Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Uchylenie i wygaszenie alimentów od babci czy dziadka na rzecz wnuka i wnuczki

Jeśli jedno z rodziców jest całkowicie niezdolne do wykonywania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego – obowiązek ponoszenia w całości ciężarów związanych z utrzymaniem i wychowaniem wspólnych dzieci – spoczywa w zasadzie na drugim rodzicu. Dopiero gdyby zostało ustalone, że drugi z rodziców – mimo odpowiedniej staranności i wykorzystania wszystkich możliwości zarobkowych – nie jest w stanie w całości lub części sprostać swoim obowiązkom względem dziecka i z tego powodu dzieci mogłyby znaleźć się w niedostatku – w grę wchodziłby subsydiarny obowiązek dalszych krewnych, a w szczególności dziadków.

Czyli obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. Zaistnienie jednej z tych okoliczności uzasadnia powstanie obowiązku alimentacyjnego osoby zobowiązanej w dalszej kolejności, wszakże poza okolicznościami z art. 132 KRO powstanie tego obowiązku zależy od rodzaju jego stosunku prawnorodzinnego z osobą uprawnioną.

Należy również podkreślić, że w odróżnieniu od ogólnej przesłanki obowiązku alimentacyjnego, którą jest niedostatek uprawnionego, przesłanką obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, jest w zasadzie sama niezdolność dziecka do samodzielnego utrzymania, a więc także wtedy, gdy nie znajduje się ono w niedostatku. W konsekwencji obowiązek rodziców dostarczania dziecku środków utrzymania i wychowania istnieje już od chwili jego urodzenia, podczas gdy obowiązek alimentacyjny innych krewnych konkretyzuje się z chwilą, kiedy uprawniony znajdzie się w niedostatku. A zatem, powstanie obowiązku alimentacyjnego osoby zobowiązanej w dalszej kolejności zależy od rodzaju jego stosunku prawno-rodzinnego z osobą uprawnioną. Przesłanki i zakres tego obowiązku ocenia się według osoby zobowiązanego w dalszej kolejności, a nie według osoby zobowiązanego w bliższej kolejności. Tak więc obowiązek alimentacyjny zobowiązanych w pierwszej kolejności rodziców dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, istnieje pomimo braku po stronie dziecka niedostatku, natomiast powstanie względem tego dziecka obowiązku alimentacyjnego zobowiązanych w dalszej kolejności jego dziadków zależy od wykazania, że dziecko znajduje się w niedostatku.

Uchylenie i wygaszenie alimentów od babci czy dziadka na rzecz wnuka i wnuczki Poznań

Niedostatek polega na istnieniu takiej sytuacji, w której człowiek nie ma wogóle lub nie ma dostatecznych własnych środków utrzymania, które mogłyby zaspokoić jego usprawiedliwione, podstawowe potrzeby (zob. np. orzeczenia SN: z 20 lutego 1974 r., sygn. akt III CRN 388/73, OSN rok 1975, z. 2, poz. 29; z 29 września 1958 r., sygn. akt II Cr 817/57, OSPiKA rok 1959, poz. 294; z 5 czerwca 1962 r., sygn. akt I Cr 444/61, OSN rok 1962, poz. 227).

Zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać w razie zmiany stosunków (art. 138 KRO), przy zachowaniu reguł wynikających z art. 135 KRO. Poprzez pojęcie „stosunków” należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Zatem zmiana stosunków to zmiana okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego – rozumie się przez to zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, które uzasadniają potrzebę skorygowania -zmniejszenia lub zwiększenia- wysokości świadczeń alimentacyjnych. Należy wziąć pod uwagę okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków majątkowych stron takie jak: zmiana stosunków własnościowych powodująca utratę bądź zwiększenie majątku, okoliczności świadczące o zmianie możliwości zarobkowych stron, a także stan faktyczny. Zaznaczyć trzeba, że zmiana stosunków będąca podstawą do zmiany orzeczenia musi zaistnieć po uprawomocnieniu się wyroku, w którym zasądzono alimenty (wyrok SN z dnia 25 maja 1999 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 274/99).

Podkreślenia wymaga, że zmiana orzeczenia alimentacyjnego na podstawie art. 138 KRO jest dopuszczalna tylko w razie zmiany stosunków powstałych po wydaniu tego orzeczenia i porównania stanu istniejącego w dacie uprzedniego orzeczenia ze stanem obecnym. Przy czym dowodzenie w przedmiocie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych zobowiązanego ma na celu wykazanie zmian w tym zakresie i nie może zmierzać do polemiki z ustaleniami poczynionymi w poprzedniej sprawie, które jak już wskazano objęte są powagą rzeczy osądzonej.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Pozwem wniosła o uchylenie obowiązku alimentacyjnego miesięcznie zasądzonego na rzecz jej wnuka małoletniego M. B. (1). W uzasadnieniu wskazała, że ojciec dziecka W. B. zaczął wywiązywać się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

W momencie orzekania o obowiązku alimentacyjnym babki ojczystej wobec małoletniego M. B. (1) Sąd kierował się przede wszystkim okolicznością pozostawania przez ww. i jego siostrę w niedostatku. Ich matka nie miała wówczas zatrudnienia i korzystała z pomocy finansowej swojej rodziny. Natomiast ojciec małoletnich był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, zaś jego wynagrodzenie w 60 % podlegało zajęciu komorniczemu z tytułu posiadanych przez niego zaległości alimentacyjnych. Co prawda W. B. wywiązywał się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, jednakże bywało, iż robił to nieterminowo i kwotami niższymi niż wymagane. W 2012 r. przekazywał miesięcznie średnio 902 zł na rzecz dzieci, zaś w 2013 r. średnio 957 zł miesięcznie. Stan jego zaległości alimentacyjnych wynosił wówczas ok. 30.000 zł.

Uchylenie i wygaszenie alimentów od babci czy dziadka na rzecz wnuka i wnuczki Poznań

Obecnie doszło do przywołanej w art. 138 KRO, zmiany stosunków, która uzasadnia zmianę orzeczenia w zakresie obowiązku alimentacyjnego. Według informacji posiadanych przez powódkę, J. B. (3) prawdopodobnie przebywa wraz z małoletnimi za granicą. Natomiast W. B. prowadzi własną działalność gospodarczą. Regularnie i w pełni wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. W 2014 r. przekazał na rzecz małoletnich łączną kwotę 16.800 zł, co daje średnią miesięczną na poziomie 1.400 zł, zaś do września 2015 r. – 19.100 zł, co daje średnią miesięczną na poziomie 2.122 zł. Powyższego dowiedziono za pomocą stosownych potwierdzeń przelewów. W ocenie Sądu świadczy to o tym, że ojciec dzieci od niespełna dwóch lat nie tylko w całości wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego w łącznej kwocie po 1.000 zł miesięcznie, ale także w znacznie większym stopniu partycypuje w ich miesięcznych kosztach utrzymania i wychowania, zmniejszając w konsekwencji stan zaległości alimentacyjnych z kwoty ok. 30.000 zł do kwoty ok. 20.000 zł.

W przedmiotowej sprawie kluczowym jest, że obowiązek alimentacyjny zobowiązanych w dalszej kolejności, a więc dziadków ojczystych małoletnich, ma charakter subsydiarny. Oznacza to, iż występuje on dopiero w momencie niealimentowania uprawnionych przez osoby zobowiązane do tego w pierwszej kolejności, a więc ojca dzieci. W toku niniejszego postępowania powódka w sposób bezsporny i nie budzący żadnych wątpliwości wykazała, że W. B. w pełni czyni zadość ciążącemu na nim obowiązkowi alimentacyjnemu. W literaturze przedmiotu podkreśla się natomiast, iż nabycie przez zobowiązanego do alimentacji w bliższej kolejności zdolności do zaspokojenia uprawnionego prowadzi do ustania obowiązku alimentacyjnego zobowiązanego w dalszej kolejności.

W związku z powyższym Sąd uchylił obowiązek alimentacyjny G. B. wobec małoletniego M. B. (1) – jako subsydiarny. Data ta jest zgodna z zawartym w pozwie żądaniem powódki, która jednocześnie wykazała, że w tym czasie ojciec małoletnich w pełni wywiązywał się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Wyrok Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 17 listopada 2015 r. III RC 286/14

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu