Artykuł 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż dziecko do pełnoletniości pozostaje pod władzą rodzicielską. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zgodnie z art. 95 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. Poprzez dobro dziecka należy rozumieć zapewnienie dziecku wszystkich tych wartości, które są konieczne do jego prawidłowego rozwoju fizycznego i duchowego, o czym stanowi art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z art. 97 Kodeksu Rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, a w braku takiego porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.
Do istotnych spraw dziecka orzecznictwo zalicza m.in. sprawy związane z miejscem pobytu dziecka (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 października 1970 r., sygn. akt III CRN 181/70). Kodeks cywilny natomiast stanowi w art. 26, iż miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy (§ 2). Można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania (art. 28 Kodeksu cywilnego).
Podstawę merytoryczną do orzekania o kontaktach stanowią art. 113 – 1136 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Artykuł 113 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Zatem wzajemne kontakty są prawem zarówno rodziców jak i dzieci. Jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy (art. 1131 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Sąd opiekuńczy, orzekając w sprawie kontaktów z dzieckiem, może zobowiązać rodziców do określonego postępowania, w szczególności skierować ich do placówek lub specjalistów zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń (art. 1134 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Z kolei w myśl art. 1135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów, jeżeli wymaga tego dobro dziecka.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarii
W niniejszej sprawie przedmiotem sporu rodziców małoletniego C. C. jest kwestia, z którym z rodziców małoletni ma mieszkać i być pod jego opieką, a także kwestie związane z wychowaniem i opieką nad małoletnim, aby było to zgodne z jego dobrem. Przedmiotem sporu była również kwestia kontaktów ojca z małoletnim dzieckiem.
Jak wynika z ustaleń poczynionych przez kuratorów sądowych, którzy na potrzeby niniejszego postępowania przeprowadzali wywiady środowiskowe w miejscu zamieszkania wnioskodawczyni i jej dziecka, a także ze wskazań asystenta rodziny, który współpracuje z wnioskodawczynią i udziela jej wsparcia, A. Z. we właściwy sposób zajmuje się małoletnim synem. Małoletni rozwija się prawidłowo, jest dzieckiem zadbanym, czystym, kontaktowym i pogodnym. Ponadto znajduje się on pod bieżącą opieką lekarza pediatry, ma przeprowadzone badania kontrolne i szczepienia adekwatne do wieku. Sąd zwrócił uwagę, iż A. Z. zapewniła małoletniemu synowi właściwą opiekę w czasie, gdy wykonuje ona obowiązki zawodowe i zapisała małoletniego do żłobka, do którego zaprowadzany i odbierany jest najczęściej przez swoją matkę lub też przez babcię J. Z. Z powyższych ustaleń wynika również, że mieszkanie, w którym A. Z. mieszka obecnie z małoletnim synem składa się z jednego pokoju, kuchni i łazienki. Powyższe mieszkanie urządzone jest w niezbędne meble, w tym łóżko chłopca, jest ono czyste i zadbane. W ocenie Sądu mając na uwadze sprawozdania złożone przez kuratora zawodowego powyższe mieszkanie, pomimo tego, że składa się wyłącznie z jednego pokoju, jest odpowiednie i spełnia wszelkie standardy, aby mieszkał w nim małoletni C. C.. Zdaniem Sądu małoletni jest objęty prawidłową opieką ze strony matki i ma stworzone przez nią bardzo dobre warunki rozwoju.
Sąd zwrócił uwagę na wskazania ojca małoletniego, iż zauważył on, że zdarzało się, aby dziecko w czasie jego kontaktów było brudne. Na powyższą kwestię zwróciła również uwagę asystent rodziny M. P. (1). Wskazać należy przy tym, iż asystent rodziny potwierdziła, że matka małoletniego, gdy zauważyła, że dziecko miało brudną buzię zaraz ją wytarła, co świadczy o tym, że wnioskodawczyni zwraca uwagę na czystość dziecka. Zdaniem Sądu wskazana jest stabilizacja sytuacji opiekuńczo – wychowawczej małoletniego C. C., a ponieważ opieka matki jest prawidłowa nie ma podstaw aby to zmieniać i powierzać opiekę nad dzieckiem ojcu. Zwłaszcza że środowisko domowe ojca małoletniego budzi zastrzeżenia, były tam interwencje Policji – 4 interwencje i jedna w lutym.
Sąd ustalił kontakt osobisty uczestnika z synem, uwzględniając stanowiska wnioskodawczyni oraz uczestnika zajęte w toku niniejszego postępowania i ustalił, że G. C. będzie się kontaktował z małoletnim C. C. odbierając dziecko w każdy wtorek ze żłobka (lub przedszkola) i odwożąc do domu matki na godzinę 19.00, oraz będzie zabierał syna na dwa weekendy w miesiącu od soboty rano godzina 9.00 do niedzieli godzina 18.00 odbierając dziecko i odwożąc do domu matki, nadto ustalił, że G. C. może z synem spędzić każdy drugi dzień Ś. Wielkanocy i Bożego Narodzenia, a poczynając od wakacji jeden tydzień wakacji letnich. Postanowienie Sądu Rejonowego – VI Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 6 lipca 2017 r. VI Nsm 1115/16
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.