Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem

Zgodnie z art. 56 § 1 KRO jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, żeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Rozkład pożycia jest zupełny, gdy nie istnieje między małżonkami więź duchowa, fizyczna ani gospodarcza. Natomiast trwałość rozkładu pożycia małżeńskiego występuje wtedy, gdy doświadczenie życiowe pozwala przyjąć, że na tle okoliczności konkretnej sprawy powrót małżonków do pożycia nie nastąpi. Ponadto art. 56 § 2 i 3 KRO określa negatywne przesłanki orzeczenia rozwodu. Zgodnie z art. 56 § 2 KRO rozwód jest niedopuszczalny w sytuacji w której wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków, bądź też jeżeli z innych przyczyn orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W świetle art. 56 § 3 KRO orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne w wyniku żądania zgłoszonego przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, jeżeli drugi z małżonków na rozwód nie wyraża zgody, chyba że odmowa zgody na rozwód pozostawałaby w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego.

Zgodnie z art. 57 § 1 KRO orzekając rozwód sąd orzeka także czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. W świetle przepisów prawa rodzinnego małżonkowie zobowiązani są do zgodnego współdziałania dla dobra założonej rodziny poprzez wspólne pożycie, wzajemną pomoc, wierność oraz wszelkie inne formy współdziałania niezbędne z punktu widzenia dobra rodziny (art. 23 KRO) oraz w zakresie sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych do zaspokajania potrzeb rodziny, również poprzez osobiste starania na rzecz wychowania dzieci oraz pracę we wspólnym gospodarstwie domowym ( art. 27 KRO). Wskazane obowiązki małżonków są obowiązkami elementarnymi, stanowiącymi trzon funkcjonowania małżeństwa. Dla ustalenia zawinienia strony rozkładu pożycia małżeńskiego koniecznym jest ustalenie istnienia po stronie małżonka obiektywnie ujmowanej winy. Z uwagi na fakt, że prawo rodzinne nie wykształciło własnego pojęcia winy koniecznym jest posiłkowanie się w tym zakresie sposobem definiowania tego pojęcia przyjętym na gruncie ogólnych norm prawa cywilnego ( art. 415 KC w zw. z art. 425 KC) oraz prawa karnego ( art. 9 KK). Zgodnie z ugruntowanym w tej kwestii poglądem dla istnienia winy konieczne jest stwierdzenie określonego stosunku psychicznego do własnego zachowania wyrażającego się w zamiarze czy to bezpośrednim, czy ewentualnym nagannego zachowania. Na gruncie przepisów rozwodowych należy za zawinione uznać działanie lub zaniechanie będące wyrazem woli małżonka, które narusza obowiązki określone przepisami i prowadzi do rozkładu pożycia małżeńskiego. Do przypisania małżonkowi winy nie jest konieczne, by zamiarem małżonka było objęte określone działanie lub zaniechanie zmierzające do rozkładu pożycia, lecz wystarczy możliwość przewidywania znaczenia skutków danego działania lub zaniechania naruszającego przepisy prawa.

Jakkolwiek to zawsze zależy od okoliczności danej sprawy i wykluczony jest w tym zakresie automatyzm, to jednak w świetle orzecznictwa zapadłego w sprawach rodzinnych można uznać, że przykładami zawinionych przyczyn rozkładu pożycia małżeńskiego są następujące przypadki:

  • zdrada (także z osobą tej samej płci),
  • pozory zdrady (np. zamieszkanie przez  małżonka przez dłuższy okres czasu z inną osobą, nawet jeśli ostatecznie do niczego między nimi nie doszło),
  • brak lojalności wobec współmałżonka,
  • brak wzajemnej troski, nieudzielenie pomocy, porzucenie w potrzebie,
  • znieważanie,
  • ciężka obelga,
  • przemoc fizyczna i psychiczna,
  • odmowa współżycia,
  • częste opuszczanie wraz z dzieckiem wspólnego domu i wyjazdy do rodziców nie spowodowane zachowaniem małżonka,
  • zaniedbywanie rodziny,
  • opuszczenie żony w zaawansowanej ciąży, odmowę jej wsparcia w trudnych chwilach, nieinteresowanie się porodem,
  • przeznaczanie majątku wspólnego wyłącznie na własne potrzeby,
  • nie przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny,
  • brak współdziałania w prowadzeniu domu i wychowaniu dzieci,
  • postawa egocentryczna,
  • niechęć do podjęcia pracy zarobkowej pomimo istnienia takiej możliwości, o ile współmałżonek na niewłaściowść takiego zachowania zwrócił uwagę i domagał się jego zmiany,
  • niewłaściwe zachowanie skierowane wobec osoby bliskiej dla współmałżonka (chodzi o więź rodzinną, ale również przyjacielską), chyba że chodzi o osobę, z którą współmałżonek nawiązał intymne pożycie,
  • odmawianie środków utrzymania współmałżonkowi,
  • nadmierna uległość wobec innych osób (np. rodziców), co uniemożliwia stworzenie własnej, odrębnej rodziny,
  • ograniczanie kontaktów małżonka z rodziną.

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

Małżonek dopuszczający się zdrady z reguły bywa uznawany winnym rozkładu pożycia (por. wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 1997 roku, sygn. akt I CKN 86/97, publ. LEX). Nawet jednorazowy postępek małżonka, czyli jednorazowy skok w bok może stać się przyczyną trwałego i zupełnego rozkładu; dotyczy to w szczególności takich faktów, jak cudzołóstwo i ciężka zniewaga. Co więcej naruszeniem obowiązku wierności jest także takie zachowanie się małżonka, które sprawia jedynie pozory naruszenia tego obowiązku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 września 1999 roku, sygn. akt II CKN 468/98, publ. LEX). Oznacza to, że również flirt, wiadomości sms, zdjęcia, spotykanie się czy pocałunek mogą być uznane za przejaw zdrady małżeńskiej i pozwolić na przypisanie małżonkowi, który nie dochowuje wierności i lojalności winy w rozkładzie pożycia pomiędzy małżonkami. Przyznanie się do zdrady przez zdradzającego małżonka przesądza bardzo często, choć nie zawsze. o winie. Jeżeli przyznamy się do zdrady musimy wykazać, że drugi małżonek przyczynił się do tego, że zdradziliśmy np. był wulgarny, agresywny, zimny, spożywał alkohol, nie interesował się małżonkiem zdradzającym itd.

Finalnie, w kwestii, jeśli małżonek wystąpił do sądu z wnioskiem o orzeczenie o winie, po przeprowadzeniu całego postępowania, może spodziewać się następujących wyroków:

  1. sąd orzeka, że wyłącznie jeden z małżonków jest winny rozkładu pożycia,
  2. sąd orzeka, że oboje małżonkowie ponoszą winę,
  3. sąd orzeka, że oboje małżonkowie są niewinni.

Warto w tym miejscu zauważyć, że sąd nie ma możliwości stopniowania winy małżonków (wina „większa” i „mniejsza”) czy stosunkowego jej rozdzielenia. Nierówny stopień winy małżonków nie stanowi przeszkody do uznania ich współwinnymi rozkładu pożycia. Małżonek, który zawinił powstanie jednej z wielu przyczyn rozkładu, musi być uznany za współwinnego, choćby nawet drugi dopuścił się wielu cięższych przewinień. Współwinny może być również małżonek, reagujący ponad miarę, w sposób niedozwolony, na naganne zachowanie drugiego małżonka. Za taką niewłaściwą reakcję należy uznać np. urządzanie gorszących awantur, bicie współmałżonka, obrzucanie go wulgarnymi zniewagami. Reakcja niewinnego małżonka na naganne zachowanie drugiego podlega jednak ocenie na bazie konkretnej sprawy. Przykładowo, niewłaściwa reakcja małżonka pokrzywdzonego, jeśli nastąpiła bezpośrednio po wyrządzeniu krzywdy, może być usprawiedliwiona i niepoczytana za zawinioną współprzyczynę rozkładu pożycia.

W kontekście winy nie ulega wątpliwości, że małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia nigdy nie może się domagać alimentów od małżonka niewinnego. Małżonek niewinny może z kolei żądać przyczyniania się w odpowiednim zakresie do zaspokajania swoich usprawiedliwionych, jeśli rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej (a więc niekoniecznie „niedostatek”, który oznacza znacznie trudniejszą sytuację finansową). W takim przypadku obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony czasowo – trwa aż do momentu zawarcia przez niewinnego nowego związku małżeńskiego.

Zdrada, kochanek i kochanka po rozstaniu i wyprowadzce

Zachowania małżonków w okresie, gdy rozkład ich pożycia małżeńskiego był już zupełny i trwały nie są jednak bez znaczenia dla oceny przesłanek rozwodowych określonych w art. 56 KRO. Małżonkowie zobowiązani są do wzajemnej lojalności i przyzwoitego zachowania wobec siebie przez cały czas trwania małżeństwa. Jeśli ich niewłaściwe zachowanie stało się przyczyną rozkładu pożycia, ponoszą tego skutki w postaci możliwości przypisania im winy rozkładu ze wszystkimi tego konsekwencjami, jakie przewiduje ustawa. Natomiast jeśli ich niewłaściwe zachowanie miało miejsce już po powstaniu i utrwaleniu rozkładu pożycia i nie może być uznane za jego przyczynę, oceniać je trzeba z punktu widzenia przesłanki zasad współżycia społecznego, jaką przewiduje art. 56 § 2 i 3 KRO dla oceny zgodności orzeczenia rozwodu z tymi zasadami oraz oceny zgodności z nimi odmowy zgody na rozwód małżonka, któremu nie można przypisać winy. Jeśli zatem małżonek, który nie wyraża zgody na rozwód i któremu w myśl wyżej przedstawionej wykładni art. 57 § 1 w zw. z art. 56 § 1 KRO, nie można przypisać winy rozkładu pożycia, po wystąpieniu rozkładu zachowuje się w stosunku do drugiego małżonka w sposób niewłaściwy i naganny, to należy rozważyć, czy w tych okolicznościach jego odmowa zgody na rozwód nie powinna być oceniona jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 56 § 3 KRO.

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

Z uwagi na powyższe związanie się jednego z małżonków z innym partnerem w czasie trwania małżeństwa lecz po dacie, w której nastąpił już zupełny i trwały rozkład pożycia między małżonkami nie daje to podstawy do przypisania temu małżonkowi winy za ten rozkład.

Jednak da się spotkać argumentację Sądów czy pełnomocników, że małżonkowie zobowiązani są do wzajemnej lojalności przez cały czas trwania małżeństwa a zatem nawet wówczas gdy już nastąpił rozkład pożycia, żaden z małżonków nie może zachowywać się w sposób, który rozkład ten może pogłębić.

Spotkaliśmy również się wyrokiem Sądu, że mimo wieloletniej separacji i związku powoda z inną kobietą, nie można uznać, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego stron, skoro pozwana przez cały czas deklarowała chęć pojednania się z mężem. Jednocześnie Sąd ten stwierdził, że nawet gdyby przyjąć, że między stronami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, to orzeczenie rozwodu nie byłoby możliwe, bowiem to powód, który porzucił żonę i związał się z inną kobietą, jest wyłącznie winny rozkładu. Pozwana nie zawiniła rozkładu, była dobrą żoną dbającą o rodzinę, wypełniała swoje obowiązki w rozmiarze przekraczającym zwyczaje a jej naganne zachowanie na jakie wskazuje materiał zgromadzony w sprawach karnych miało miejsce już po spowodowaniu przez powoda rozkładu pożycia małżeńskiego i było reakcją na ujawnienie romansu męża i porzucenie przez niego rodziny. Sąd uznał też, że powód nie wykazał, by odmowa wyrażenia przez pozwaną zgody na rozwód była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i z tych wszystkich względów oddalił pozew o rozwód w oparciu o art. 56 § 3 KRO.

Jak udowodnić zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód

Coraz częściej dla stron procesu stają się dostępne środki dowodowe inne niż dokumenty czy zeznania świadków, a należą do nich w szczególności treści zapisywane w telefonie, komputerze, komunikatorze, facebook, whatsapp, messenger, e-mail oraz nagrania audio lub wideo. Coraz częstszym zjawiskiem społecznym, w tym rodzinnym i okołorozwodowym , staje się dokumentowanie spotkań, negocjacji i treści rozmów za pomocą różnego rodzaju urządzeń utrwalających dźwięk. Nie ma przy tym wątpliwości, że jeżeli dzieje się to za wiedzą i zgodą wszystkich osób uczestniczących w tych czynnościach, to nagranie takie stanowi wartościowy materiał dowodowy, który może być wykorzystany w postępowaniu sądowym. Inaczej rzecz się ma w sytuacji, gdy nagrania takiego dokonuje tylko jeden z małżonków czy partnerów- bez wiedzy i zgody pozostałych, nie mówiąc już o przypadku, gdy nagranie powstało w wyniku podsłuchiwania osób trzecich przez osobę (podsłuch), która nie posiadała do tego żadnego legalnego uprawnienia.

Tutaj poważne zastrzeżenia co do dopuszczalności procesowego wykorzystania takich nagrań, zgłaszają przedstawiciele doktryny prawa rodzinnego, określając pozyskane w ten sposób środki dowodowe jako: „dowody bezprawne”, „dowody nielegalne”, „uzyskane z naruszeniem prawa”, czy wreszcie „owoce zatrutego drzewa”. Przykładowo można podać, że za „dowód niedopuszczalny” uznaje się w piśmiennictwie nie tylko dowód uzyskany w sposób sprzeczny z prawem, ale i zasadami współżycia społecznego oraz normami etycznymi, które są powszechnie akceptowane. Jak się jednak zauważa, Kodeks postępowania cywilnego nie zawiera żadnej regulacji dotyczącej zagadnienia dopuszczalności takich dowodów, jak również ich legalnej definicji. Z naszej praktyki sądowej wynika, że najczęściej posłuchy czy nagrania zdarzają się w sprawach rodzinnych o rozwód, alimenty, władzę rodzicielską, podział majątku), karnych, cywilnych, gospodarczych czy spadkowych.

Ocena wiarygodności i mocy dowodów, przeprowadzonych w danej sprawie, wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwstawnych twierdzeniach stron, na podstawie własnego przekonania sędziego, powziętego w wyniku zetknięcia się ze świadkami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania, wyrażającymi formalne schematy powiązań pomiędzy podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego, wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji.

Skuteczne podważenie oceny dowodów z podsłuchu czy rozmowy, dokonanej przez sąd, jest możliwe w przypadku wykazania, w czym wyraża się brak logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub uchybienie regułom doświadczenia życiowego w przyjęciu kwestionowanych wniosków. W sytuacji braku bezpośrednich środków dowodowych, jest jednak możliwe dokonywanie ustaleń faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia danej sprawy, w drodze domniemania faktycznego, które nie jest środkiem dowodowym w ścisłym tego słowa znaczeniu, stanowi jednak dozwoloną procesowo metodę dowodzenia o faktach na podstawie innych ustalonych faktów, z wykorzystaniem zasad logicznego myślenia oraz doświadczenia życiowego. Dokonywanie ustaleń w ten sposób jest w istocie oparte na swobodnym wnioskowaniu, które, tak jak przy ocenie dowodów, powinno odpowiadać zasadom logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego.

W orzecznictwie sądowym tylko sporadycznie spotyka się wypowiedzi odnoszące się do tej kwestii. W uzasadnieniu wyroku z dnia 25 kwietnia 2003 r. (IV CKN 94/01) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że nie ma zasadniczych powodów do całkowitej dyskwalifikacji kwestionowanego przez pozwaną dowodu z nagrań rozmów telefonicznych, nawet jeżeli nagrań tych dokonano bez wiedzy jednego z rozmówców, skoro strona pozwana nie zakwestionowała skutecznie w toku postępowania autentyczności tego materiału. Wyrok ten wydano w sprawie o rozwód, przy czym – jak wynika z uzasadnienia – nagrania rozmów telefonicznych nie stanowiły w tej sprawie jedynego dowodu, na podstawie którego przypisano stronie przyczynienie się do rozkładu pożycia małżeńskiego.

Jak udowodnić zdradę

Z kolei w wyroku z dnia 10 stycznia 2008 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu (I ACa 1057/07) zajął stanowisko, zgodnie z którym dowody uzyskane w sposób sprzeczny z prawem nie powinny być co do zasady dopuszczone, uznając, iż podstępne nagranie prywatnej rozmowy godzi w konstytucyjną zasadę swobody i ochrony komunikowania się (art. 49 Konstytucji RP).

Natomiast w wyroku z 28.6.2012 r. SN przyjął, że w postępowaniu cywilnym dowody są uzyskane w sposób sprzeczny z prawem, jeżeli zostały zabrane bez wiedzy lub zgody osoby zainteresowanej, a nawet wbrew jej woli (skradzione), jeżeli zawierają informacje, które są ustawowo chronione, a osoba ta korzysta z prawa odmowy ich przedstawienia (art. 248 § 2, art. 293, art. 308 § 2, art. 309 KPC).

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

W dniu 30.1.2014 r. Sąd Okręgowy w Lublinie wydał wyrok po rozpoznaniu apelacji strony pozwanej, w której podniesiono m.in. zarzut naruszenia art. 233 § 1 KPC poprzez dopuszczenie dowodu z nagrania wykonanego przez pozwanego w braku wiedzy powoda w tym zakresie. Sąd Okręgowy wskazał, że zarzut ten był nieuzasadniony, gdyż nagranie zostało wprawdzie zarejestrowane bez wiedzy pozwanego, ale nie ma podstaw do przyjęcia, żeby tylko z tego względu dowód ten nie mógł zostać wykorzystany w procesie. Sąd Okręgowy podkreślił, że koncepcja tzw. owoców zatrutego drzewa i zakazu przeprowadzenia dowodów uzyskanych nielegalnie wywodzi się z postępowania karnego i dotyczy dowodów uzyskiwanych z naruszeniem prawa przez organy państwowe i funkcjonariuszy publicznych na potrzeby postępowań karnych. Zauważył, że w poglądach doktryny istnieje tendencja do rozciągania obowiązywania wskazanej koncepcji także na postępowanie cywilne, jednak podglądy te należy traktować jedynie jako postulaty. Sądy są bowiem związane przepisami ustawy, a KPC nie reguluje zagadnienia dopuszczalności dowodów uzyskanych w sposób sprzeczny z prawem, w szczególności nie formułuje choćby w ogólny sposób zakazu korzystania z dowodów sprzecznych z prawem, jak to ma miejsce np. w art. 170 § 1 pkt 1 KPK czy art. 75 KPA. Dlatego uznał, że nie ma podstawy, aby automatycznie stosować taki zakaz w postępowaniu cywilnym  czy rodzinnym. Sąd Okręgowy zauważył, że w KPC brak choćby definicji dowodów dopuszczalnych, a ponadto brak jest przepisów zakazujących nagrywania własnych rozmów. Wskazano ponadto, że skarżący nie oznaczył, jakie przepisy miałyby zostać naruszone – wskazano jedynie art. 233 KPC dotyczący w istocie swobodnej oceny dowodów, która może mieć miejsce dopiero po dopuszczeniu danego dowodu.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że podziela pogląd Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażony w wyroku z 31.12.2012 r., którego teza zakłada, że dopuszczalne jest przeprowadzenie dowodu z nagrań dokonanych osobiście przez osoby występujące w charakterze stron, które będąc uczestnikami rozmowy nie naruszają przepisów chroniących tajemnicę komunikowania (art. 49 Konstytucji RP). Z kolei, w przypadku naruszenia innych praw o charakterze bezwzględnym (dóbr osobistych, prawa do prywatności), brak bezprawności wynika z realizacji prawa do sądu (art. 45 Konstytucji RP). Sąd Apelacyjny zauważył, że sądy orzekające często spotkają się z konfliktem pomiędzy wartościami konstytucyjnie chronionymi w przypadku dowodu z nagrań. Z jednej bowiem strony, wartością chronioną jest prawo do sprawiedliwego, a więc i zgodnego z prawdą rozpatrzenia sprawy przez sąd (art. 45 Konstytucji RP), z drugiej strony natomiast, istnieje prawo do wolności i ochrony komunikowania się (art. 49 Konstytucji RP). Dlatego też trudno wskazać ogólną, uniwersalną dyrektywę, która rozstrzygałaby omawiany problem. W konsekwencji powyższych rozważań SA uznał, że w rozpoznawanej sprawie nie występowała podstawa do niedopuszczenia dowodu z nagrania.

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

W każdym razie, podejmując decyzję w tym przedmiocie, sąd orzekający w danej sprawie winien mieć na uwadze, że częstokroć będzie miał w niej miejsce konflikt pomiędzy wartościami konstytucyjnie chronionymi, to jest najczęściej prawem do sprawiedliwego, czyli także zgodnego z prawdą, rozpatrzenia sprawy przez sąd (art. 45 Konstytucji RP), a prawem do wolności i ochrony komunikowania się (art. 49 Konstytucji RP). Dlatego też trudno jest wyartykułować w omawianej kwestii generalną dyrektywę, która znajdzie zastosowanie we wszystkich przypadkach, a zapewne nie jest to w ogóle możliwe.

W takim stanie rzeczy decyzja o dopuszczeniu dowodu uzyskanego „sprzecznie z prawem” powinna uwzględniać szczególne okoliczności konkretnej sprawy, które w jednym przypadku mogą usprawiedliwiać danie pierwszeństwa dążeniu do rozpatrzenia sprawy rodzinnej zgodnie z prawdą materialną, a w innym przypadku danie pierwszeństwa prawu do ochrony tajemnicy komunikowania się. Wydaje się przy tym oczywiste, że bardziej rygorystyczne stanowisko należałoby stosować do nielegalnych podsłuchów rozmów (np. przez podsłuch) prowadzonych przez osoby trzecie, czy tego typu nielegalnych działań, jak: przejmowanie cudzej korespondencji, zrzuty ekranu korespondencji z telefonu, facebook, whatsapp czy hakerskie włamanie do skrzynki odbiorczej poczty elektronicznej, zaś mniej stanowcze do nagrywania rozmowy w sytuacji, gdy osoba nagrywająca jest jednocześnie odbiorcą informacji, a więc w tych przypadkach, w których jeden z uczestników, dokumentuje w ten sposób treść ich wypowiedzi.

Jak udowodnić zdradę w sprawie o rozwód

Osoby dokonujące takich nagrań, w odróżnieniu od osób trzecich, z uwagi na to, że są uczestnikami procesu komunikacyjnego, nie naruszają przepisów chroniących tajemnicę komunikowania, wyrażoną w art. 49 Konstytucji, natomiast w przypadku innych praw o charakterze bezwzględnym (dóbr osobistych, prawa do prywatności), wolności i praw wynikających z art. 49, 51 Konstytucji, art. 8 EKPCz, brak bezprawności naruszenia tych dóbr wynika z realizacji prawa do sądu. Prawo do sądu określone w art. 45 Konstytucji, jak i przepisy ustawy regulującej sądowe postępowanie cywilne, zezwalają na naruszenie wymienionych dóbr, z uwagi na przedmiot postępowania, który został przedstawiony przez stronę pod osąd sądu i realizację ochrony jej praw podmiotowych w postępowaniu sądowym.

W tym stanie rzeczy, małżonkowi czy partnerowi, która sama będąc uczestnikiem rozmowy – nagrywa wypowiedzi uczestniczących w tym zdarzeniu osób, nie można postawić zarzutu, że jej działanie jest sprzeczne z prawem, a co najwyżej dobrymi obyczajami. Zarzutem takim nie mógłby się jednak bronić ten, kto sam nie respektuje dobrych obyczajów, wykazując brak lojalności wobec swego małżonka poprzez chociażby wykorzystanie jego naiwności.

Jeżeli przedmiotowe nagrania rozmów nie zostały przedstawione na oryginalnym nośniku, na którym zostały nagrane, to nie dyskwalifikuje jeszcze ich jako dowodu w sprawie. Postęp nauk technicznych umożliwia bowiem, za pomocą odpowiednich metod badawczych, ustalenie – nawet na podstawie takich nagrań, istotnych faktów dla rozstrzygnięcia sprawy, a mianowicie: czy utrwalone w ten sposób rozmowy w rzeczywistości miały miejsce, czy zapisy mają charakter ciągły, a tym samym czy nie noszą śladów ingerencji w ich treść.

Na podstawie takich zapisów można też odczytać treść wypowiedzi osób, których głosy zostały zapisane, a także zidentyfikować te osoby w przypadku istnienia próbek porównawczych ich głosów. Nie jest to zatem sytuacja analogiczna do kserokopii dokumentu, która – o ile nie została poświadczona za zgodność z oryginałem – to zgodnie z utrwalonym orzecznictwem nie może być uznana za dowód istnienia oryginału dokumentu o treści i formie odwzorowanej w kopii. Na podstawie bowiem kserokopii nie jest możliwe ustalenie chociażby, czy podpis osoby, która miała podpisać ten dokument, został faktycznie złożony pod oświadczeniem zawartym w tym dokumencie.

Analiza poglądów doktryny i orzecznictwa prowadzi do wniosku, że w obecnym stanie prawnym nie ma podstaw do stwierdzenia niedopuszczalności tzw. dowodów bezprawnych w procesie cywilnym. Praktyka sądów wskazuje na dopuszczanie szerokiego katalogu dowodów – również tych, które budzą wątpliwości co do sposobu ich uzyskania. Może to świadczyć o niestwierdzeniu przez sądy podstawy prawnej do oddalenia wniosku dowodowego w przypadku tzw. dowodów bezprawnych albo też z samego dążenia do ustalenia faktów zgodnie z prawdą i wydania na ich podstawie rozstrzygnięcia.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 1

Wyrokiem Sąd Okręgowy rozwiązał przez rozwód z winy męża związek małżeński pomiędzy powodem Józefem M. a pozwaną Danutą M. i zasądził od powoda na rzecz pozwanej alimenty. Rozstrzygnięcie to oparł na następujących ustaleniach. Strony zawarły związek małżeński, ze związku tego nie mają dzieci. Po ślubie małżonkowie zamieszkiwali wspólnie, kiedy to powód, będący już wówczas na emeryturze, otrzymał propozycję pracy na stanowisku leśniczego w Leśnictwie. Praca ta wiązała się z zamieszkaniem w leśniczówce, na co nie godziła się pozwana, która chciała pozostać we wspólnym domu we W. Pozwana regularnie przyjeżdżała na trzy dni w tygodniu do leśniczówki. Pozwana chorowała na chorobę nowotworową esicy, przeszła operację i długotrwałe leczenie. W czasie pobytu w szpitalu powód odwiedzał ją. Pozwana dowiedziała się o romansie powoda z Zofią J., a rok później doszło do incydentu pomiędzy nią a tą kobietą, w trakcie którego powódka oblała ją fekaliami. Za czyn ten została ukarana za wykroczenie. Od czasu tego incydentu strony nie utrzymują ze sobą żadnych kontaktów, powód mieszka z Zofią J.

Sąd Okręgowy uznał w świetle powyższych ustaleń, że pomiędzy małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, co uzasadnia orzeczenie rozwodu na podstawie art. 56 § 1 KRO. Winę za ten stan ponosi powód, który nawiązał pożycie z inną kobietą, co było przyczyną zerwania pożycia małżeńskiego stron. Pozwana nie przyczyniła się do tego stanu, a incydent pomiędzy nią i Zofią J. był wyrazem desperacji kobiety porzuconej w ciężkiej chorobie. Wobec tego, że rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji majątkowej pozwanej,

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

Przy ocenie, czy takie zachowanie mogło stanowić o współwinie w rozkładzie pożycia nie można pominąć całokształtu okoliczności, w jakich do tego doszło, a w szczególności faktu, że zdrada powoda i opuszczenie przez niego żony nastąpiły w okresie ciężkiej i wyjątkowo uciążliwej choroby skarżącej, potęgującej uczucie osamotnienia i depresji.

Trzeba zgodzić się ze skarżącą gdy twierdzi w kasacji, że całkowicie dowolne jest uznanie przez Sąd drugiej instancji, że czyn ten poniżył powoda w środowisku i spowodował trwałą niechęć do żony. Nie ma w sprawie żadnych dowodów usprawiedliwiających takie stanowisko. Jeżeli zaś zważy się, że choroba skarżącej trwała kilka lat, że w tym czasie mąż kontaktował się z nią rzadko, nawiązał trwały romans z inną kobietą, to trzeba uznać, że niechęć u żony istniała u niego już znacznie wcześniej i jednorazowe nawet naganne zachowanie się skarżącej nie spowodowało zmiany stosunku powoda do niej. Czyn ten zatem, nawet gdyby uznać go za niewłaściwą reakcję na zdradę męża, nie przyczynił się do rozkładu pożycia małżeńskiego stron i w związku z tym nie może świadczyć o współwinie skarżącej. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna IV CKN 1957/00

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 2

Sąd rozwiązał przez rozwód z winy obu stron związek małżeński zawarty przez Władysława J. z Aleksandrą J., powierzył władzę rodzicielską nad ich dwoma małoletnimi synami obojgu rodzicom, ustalając miejsce pobytu dzieci przy matce i orzekł o obowiązku alimentacyjnym, zobowiązując powoda do płacenia alimentów na rzecz starszego syna w kwocie 650 zł miesięcznie, a na rzecz młodszego syna w kwocie 1.050 zł miesięcznie.

Wyrok powyższy oparty został na następujących ustaleniach i wnioskach. Ze związku tego pochodzą obaj synowie. Pozwana nie pracowała zawodowo, zajmowała się domem i wychowaniem synów. Odczuwała brak męża, stawała się podejrzliwa wobec niego. W sprawy małżonków ingerowali rodzice pozwanej, co było powodem nieporozumień między nimi.

Stwierdzenie w wyroku rozwodowym winy małżonka w powstaniu rozkładu pożycia małżeńskiego stanowi ujemną ocenę moralną postępowania małżonka, którą sąd przyjmuje w oparciu o poczynione ustalenia w celu właściwego zastosowania art. 57 § 1 KRO. Poczynione w sprawie ustalenia nie dawały podstaw do uznania, że za rozkład pożycia małżeńskiego stron ponosi winę również pozwana. Analiza tego stanu faktycznego przede wszystkim prowadzi do wniosku, że zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego nastąpił kiedy powód po awanturze wywołanej w stanie nietrzeźwości wyprowadził się ze wspólnego domu rodzinnego, a wcześniej przez kilka tygodni też nie mieszkał w domu rodzinnym. Powód, co zostało ustalone, zdradzał żonę z inną kobietą w okresie pobytu pozwanej z dziećmi w Anglii. Po powrocie pozwanej do kraju w celu – jak ustalił Sąd – ratowania małżeństwa, jego rozkład następował na skutek zachowań powoda, a nie pozwanej. Świadczą o tym zeznania nie tylko pozwanej („przez 10 miesięcy mieszkaliśmy razem… miałam świadomość, że mąż chodzi do tej kobiety… co wieczór zostawiał mnie samą”), ale pośrednio także powoda, który zeznał „gdyby żona zachowywała się poprawnie też bym odszedł. Małżeństwo było fikcją. Żona mieszkała w Anglii, a ja większość czasu spędzałem poza W. Brytanią”. Gdy zeznanie to połączy się z przyznaniem powoda, że zdradzał żonę właśnie z tą kobietą, o której pozwana dowiedziała się będąc jeszcze w Anglii, to nie może budzić zastrzeżeń wniosek, że rozkład małżeństwa nastąpił wskutek wyłącznie nagannego moralnie postępowania powoda.

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

Przy ocenie zachowań powoda, świadczących o wyłącznej jego winie, pamiętać należało, iż przyczyną awantury było upokarzające pozwaną zachowanie powoda, który na organizowane przez niego duże spotkanie towarzyskie zaprosił właśnie tę kobietę, z którą wcześniej zdradzał żonę i z którą już wtedy był na stałe związany (zeznanie powoda..

Po awanturze pozwana podjęła próbę samobójczą. Pomimo że przebywała na leczeniu w szpitalu, powód nie odwiedził jej. Zamieszkał na stałe z konkubiną. Małżonkowie osobno przyjechali do syna przebywającego w Szwajcarii, gdzie – jak to określiła pozwana – „przed synem grali dobre małżeństwo”. W tym czasie pozwana nie miała już żadnych złudzeń na uratowanie małżeństwa. Podejmowane przez nią działania, które zapewne były zachowaniami nielojalnymi wobec powoda (doniesienia do organów ścigania i urzędu skarbowego).

Z przytoczonych względów uznać należało iż poczynione w sprawie ustalenia nie dawały podstaw do przypisania pozwanej winy za rozkład pożycia małżeńskiego, uzasadniały natomiast przyjęcie wniosku, iż za rozkład ten wyłączną winę ponosi powód. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna I CKN 1019/97

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię nr 3

Wyrokiem Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu Okręgowego, którym tenże Sąd orzekł rozwód małżeństwa z winy obu stron, w części dotyczącej winy rozkładu pożycia małżeńskiego przez przyjęcie wyłącznej winy powódki. Sąd ustalił, że strony zawarły związek małżeński z małżeństwa mają dwie córki. Między stronami wnet po zawarciu małżeństwa wystąpiły nieporozumienia na tle żądań majątkowych pozwanego. Pozwany zmierzał do odizolowania powódki od jej rodziny i uważał, że kobieta z chwilą zamążpójścia powinna być „przypisana” do rodziny męża. Przyczyn zatem konfliktu małżeńskiego należy upatrywać w braku porozumienia małżonków w sferze ekonomicznej i niezaspokajania potrzeb emocjonalnych w związku małżeńskim. Powódka była zbyt przytłoczona wymaganiami, które stawiał jej pozwany, w końcu nie wytrzymała tego obciążenia i opuściła pozwanego wraz z dziećmi i zamieszkała u konkubenta. Zdaniem Sądu obie strony ponoszą winę rozkładu pożycia małżeńskiego.

Sąd Apelacyjny – na skutek apelacji pozwanego – z dokonanych ustaleń Sądu Okręgowego wyprowadził wniosek, że powódka jest wyłącznie winna rozkładu pożycia małżeńskiego. Sąd ten przywiązał istotne znaczenie do podjęcia przez powódkę decyzji o seperacji i związania się z innym mężczyzną. To zadecydowało, że małżeństwo faktycznie przestało istnieć, chociaż istniejące konflikty mogły i powinny być przez oboje usuwane.

W kasacji pełnomocnik powódki – adwokat wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku i o oddalenie apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego  lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Jak udowodnić kochankę, romans oraz zdradę męża albo żony w sprawie o rozwód przed sądem Warszawa Poznań

Orzekając rozwód małżeństwa sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia (art. 57 § 1 KRO). Sąd Apelacyjny, orzekając o wyłącznej winie powódki rozkładu pożycia małżeńskiego, nie przeprowadził żadnego postępowania dowodowego, a tylko swoje stanowisko oparł na odmiennej ocenie dowodów przeprowadzonych przez Sąd I instancji. Gdyby nawet przyjąć, że stanowisko Sądu Apelacyjnego jest wynikiem odmiennych wniosków wyprowadzonych z ustaleń dokonanych przez Sąd I instancji, to nie można odmówić słuszności wywodom zawartym w kasacji, iż te wnioski wyprowadzone zostały tylko z części materiału dowodowego zebranego w sprawie i w następstwie z części ustaleń faktycznych zamieszczonych w uzasadnieniu wyroku Sądu I instancji. Sąd Apelacyjny bowiem nie wziął pod uwagę tych okoliczności faktycznych, które poprzedzały odejście powódki od pozwanego wraz z dziećmi. Sąd Okręgowy poświęcił im dość miejsca. Dotyczyły one m.in. nieporozumień na tle żądań majątkowych pozwanego, dążenie pozwanego do odizolowania powódki od jej rodziny, niezaspokojenia potrzeb emocjonalnych powódki w związku małżeńskim. Te zmiany ilościowe mogły przekształcić się w zmiany jakościowe. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna III CKN 128/98

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu