Zgodnie z treścią art. 730 § 1 KPC w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. (art. 7301 § 1 KPC). Zgodnie z art. 753 § 1 KPC w sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. W art. 753 KPC unormowano szczególne zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych, które ma charakter zabezpieczenia nowacyjnego i polega na stworzeniu na czas trwania procesu nowej prowizorycznej sytuacji, w której obowiązany zobowiązany jest do zapłaty jednorazowo albo okresowo pewnej sumy pieniężnej. Celem zabezpieczenia w tym przypadku nie jest zapewnienie egzekucyjnego wykonania przyszłego wyroku, lecz natychmiastowe dostarczanie uprawnionemu środków utrzymania. W tym zakresie zabezpieczenie prowadzi do (prowizorycznego) zaspokojenia uprawnionego.
Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, należy rozumieć w ten sposób, że uprawniony powinien przedstawić i należycie uzasadnić twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie odnosi się zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna w tym znaczeniu, że dochodzone roszczenie znajduje podstawę normatywną.
Podstawą roszczenia w niniejszej sprawie jest art. 138 KRO, który przewiduje, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. W dalszej kolejności należy jednak oprzeć się na przepisach będących w ogóle podstawą obowiązku alimentacyjnego, a więc art. 128 KRO, art. 129 § 1 KRO, w szczególności zaś art. 135 KRO, który przewiduje, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Należy jednak podkreślić, że przez uprawdopodobnienie roszczenia w sprawie o podwyższenie alimentów rozumie się przekonanie Sądu orzekającego, nie tylko co do zmiany stosunków, ale co do tego, że zmiana ta powinna mieć wpływ na zakres obowiązku alimentacyjnego – w odniesieniu do art. 135 § 1 KRO A więc, że z uwagi na zmianę okoliczności, tak zmienił się zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, że niezbędne jest wyznaczenie nowego zakresu zobowiązania alimentacyjnego.
Jak wspomniano wyżej, w sprawach o alimenty uzasadnieniem zabezpieczenia powództwa, jest natychmiastowa potrzeba zapewnienia uprawnionemu środków niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych podstawowych potrzeb. W tym kontekście powództwo o podwyższenie alimentów, nie jest typową sprawą o alimenty w rozumieniu przepisu art. 753 KPC Mimo, że w dalszym ciągu przy rozstrzyganiu w przedmiocie zabezpieczenia, Sąd bierze pod uwagę tylko uprawdopodobnienie roszczenia, niezbędne jest ponadto dokonanie swoistej oceny celowości udzielenia zabezpieczenia, cofając się niejako do ogólnych dyrektyw i istoty instytucji zabezpieczenia.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Powódka wniosła do tut. Sądu powództwo o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia 27 listopada 2000 r. z kwoty 600 zł do kwoty 2533,50 zł oraz o zabezpieczenie roszczenia poprzez zobowiązanie pozwanego na czas trwania procesu do zapłaty na jej rzecz podwyższonych alimentów w kwocie 2533,50 zł. W uzasadnieniu żądania powódka wskazała, że od czasu zasądzenia alimentów upłynęło 12 lat, ona zaś podjęła studia poza miejscem swojego zamieszkania, przez co wzrosły jej wydatki. Studiuje wieczorowo, co wiąże się z koniecznością opłaty czesnego w wysokości 700 zł miesięcznie. Matka powódki jest radcą prawnym i jej miesięczny dochód plasuje się w granicach 15 0000 zł miesięcznie. W odpowiedzi na pozew pozwany uznał powództwo do kwoty 800 zł wskazując, że taka kwota wyczerpuje jego możliwości finansowe. Wskazał, że od czasu zasądzenia alimentów jego sytuacja rodzinna uległa zmianie. Zawarł ponowny związek małżeński, z którego ma troje małoletnich dzieci w wieku 10, 8 i 6 lat.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy trzeba podkreślić, że uprawdopodobnienie roszczenia w tym przypadku polegało na wykazaniu, że wyższe alimenty są niezbędne dla zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb powoda, z drugiej zaś strony odpowiadają możliwościom majątkowym i zarobkowym pozwanego. Powódka z uwagi na wiek, ma obecnie niewątpliwie większe potrzeby, niewątpliwie też zwiększyły się koszty jej utrzymania. Jednak nie uprawdopodobniono, by sytuacja pozwanego pozwalała na powiększenie obowiązku alimentacyjnego oraz, że żądanie powódki odpowiada jej usprawiedliwionym potrzebom. Miesięczny koszt utrzymania powódki w kwocie 5.470 złotych odpowiada właśnie usprawiedliwionym potrzebom uprawnionej do alimentów. Dodatkowo należy zauważyć, że powódka ma obecnie zaspokojone podstawowe potrzeby. Nie jest zasadne zabezpieczenie powództwa ponadto w sytuacji, gdy pozwany uiszcza regularnie alimenty w wysokości 800 zł co zdaniem Sądu pozwala na zapewnienie podstawowych potrzeb powódki na czas procesu. Postanowienie Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 18 stycznia 2013 r. III RC 787/12
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.