Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Zamieszkanie dzieci u ojca, bo matka wyprowadziła się, porzuciła je i zostawiła ojcu

Artykuł 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż dziecko do pełnoletniości pozostaje pod władzą rodzicielską. Z kolei zgodnie z art. 95§ 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. Poprzez dobro dziecka należy rozumieć zapewnienie dziecku wszystkich tych wartości, które są konieczne do jego prawidłowego rozwoju fizycznego i duchowego, normalnych warunków do prawidłowego rozwoju. Artykuł 109 §1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi natomiast, że jeżeli dobro dziecka jest zagrożone sąd opiekuńczy wyda odpowiednie zarządzenia. Zarządzenia wydane na podstawie art. 109 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowią zawsze ograniczenie władzy rodzicielskiej rodziców poprzez pozbawienie ich w pewnym zakresie dowolności postępowania w stosunku do swego dziecka. Celem wydania takich zarządzeń jest zawsze ochrona dobra dziecka w sytuacji jego zagrożenia. Nie jest istotne czy zachowanie rodziców jest zawinione czy nie jest zawinione, czy jest spowodowane bezradnością, nieudolnością czy nieświadomością, bądź chorobą lub mylnym wyobrażeniem o tym, czego potrzebuje ich dziecko. Zarządzenia oparte na art. 109 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie są formą represji w odniesieniu do rodziców, ani nie zmierzają do ich negatywnej oceny, lecz są formą niesienia im pomocy w przypadku trudności wychowawczych czy życiowych. Celem postępowania o ograniczenie władzy rodzicielskiej jest usunięcie zagrożenia dobra dziecka i wytłumaczenie tego rodzicom w celu podjęcia współpracy z sądem opiekuńczym w interesie ich dziecka. Z treści art. 109 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika dyrektywa profilaktycznego działania Sądu nakazująca podjęcie ingerencji w sferę władzy rodzicielskiej już w razie zagrożenia dobra dziecka, by zapobiec ujemnym skutkom niewłaściwego lub nieudolnego jej sprawowania.

Zamieszkanie dzieci u ojca, bo matka wyprowadziła się, porzuciła je i zostawiła ojcu Poznań

Do istotnych spraw dziecka zalicza się m.in. sprawy związane z miejscem pobytu dziecka. Niektóre sprawy są nie tylko istotne dla dziecka, ale zarazem istotne dla rodziny. Należy do nich w szczególności materia związana ze zmianą miejsca zamieszkania małżonków. Spór między rodzicami o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka rozgrywa się na płaszczyźnie prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej.

Zamieszkiwanie przez rodziców w jednej miejscowości nie stanowi przeszkody do wystąpienia z wnioskiem o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka przy wnioskodawcy. W orzeczeniu sąd nie ustala miejsca zamieszkania dziecka pod konkretnym adresem, a nawet w określonej miejscowości, ale ustala, iż miejscem zamieszkania dziecka będzie każdorazowo miejsce zamieszkania danego rodzica. O miejscu zamieszkania dziecka przy jednym z rodziców sąd orzeka również w wyroku rozwodowym. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, tzn. przebywa przemiennie u obojga rodziców, tak że nie da się określić, u którego z nich przebywa na stałe, albo przebywa na stałe u osoby trzeciej, np. u dziadków lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej czy innej formie pieczy zastępczej, miejsce zamieszkania dziecka określa sąd opiekuńczy. Przebywanie jest okolicznością faktyczną, możliwą do ustalenia w postępowaniu sądowym, a nawet w innym postępowaniu (np. administracyjnym), gdyby ustalenie takiej okoliczności miało istotne znaczenie. Rodzic wykonujący jednoosobowo władzę rodzicielską decyduje sam o miejscu pobytu dziecka.

Zamieszkanie dzieci u ojca, bo matka wyprowadziła się, porzuciła je i zostawiła ojcu Poznań

Miejsce faktycznego pobytu dziecka należy odróżnić od miejsca jego zamieszkania w prawnym znaczeniu tego określenia. Chodzi o prawne miejsce zamieszkania, które w stosunku do dziecka jest tzw. domicilium necessarium, tj. miejscem zamieszkania określonym ustawowo w zależności od miejsca zamieszkania innych osób bez względu na to, czy dziecko w rzeczywistości w danej miejscowości przebywa. Wola dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską nie rozstrzyga o jego miejscu zamieszkania w sensie prawnym. Rodzice mogą powierzyć pieczę innym osobom, jednak w takiej sytuacji domicilium necessarium dziecka stanowi nadal miejsce zamieszkania jego rodziców.

Ustalenie domicilium necessarium dziecka ma istotne znaczenie dla stwierdzenia faktu zatrzymania albo przetrzymywania dziecka przez osobę nieuprawnioną. Zatrzymanie dziecka polega na objęciu przez osobę nieuprawnioną bezpośredniej pieczy nad dzieckiem wraz z przejawem woli utrzymania nad dzieckiem tej pieczy. Zatrzymanie przybierać może postać odmowy wydania dziecka, które na mocy decyzji sądu lub z woli rodzica (lub opiekuna) przebywało na czas ściśle określony w innym miejscu niż jego domicilium necessarium. Przetrzymywanie dziecka ma natomiast cechy utrwalonego już stanu rzeczy. Przebywanie dziecka u osoby nieuprawnionej polega na faktycznym, lecz bezprawnym pobycie dziecka w miejscu jej zamieszkania (także u bliskich lub znajomych tej osoby) albo w miejscu jej czasowego pobytu. Przetrzymywanie przybiera więc z czasem postać przebywania, „stałego pobytu” dziecka u osoby nieuprawnionej.

W braku porozumienia między rodzicami rozstrzyga sąd opiekuńczy ponieważ, gdy jeden z rodziców będzie miał zastrzeżenia co do wymeldowania dziecka z pobytu stałego i zameldowania go w nowym miejscu, może wystąpić do sądu o ustalenie miejsca pobytu dziecka.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Wnioskodawca – K. K. (1) złożył wniosek o ustalenie, że miejscem pobytu małoletnich dzieci K. K. (2), W. K. i O. K. jest miejsce zamieszkania ojca K. K. (1) i jednocześnie złożył wniosek o zabezpieczenie roszczenia na czas trwania postepowania przez ustalenie, że miejscem zamieszkania jest miejsce zamieszkania ojca K. K. (1). W uzasadnieniu wskazał, że 8 lutego matka małoletnich dzieci uciekła z domu zostawiając małoletnie dzieci z wnioskodawcą. Następnie poinformowała wnioskodawcę, że zabierze dzieci, ponieważ ma już nową rodzinę. Od tego czasu dzieci pozostają pod moja opieką. Wnioskodawca podkreślił, że matka małoletnich A. O. nie ma gdzie mieszkać, jest osobą niepracująca i nie posiada własnych dochodów, natomiast małoletnie dzieci w miejscu zamieszkania wnioskodawcy, mają zapewnione odpowiednie warunki mieszkaniowe i opiekę, a nadto miejsce zamieszkania wnioskodawcy jest ich domem rodzinnym, gdzie dzieci mają rodzinę, szkołę i dostęp do lekarza.

Zamieszkanie dzieci u ojca, bo matka wyprowadziła się, porzuciła je i zostawiła ojcu Poznań

Wprawdzie z wywiadu środowiskowego wynika, że sytuacja bytowa wnioskodawcy i małoletnich córek jest dość trudna. Należy jednak podkreślić, że jest to centrum życiowe małoletnich, gdzie mają one kontakt z innymi członkami rodziny, w szczególności z babcią – M. K., z którą dzieci mają bardzo dobre relacje, i która pomaga wnioskodawcy w opiece nad małoletnimi. Ponadto dzieci uczęszczają do Szkoły Podstawowej. Niewątpliwym natomiast jest, że brak jest jakichkolwiek informacji o sytuacji bytowej matki małoletnich, która obecnie zamieszkuje w C. z partnerem, jak również jej sytuacji materialnej, a w szczególności źródła i wysokości dochodu, skoro z wywiadu środowiskowego wynika, że matka małoletnich jest osobą bierną zawodowo. Wobec powyższego, w ocenie Sądu, interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia jest w niniejszej sprawie oczywisty i sprowadza się do szeroko rozumianego dobra małoletnich K. K. (2), W. K. i O. K..

Podkreślenia wymaga również okoliczność, iż niniejsze postanowienie ma charakter tymczasowy, co oznacza, że w sposób przejściowy reguluje aktualną sytuację prawną dzieci i ich rodziców. Końcowe dopiero orzeczenie przesądzi wnioskowaną kwestię, ponieważ w dalszym toku postępowania Sąd, mając cały czas na uwadze dobro małoletnich oceni, gdzie ostatecznie znajdzie się miejsce ich pobytu. Do tego zaś czasu każdy z uczestników postępowania powinien kierować się przede wszystkim dobrem dzieci i to nie pojmowanym jedynie z własnego punktu widzenia. Postanowienie Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 2 marca 2020 r. III Nsm 50/20

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu