Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwu. W myśl art. 133 § 1 KRO rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
W treści art. 135 KRO uregulowano, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.
Zgodnie z w/w przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.
Należy też wskazać, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych (por. Henryk Haak, Obowiązek alimentacyjny, Komentarz Toruń 1995, s. 118-119).
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. W świetle przepisu art. 135 § 3 pkt 3 KRO świadczenie wychowawcze z programu 500+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 500+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 500 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ono tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.
Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że ustalając obowiązek alimentacyjny Sąd nie może pominąć faktu otrzymywania przez rodzica na dziecko 500 zł na potrzeby dziecka, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone. Gdyby więc finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 500+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 500+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).
Stosownie do dyspozycji art. 730 KPC w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Na mocy art. 7301 § 1 KPC udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. W sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia.(art. 753 § 1 KPC). W myśl art. 731 KPC zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia chyba, że ustawa stanowi inaczej.
W sprawach zabezpieczenia alimentów jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia, nie jest natomiast wymagane uprawdopodobnienie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia. Wnioskodawca musi zatem wykazać wiarygodność roszczenia. Nie wystarczy twierdzenie, iż roszczenie istnieje, ale twierdzenie to powinno zostać uwiarygodnione przez przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie. Nie oznacza to jednak udowodnienia roszczenia, ale jedynie wykazanie jego prawdopodobieństwa. Rezygnacja z przeprowadzenia dowodu co do istnienia roszczenia wynika z faktu, że postępowanie zabezpieczające jest postępowaniem, w którym nie rozstrzyga się sprawy merytorycznie. Wnioskodawca zatem musi przytoczyć takie okoliczności, z których będzie wynikać, że roszczenie mu przysługuje, a okoliczności te będą przez niego uprawdopodobnione. Przy ocenie prawdopodobieństwa roszczenia nie można abstrahować od tego, czy fakty przytoczone przez uprawnionego tworzą to roszczenie w świetle przepisów prawa. Wiarygodność dotyczy więc nie tylko podstawy faktycznej, ale i prawnej roszczenia.
Uprawdopodobnienie, jako instytucja kodeksu postępowania cywilnego, odnosi się do sytuacji, w których ustawa procesowa nie wymaga ustalenia twierdzeń o faktach przy pomocy dowodów, lecz zadawala się mniejszym stopniem pewności – uprawdopodobnieniem tych twierdzeń. Uprawdopodobnienie może być przeprowadzone przez sąd przy użyciu środków, które uzna za właściwe, nie wyłączając środków dowodowych. Przy uprawdopodobnieniu nie jest jednak konieczne zachowanie szczególnych przepisów o postępowaniu dowodowym. Uprawdopodobnienie w odróżnieniu od dowodu nie daje zatem pewności co do prawdziwości twierdzenia o istnieniu konkretnego roszczenia, ale sprawia, że twierdzenie to staje się prawdopodobne.
Do uprawdopodobnienia twierdzeń w postępowaniu zabezpieczającym odnoszą się ogólne reguły dotyczące uprawdopodobnienia stosowane w postępowaniu cywilnym. Wykazanie prawdopodobieństwa roszczenia może być przeprowadzone za pomocą takich niesformalizowanych środków, jak pisemne oświadczenia osób trzecich, nieformalne przesłuchanie stron lub strony bądź świadków, dokumenty.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Sprawa sądowa opracowana przez KancelarięPełnomocnik powódki J. F. wniósł o zmianę postanowienia z dnia 16 marca o zabezpieczeniu na czas trwania procesu przez podwyższenie kwoty zabezpieczenia z 1000 złotych do kwoty 3000 złotych miesięcznie z uwagi na uwiarygodnienie potrzeb całej rodziny i niemożliwość zaspokojenia ich obecnymi dochodami rodziny.
J. F. i A. F. pozostają w związku małżeńskim. Z tego związku mają dwóch synów, P. lat 16 i B. lat 8. J. F. ma lat 34, wykształcenie średnie, sprzedawca, jest zatrudniona w jako kierownik sklepu z wynagrodzeniem 1286 złotych miesięcznie netto, pobiera zasiłek rodzinny na dwóch synów w wysokości ponad 200 złotych miesięcznie. Posiada mieszkanie o pow. 47 m kw oraz samochód osobowy. Ponosi wydatki na utrzymanie mieszkania: czynsz 450 zł, światło 123 zł., gaz 46 zł, telefon 110 zł. telewizja kablowa z internetem 93 zł. miesięcznie, ponadto opłaca ubezpieczenie mieszkania220 zł. rocznie. Jest na lekach przeciwdepresyjnych i ponosi wydatek ok. 50 zł. miesięcznie oraz 150-200 zł. miesięcznie na rehabilitację z powodu kręgosłupa –dyskopatia.
Małoletni P. ma 16 lat, ukończył gimnazjum i od września będzie kontynuował naukę w (…) Szkole Zawodowej w S. o profilu hydraulik. Jest leczony z powodu astmy oskrzelowej, przyjmuje leki na które matka wydaje 150 zł. miesięcznie. Ponadto ma płaskostopie, nosi wkładkę do butów – jest to koszt 100 zł. w ciągu roku. Pozostaje pod kontrolą kardiologa, ortopedy, alergologa w B.. Wizyty nie są płatne. Przedstawicielka ustawowa ponosi koszty dojazdu do lekarzy 100 zł w obie strony raz-dwa razy w miesiącu. Ponadto wozi syna na wizyty do laryngologa, koszt wizyty 120 zł. oraz 100 zł. koszty dojazdu. Wizyty są dwa razy do roku. Powód chodzi na siłownię za która oplata wynosi 60 zł miesięcznie.
Małoletni B. ma 8 lat, jest uczniem II klasy szkoły podstawowej. Nie korzysta z dodatkowych płatnych zajęć pozalekcyjnych. Za obiady matka opłaca 60 zł. miesięcznie. Powód leczy się z powodu astmy oskrzelowej, ma wadę kręgosłupa – skoliozę, ma krótszą kończynę dolną i nosi wkładkę do buta, uczęszcza na płatne rehabilitacje. Średni miesięczny koszt leczenia syna wynosi 300 – 400 zł. razem z lekami i dojazdami do lekarzy.
Z oświadczenia powódki wynika, że pozostaje z mężem w faktycznej separacji. Mąż mieszka z konkubiną i jej dziećmi. Do grudnia łożył na utrzymanie rodziny 4000 zł. miesięcznie. Od stycznia zaczął przesyłać mniejsze kwoty : w styczniu 1800 zł, w lutym 2400 zł, w marcu 2500 zł. Zdaniem powódki pozwany jest w stanie łożyć 4000 zł. miesięcznie. Z jej oświadczenia wynika, ze pozwany pracuje na czarno przy wykańczaniu mieszkań. Zdaniem powódki, miesięczny minimalny dochód pozwanego to 11.000 zł. do 15.000 zł.
W chwili obecnej nie jest znana sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanego. Jedyne informacje pochodzą od powódki i nie zostały dotychczas zweryfikowane. Pozwany nie stawił się na rozprawę. Ostateczną kwotę sąd ustali po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, a w szczególności po przesłuchaniu pozwanego oraz po definitywnym ustaleniu możliwości zarobkowych pozwanego.
W ocenie sądu kwota 1000 złotych jaką sąd zabezpieczył postanowieniem jest na obecnym etapie wystarczająca na zaspokojenie potrzeb rodziny. Pozwoli ona powódce na pokrycie bieżących kosztów utrzymania. W pozostałym zakresie winna je pokryć powódka z posiadanych dochodów z tytułu pracy oraz zasiłku rodzinnego na małoletnie dzieci. Postanowienie Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 8 lipca 2015 r. III RC 75/15
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
