Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Zmuszenie matki do kontaktów i widzeń ojca z dzieckiem – córką lub synem

Artykuł 113 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się z nim, utrzymywania korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Jeżeli dziecko przebywa stałe u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy (art. 1131§ 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Procedura zmierzająca do „wyegzekwowania” kontaktów z dzieckiem została podzielona na dwa etapy. Pierwszy etap został określony w art. 51815 KPC, zgodnie, z którym: jeżeli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy, uwzględniając sytuację majątkową tej osoby, zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. W drugim zaś etapie, regulowanym w art. 59816 § 1 KPC sąd orzeka o nakazaniu zapłaty ustalonej sumy pieniężnej, jeżeli kontaktu są nadal utrudniane lub uniemożliwiane. Postępowanie w niniejszej sprawie ograniczało się do pierwszego ze wskazanych etapów, który jest regulowany art. 59815 § 1 KPC.

Zmuszenie matki do kontaktów i widzeń ojca z dzieckiem – córką lub synem Poznań

Z cytowanego przepisu jednoznacznie wynika, że koniecznymi przesłankami wszczęcia procedury przewidzianej w art. 59815, jest po pierwsze ustalenie, treści zobowiązania rodzica pod pieczą, którego dziecko przebywa, w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem, po drugie ustalenie, że rodzic zobowiązany nie wykonuje lub co najmniej niewłaściwie wykonuje to zobowiązanie. Treść i zakres zobowiązania musi, więc być sprecyzowana w orzeczeniu sądu ewentualnie ugodzie sądowej lub mediacyjnej. Pojęcia „nie wykonuje” i „niewłaściwie wykonuje”, należy zaś interpretować, jako każde zawinione działanie zmierzające do utrudnienia osobie uprawnionej realizacji kontaktów z dzieckiem.

Należy podkreślić, że sformułowania „nie wykonuje” albo „niewłaściwie wykonuje” itd. wskazują, że zainteresowaniem sądu objęte są zachowania rzeczywiste, a nie prognozowane. Niewykonywanie lub wykonywanie niewłaściwe musi bezpośrednio oddziaływać na przebieg kontaktów określony w orzeczeniu lub ugodzie, dlatego inne zaniedbania osoby sprawującej pieczę nie usprawiedliwiają wszczęcia postępowania „pierwszego etapu” o zagrożenie nakazaniem zapłaty. Postępowanie unormowane w art. 598 15 KPC ma bowiem zabezpieczyć prawa do kontaktów w stosunkach między podmiotami o podobnych uprawnieniach, a tym samym również prawa dziecka (Zbigniew Strun, Komentarz do art. 598 15 Kodeksu postępowania cywilnego, teza nr 7 SIP LEX).

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Małoletnia S. N. jest dzieckiem A. N. i P. N.. Sąd Okręgowy orzekł rozwód związku małżeńskiego rodziców małoletniej, wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią S. powierzył obojgu rodzicom i ustalił miejsce zamieszkania małoletniej w każdorazowym miejscu zamieszkania jej matki. Udział ojca w kosztach utrzymania małoletniej ustalono na kwotę 2.500 zł. Ponadto ustalono kontakty ojca z córką w następujący sposób:

1. Co drugi weekend od piątku godziny 1700 do poniedziałku do godziny 900, poczynając od 15 maja 2010 roku poza miejscem zamieszkania dziecka;

2. We wtorek i czwartek każdego tygodnia, w którym ojciec spędza weekend z dzieckiem, od godziny 1800 do godziny 2100 w miejscu zamieszkania dziecka;

3. W środę każdego tygodnia, kiedy ojciec nie spędza weekendu z dzieckiem, od godziny 1800 do godziny 2100 w miejscu zamieszkania dziecka;

4. Połowę wakacji letnich;

5. Święta Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy w latach parzystych

Zmuszenie matki do kontaktów i widzeń ojca z dzieckiem – córką lub synem Poznań

Bezspornym jest, że od około roku ojciec nie ma kontaktów ze swoją małoletnią córką. Prawo P. N. do kontaktów z córką wynika z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zaś sprecyzowane zostało w orzeczeniu Sądu, prawomocnym i podlegającym wykonaniu. Uprawienie ojca do kontaktu w określone dni rodzi zobowiązanie matki do umożliwienia byłemu mężowi spotkań z córką. W tym miejscu należy podkreślić, iż kontakty z rodzicem są także prawem małoletniego dziecka i służyć mają jego dobru. Kwestia ewentualnej zmiany czy też ograniczenia kontaktów P. N. z S. N. może być przedmiotem odrębnego postępowania. W sprawie o wykonanie kontaktów Sąd nie bada zasadności ustalonego sposobu kontaktów rodzica z dzieckiem i nie ma możliwości zmiany tychże ustaleń.

Uczestniczka postępowania nie kwestionuje, iż kontakty ojca z małoletnią córką nie są realizowane. W świetle powyższego Sąd uznał za zasadne, co do istoty, zagrożenie uczestniczce postępowania nakazaniem zapłaty na rzecz P. N. określonej sumy pieniężnej. Bez znaczenia w tym kontekście pozostaje okoliczność, iż S. wyraża niechęć do spotkań z ojcem. Małoletni nie jest uczestnikiem postępowania o wykonanie kontaktów i nie ponosi żadnej odpowiedzialności prawnej za prawidłowość wykonywanie wyroku rozwodowego. Obowiązek ten spoczywa jednakże na rodzicach. Matka małoletniej winna, dla dobra swojej córki, dążyć do zapewnienia stałego kontaktu małoletniej z ojcem. Jako rodzic sprawujący nad córką bieżąca opiekę A. N. ma w ocenie Sądu możliwości nakłonienia córki do kontaktów z ojcem, początkowo telefonicznych czy mailowych a z czasem także osobistych. Brak kontaktu z ojcem nie służy bowiem dziecku. P. N. obiektywnie nie zagraża dobru małoletniej, stara się być dla niej dobrym ojcem. W ocenie Sądu powinien on wykazać się większą determinacją w dążeniu do regularnych, osobistych spotkań z córką, poczynając od kontaktu na odległość – wysłać maila, smsa, etc. Dziecko musi mieć kontakt z obojgiem rodziców, w życiu mogą zdarzyć się różne, losowe sytuacje wymagające przejęcia opieki nad małoletnią przez rodzica, który dotychczas nie sprawował nad nią bieżącej opieki. Kontakt małoletniej dziewczynki z ojcem jest także ważny dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego dziecka. Matka nie powinna dyskredytować roli ojca w życiu dziecka, ani akceptować niechęci dziecka do drugiego z rodziców.

Biorąc pod uwagę stanowisko małoletniej oraz jej matki w przedmiocie kontaktów wnioskodawcy z córką, zasadne wydaje się udanie się rodziców, wspólnie, do psychologa i uzyskanie fachowej porady w sprawie prawidłowego prowadzenia kontaktów ojca z dzieckiem. Postępowanie w tym kierunku prowadzone będzie jednakże w sprawie o zmianę kontaktów.

Precyzując sumę pieniężną, nakazaniem zapłaty której zagrożono uczestniczce, Sąd miał na uwadze, iż jedyną przesłanką oznaczenia tej kwoty jest „sytuacja majątkowa” osoby zobowiązanej do zapłaty. Sad miał na uwadze, iż A. N. nie pracuje, jednakże posiada określone „własne zasoby” pieniężne pozwalające jej utrzymać siebie i małoletnią córkę. Nadto otrzymuje ona także zasiłek pielęgnacyjny oraz 2.500 zł alimentów miesięcznie. Kierując się zasadami logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego, należy przyjąć, iż kwota 50 zł będzie adekwatna do sytuacji materialnej uczestniczki postępowania. Sąd wyraża nadzieję, że niniejsze orzeczenie uświadomi matce małoletniej, że ponosi ona odpowiedzialność za kontakty ojca z córką i nie może „zasłaniać” się w tym zakresie stanowiskiem małoletniego dziecka. Postanowienie Sądu Rejonowego – VI Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 9 czerwca 2016 r. VI Nsm 50/16

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu