Stosownie do treści art. 52 § 1 i 2 KRO, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.
Wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami powstaje z mocy prawa z chwilą zawarcia małżeństwa. Obejmuje ona przedmioty majątkowe, które zostały nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje z małżonków lub poprzez jednego z nich (art. 31 § 1 KRO). Aby ustanowić rozdzielność majątkową małżeńską wymagane jest istnienie tzw. ważnych powodów. Pojęcie „ważne powody” nie zostało nigdzie w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym zdefiniowane. W judykaturze przyjmuje się, że poprzez to pojęcie rozumieć należy: poważne zagrożenie lub naruszenie interesu majątkowego małżonka żądającego zniesienia wspólności, trwonienie majątku, alkoholizm, narkomania, hazard, rażąca niegospodarność, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych, które mogłyby zagrażać podstawom bytu rodziny. Za jedną z przesłanek ustanowienia rozdzielności majątkowej uznaje się również separację faktyczną, która uzewnętrznia się trwałym zerwaniem wszelkich stosunków majątkowych oraz brakiem możliwości podejmowania wspólnych decyzji gospodarczych, będące konsekwencją uprzedniego ustania więzi rodzinno-prawnych między małżonkami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2005 r., III CK 112/04, LEX 602707). Niemniej jednak za każdym razem, Sąd rozpoznający powództwo musi dokonać badania, czy w chwili z którą strona powodowa domagała się ustanowienia rozdzielności majątkowej, już istniały przesłanki ku temu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04 czerwca 2004 r., III CK 126/03, Legalis 75497).
Za ważne powody, stosownie do treści art. 52 § 1 KRO, należałoby uznać nie tylko okoliczności natury majątkowej, ale również okoliczności natury osobistej, które stwarzają taką sytuację, że wykonywanie przez każdego z małżonków zarządu ich wspólnym majątkiem jest niemożliwe lub w znacznym stopniu utrudnione, zaś wspólność majątkowa przestaje służyć dobru założonej przez małżeństwo rodziny. Wskazać należy, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach możliwe jest ustanowienie rozdzielności z datą wcześniejszą od wniesienia powództwa. Ma to zapewnić możliwość zabezpieczenia interesów majątkowych strony, zagrożonych negatywnymi działaniami drugiego małżonka, np. wynikającymi z zaciągniętych bez wiedzy drugiego małżonka długami.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Sprawa sądowa opracowana przez KancelarięStrony pozostają w separacji faktycznej. Pozwany wyprowadził się ze wspólnie zajmowanego mieszkania. Od tego czasu strony nie komunikują się w sposób pozwalający na uzyskanie porozumienia w zakresie ich wspólnych interesów. O zakresie konfliktu między nimi, świadczy chociażby fakt wieloletnich postępowań toczących się z nich udziałem.
Po wyprowadzce pozwanego w czerwcu powódka dowiedziała się o zaległościach w opłatach za lokal, wcześniej będąc przekonaną, że pozwany reguluje je na bieżąco. Potem, już w trakcie sprawy rozwodowej, na przełomie powódka dowiedziała się, że M. N. ma zadłużenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych z tytułu zaległości w opłatach za składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Zadłużenie z wynosiło łączne 36.267,58 zł. Po powzięciu informacji o zadłużeniu powódka kontaktowała się z pozwanym, od którego dowiedziała się, że dług dotyczy także jej. Poza tym strony nie doszły do żadnego porozumienia. W sierpniu powódka otrzymała pismo z ZUS z informacją o wszczęciu postępowania wobec niej w celu odzyskania należnych składek. Pod koniec październik po raz pierwszy złożyła pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej, jednakże wskutek uchybień formalnych po stronie powódki, sprawie nadano bieg dopiero z dniem 2 stycznia, to jest z chwilą uzupełnienia (po terminie) braków formalnych. Na dzień 31 grudnia zadłużenie w ZUS wynosiło już 102.195,03 zł. Powód spłaca to zobowiązanie. Deklaruje, że do spłaty pozostało jeszcze około 30.000 zł.
Od czasu wyprowadzki, pozwany – poza opłatą na podatek od nieruchomości – nie partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania. Początkowo opłat nie regulowała także powódka. Powstało zadłużenie czynszowe, które wynosiło 4.635, 55 zł. W lipca 2016 roku powódka podpisała ze wspólnotą mieszkaniową ugodę dot. spłaty zadłużenia. K. N. spłaciła w całości zobowiązanie wobec wspólnoty mieszkaniowej.
Powyższe świadczy o tym, że strony nie współpracują w zakresie zarządu majątkiem wspólnym. Nie informują się wzajemnie o swoich dochodach i ewentualnych zobowiązaniach. Od około 5 lat prowadzą odrębne gospodarstwa domowe, ustały między nimi więzy rodzinne, czego skutkiem jest tocząca się między nimi sprawa o rozwód. Pozostają w konflikcie osobistym. Wyrok Sądu Rejonowego – V Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 5 lutego 2020 r. V RC 60/19
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
