Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Z tego obowiązku nie zwalnia ich nawet pozostawanie w rozdzielności majątkowej, a tym bardziej prowadzenie dwóch gospodarstw domowych. Małżeństwo stanowi najściślejszy i w zasadzie dożywotni osobisty związek dwojga osób, wyrażający się ich wspólnotą osobistą (emocjonalną i fizyczną) oraz ekonomiczną, a zwykle także rodzicielską. Z uwagi na taki charakter więzi małżeńskiej wykonywanie omawianych praw i obowiązków względem małżonka cechować musi najwyższa staranność. Zasady współżycia społecznego stawiają zachowaniu małżonków wobec siebie nawzajem i wobec rodziny drugiego małżonka większe wymagania niż postępowaniu ludzi względem siebie obcych, a zachowanie, które w stosunkach między obcymi ludźmi nie byłoby uznawane za naganne, może być między małżonkami uznane za szkodliwe z punktu widzenia trwałości małżeństwa.
Obowiązek wzajemnej pomocy ma szczególne znaczenie w niepomyślnych okolicznościach życiowych, w szczególności takich jak choroba. Porzucenie małżonka w ciężkiej chorobie, a więc wówczas gdy potrzebuje on specjalnie troskliwej opieki i serdecznego współczucia z reguły spotyka się ze sprzeciwem moralnym ze strony społeczeństwa. Choroba małżonka nie tylko nie wywołuje i nie powinna wywoływać trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego, lecz nakłada na drugiego małżonka obowiązek użycia wszelkich środków do przywrócenia choremu małżonkowi zdrowia i zdolności do spełnienia obowiązków małżeńskich. Przeciwne tym zasadom postępowanie jest sprzeczne z ogólnie przyjętymi zasadami moralności. Małżonkowie są obowiązani także do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Obowiązek ten nie może jednak sięgać tak daleko, aby uniemożliwiać wykonywanie przez małżonka pracy zawodowej.
O ile faktem jest, że ustawodawca nie posłużył się dla regulacji wzajemnych obowiązków między małżonkami w sposób wyraźny pojęciem obowiązku alimentacyjnego, to przepisy dotyczące obowiązku alimentacyjnego należy stosować bądź wprost, bądź w drodze analogii także w przypadku rozważania wzajemnych obowiązków między małżonkami. Niewykonywanie obowiązków rodzinnych przez małżonka powoduje jednak skutki nie tylko między małżonkami, ale często wywołuje ponadto szerokie, niekorzystne następstwa dla dzieci.
Wadliwe zachowanie drugiego z małżonków nie powoduje ustania samego obowiązku pierwszego z nich, ale uniemożliwia w istocie jego poprawne wykonywanie, którego immanentną cechą jest właśnie zachowanie równorzędności stron.
Obowiązek wierności polega na tym, że zachowania odpowiadające treści prawa i obowiązku pożycia małżeńskiego mogą być realizowane tylko względem współmałżonka. Wierność polega na całkowitym zakazie współżycia fizycznego z inną osobą oraz niedopuszczalności dokonywania względem takiej osoby także innych zachowań, mających seksualny charakter. Wierność wymaga ponadto zawężenia granic autonomii także w innych sprawach osobistych. Dotyczy to sfery kontaktów towarzyskich, powodując zmianę form i zakresu utrzymywania oraz wyrażania związków uczuciowych z osobami trzecimi. Naruszenie zasady wierności prowadzi więc do złamania danego słowa. Odnosi się to również do obowiązku świadczenia sobie wzajemnie pomocy.
Małżonkowie rozstrzygają wspólnie o istotnych sprawach rodziny. Równouprawnienie małżonków wyraża się w zasadzie wspólnego podejmowania decyzji istotnych dla rodziny. Sprawami rodziny są liczne i niedające się ująć w jakikolwiek zamknięty katalog kwestie, dotyczące zarówno wszystkich członków rodziny, jak i tylko niektórych z tych osób. W praktyce życia rodzinnego występuje jednak pomiędzy małżonkami zjawisko pewnego podziału kompetencji, wyrażające się w ogólnej zgodzie jednego małżonka na powierzenie pewnych istotnych spraw do rozstrzygnięcia tylko drugiemu małżonkowie oraz wzajemne przekazanie pewnych spraw pierwszemu małżonkowi. Wtedy jeden małżonek, co do zasady, nie musi uzyskiwać na działanie lub zaniechanie zgody drugiego małżonka. Jeżeli małżonkom nie udaje się osiągnąć porozumienia, każde z nich może zwrócić się do sądu o rozstrzygnięcie danej sprawy. Rozstrzygnięcie sądu jest w tej mierze wiążące. Sąd rozstrzygać może każdą istotną sprawę rodziny: mogą to być sprawy osobiste lub majątkowe.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.