Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Rozwiązanie i cofnięcie umowy dożywocia mieszkania czy domu po śmierci

W kwestii skutków procesowych śmierci osoby uprawnionej z umowy dożywocia w trakcie procesu z jej powództwa o rozwiązanie tej umowy wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 16 marca 1970 r., III CZP 112/69 (OSNC rok 1971, nr 1, poz. 1). Zgodnie z tą uchwałą, roszczenie dożywotnika będącego zbywcą nieruchomości, który po wytoczeniu powództwa o rozwiązanie umowy dożywocia zmarł przed zakończeniem postępowania, nie przechodzi na jego spadkobiercę. W jej uzasadnieniu podkreślono, że osobista treść prawa dożywocia powoduje, że nie tylko samo to prawo, lecz również roszczenia z niego wynikające mają charakter osobisty, gdyż są nierozerwalnie związane z osobą dożywotnika.

Zwrócono uwagę, że osobisty charakter tego prawa podkreśla Kodeks cywilny w art. 912 KC, stanowiąc, że jest ono niezbywalne, a art. 831 § 1 pkt 3 KPC wyłącza to prawo od egzekucji. Śmierć dożywotnika skutkuje zatem wygaśnięciem samego prawa o tak ściśle osobistej naturze, jak i związanych z nim praw. Dziedziczeniu podlegają tylko więc te uprawnienia dożywotnika, które stały się wymagalne za jego życia.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu tej uchwały odrzucił możliwość powoływania się w drodze analogii na uregulowania zawarte w art. 445 § 3 oraz wart. 899 § 2 KC, jako nieprzystawalne do stosunku dożywocia. Odniósł się także do argumentu natury aksjologicznej, według którego brak dziedziczności roszczenia dożywotnika o rozwiązanie umowy dożywocia, z którym wystąpił za życia dawałby zobowiązanym możliwość zatrzymania własności nieruchomości objętej tą umową także w sytuacji, gdy „w sposób jawny i rażący krzywdzili dożywotnika”, co byłoby niczym nieusprawiedliwione. Uczynił to posługując się porównaniem do sytuacji równie, a w jego ocenie nawet bardziej nagannej i krzywdzącej z punktu widzenia zasad słuszności, kiedy to zobowiązani z dożywocia zatrzymują własność nieruchomości tylko dlatego, że dożywotnik, wskutek choroby czy bezradności, nie wystąpił przed śmiercią o rozwiązanie dożywocia, mimo zaistnienia oczywistych przesłanek ustawowych dla takiego roszczenia. Stanowisko prawne zajęte w tej uchwale, mającej moc zasady prawnej, wytyczyło w sposób trwały linię orzecznictwa. Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 6 maja 2016 r. I CSK 297/15

[spacer]

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu