Przymusowe leczenie odwykowe jest wyjątkiem od zasady dobrowolności poddania się takiemu leczeniu, co jednoznacznie wynika z treści art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U z 2012 r poz 1356). Przesłanki jakie muszą być spełnione, aby osobę uzależnioną od alkoholu poddać przymusowemu leczeniu odwykowemu określone są w art. 24 i 26 powołanej ustawy. Przepis art. 24 stanowi, iż osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego. Stosownie zaś do art. 26 ust. 1 cytowanej ustawy osoby, o których mowa w art. 24, jeżeli uzależnione są od alkoholu, zobowiązać można do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.
Z treści powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że aby orzec o przymusowym leczeniu odwykowym, konieczne jest spełnienie zarówno przesłanki medycznej tj uzależnienia alkoholu i choćby jednej z przesłanek wymienionych w cytowanym wyżej art. 24. Stosowanie przymusowego leczenia służy przede wszystkim usunięciu zagrożenia ze strony osób uzależnionych od alkoholu w sferze życia rodzinnego i społecznego. Obie przesłanki muszą występować w chwili orzekania przez sąd co do istoty sprawy. Jednocześnie należy zauważyć, że nie ma podstaw prawnych do umieszczania osoby nadużywającej alkoholu w zakładzie lecznictwa odwykowego wyłącznie z uwagi na jej interes, jeżeli swoim zachowaniem nie powoduje rozkładu życia rodzinnego, demoralizacji małoletnich, uchylania się od pracy, czy systematycznego zakłócania spokoju i porządku publicznego, a więc gdy nie realizuje jednej z przesłanek wynikającej z powołanego art. 24 ustawy. Postępowanie dowodowe na okoliczność spełnienia przesłanek z art. 24 powinno być przeprowadzone bardzo wnikliwe. Orzekanie bowiem o przymusowym leczeniu stanowi ingerencję w prawa i wolności osoby, której postępowanie wszczęte na podstawie przepisów w.w ustawy dotyczy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28.11.2012r III CSK 17/12, Legalis nr 637535).
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Postanowieniem Sąd Rejonowy w sprawie z wniosku M. K. R. P. A.w R. z udziałem J. W. o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu zobowiązał uczestnika do podjęcia leczenia odwykowego w systemie otwartym. Uczestnik J. W. liczy 47 lat. Posiada wykształcenie zawodowe i obecnie otrzymuje rentę socjalną. Uczestnik jest kawalerem, mieszka z matką i pozostaje w leczeniu psychiatrycznym oraz neurologicznym. W izbie wytrzeźwień był izolowany 7 razy. Ze sporządzonej na potrzeby niniejszego postępowania opinii psychiatryczno-psychologicznej wynika, że uczestnik jest uzależniony od alkoholu i wymaga leczenia w systemie ambulatoryjnym. Rozpoznano u niego kryteria uzależnienia od alkoholu.
W oparciu o te ustalenia i ocenę dowodów Sąd Rejonowy dokonał oceny prawnej stanu faktycznego i powołując się na art. 24 ustawy z dnia 26 października 1982 r o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U z 2012 r poz 1356) stwierdził, że uczestnik spełnił część przesłanek wynikających z powyższego przepisu, albowiem jest osobą uzależnioną od alkoholu, ignoruje fakty dotyczące patologicznego nadużywania alkoholu i konsekwencji jego picia i jest obojętny na potrzeby najbliższych osób, zwłaszcza potrzeb matki, przez co powoduje rozkład życia rodzinnego. Tym samym zasadne było zobowiązanie uczestnika do podjęcia leczenia w systemie otwartym.
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.