Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Podział majątku po rozwodzie pieniędzy na funduszu inwestycyjnym męża albo żony

Stosownie do treści art. 31 § 1 KRO z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków są objęte wspólnością ustawową także w wypadku, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 26.06.2013 r. w sprawie II CSK 583/12 co do zasady przedmiotem postępowania o podział jest majątek, który był objęty wspólnością majątkową i istniał w dacie jej ustania. Ruchomości i nieruchomości wchodzące w skład majątku w tej dacie muszą jednak istnieć w dacie dokonywania podziału, bowiem decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia mają okoliczności istniejące w dacie zamknięcia rozprawy (art. 316 KPC w zw. z art. 13 § 2 KPC). Sąd ma obowiązek orzeczenia o przyznaniu jednemu z byłych małżonków istniejących składników majątkowych i dokonania rozliczenia ich wartości. Składniki bezprawnie zniszczone lub zbyte przez jednego z małżonków podlegają rozliczeniu, natomiast składniki zużyte w toku normalnego używania nie są uwzględniane. W innym postanowieniu z 15.10.2014 r. w sprawie V CZ 67/14 Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że rozpoznając wniosek o podział majątku dorobkowego sąd może oddalić żądanie tylko w przypadku ustalenia, że nie istnieje majątek dorobkowy, którego wniosek dotyczy, gdyż jego podział został już dokonany. Sąd z urzędu winien ustalić składniki majątku wspólnego oraz ich wartość z uwzględnieniem częściowego podziału, jeżeli takowy został dokonany.

Podział majątku po rozwodzie pieniędzy na funduszu inwestycyjnym męża albo żony Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik kancelaria

W czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej w myśl art. 36 § 2 k.r. i o. każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, a małżonek nie może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka jeżeli jest to czynność w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzająca do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowana w ramach działalności zarobkowej. W doktrynie i orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że bezprawne wyzbycie się przez jednego z małżonków bez zgody drugiego składnika majątku wspólnego rodzi roszczenia odszkodowawcze na podstawie art. 415 KC Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej przewidzianej w tym przepisie są bowiem zawinione i bezprawne działanie wyrządzające drugiemu szkodę.

Co do wyzbycia się środków zgromadzonych na rachunku bankowym należących do majątku wspólnego Sąd Najwyższy wypowiadał się w postanowieniu z 19.06.2009 r. w sprawie V CSK 485/08 w sposób następujący: W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga również o wzajemnych rozliczeniach byłych małżonków. Każdy z nich może korzystać ze zgromadzonych w okresie małżeństwa środków finansowych, jednak należy pamiętać, że rozliczeniu nie podlegają jedynie te, które zostały wydane na zaspokojenie usprawiedliwionych własnych potrzeb, do wykazania czego zobowiązana jest ta strona postępowania, która pieniądze zużyła. Sąd Najwyższy w tym i innych orzeczeniach wskazał na konieczność uwzględniania składników majątkowych, które zostały bezprawnie zbyte, zniszczone, zużyte lub roztrwonione przez jedno z małżonków w ramach rozliczeń, rachunkowo. Natomiast takie składniki majątku wspólnego, które zostały w czasie trwania wspólności lub po jej ustaniu zużyte zgodnie z prawem nie są uwzględniane przy podziale majątku i takie zużycie (zbycie) nie stanowi podstawy do konstruowania roszczeń odszkodowawczych. W szczególności w wypadku stanowiącej przedmiot majątku wspólnego kwoty pieniężnej ulokowanej na rachunku bankowym zgodne z prawem jest jej zużycie na bieżące koszty utrzymania rodziny w granicach uzasadnionych potrzebami (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 16.04.2014 r. V CSK 315/13, postanowienie Sądu Najwyższego z 2.10.2008 r. II CSK 203/08, postanowienie Sądu Najwyższego z 4.11.1999 r. II CKN 523/98).

Zgodnie z art. 567 § 3 KPC, do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania w przedmiocie działu spadku, a zatem, między innymi, również art. 684 KPC Podobnie zatem, jak skład i wartość spadku, także skład i wartość majątku wspólnego byłych małżonków, ustala Sąd. Identycznie też, jak w wypadku działu spadku, chwilą właściwą dla określenia wartości wspólnego majątku byłych małżonków jest chwila dokonywania podziału tego majątku, tj. chwila zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1w zw. z art. 13 § 1 KPC).

W postępowaniu o podział majątku wspólnego Sąd rozstrzyga o składzie i wartości tego majątku. Nie oznacza to jednak, że Sąd ma obowiązek prowadzić z urzędu dochodzenia, czy i jaki istnieje jeszcze inny majątek wspólny (por. postanowienie SN z dnia 18 stycznia 1968 r., III CR 97/67, OSN 1968, nr 10, poz. 169), wyręczając strony w ciążących na nich obowiązkach procesowych wynikających z zasady kontradyktoryjności postępowania cywilnego, a zwłaszcza obowiązku dowodzenia określonego w art. 6 KC oraz art. 232 KPC.

Natomiast na podstawie art. 45 § 1 KRO każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Każdy z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Uznanie roszczeń jako rozliczeń dokonywanych na podstawie art. 45 KRO ma tę konsekwencję, że są one rozliczane co do zasady w postępowaniu o podział majątku wspólnego. Nie ulegają one przedawnieniu, jednakże muszą być rozliczone najpóźniej w postępowaniu o podział majątku, co wynika z przepisów postępowania cywilnego, zwłaszcza odesłań do art. 618 § 3 KPC. Natomiast w aspekcie uznanie dopuszczalności rozliczeń między małżonkami z tytułu pozbawienia posiadania jedno z małżonków nad przedmiotami stanowiącymi składniki majątku wspólnego przez drugie z małżonków trafne jest stanowisko upatrujące w takich przypadkach możliwości żądania rozliczenia, jednakże sytuacje, w których jedno z małżonków pozbawia drugie posiadania składnika majątku wspólnego, który przynosi duże korzyści, a które wskutek zawładnięcia zasilają majątek osobisty małżonka, przekonują do słuszności tego zapatrywania. Z tym że w tych przypadkach jedynie doznanie szkody majątkowej może uzasadniać wystąpienie przez małżonka z roszczeniem przeciwko drugiemu małżonkowi (por. J. St. Piątowski, System prawa rodzinnego i opiekuńczego, Ossolineum 1985, s. 501; takie rozwiązanie dopuszcza też, choć w sytuacjach szczególnych, J. Pietrzykowski, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2003, s. 454).

Podział majątku po rozwodzie pieniędzy na funduszu inwestycyjnym męża albo żony Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik kancelaria

O zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny orzeka Sąd wyłącznie na wniosek, a nie z urzędu, gdyż roszczenia te nie wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków. Zatem domagając się ich zwrotu zobowiązany jest dokładnie określić te żądania, a sformułowanymi przez stronę żądaniami Sąd jest związany. Jedynie gdy chodzi o wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty, to Sąd uwzględnia je bez osobnego żądania uczestników postępowania, gdyż roszczenia te wchodzą w skład majątku wspólnego, a zatem podlegają podziałowi. W tym miejscu podkreślić należy, iż niedopuszczalne jest dokonywanie rozliczeń tych wydatków i nakładów, które wiążą się z utrzymaniem rodziny i zaspokajaniem jej normalnych potrzeb, chociażby zostały dokonane przez jednego z małżonków, zaś w odniesieniu do wydatków i nakładów powstałych po ustaniu wspólności majątkowej podlegają one rozliczeniu jedynie wówczas, gdy związane są z utrzymaniem składników majątku wspólnego w stanie niepogorszonym lub zwiększają jego wartość (zob. J. Pietrzykowski w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, Komentarz, Warszawa 2003, s. 448-451).

Stosownie do art. 212 § 3 KC w zw. z art. 46 KRO, art. 567 § 3 KPC i art. 688 KPC, jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, Sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość odsetek, a w razie potrzeby sposób ich zabezpieczenia. Przepis ten, który z mocy art. 1035 KC ma zastosowanie również do działu spadku i na podstawie art. 46 KRO do podziału majątku wspólnego, wkłada na Sąd, jak to zresztą wyjaśniły już wytyczne Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1969r III CZP 12/69 obowiązek dokonania z urzędu oznaczenia w postępowaniu o podział majątku terminu i sposobu uiszczenia dopłat lub spłat, przy czym przepis ten wiąże początkowy termin, od którego przysługują uprawnienia byłemu małżonkowi odsetki, z terminem uiszczenia dopłaty lub spłaty. Z przepisów art. 618 oraz art. 684, 685 i 688 KPC oraz art. 567 § 3 KPC wynika, że tak w postępowaniu o zniesienie współwłasności jak i w postępowaniu o dział spadku oraz o podział majątku wspólnego chodzi o załatwienia całokształtu stosunków, jakie powstały między współwłaścicielami, spadkobiercami lub byłymi małżonkami. W zakresie uregulowania tych stosunków jednym z podstawowych elementów jest oznaczenie wysokości spłaty lub dopłaty, terminu i sposobu ich uiszczenia oraz oznaczenie wysokości odsetek. Rozstrzygnięcie w tym zakresie należy do integralnych składników każdego postanowienia o zniesieniu współwłasności lub o podział majątku wspólnego. Określając zatem termin płatności dopłaty (art. 212 § 3 KC) na rzecz wnioskodawczyni w terminie daty prawomocności orzeczenia.

Zasadą zgodnie z art. 43 §l KRO jest, iż udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, co stanowi wyraz równego traktowania małżonków i ich równouprawnienia w stosunkach majątkowych po ustaniu wspólności majątkowej, bez względu na stopień, w którym każde z małżonków przyczyniło się do powstania majątku wspólnego i niezależnie od przyczyny ustania wspólności. Zasada ta odpowiada normalnemu układowi wzajemnych stosunków w małżeństwie, w którym dorobek jest z reguły owocem wspólnych starań obojga małżonków, niezależnie od tego w jakiej postaci starania te przejawiają się, chodzi przy tym o to, aby należycie uwzględnić wartości, jaką w tym zakresie przedstawia osobista praca przy wychowywaniu dzieci i w gospodarstwie domowym, co zresztą przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wyraźnie podkreślają w art. 43 § 3 i art. 27. Jednakże przedmiotowa zasada równych udziałów małżonków w majątku wspólnych doznaje wyjątku, tj. możliwości ustalenia przez Sąd nierównych udziałów przy łącznym spełnieniu w myśl art. 43 § 2 KRO dwóch przesłanek: 1) istnienia ważnych powodów i 2) przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego w różnym stopniu.

Cytowany przepis art. 43 § 2 KRO nie definiuje pojęcia „ważne powody”. Ogólnie rozumie się przez nie takie okoliczności, które oceniane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego przemawiają za nieprzyznawaniem jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do powstania której małżonek ten nie przyczynił się. W doktrynie można spotkać się z dwiema grupami poglądów na temat sposobu rozumienia pojęcia „ważnych powodów”. Pierwsza grupa utożsamia pojęcie ważnych powodów, o których mowa w art. 43 § 2 KRO z ważnymi powodami, o których mowa w art. 52 KRO, a więc takich, których wystąpienie decyduje o zniesieniu wspólności ustawowej. Natomiast druga grupa poglądów wyrażanych w piśmiennictwie odrywa definicję tego pojęcia od znaczenia, jakie ma ono na gruncie art. 52 KRO, wskazując iż w porównaniu ze zniesieniem wspólności majątkowej decyzja o ustaleniu nierównych udziałów w majątku wspólnym powoduje znacznie poważniejsze skutki, gdyż w pierwszym wypadku oboje małżonkowie zachowują swoje jednakowe uprawnienia do majątku wspólnego, tyle tylko, że skonkretyzowane w postaci równych udziałów, w drugim natomiast uprawnienia jednego z małżonków ulegają zwiększeniu, zaś uprawnienia jego współmałżonka ograniczeniu, a nawet mogą być w skrajnych wypadkach całkowicie wyeliminowane wskutek pozbawienia go udziału w majątku wspólnym, co przemawia za bardziej restryktywną wykładnią pojęcia „ważnych powodów”.

Ponadto podkreśla się, że w art. 52 KRO chodzi przede wszystkim o powody majątkowe, tymczasem w art. 43 § 2 KRO okoliczności natury majątkowej mieszczą się już w niejednakowym przyczynianiu się małżonków do powstania majątku wspólnego, wobec czego ważnymi powodami są względy natury etycznej, które sprawiają, że w danych okolicznościach równość udziałów małżonków w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałaby z zasadami współżycia społecznego, (por. J. St. Piątowski w System Prawa rodzinnego i opiekuńczego, Ossolineum 1985 r., s. 490) Podkreślić przy tym należy, iż taki sposób interpretacji pojęcia ważnych powodów jest ugruntowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w postanowieniu z 28.04.1972 r. (sygn. III CRN 626/1971, niepublik.) i postanowieniu z 5.10.1974 r. (sygn. III CRN 190/1974, niepublikow.) wskazywał, iż przy ocenie istnienia ważnych powodów w rozumieniu art. 43 § 2 KRO należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli i za ważne mogą być uznane tylko takie powody, które zasługują na aprobatę w świetle zasad współżycia społecznego. U podstaw art. 43 § 2 KRO leży bowiem założenie, że tylko w małżeństwie prawidłowo funkcjonującym usprawiedliwione są równe udziały w majątku wspólnym, mimo że małżonkowie w różnym stopniu przyczyniali się do jego powstania. Opiera się ono na więziach osobistych i gospodarczych między małżonkami oraz na obowiązku wzajemnej pomocy. Z orzeczeń Sądu Najwyższego z 30.11.1972 r (sygn. III CRN 235/1972, opublik. w OSNC 1973 r, nr 10, poz. 174) i z 26.11.1973 r (sygn. III CRN 227/1973, opublik. w OSNC 1974 r, nr 11, poz. 189) i z 27.06.2003 r. (sygn. IV CKN 278/2001, opublik. w OSNC 2004 r, nr 9, poz. 146) wynika nadto, iż z ważnymi powodami w rozumieniu art. 43 § 2 KRO mamy nie w każdym przypadku, gdy zachodzi faktyczna nierówność przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz wyłącznie wówczas, gdy małżonek przeciwko któremu zostało skierowane żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczyniał się do powstania majątku wspólnego stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Przyczyna żądania ustalenia nierównych udziałów leży zatem przede wszystkim w dysharmonii stosunków między małżonkami, z których jedno zachowywało się nagannie.

Podział majątku po rozwodzie pieniędzy na funduszu inwestycyjnym męża albo żony

Oznacza to, że w ramach art. 43 § 2 KRO należy stosować zasadę zawinienia, która zawsze działa na niekorzyść małżonka postępującego nagannie w ten sposób, że jeśli nie przyczynił się on do powstania majątku wspólnego Sąd ustali udziały z uwzględnieniem wysokości, w jakiej oboje małżonkowie przyczyniali się do powstania majątku wspólnego, natomiast jeśli małżonek postępujący nagannie przyczynił się do powstania majątku w większym stopniu  przez np. wyższe zarobki, to Sąd odmówi ustalenia udziału w majątku na jego korzyść, kierując się zasadą nemo turpitudinem sua allegans audiatur. (por. glosa Tadeusza Smyczyńskiego do postanowienia SN z 6.01.2000 r, sygn. I CKN 320/1998, opublik. w OSP 2001 r, nr 9, poz. 136).

Przy ocenie istnienia ważnych powodów w celu ochrony interesów małżonka osiągającego niższe dochody, z uwagi na dyspozycję art. 43 § 3 KRO i art. 27 KRO, należy przyjąć ograniczenia czasowe, tak aby doniosłość prawną miały tylko takie powody, które powstały w czasie trwania wspólności majątkowej, a należałoby wykluczyć takie okoliczności, które zaistniałyby po ustaniu tejże wspólności, gdyż w przeciwnym razie nie można by wykluczyć sytuacji gdy w przypadku orzekania w przedmiocie żądania ustalenia nierównych udziałów w kilka, czy- co również częstokroć się zdarza- w kilkanaście lat po ustaniu wspólności ustawowej, ocenie miałby podlegać okres, w którym małżonków np. na skutek trwałego rozkładu pożycia (nawet przy separacji faktycznej) nie łączyły żadne więzy osobiste i gospodarcze, czy ich wzajemne stosunki nie odpowiadałyby ogólnie przyjętym normom społecznym.

Drugą przesłanką ustalenia nierównych udziałów jest w różnym stopniu przyczynienie się do powstania majątku wspólnego, przez które to przyczynienie się należy rozumieć całokształt starań każdego małżonka o założoną przez siebie rodzinę i zaspokojenie jej potrzeb. O stopniu tego przyczynienia się nie decyduje wyłącznie wysokość dochodów osiąganych przez małżonków. Stosownie do treści art. 43 § 3 KRO przy ocenie, w jakim stopniu każde z małżonków przyczyniło się do powstania majątku wspólnego uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym. Przy czym wartości tej pracy nie można szacować według kryteriów szacowania wartości odpłatnych usług. Z reguły w normalnie funkcjonującej, przeciętnej rodzinie nie może być mowy o nierównym przyczynieniu się małżonków do powstania majątku wspólnego, gdy utrzymaniem rodziny zgodnie z ustalonym przez małżonków podziałem ról zajmuje się maż, a niepracująca zarobkowo żona zajmuje się wychowywaniem dzieci i pracą w gospodarstwie domowym (por. Marek Sychowicz w Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem pod red. Kazimierza Piaseckiego, Warszawa 2002 r., s. 235).

Podkreślić należy, iż same tylko wyliczenia rachunkowe nie mogą stanowić wystarczającej podstawy do ustalenia stopnia przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego i nie mogą przesądzać o określeniu tego stopnia, gdyż powinno ono następować także przy uwzględnieniu wartość niematerialnych. Ewentualny zarzut przyczyniania się małżonka nie pracującego zarobkowo w stopniu mniejszym do powstania majątku wspólnego, aniżeli byłoby to możliwe może być ewentualnie aktualny, gdy małżonek ten ponadto nie wychowuje dzieci czy też jego nakład pracy w gospodarstwie domowym jest niewielki.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 6 KC ciężar udowodnienia istnienia przesłanek warunkujących ustalenie nierównych udziałów spoczywa na tym, kto zgłosił wniosek o ustalenie nierównych udziałów (zob. postanowienie SN z 2.10.1997 r., sygn. II CKN 348/97, niepublik.)

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Stan majątku wspólnego stron obejmował na wstępnym etapie postępowania następujące rzeczy i prawa: kolekcję monet polskich, wyposażenie lokalu mieszkalnego, środki ze sprzedaży samochodu osobowego marki V. (…), numer rejestracyjny (…), laptopa, biżuterię w postaci: dwóch sygnetów, bransoletki, obrączki, łańcuszka z przywieszką w postaci wagi oraz przywieszki w postaci krzyżyka, samochód osobowy marki S. (…), numer rejestracyjny (…), prawo użytkowania działki ogrodowej numer (…), położonej w obrębie Rodzinnych O. Działkowych (…) w S., przy ulicy (…) wraz z nasadzeniami oraz murowanym domem letniskowym, stanowiący odrębną własność lokal mieszkalny nr (…), położony w budynku przy ul. (…) w S., dla którego Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą nr (…) wraz z lokalem przynależnym w postaci piwnicy i udziałem w 43/100000 części w działce gruntu pod budynkiem, przyczepę samochodową marki S. (…), o numerze rejestracyjnym (…).

Podział majątku po rozwodzie pieniędzy na funduszu inwestycyjnym męża albo żony Poznań Warszawa adwokat radca prawny prawnik kancelaria

W toku postępowania strony zdecydowały się na wspólne zagospodarowanie i podział środków ze składników w postaci kolekcji monet, samochodu V. (…), samochodu S. (…) i prawa użytkowania działki ogrodowej. Uzgodniły też cofnięcie spod rozstrzygnięcia rzeczy w postaci laptopa i biżuterii oraz wyposażenia lokalu mieszkalnego. Ostatecznie wartość podlegającego podziałowi majątku wspólnego stron wyniosła kwotę 440.840,09 złotych.

Podział pozostałych do rozstrzygnięcia składników nie budzi wątpliwości i wynika z minimalizacji rozliczeń oraz zakresu i przedmiotu korzystania z nich. Na rzecz uczestniczki należało przyznać lokal mieszkalny opisany w punkcie II.1 postanowienia z uwagi na konieczność zabezpieczenia jej sytuacji mieszkaniowej i fakt, że wnioskodawca posiada swój lokal mieszkalny.

Wnioskodawca uzyskał ruchomość opisaną w punkcie II.2 postanowienia (przyczepę samochodową) oraz środki zgromadzone przez niego na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym.

Spór stron budziły twierdzenia i wskazania dotyczące szerszego zakresu majątku wspólnego, niźli ten wskazany we wniosku i w odpowiedzi na wniosek. To zagadnienie jest istotą wzajemnej opozycji stron w niniejszym postępowaniu i wymaga szerszego omówienia.

W końcowej fazie małżeństwa wnioskodawca finansował nabywane dla siebie rzeczy, do których to środków dostępu nie miała uczestniczka. Było to osiągane poprzez rachunki bankowe nieznane małżonce. Wnioskodawca w istocie doprowadził do zerwania wspólnoty ekonomicznej pomiędzy stronami i uszczuplenia majątku wspólnego, dokonując stałego transferu z niego środków na własne cele. Wskazane zachowanie to błędne podejście do zasad rozliczenia majątku małżeńskiego. Może być tak, że w toku małżeństwa małżonkowie będą utrzymywać się oddzielnie z własnych zarobków i innych dochodów – przestają jednak wówczas jedynie prowadzić gospodarstwo domowe na zasadzie wspólności. Nie przestają natomiast obowiązywać zasady wspólnego majątku. Małżonkowie nie są uprawnieni do budowania własnych majątków odrębnych. Wszystkie dochody tworzą nadal wspólną masę majątkową i nie mogą być traktowane przez jedną ze stron, jako źródło tworzenia własnego – przyszłego – majątku na potrzeby życia po rozwodzie. Małżonkowie mają prawo do równej stopy życiowej (np. w zakresie zakupu żywności, garderoby i utrzymania lokali, które strony zajmowały), a żadna nadwyżka we własnych dochodach nie może być wyprowadzana na rachunki bankowe, do których nie ma dostępu drugi małżonek lub o których zwyczajnie nie ma wiedzy.

Porady prawne spraw prawa rodzinnego w PoznaniuW obliczu zachowania wnioskodawcy Sąd poddał badaniu jego działania i operacje finansowe i dopuścił oraz przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu księgowości, badającego środki zgromadzone przez wnioskodawcę na rachunkach bankowych i przeznaczane na swoje utrzymanie oraz oszczędności (fundusz inwestycyjny). Po ustaleniu rodzaju środków pożytkowanych poza majątkiem wspólnym biegły miał wskazać wartość kwoty stanowiącej nakład wnioskodawcy J. Ż. na swój majątek odrębny. W przekonaniu Sądu zastosowana metodologia określenia wysokości nakładów na majątek odrębny jest właściwa i ma podstawy w badanych przez biegłego rachunkach bankowych. Jest to także jedyne narzędzie określenia skali środków jakie wyszły poza majątek wspólny po zerwaniu więzi gospodarczej. Fakt, że obecnie każda osoba fizyczna może mieć dowolną liczbę rachunków bankowych i zacierać ślady uszczuplania majątku wspólnego poprzez przelewy, czy zakupy instrumentów finansowych nakazuje właśnie po sięgnięcie po ten sposób rozliczenia stron. Opinia biegłego w tej materii jest analityczna i nie zawiera spekulacji, a wyliczenia są precyzyjne i w sposób zrozumiały omówione.

Podział majątku po rozwodzie pieniędzy na funduszu inwestycyjnym męża albo żony adwokat radca prawny prawnik kancelaria

Biegły przedstawił wskazania, w których potwierdził, że w okresie trwania związku małżeńskiego strony miały dysproporcje w dochodach – były one znaczne. Biegły na podstawie potencjału dochodowego wnioskodawcy i uczestniczki dokonał ustalenia środków na inne, indywidualne przeprowadzane wydatki, z których walory lub ekwiwalentne świadczenia nie były objęte wspólnym dostępem małżonków (np. fundusz inwestycyjny wnioskodawcy). Jest to kwota 264.706,04 złotych i jest to także nakład z małżeńskiego majątku wspólnego stron na majątek odrębny wnioskodawcy J. Ż.. Punktem wyjścia do ustalenia źródła z jakiego powstała kwota nakładów było ustalenie dysproporcji w dochodach stron w spornym okresie. Biegły obliczył je na kwoty odpowiednio: 336.367,66 zł i 60.961,62 zł. Dalej biegły wskazał kwotę 154.573,47 złotych jako połowę wartości z wynagrodzeń i środków zainwestowanych przez wnioskodawcę. Jednak kwotę tą należy pomniejszyć o osobno rozliczany walor w postaci ½ środków na OFE, tj. 22.220,44 złotych. Daje to ostatecznie kwotę 132.353,02 złotych. Jest to wskazana ½ środków wyprowadzonych, a zatem ich całość (niezbędna do określenia jako nakład w postanowieniu) to dwukrotność tej kwoty, czyli: 264.706,04 złotych. Inny schemat rozliczenia należności stron obrazuje następujące zestawienie: Wnioskodawca Przedmiot przyznany z majątku wspólnego Uczestniczka Wartość lokal mieszkalny 396.000 zł 44.440,09 zł środki na otwartym funduszu emerytalnym 400 zł przyczepa samochodowa 44.840,09 zł Suma wartości przyznanych składników 396.000 zł Kwota wyprowadzona poza majątek dorobkowy przez wnioskodawcę: 264.706,04 zł – połowa do zwrotu na rzecz uczestniczki: 132.353,02 zł Kwota wyprowadzona poza majątek dorobkowy przez uczestniczkę: 0 zł – do zwrotu na rzecz wnioskodawcy: 0 zł Bilans: ½ wartości składników przyznanych uczestniczce minus spłata przez wnioskodawcę ½ wartości majątku wyprowadzonego = 43.626,54 zł – do świadczenia przez uczestniczkę na rzecz wnioskodawcy, jako spłata jego udziału w majątku wspólnym

Powyższe rozliczenie wskazuje zatem na obowiązek zwrotu przez uczestniczkę kwoty 43.626,54 złotych, albowiem o taką właśnie kwotę środki wyprowadzone z majątku wspólnego równoważą należną wnioskodawcy spłatę z tytułu przyznanego uczestniczce składnika majątku. Sąd zasądził zatem od uczestniczki E. Ż. na rzecz wnioskodawcy J. Ż. kwotę 43.626,54 złotych, tytułem spłaty udziału wnioskodawcy w majątku wspólnym z uwzględnieniem zwrotu ½ części nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek odrębny wnioskodawcy. Jej rozłożenie na raty nie może być uznane za właściwe rozwiązanie. Nie jest to kwota będąca poza zasięgiem w ramach kredytu komercyjnego, czy hipotecznego, zaś uczestniczka miała możliwość przygotowania się na ewentualność takiej spłaty (jej podstawowy wniosek dotyczył przyznania jej przedmiotowego lokalu).

W zakresie dalszych rozliczeń należy wskazać, że kwestię prawa użytkowania działki ogrodowej i rachunku kosztów utrzymania z nią związanych strony rozwiązały pomiędzy sobą, co doprowadziło ostatecznie do cofnięcia wniosku w przedmiocie tego składnika majątku. W przedmiocie zaś utrzymania lokalu mieszkalnego uwagi wymaga, że to uczestniczka korzystała z niego na wyłączność w całym okresie, a zatem obciążanie kosztami jego utrzymania wnioskodawcy, który w tym czasie utrzymywał inne mieszkanie wydaje się niezasadne (okres wcześniejszy zalicza się natomiast do czasu istnienia więzi gospodarczej pomiędzy stronami i wspólnego budżetu domowego). Postanowienie Sądu Rejonowego – III Wydział Cywilny III Ns 1055/16

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Jarocin Gostyń Szamotuły Pleszew Czarnków Trzcianka Oborniki Chodzież Piła Gorzów Wielkopolski Konin Turek Nowy Tomyśl Leszno Wolsztyn Grodzisk Wielkopolski Gniezno Słupca Skoki Kalisz Śrem Buk Kostrzyn Duszniki Kościan Września Środa Wielkopolska Murowana Goślina Ostrów Wielkopolski Kórnik Luboń Swarzędz Opalenica Wągrowiec Krotoszyn Pobiedziska Pniewy Rogoźno Wronki Powidz S uchy Las Biedrusko Tarnowo Podgórne Komorniki Dopiewo Przykona Kleczew Czerwonak Stęszew Kleszczewo Rokietnica Międzychód, Łódź Wrocław Warszawa Katowice Kraków Rzeszów Lublin Gdańsk Szczecin Zielona Góra Opole Śląsk Kielce Olsztyn Bydgoszcz, Mińsk Mazowiecki Wołomin Pruszków Radom Otwock Legionowo Garwolin Grójec Ciechanów Grodzisk Mazowiecki Płońsk Ostrołęka, Dwór Mazowiecki Żyrardów Wyszków Mińsk Mazowiecki Łomianki Marki Ząbki Józefów Konstancin Sochaczew Nadarzyn Wólka, Kosowska Tarczyn Góra Kalwaria Wiskitki Teresin Zaborów Węgrów Warka Sokołów Przasnysz Pułtusk Raszyn Siedlce Białystok

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu