Zgodnie z art 97 kro jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.
Artykuł 97 kro znajdzie zastosowanie w odniesieniu do rodziców będących małżeństwem i pozostających we wspólnym pożyciu, do rodziców pozostających w separacji faktycznej, do rodziców, w stosunku do których orzeczona została separacja prawna, oraz rodziców będących po rozwodzie. Przepis ten obejmuje również sytuację rodziców, którzy nigdy nie byli małżeństwem.
Sąd rozwodowy może zawrzeć w orzeczeniu ograniczającym władzę rodzicielską jednego z rodziców do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka przykładowy katalog takich spraw (i tak często czyni w praktyce) bądź ograniczyć się jedynie do sformułowania tej zasady. W obu wariantach postępowanie przed sądem opiekuńczym toczące się na podstawie art. 97 § 2 kro będzie mogło dotyczyć takiego samego zakresu spraw, jak w przypadku rodziców posiadających pełną władzę rodzicielską, tj. wszystkich spraw dziecka,
które mają charakter istotny. Należy zaznaczyć, że w razie przyjęcia omówionej wyżej szerokiej interpretacji pojęcia spraw istotnych przy użyciu kryterium subiektywnego rodzic posiadający ograniczoną w ten sposób władzę rodzicielską mógłby sprzeciwiać się przed sądem w zasadzie każdej czynności drugiego rodzica, która ze względu na konflikt stawałaby się taką sprawą.
Wskazuje się, że w kategorii istotnych spraw dziecka mieszczą się m.in. decyzje dotyczące imienia dziecka, miejsca jego pobytu, wyboru szkoły i przyszłego zawodu, wyjazdu za granicę, obywatelstwa6. Wśród tych spraw wyróżniono również wybór sposobu spędzenia wakacji, decyzję, który z rodziców wykorzysta urlop wychowawczy, określenie kierunku wychowania dziecka.
Jak we wszystkich ważnych sprawach dotyczących dzieci należy przede wszystkim kierować się ich dobrem. Bez wątpienia decyzja o zmianie miejsca zamieszkania i osiedleniu się za granica, należy do kwestii najistotniejszych, wymagających zgody obojga rodziców. Aktualna pozostaje uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1971 r., III CZP 69/71, OSNC 1972, nr 3, poz. 49, LEX nr 1321, w której stwierdzono, że zgoda na wyjazd za granicę na pobyt stały małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego, jeżeli drugi z rodziców, któremu powierzono nadzór nad wychowaniem dziecka, nie złożył oświadczenia wyrażającego zgodę na wyjazd dziecka.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
E. J. wniosła o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach swojej małoletniej córki L. B. ur. (…) poprzez zezwolenie na wyjazd małoletniej z nią za granicę do Kanady na pobyt stały. R. B.- ojciec małoletniej- wniósł o oddalenie wniosku, podnosząc iż w jego ocenie koliduje to z dobrem dziecka i nie wyraża na to zgody.
W niniejszej sprawie małoletnia L. B. jest jeszcze małą dziewczynką, ma niespełna 4 lata. Matka wychowuje dziewczynkę przy wsparciu ojca oraz finansowym wsparciu dziadków. Ojciec L. tworzy z nią dobrą i silną relację. Często organizuje wspólne wyjścia, razem spędzają 1/3 miesiąca, co drugi weekend (6 dni) i jeden weekend (4 dni). W tym czasie uczestnik zaspokaja wszelkie potrzeby dziecka, opiekuje się córką. Według informacji o dziecku jaką sporządziła Niepubliczna (…) dziewczynka lubi spędzać czas z ojcem. W trakcie spotkania wyraźnie szukała u niego poczucia bezpieczeństwa, przytulała się do niego i nie chciała mu pozwolić na krótką rozmowę z psychologiem, na próby odseparowania jej od ojca reagowała płaczem. W czasie choroby córka często pozostaje pod opieką ojca. Uczestnik darzy ją uczuciem ojcowskiej miłości i wszystko wskazuje na to, że dziecko odwzajemnia te uczucia. Ojciec małoletniej obawia się, że jej wyjazd za granicę spowoduje zerwanie więzi. Uważa, że kontakt przez skypa lub telefon nie pozwolą na kształtowanie dziecka, jego wychowanie, naukę, a przed wszystkim na pogłębienie i utrwalenie wzajemnych uczuć łączących rodzica z dzieckiem.
Zdaniem Sądu Rejonowego relacje ojca z córką są dla jej prawidłowego rozwoju bardzo istotne. Dla dziewczynki bardzo ważne jest bowiem poczucie bezpieczeństwa, jakie daje jej ojciec. Jeśli wie, że tata pomoże jej w każdej sytuacji, czuje, że jest dla niego ważna, zbuduje na tym przekonaniu poczucie własnej wartości, które jest fundamentalne dla funkcjonowania dziecka w grupie rówieśników, później zaś we własnej rodzinie i w szeroko pojętym społeczeństwie. Wyjazd L. do Kanady uniemożliwiłby utrzymanie dobrej relacji z ojcem. Z uwagi na odległość i koszty dojazdów spotkania nie mogłyby być zbyt często kontynuowane, dziecko tak małe z czasem zapomniało by ojca. Prawdopodobne jest, że w Kandzie korzystając z pomocy swoich rodziców E. J. byłaby w stanie zapewnić córce lepsze warunki bytowe niż ma obecnie w Polsce. Jednakże tu Sąd Rejonowy wychodzi z założenia opartego na wiedzy i doświadczeniu zawodowym, że kwestie materialne dla wychowania dziecka nie są najważniejsze. Najważniejsza jest dobra opieka wychowawcza i pozytywne więzi emocjonalne z obojgiem rodziców. Każde dziecko potrzebuje przede wszystkim miłości od rodziców, wobec czego wyjazd do Kanady kosztem utraty relacji z ojcem byłby dla dziecka zbyt dużą szkodą mimo polepszenia warunków bytowych dziewczynki. R. B. nadto ma wysokie wynagrodzenie i jest w stanie zapewnić córce w Polsce życie na odpowiednim do jego poziomu życia wysokim poziomie, materialnie więc – zdaniem Sądu – również dobro dziecka jest tu zabezpieczone. Jedynie sytuacja matki jest zawodowo nie najlepsza, ale jest to wynik dotychczasowej jej linii życia, uzyskanego wykształcenia, związków z mężczyznami i doświadczenia zawodowego jakie dotychczas zdobyła. W swojej karierze zawodowej E. J. jako matka musi jednak liczyć się z dobrem córki, mimo że ogranicza jej to możliwości zarobkowe. L. potrzebuje ojca i ten fakt również przez matkę musi być akceptowany w jej wyborach życiowych.
Dla dobra L. w ocenie Sądu Rejonowego lepsze jest pozostanie w kraju z matką i ojcem, niż wyjazd do Kanady i wychowywanie się bez ojca, wobec czego Sąd wniosek E. J. oddalił. Postanowienie Sądu Rejonowego – VI Wydział Rodzinny i Nieletnich VI Nsm 736/14
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.