Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie

Zgodnie z art. 684 KPC w związku z art. 567 § 3 KPC skład i wartość majątku wspólnego, podlegającego podziałowi ustala sąd. Skład majątku ustala się według stanu istniejącego w chwili ustania wspólności majątkowej, a według cen z chwili orzekania. Przyjmuje się, że obowiązek ustalenia składu i wartości majątku oznacza, że sąd nie jest związany oświadczeniami i wnioskami małżonków w sprawie przynależności poszczególnych przedmiotów do majątku wspólnego, a w razie potrzeby powinien zwrócić uwagę małżonków na potrzebę wskazania całego majątku podlegającego podziałowi. Sąd nie jest natomiast zobowiązany ani upoważniony do prowadzenia z urzędu dochodzeń, czy poza wskazanymi przez uczestników składnikami majątku wspólnego istnieją jeszcze inne składniki majątkowe (zob. nadal aktualne postanowienie SN z 18 stycznia 1968 r., III CRN 97/67).

Z tego wynika, że nie ma przeszkód do poczynienia ustaleń w zakresie składników majątku wspólnego i ich wartości na podstawie zgodnych oświadczeń stron, jeżeli nie budzą one wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Specyfika postępowania o podział majątku wspólnego nie wyłącza możliwości stosowania w nim art. 229 KPC, który stanowi, że fakty przyznane nie wymagają dowodu (pogląd utrwalony, zob. np. uzasadnienie postanowienia SN z 29 listopada 2001 r., V CKN 482/00).

W myśl art. 31 § 1 KRO, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 963 z późn zm.).

W związku z powyższym należy wskazać, iż oszczędności pochodzące z wynagrodzenia za pracę jednego lub obojga małżonków stanowią majątek wspólny, a tym samym również składnik majątkowy nabyty w zamian za te oszczędności również wchodzi w skład majątku wspólnego.

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Z art. 31 § 1 KRO wywieść można domniemanie, że majątek uzyskany w toku trwania wspólności majątkowej małżeńskiej stanowi majątek wspólny małżonków (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 września 1998 r., sygn. akt I CKN 830/97, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 06 lutego 2003 r., sygn. akt IV CKN 1721/00). W konsekwencji to ten, kto twierdzi, że składnik majątkowy nabyty w czasie trwania związku małżeńskiego nie wchodzi do majątku wspólnego, ma udowodnić, że dany składnik majątkowy wchodzi do majątku osobistego jednego z małżonków, a nie do majątku wspólnego.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków są objęte wspólnością ustawową także w wypadku, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Każdy z małżonków może żądać podziału majątku wspólnego (art. 35 krio a contrario), przy czym podział tego majątku obejmuje składniki, które istnieją w chwili podziału, nie obejmuje natomiast składników, które zostały zużyte albo zbyte zgodnie z prawem. Jednocześnie każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może też żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny, chyba że zostały one zużyte w celu zaspokojenia potrzeb rodziny (art. 45 § 1 krio). Powyższe rozliczenie może nastąpić w postępowaniu o podział majątku wspólnego (por. uchwała SN z 16.12.1980 r. w sprawie III CZP 46/80, opubl. OSNC 1981/11/206, postanowienie SN z dnia 13.03.1981 r. w sprawie I CRN 35/81, opubl. OSNC 1981/11/220, uchwała SN z dnia 21.02.2008 r. w sprawie III CZP 148/07, opubl. OSNC 2009/2/23).

Zgodnie z treścią przepisu art. 46 krio od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Powyższe znajduje potwierdzenie w treści przepisu art. 567 § 3 KPC, który przewiduje, że do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku.

Przepisy art. 684, 687 i 688 KPC przewidują, że Sąd ustala skład i wartość spadku – w niniejszej sprawie odpowiednio majątku- podlegającego podziałowi. W braku podstaw do wydania postanowienia na podstawie zgodnego wniosku uczestników dział spadku – odpowiednio podział majątku wspólnego- jest rozpoznawany według przepisów dotyczących zniesienia współwłasności, które stosuje się odpowiednio, w szczególności przepisów art. 618 § 2 i 3 KPC, które z kolei odnoszą się do przepisu § 1 art. 618 KPC stanowiącego o tym, iż w postępowaniu o zniesienie współwłasności Sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Jednocześnie przepis art. 622 KPC reguluje, że Sąd wyda postanowienie o zniesieniu współwłasności zgodnie z wnioskiem stron, jeśli stanowiska ich są zgodne, a projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Zgodnie z art. 43 § 1 krio oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać , ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu, każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowywaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym (art. 43 § 1, 2 i 3 krio).

Równość udziałów małżonków w majątku wspólnym jest wyrazem równego traktowania przez ustawę małżonków i ich równouprawnienia w stosunkach majątkowych po ustaniu wspólności majątkowej. Z chwilą ustania wspólności ustawowej wspólność ta – dotychczas bez udziałowa – uległa przekształceniu. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, stanowiącym ich dorobek (vide: uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1996 roku, II CKU 10/96, Prok.i Pr.-wkł. (…)).

Jak wynika z treści wyżej cytowanych przepisów ustalenie nierównych udziałów w majątku dorobkowym, dopuszczalne jest jedynie w razie łącznego wystąpienia dwóch przesłanek, a mianowicie: przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego w różnym stopniu oraz istnienia ważnych powodów, które uzasadniają ustalenie nierównych udziałów.

Wyjątkiem od powyższej zasady jest możliwość ustalenia nierównych udziałów. Zgodnie z przepisem art. 43 § 2 zd. 1 krio warunkiem ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym jest spełnienie następujących dwóch przesłanek, tj. istnienia ważnych powodów i przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego w różnym stopniu. Obie wskazane przesłanki muszą wystąpić łącznie. Oznacza to, że sama dysproporcja w zakresie przyczyniania się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego nie jest wystarczająca do ustalenia nierównych udziałów. Konieczne jest więc istnienie ważnych powodów, które uzasadniałyby wydanie orzeczenia tej treści.

Zgodnie z utrwalonym w judykaturze Sądu Najwyższego poglądem, art. 43 § 2 krio może mieć zastosowanie nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz tylko w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Gdyby bowiem w każdej sprawie wymagać od sądu porównywania przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego i przyznawania tylko takiego udziału, jaki odpowiada stopniowi tego przyczynienia się, reguła przekształciłaby się w wyjątek (vide: uzasadnienie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 1974 roku, III CRN 190/74).

Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje pojęcia „ważne powody”. Ogólnie rozumie się przez nie takie okoliczności, które oceniane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego przemawiają za nie przyznawaniem jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do powstania której małżonek ten się nie przyczynił. Przy ocenie istnienia „ważnych powodów”, w rozumieniu art. 43 § 2 krio, należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli. W omawianym znaczeniu ważne powody nie mają charakteru majątkowego, okoliczności natury majątkowej bowiem mieszczą się w przesłance przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego.

W kwestii pojęcia „ważne powody” przyjmuje się a contrario do regulacji z art. 52 krio, że chodzi tu o względy natury etycznej, które sprawiają, że w danych okolicznościach równość udziałów małżonków w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałaby z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami. Ważne powody ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym zachodzą nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz przede wszystkim w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych (vide: uzasadnienia postanowień Sądu Najwyższego: z dnia 26 listopada 1973 roku, III CRN 227/73, OSNC 1974/11/189; z dnia 30 listopada 1972 roku, III CRN 235/72, OSNCP 1973, nr 10, poz. 174; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2003 roku, IV CKN 278/01, OSNC 2004/9/146).

Zgodnie zaś z treścią art. 45 § 1 krio każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Pojęcie nakładów i wydatków, o których mowa w art. 45 KRO, zdefiniował Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 15 września 2004 r., III CZP 46/04, OSNC 2005, nr 9, poz. 152, stwierdzając, że obejmują one „wszystkie przysporzenia na rzecz jednej masy majątkowej, dokonane z uszczerbkiem dla drugiej masy majątkowej”. W uzasadnieniu postanowienia z dnia 2 października 2008 r., II CSK 203/08, Sąd Najwyższy wskazał, że: „Kodeks rodzinny i opiekuńczy posługując się w art. 45 pojęciami „nakładów” i „wydatków” nie określa ich desygnatów. W piśmiennictwie przyjmuje się, że nakłady i wydatki w rozumieniu tego przepisu, obejmują wszystkie przysporzenia na rzecz jednej masy majątkowej, dokonane z uszczerbkiem dla drugiej masy majątkowej. Podstawą przysporzenia może być czynność faktyczna, jak i jakiekolwiek inne zdarzenie”. Nakładami są koszty poniesione na zachowanie, eksploatację lub ulepszenie rzeczy już istniejącej w majątku, natomiast wydatkami są koszty związane z nabyciem danego przedmiotu (K. Pietrzykowski w: K. Pietrzykowski, Komentarz…, nb 4 do art. 45). Rozróżnienie tych dwóch kategorii nie ma jednak kluczowego znaczenia, gdyż zwrot wydatków i nakładów następuje według takich samych zasad.

Sposób sformułowania powyższego przepisu wskazuje na zróżnicowanie zakresu kognicji sądu rozpoznającego sprawę. Określenie: małżonek „powinien zwrócić” nakłady i wydatki poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty prowadzi do konkluzji, że w tym zakresie sąd orzeka także w braku stosownego wniosku zgłoszonego przez małżonka. Natomiast regulacja, zgodnie z którą małżonek może żądać zwrotu nakładów i wydatków poczynionych przez niego z majątku osobistego na majątek wspólny, pozwala przyjąć, iż w tym przedmiocie sąd orzeka wyłącznie na wniosek zainteresowanego małżonka. Z przeciwstawienia „powinności zwrotu” i „możności żądania zwrotu” wynika, że o ile w drugim wypadku zwrot jest uzależniony od zgłoszenia żądania (wniosku), o tyle w pierwszym wypadku jest on obowiązkiem małżonka, a jego realizacja nie wymaga inicjatywy żadnego z małżonków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 21 lutego 2008 roku, III CZP 148/07, OSNC 2009/2/23; postanowienie Sądu Najwyższego z 16 października 1997 roku, II CKN 395/97).

Należy poza tym zauważyć, iż przedmiotami majątkowymi, które wchodzą w skład majątku wspólnego (art. 31 § 1 KRO) są – obok rzeczy – prawa, a w szczególności wierzytelności z tytułu wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek innej osoby. Gdy tą osobą nie jest jeden z małżonków, wierzytelności te w sprawie o podział majątku wspólnego podlegają uwzględnieniu przy ustaleniu składu majątku podlegającego podziałowi (por. uchwała Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 1970 roku, III CZP 18/70, OSNC 1971/2/18), a ustalenia tego sąd dokonuje z urzędu (art. 684 KPC w związku z art. 567 § 3 KPC). Uzasadnia to także orzekanie z urzędu o zwrocie wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków, mimo że roszczenia o ich zwrot nie uwzględnia się przy ustaleniu składu majątku wspólnego podlegającego podziałowi i – jak wynika z art. 45 § 1 KRO i art. 567 § 1 KPC – rozstrzygnięcie o zwrocie tych wydatków i nakładów jest w sprawie o podział majątku wspólnego orzeczeniem dodatkowym. Natomiast o zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny sąd orzeka wyłącznie na wniosek zgłoszony w postępowaniu w pierwszej instancji, a domagający się ich zwrotu zobowiązany jest dokładnie określić te żądania, zgodnie z art. 187 § 1 pkt 1 KPC w zw. z art. 13 § 2 KPC Stosownie zaś do art. 321 § 1 KPC w zw. z art. 13 § 2 KPC, sąd jest związany tymi żądaniami (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 4 kwietnia 2012 roku, I CSK 323/11).

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Uczestnik, który domaga się rozliczenia nakładów lub wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny powinien więc wskazać nie tylko dokładną kwotę, ale także przytoczyć okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie. Co więcej, do żądania zwrotu wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny ma zastosowanie wynikająca z art. 6 KC zasada ciężaru dowodu. Na uczestniku, który domaga się zasądzenia zwrotu wydatków bądź nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny spoczywa więc powinność udowodnienia nie tylko roszczenia co do zasady (czyli tego, że nakład bądź wydatek został w ogóle poniesiony), ale także co do wysokości (czyli konkretnej kwoty poniesionej z tego tytułu).

Przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, w skład którego wchodzą przykładowo wymienione w tym przepisie składniki niematerialne i materialne. Istotną cechą przedsiębiorstwa jest czynnik organizacyjny zespalający różne jego składniki w funkcjonalną całość (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 3 grudnia 2009 r., II CSK 215/09 oraz z dnia 25 listopada 2010 r., I CSK 703/09). Tak pojmowane przedsiębiorstwo nie jest więc zbiorem rzeczy, czy rzeczą zbiorową, lecz stanowi dobro sui generis, stanowiąc szczególny rodzaj mienia w rozumieniu art. 44 KC, odrębny od pojęcia rzeczy. Przedsiębiorstwo jako kategoria prawna odrywa się nie tylko od osoby przedsiębiorcy, do którego ono należy, lecz także od swojego substratu materialnego, który może mieć charakter dynamiczny lub zmienny w czasie.

Mając na uwadze te cechy przedsiębiorstwa, w nauce prawa przyjmuje się, że przedsiębiorstwo stanowi dobro niematerialne, stanowiące przedmiot prawa podmiotowego o charakterze majątkowym i bezwzględnym, do którego jedynie odpowiednio mają zastosowanie przepisy prawa rzeczowego, w tym dotyczące prawa własności. Przedsiębiorstwo nie jest bowiem rzeczą w rozumieniu przepisów prawa rzeczowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2000 r., III CKN 633/98). Uwzględniając tę specyfikę przedsiębiorstwa, można jedynie mówić, że przedsiębiorstwo jest przedmiotem prawa własności (nazywanego także prawem własności na przedsiębiorstwie). W tym znaczeniu może być ono przedmiotem stosunku cywilnoprawnego oraz obrotu prawego (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 1993 r., III CZP 30/93, OSNC 1993, nr 9, poz. 154, uchwałę z dnia 25 czerwca 2008 r., III CZP 45/08, OSNC 2009, nr 7-8, poz. 97, wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 27 marca 2000 r., III CKN 633/98 oraz z dnia 1 kwietnia 2003 r., OSNC 2004, nr 6, poz. 98).

Przedsiębiorstwo w takim ujęciu może stanowić zarówno składnik majątku wspólnego małżonków, jak również wchodzić w skład spadku. Ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej, czy też śmierć spadkodawcy, który był właścicielem bądź współwłaścicielem przedsiębiorstwa, nie powoduje ustania bytu przedsiębiorstwa. W konsekwencji, jest ono również przedmiotem postępowania mającego na celu zniesienie stosunku współwłasności w stosunku do majątku wspólnego małżonków oraz majątku spadkowego, w skład którego wchodziło przedsiębiorstwo.

Podzielić należy bowiem prezentowany w doktrynie pogląd, że nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przedmioty służące do prowadzenia przedsiębiorstwa powinny należeć do tej samej masy majątkowej co przedsiębiorstwo. W konsekwencji rozpatrywać należy przynależność przedsiębiorstwa jako całości do majątków małżonków, a nie przynależność poszczególnych składników przedsiębiorstwa do jednego z majątków małżeńskich vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 05 grudnia 2014 roku, III CSK 87/14.

W sytuacji gdy prowadzona działalność gospodarcza przyjmuje taką formę, iż doprowadza do wyodrębnienia przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym rozumianej jako zespół składników majątkowych o charakterze materialnym i niematerialnym to takie przedsiębiorstwo, jeżeli zostało nabyte w czasie trwania małżeństwa wchodzi również w skład majątku wspólnego małżonków. Przyjąć bowiem należy, iż przedsiębiorstwo stanowi samoistne, niematerialne dobro prawne, o charakterze majątkowym i w takim charakterze występuje w obrocie. Przedsiębiorcy przysługuje zaś określone prawo podmiotowe do przedsiębiorstwa o charakterze bezwzględnym, które w określonej konwencji terminologicznej można określić mianem „własności przedsiębiorstwa”. Trzeba dopowiedzieć, że „substancję” przedsiębiorstwa stanowią jego składniki (niematerialne i materialne), natomiast o „wartości” przedsiębiorstwa rozstrzyga jego potencjał materialny, zdobyta renoma i pozyskana klientela.

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Przykładem nakładu z majątku odrębnego na majątek wspólny, który zwiększa wartość tego ostatniego majątku i to zwiększenie utrzymuje się w chwili ustania wspólności majątkowej, jest nakład poczyniony w czasie małżeństwa na zakup przedsiębiorstwa w sytuacji, gdy to przedsiębiorstwo istnieje i dobrze prosperuje w dniu ustania wspólności. Mimo, że dochody z przedsiębiorstwa są przeznaczane w trakcie trwania małżeństwa i wspólności ustawowej na zaspokajanie potrzeb rodziny, to istniejące w dacie ustania wspólności przedsiębiorstwo ma określoną wartość, nie zużytą na zaspokojenie tych potrzeb. Zwiększenie majątku wspólnego jest więc oczywiste. Co innego natomiast nakłady przeznaczone na bieżącą działalność przedsiębiorstwa dokonane w czasie jego funkcjonowania. To, czy zwiększyły wartość przedsiębiorstwa i czy to zwiększenie utrzymało się w dacie ustania wspólności majątkowej, wymaga dowodu. Zwiększenie wartości majątku nie wynika już z samego faktu dokonania tego nakładu.

Podobnie jest z nakładami z majątku odrębnego na zakup mieszkania służącego do zaspokajania potrzeb rodziny. Na dzień ustania wspólności mieszkanie ma określoną wartość, a więc utrzymuje się zwiększenie wartości majątku wspólnego o wartość nakładu poczynionego na zakup mieszkania, przeliczonego proporcjonalnie do wartości mieszkania z dnia ustania wspólności. Takiego zwiększenia nie powodują nakłady polegające na płaceniu opłat za używanie mieszkania, bo te zużywają się w okresach miesięcznych i nie zwiększają wartości mieszkania. Wartość mieszkania mogłyby zwiększyć nakłady użyteczne, ale to wymagałoby dowodu, bo nie wynika z samego faktu poczynienia tych nakładów. Mogły się bowiem w trakcie małżeństwa po prostu zużyć.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Wnioskodawczyni B. Z. wniosła o dokonanie podziału małżeńskiego majątku wspólnego jej i uczestnika postępowania K. Z., w ten sposób, że wchodzące w skład tego majątku spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (…) położonego w budynku nr (…) przy ulicy (…) w O. przyznać jej na wyłączną własność, natomiast 50 % udziałów w (…) Spółce Jawnej K. Z. K. D. z siedziba w O., kolekcję numizmatyczną i równowartość samochodu osobowego marki A. (…) o numerze rejestracyjnym (…) przyznać na wyłączną własność uczestnikowi postępowania K. Z..

Wnioskodawczyni nadto wniosła o rozliczenie w niniejszym postępowaniu jej nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny w postaci wkładu pochodzącego z jej spółdzielczego prawa do lokalu przy ulicy (…) w O. na wkład budowlany na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego objętego wnioskiem oraz opłat związanych z tym lokalem dokonywanych przez nią po ustaniu wspólności majątkowej. Wnioskodawczyni podważyła też ważność zawartej z uczestnikiem postępowania umowy o rozszerzeniu wspólności ustawowej na nieruchomości, które wnioskodawczyni nabyła z tytułu dziedziczenia, a które następnie zostały wniesione do wspomnianej spółki (…), z czego wnioskodawczyni wywiodła żądanie ustalenia, iż jej udział w wartości tej Spółki wynosi 3/8 ogólnej jej wartości. Wnioskodawczyni wniosła też o zwrot połowy ceny mieszkania zakupionego przez nią z przeznaczeniem dla syna uczestników. Wnioskodawczyni wniosła na koniec o zasądzenie od uczestnika na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania.

Uczestnik postępowania K. Z. wniósł o dokonanie podziału małżeńskiego majątku wspólnego poprzez przyznanie wnioskodawczyni spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (…) położonego w budynku nr (…) przy ulicy (…) w O. o wartości określonej przez wnioskodawczynię, rozliczenie nakładu wnioskodawczyni na to prawo do lokalu, ale w niższej kwocie niż żądana przez wnioskodawczynię, ustalenie, że kolekcja numizmatyczna stanowi majątek osobisty uczestnika postępowania, ustalenie, że uczestnicy dokonali nakładów na udziały w (…) Spółce Jawnej K. Z. K. D. z siedziba w O. oraz rozliczenie wydatków z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny w postaci spłaconych po ustaniu wspólności majątkowej kredytów zaciągniętych w czasie trwania tej wspólności. Uczestnik postępowania wniósł też o zasądzenie od wnioskodawczyni na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania.

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Sąd zaś uznał, że udziały w (…) Spółka Jawna K. Z., K. D. nie stanowią majątku wspólnego uczestników postępowania, jednakże należy przyjąć, że do tego majątku należy wierzytelność z tytułu nakładu, którym pokryto wkład w tej Spółce przysługujący uczestnikowi postępowania. Sąd podziela bowiem pogląd prawny przytoczony przez uczestnika postępowania w odpowiedzi na wniosek i wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 9/08. W związku z tym, że uczestnik postępowania całość wkładu do spółki cywilnej (…), następnie przekształconej w (…) Spółka Jawna K. Z., K. D., oraz dalsze wkłady do tej spółki jawnej dokonywał w czasie trwania związku małżeńskiego z wnioskodawczynią, należy przyjąć, że z ich majątku wspólnego w całości pokryto 50 % udziałów przysługujących uczestnikowi w tej Spółce.

Należy natomiast przyjąć, o czym już wspominano, że uczestnicy dokonali nakładu z ich majątku wspólnego na wkład do (…) Spółka Jawna K. Z., K. D., dający uczestnikowi postępowania 50 % udziałów w tej Spółce. (…) Spółka Jawna K. Z., K. D. na koniec roku bezpośrednio poprzedzający ustanie miedzy uczestnikami małżeńskiej wspólności majątkowej miała wartość 992.300 zł oraz osiągnęła zysk . w kwocie 109.476,92 zł. W ocenie Sądu należy zatem przyjąć, że uczestnik postępowania, który pozostaje wspólnikiem wskazanej Spółki, powinien rozliczyć się z wnioskodawczynią z tytułu nakładu na tę Spółkę stosownie do posiadanych 50 % udziałów w tej spółce, a więc z połowy wartości spółki na dzień 31 grudnia  tj. 496.150 zł (992.300 zł : 2) oraz z połowy zysku za ten rok, tj. 54.738,46 zł (109.476,92 zł : 2),  Wysokość wierzytelności z tytułu nakładu na udziały uczestnika postępowania w przedmiotowej Spółce należy zatem ustalić na kwotę 550.888,46 zł (496.150 zł + 54.738,46 zł), stąd też wnioskodawczyni może żądać od uczestnika postępowania połowy tej kwoty, a więc kwoty 275.444,23 zł.

W tym stanie rzeczy należało zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni odpowiednią kwotę tytułem dopłaty, po uwzględnieniu roszczeń uczestników postępowania z tytułu wydatków i nakładów związanych z ich majątkiem wspólnym. Kwotę dopłaty należało ustalić w następujący sposób:

Wnioskodawczyni przyznano prawo do lokalu o wartości 298.700 zł, natomiast uczestnikowi postępowania przedmioty i pieniądze o łącznej wartości 18.837 zł, stąd uczestnikowi postępowania byłaby należna dopłata w kwocie 139.931,50 zł ((298.700 zł : 2) – (18.837 zł : 2)).

Podział majątku spółki jawnej męża czy żony po rozwodzie Poznań Warszawa

Od tej kwoty należało jednak odjąć:

– 9.110,35 zł z tytułu połowy zwaloryzowanego nakładu wnioskodawczyni na wkład budowlany na lokal objęty wnioskiem,

– 275.444,23 zł z tytułu połowy nakładu na udział uczestnika postępowania w wysokości 50 % w (…) Spółka Jawna K. Z., K. D., natomiast dodać: –

– 20.678,42 zł z tytułu połowy wydatku uczestnika postępowania na spłatę kredytu zaciągniętego w Banku (…) S.A.

W ten sposób to od uczestnika postępowania należało zasądzić na rzecz wnioskodawczyni kwotę 123.944,66 zł (139.931,50 zł – 9.110,35 zł – 275.444,23 zł + 20.678,42 zł). Należność tą Sąd – na podstawie odpowiednio stosowanego art. 212 § 3 KC – rozłożył na kwartalne raty po 40.000 zł każda, za wyjątkiem pierwszej, uznając z jednej strony to, że uczestnik postępowania powinien w ten sposób mieć możliwość zdobycia środków na dopłatę, z drugiej zaś strony to, że wnioskodawczyni nie powinna nazbyt długo oczekiwać na należną jej dopłatę. Postanowienie Sądu Rejonowego – I Wydział Cywilny z dnia 28 września 2017 r. I Ns 1240/11

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu