Zarząd majątkiem wspólnym to całokształt czynności prawnych i faktycznych, które dotyczą tego majątku, w tym i zaciąganie zobowiązań pieniężnych. Szerokie rozumienie czynności zarządu majątkiem wspólnym dyktują potrzeby życia, a zwłaszcza uczestnictwo małżonków w obrocie gospodarczym, które wymaga szybkiego i samodzielnego podejmowania decyzji przez małżonka prowadzącego działalność gospodarczą. Przemawia za tym zmiana stosunków społeczno-gospodarczych, zwłaszcza, rozrastająca się sfera prywatnej działalności gospodarczej małżonków, ich udział w obrocie gospodarczym oraz potrzeba korzystania i udzielania przez nich gwarancji bezpieczeństwa obrotu. Omawiane pojęcie obejmuje zatem, poza czynnościami związanymi z bieżącą, zwykłą eksploatacją rzeczy i utrzymania jej w stanie niepogorszonym, także takie czynności, jak zbywanie ruchomości, jeśli nie miały one szczególnego znaczenia lub przeznaczenia, nabywanie ruchomości i nieruchomości oraz innych praw rzeczowych, jeśli w związku z tym nie dochodzi do uszczuplenia majątku wspólnego oraz zawieranie umów ubezpieczenia, kontraktacji i kredytów, jeśli pozostają w związku z prowadzoną przez małżonków działalnością gospodarczą.
W wyroku z dnia 29 września 1998 r., II CKN 175/89 (OSNC 1994, Nr 2, poz. 43) Sąd Najwyższy, nawiązując do uchwały III CZP 182/93, podkreślił że wykładnia art. 36 § 2 KRO, a w szczególności pojęcia „czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu” majątkiem wspólnym, nie może abstrahować od celów na jakie ten majątek jest w rzeczywistości wykorzystywany. Przy orzekaniu o ochronie prawnej majątku wspólnego należy odróżnić sytuację, w której majątek ten jest rzeczywiście wykorzystywany tylko na zaspokojenie potrzeb rodziny, od sytuacji, w której stanowi on bazę działalności gospodarczej. Z samej istoty działalności gospodarczej wynika, że jest ona obliczona na uzyskane korzyści (zysków) z których zaspakajane są potrzeby rodziny, ale zarazem – jest prowadzona na własne ryzyko, ewentualne straty zatem nie powinny być łatwo, poprzez wykorzystywane mechanizmem ochrony majątku wspólnego, przerzucane na wierzycieli.
W wyroku z dnia 30 listopada 1999 r., I CKN 240/98 (OSNC 2000, Nr 6, poz. 108) Sąd Najwyższy stwierdził natomiast, że czynności podejmowane przez jednego z małżonków w celu prowadzenia działalności gospodarczej co do zasady mieszczą się w zakresie zwykłego zarządu majątkiem wspólnym. Czynnością zwykłego zarządu będzie zatem np. zawarcie umowy kredytowej na zakup surowców do produkcji czy sprzedaż wytworzonych towarów, natomiast poza zakresem zwykłego zarządu pozostaną czynności, powodujące rozporządzenie pod tytułem darmym składnikiem majątkowym, wchodzącym w skład prowadzonego przedsiębiorstwa.
[spacer]
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
