Czy zastanawiałeś się kiedyś, kiedy dziecko może zostać samo w domu? To pytanie, które budzi wiele emocji i dyskusji wśród rodziców i opiekunów. W Polsce istnieją konkretne przepisy regulujące tę kwestię. Warto je znać, by zapewnić bezpieczeństwo najmłodszym oraz uniknąć odpowiedzialności prawnej. Zapraszam do dalszej lektury, aby dowiedzieć się więcej o prawnych aspektach zostawiania dziecka w domu bez opieki.
Skorzystaj z wiedzy doświadczonego adwokata do spraw prawa rodzinnego. Jeśli potrzebujesz konsultacji lub pomocy, skontaktuj się ze mną osobiście. Z przyjemnością odpowiem na Twoje pytania i pomogę rozwiązać każdy problem prawny.
Dziecko samo w domu – Przepisy prawne dotyczące zostawiania dzieci samych w domu
Na temat tego, kiedy dziecko może zostać samo w domu, informuje Art. 106 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń. Stanowi on:
Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać, lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Dziecko samo w domu może zostać bez opieki osoby dorosłej, gdy skończy 7 lat. Wykroczenie z art. 106 kodeksu wykroczeń ma charakter formalny, bowiem elementem przesądzającym o jego zaistnieniu jest samo dopuszczenie do przebywania danej osoby w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka. Dla bytu tego wykroczenia bez znaczenia pozostaje to, czy skutek w postaci uszczerbku na zdrowiu faktycznie zaistniał, jak również czy niebezpieczeństwo takiego skutku groziło bezpośrednio. Jest to klasyczne wykroczenie popełnione przez zaniechanie. Znamię „okoliczności niebezpieczne dla zdrowia człowieka” ma charakter ocenny i należy je rozumieć jako zaistnienie pewnej szczególnej sytuacji grożącej poważnym (wysokim) prawdopodobieństwem nastąpienia skutku określonego w tym przepisie. Niebezpieczeństwo dla zdrowia człowieka nie musi być bezpośrednie, bowiem tym sformułowaniem ustawodawca się nie posługuje, ale też nie chodzi o zagrożenie wyłącznie hipotetyczne, które być może zaistnieje w przyszłości.
Kiedy dziecko może zostać samo w domu? Jakie są granice odpowiedzialności rodzicielskiej?
Okoliczność niebezpieczna to taka, która oceniana według kryteriów obiektywnych stanowi realne zagrożenie dla zdrowia człowieka. Nie będą to każde okoliczności niebezpieczne, lecz takie, które mogą stanowić rzeczywiste i bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia wskazanych w przepisie osób. Okoliczności niebezpieczne dla zdrowia człowieka muszą być oceniane według kryteriów obiektywnych.
Niebezpieczeństwo dla zdrowia człowieka nie musi być bezpośrednie, bowiem tym sformułowaniem ustawodawca się nie posługuje, ale też nie chodzi o zagrożenie wyłącznie hipotetyczne, które być może zaistnieje w przyszłości. Okoliczność niebezpieczna to taka, która oceniana według kryteriów obiektywnych stanowi realne zagrożenie dla zdrowia człowieka, np. dopuszczenie do kąpieli w rzece w porze zimowej, do przebywania osoby w pobliżu urwiska, do wejścia na kruchy lód.
Przykładowo – Przebywanie dziecka poniżej 7 lat pod opieką dorosłych będących pod wpływem alkoholu naraża go na realne niebezpieczeństwo dla zdrowia lub nawet życia.
Przez pojęcie innej osoby niezdolnej rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem należy rozumieć osobę inną niż małoletni do lat 7, która z jakiegokolwiek powodu (fizycznego lub psychicznego, wewnętrznego lub zewnętrznego) jest pozbawiona, w sposób trwały lub przejściowy, zdolności rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem. W grę mogą tu wchodzić np. osoby dotknięte różnego rodzaju zaburzeniami funkcjonowania procesów psychicznych (np. choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe), osoby niepełnosprawne fizycznie, osoby odurzone alkoholem lub narkotykami, osoby obłożnie chore.
Wykroczenie z art. 106 Kodeksu wykroczeń zagrożone jest alternatywnie karą grzywny albo karą nagany. Grzywnę orzeka się w granicach od 20 do 5000 zł.
Dziecko samo w domu – Jak dodatkowo zadbać o bezpieczeństwo pociech?
Znając przepisy dotyczące tego, od kiedy można zostawić dziecko samo w domu, o wiele łatwiej zrozumieć potrzebę ochrony swoich pociech. Granica wieku określona w przepisach nie jest jednak jedynym aspektem, na którym rodzice i opiekunowie powinni się skupić. Zaradność, świadomość i dojrzałość dziecka powinny być wyznacznikiem tego, by mogło ono zostać samo w domu – niezależnie od tego, czy ma 7, 8 czy 10 lat. Nawet starsze pociechy mogą być mniej doświadczone od nieco młodszych szkrabów, co będzie stanowić dla nich zagrożenie.
Zadaniem rodzica jest wyeliminowanie jak największej liczby zagrożeń. Dzięki temu zoptymalizujesz ryzyko nieszczęśliwego wypadku do minimum, gdy zostawisz dziecko samo w domu. Konieczne jest też przygotowanie dla pociech listy kontaktów – uwzględniając nie tylko numery kontaktowe do rodziny i opiekunów, ale także numery alarmowe wraz z krótką notatką, kiedy należy się z nimi kontaktować. Informacja na ten temat powinna znajdować się jak najbliżej telefonu, w widocznym i dostępnym miejscu. Pamiętaj też, by nie polegać wyłącznie na telefonach komórkowych, ponieważ dzieci pod nieobecność rodziców mogą zapomnieć naładować aparat. Lepiej więc, by miały alternatywę w razie zdarzenia.
Pamiętaj! Nie jesteś w stanie wyeliminować wszystkich zagrożeń, gdy chcesz zostawić dziecko samo w domu. Zdarzenia niekoniecznie będą jego winą, ponieważ pociechy nie mają wpływu na czynniki zewnętrzne – np. awarię pralki, zwarcie w gniazdku, czy pęknięcie rury w ścianie.
Warto zastanowić się też nad polisą ubezpieczeniową. Tak, by dorastające dziecko samo w domu mogło od razu skontaktować się w nagłych przypadkach z infolinią pomocniczą, gdy sprawa nie dotyczy zdarzeń alarmowych – jak ww. pęknięcie rury czy inne zdarzenie spowodowane przez czynniki zewnętrzne.
