Zgodnie z treścią art. 142 kro, jeżeli ojcostwo mężczyzny niebędącego mężem matki zostało uwiarygodnione, matka może żądać, ażeby mężczyzna ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Termin i sposób zapłaty tej sumy określa sąd, zatem Sąd powinien określić odrębnie na rzecz matki oraz dziecka: po pierwsze, wysokość należnej kwoty; po drugie, sposób jej płatności; po trzecie; termin płatności.
Czyli matka dziecka może żądać od jego ojca, który nie jest jej mężem, aby ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania: po pierwsze, matki przez 3 miesiące w okresie porodu; po drugie, dziecka przez pierwsze 3 miesiące po jego urodzeniu. Nie można żądać od pozwanego wyłożenia sumy pieniężnej na pokrycie innych kosztów, wydatków ani strat poniesionych przez matkę dziecka pozamałżeńskiego. Co istotne, będąca w ciąży matka dziecka pozamałżeńskiego może żądać od pozwanego mężczyzny wyłożenia sumy pozwalającej na pokrycie kosztów jej 3-miesięcznego utrzymania w okresie porodu oraz kosztów 3-miesięcznego utrzymania dziecka po urodzeniu.
Sąd może uwzględnić żądanie matki, jeżeli ojcostwo pozwanego mężczyzny zostało uwiarygodnione. Dla uwiarygodnienia ojcostwa mężczyzny, tak jak dla uprawdopodobnienia jakiegoś faktu, nie jest konieczne zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym. W danych okolicznościach wystarczające może być ustalenie, że pozwany mężczyzna jest najbardziej prawdopodobnym ojcem dziecka. Na ogół przyjmuje się, że dla uwiarygodnienia ojcostwa pozwanego mężczyzny wystarczające jest ustalenie, że w danych okolicznościach jest on najbardziej prawdopodobnym ojcem dziecka. W szczególności może być to skutkiem porównania stanu ciąży matki i daty współżycia fizycznego stron (ustalonej np. na podstawie korespondencji, przesłuchań stron oraz świadków), czyli wykazania przesłanki domniemania ojcostwa. Za ojcostwem danego mężczyzny przemawiać może także pozostawanie z matką dziecka w związku faktycznym do czasu zajścia przez nią w ciążę.
Obowiązek z art. 142 k.r.o. ma charakter alimentacyjny, dlatego też powinno się stosować treść art. 135. § 1 kro do ustalenia zakresu świadczeń, który jest uzależniony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Ponadto w doktrynie wskazano, że zasądzenie sumy na podstawie art. 142 k.r.o. „stanowi swoisty środek zabezpieczenia” matki, jeszcze przed wszczęciem procesu o alimenty oraz jeszcze przed urodzeniem dziecka, która znajduje się w „najtrudniejszym dla niej okresie”. Nie jest potrzebne uprawdopodobnienie niebezpieczeństwa niezaspokojenia roszczenia, ale z uwagi na przepis art. 730 § 1 k.p.c., trzeba uwiarygodnić samo roszczenie (S. Dalka, Postępowanie zabezpieczające, s. 47; J. Pietrzykowski (w:) J. Pietrzykowski (red.), Kodeks, 1993, s. 659).
Natomiast przepis art. 754 kpc w zasadzie powtarza treść powyższego unormowania kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rozwijając ją nieco. Zatem dopiero z art. 754 kpc wynika, że orzekanie przez sąd o zapłacie powyższej kwoty następuje w trybie postępowania zabezpieczającego oraz że wytoczenie powództwa o zabezpieczone roszczenia nastąpić ma w terminie 3 miesięcy od urodzenia dziecka. Skutki niewytoczenia powództwa w terminie (upadek zabezpieczenia) wynikają natomiast art. 733 kpc.
Zwrot jeszcze przed urodzeniem się dziecka, wynika, iż z żądaniem przewidzianym w tym przepisie matka nie może wystąpić po urodzeniu dziecka. Po urodzeniu się dziecka wniosek o zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych może być złożony w trybie przewidzianym w art. 753 KPC.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
K. W. (1) wraz z M. G. (1) pozostawali w nieformalnym związku. W czasie trwania związku uczestnicy regularnie współżyli. K. W. (1) zaszła w ciążę około 17 października. W okresie kiedy uczestnicy pozostawali w związku (…) nie współżyła z innymi mężczyznami.
Na początku listopada wnioskodawczyni poinformowała M. G. (1) o tym, że jest w ciąży i ten ucieszył się, że zostanie ojcem. Uczestnik zapewniał K. W. (1), że zajmie się nią oraz dzieckiem, jednakże od lutego 2016 r. wnioskodawczyni nie miała żadnego kontaktu z M. G. (1), który przestał się interesować nią oraz nienarodzonym dzieckiem.
W. (1) jest obecnie w zaawansowanej ciąży. Choruje na tarczycę. Początkowo wnioskodawczyni zamieszkiwała wraz z matką w miejscowości K., jednakże z uwagi na powstały pomiędzy nią, a konkubentem matki konflikt, od maja wnioskodawczyni zamieszkuje w wynajętym mieszkaniu w miejscowości B..
W. (1) z zawodu jest magistrem hotelarstwa, zatrudniona jest u siostry w Gabinecie Kosmetycznym (…) A. M. (1) w K. za wynagrodzeniem 1.750 zł brutto miesięcznie. Od 07.04. wnioskodawczyni przebywa na zwolnieniu lekarskim i z tego tytułu otrzymuje zasiłek chorobowy w wysokości 1.395 zł miesięcznie, który stanowi w chwili obecnej jej jedyny dochód.
Na miesięczny koszt utrzymania K. W. (1) składają się: wyżywienie- 600 zł, czynsz – 400 zł, opłata za wodę- 30 zł, opłata za prąd- 100 zł, opłata za telefon- 42 zł, leki 55 zł, wizyty lekarskie- 150 zł, paliwo na dojazd do lekarzy- 200 zł, środki czystości- 200 zł. Łącznie miesięczny koszt utrzymania wnioskodawczyni wynosi około 1.700 zł.
Na koszty związane z wyprawką matki składają się: środki higieniczne- 20 zł, odzież- 100 zł, wkładki laktacyjne- 12 zł, ręczniki kąpielowe- 52 zł, kurs szkoły rodzenia- 290 zł. Łącznie koszty bezpośrednio związane z ciążą K. W. (1) wynoszą około 1.000 zł.
W ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie, zachodziły przesłanki nałożenia na M. G. (1) obowiązku uczestniczenia w kosztach utrzymania matki dziecka przed jego urodzeniem oraz kosztach utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po jego urodzeniu
W ocenie Sądu zakres obowiązku wynikający z treści art.142 krio ponoszenia kosztów utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu należało ocenić poprzez pryzmat zwiększenia się usprawiedliwionych potrzeb K. W. (1) – przyszłej matki, które pozostają w ścisłym związku z ciążą. Biorąc pod uwagę zebrany materiał, a zwłaszcza zeznania stron oraz zasady doświadczenia życiowego Sąd uznał, że kwota ta oscyluje w granicach 1000 zł miesięcznie. Chodzi tutaj o koszty związane z wyżywieniem, lekarstwami, dodatkowymi wizytami lekarskimi i dojazdami do lekarza do (…), zakupem odzieży ciążowej itp.
Odnosząc się do przedstawionych przez wnioskodawczynię kosztów wyprawki dla dziecka, Sąd uznał, iż kwota 5.927 zł jest zbyt wygórowana ( wskazać również należy, iż wnioskodawczyni nie przedłożyła żadnych rachunków na poparcie powyższego) i kierując się zasadami doświadczenia życiowego uznał, iż koszt ten oscyluje w granicach 3.000 zł.
Przy czym Sąd uznał, iż powyższe koszty powinna ponieść w równej części również matka dziecka i w związku z powyższym, obowiązek uczestniczenia M. G. (1) w kosztach utrzymania matki oraz dziecka został ustalony na kwotę po 1500 zł.
Mając na uwadze powyższe oraz fakt, iż uczestnik nie posiada innych osób na utrzymaniu, w ocenie Sądu kwota 1.500 zł tytułem kosztów utrzymania K. W. (1) w okresie porodu oraz kwota 1.500 zł tytułem utrzymania dziecka przez pierwsze 3 miesiące po urodzeniu, będą zgodne z usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionej, możliwościami zarobkowymi i majątkowymi uczestnika i jednocześnie nie będą stanowiły nadmiernego uszczerbku dla utrzymania M. G. (1) i jego rodziny.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.