Osoba dostarczająca drugiemu środków utrzymania lub wychowania nie będąc do tego zobowiązana albo będąc zobowiązana z tego powodu, że uzyskanie na czas świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej w bliższej lub tej samej kolejności byłoby dla uprawnionego niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami, może żądać zwrotu od osoby, która powinna była te świadczenia spełnić. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 24 lutego 1999 r. (III CZ 179/98, OSP 2000, Nr 7, poz. 114), podsumowując dotychczasowe orzecznictwo, wyjaśnił, że roszczenie zwrotne „powstaje przez sam fakt dostarczenia uprawnionemu środków utrzymania lub wychowania zamiast zobowiązanego”.
„Pozostaje w ścisłym związku z zakresem obowiązku alimentacyjnego zobowiązanego do alimentacji, bowiem roszczenie regresowe względem tego zobowiązanego zależy od istnienia po jego stronie obowiązku alimentacyjnego i zakresu tego obowiązku. Roszczenia regresowego można dochodzić tylko od osoby rzeczywiście zobowiązanej do alimentacji uprawnionego”. Roszczenie zwrotne na podstawie art. 140 KRO przysługiwać może osobie zobowiązanej do alimentacji uprawnionego w zakresie, w jakim dokonane świadczenia alimentacyjne przekraczały jej obowiązek. W uchwale z dnia 6 marca 1975 r. (III CZP 3/75, OSNC 1976, Nr 3, poz. 32) Sąd Najwyższy stwierdził, że „To z rodziców, które świadczyło alimenty na rzecz dziecka w zakresie przekraczającym jego obowiązek, nie traci roszczenia z art. 140 § 1 KRO względem drugiego rodzica – tylko z tej przyczyny, że mogło we właściwym czasie bez nadmiernych trudności uzyskać dla dziecka od drugiego z rodziców świadczenia alimentacyjne”.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Odnosząc się do żądania w niniejszej sprawie przez stronę powodową kwoty 2.000 zł tytułem zwrotu połowy kosztów związanych z organizacją przyjęcia komunijnego małoletniego K. C. (1), Sąd uznał w tym przypadku za uzasadnione zasądzenie od pozwanego K. C. (2) na rzecz powódki A. C. jedynie kwoty 600 zł.
W ocenie Sądu należy uznać, iż koszty związane z uroczystością I komunii świętej należy zaliczyć do usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka albowiem w naszym kręgu kulturowych jest to bardzo często praktykowana uroczystość. Pozwany z pewnością zdawał sobie sprawę, że jego syn będzie uczestniczył w niej, gdyż poprzedzają ją stosowne przygotowania, i wcześniej temu nie sprzeciwiał się, albowiem nawet nie podnosił tego faktu. Otrzymał on na nie stosowne zaproszenie (k. 88) i uczestniczył w niej wraz ze swoją obecna partnerką oraz swoją rodziną generacyjną. Uczestniczyli oni także w zorganizowanym przyjęciu po tej uroczystości, co przyznał sam pozwany.
Matka małoletniego K. C. (1) poniosła wszelkie koszty związane z zorganizowaniem tej uroczystości w dniu 17 maja w kwocie około 4.000 zł, czego pozwany nie zakwestionował. W ocenie Sądu zachodzą zatem przesłanki zastosowania powyższego przepisu w przypadku tych kosztów i pozwany powinien zostać zobowiązany do zwrotu połowy tych kosztów tj. kwoty 2.000 zł, jak tego domagała się powódka A. C.. Jednakże należy przyznać rację pozwanemu, iż z uwagi na fakt, że małoletni powód przez jeden miesiąc w 2017 r. i jeden miesiąc w 2018 r. przebywał wyłącznie na utrzymaniu ojca zasadnym jest pomniejszenie tej kwoty o 1.400 zł z tytułu zapłaconych przez niego w tym czasie alimentów, których matka powoda mu nie zwróciła. Pozostała kwota 600 zł powinna być, zdaniem Sądu, zwrócona przez niego matce dziecka. Przedstawiona powyżej sytuacja materialna i finansowa pozwanego powinna pozwolić mu na uiszczenie tej kwoty. Wobec powyższego orzeczono jak w pkt II wyroku, oddalając powództwo powyższej zasądzonej kwoty. Wyrok Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich III RC 183/18
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.