwierdzić, iż podawane przez nią koszty utrzymania dziecka w wysokości 1000-1200 zł miesięcznie odpowiadają otrzymywanej sumie 650 zł tytułem alimentów, 500+ oraz zasiłku rodzinnego tj. 95 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu są to koszty są zawyżone i nieadekwatne do comiesięcznych potrzeb niespełna 2 letniego dziecka. Każde z rodziców przed jego urodzeniem nie żyło na wysokiej stopie życiowej, jak podnosi to strona pozwana w odpowiedzi na pozew. Matka dziecka otrzymywała bowiem wynagrodzenie w wysokości najniższej krajowej, zaś ojciec dziecka pracował i dalej pracuje jako zwykły żołnierz zawodowy, który nie podnosi swoich kwalifikacji, gdyż wiązałoby się to obecnie z wyjazdem poza miejsce zamieszkania, a w konsekwencji doprowadziłoby to do zerwania kontaktu z córką. Należy także dodać, iż ojciec dziecka w dalszym ciągu posiada istotne obciążenia finansowe tj. do 2034r spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty w 2014r w wysokości 95 000 zł  oraz kredyt konsumpcyjny.

Na koniec należy wspomnieć, iż niedługo mał. A. G. (1) będzie uczęszczać do żłobka, zaś jej matka wróci do pracy. Pomimo wydatków związanych z opłacaniem żłobka pojawią się także dochody matki dziecka (których obecnie nie ma), dzięki którym wspomoże ona dziecko w jego utrzymaniu. Obecnie A. G. (2) przebywa na urlopie wychowawczym i z tego tytułu otrzymywała 400 zł dodatku do zasiłku rodzinnego. W powyższych okolicznościach Sąd uznał, iż pomimo obniżonej o 150 zł wysokości comiesięcznych alimentów zasądzonych na rzecz dziecka, A. G. (2) będzie w stanie utrzymać dziecko na niezmienionej stopie życiowej w wysokości przekraczającej kwotę 1000 zł miesięcznie. Wyrok Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 28 listopada 2019 r. III RC 154/19

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu