Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Potrącenie i zmniejszenie alimentów na dziecko jak ojciec sam coś kupił czy zapłacił

Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne.

Istotą ww. powództwa opozycyjnego jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Powództwo przeciwegzekucyjne nie prowadzi do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym lub natychmiast wykonalnym orzeczeniem sądowym. Jego celem jest pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, nie zaś podważenie treści orzeczenia sądowego, które zaopatrzono w klauzulę wykonalności. Innymi słowy, dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części, jeżeli przeczy zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, przez co w doktrynie rozumie się zaprzeczenie przez dłużnika obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym. Powództwo przeciwegzekucyjne nie może natomiast w żadnym wypadku kwestionować, ani zmierzać do uchylenia powagi rzeczy osądzonej (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2012 roku, sygn. akt II CSK 760/11, LEX nr (…)).

Powództwo przeciwegzekucyjne skierowane jest na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego. Może być ono zatem realizowane do momentu, gdy istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego. Taka potencjalna możliwość na pewno istnieje w przypadku dobrowolnych wpłat ze strony dłużnika, potrącenia wzajemnych wierzytelności czy spłaty długu w inny sposób, ale poza postępowaniem egzekucyjnym wytoczonym przez wierzyciela, bowiem wówczas komornik nie odnotowuje faktu spłaty długu na tytule wykonawczym i nie gaśnie wykonalność tytułu wykonawczego.

Potrącenie zmniejszenie alimentów na dziecko jak ojciec samo coś kupił czy zapłacił Poznań

Natomiast prawo do wytoczenia powództwa opozycyjnego dłużnik traci dopiero z chwilą wyegzekwowania przez wierzyciela świadczenia objętego tytułem wykonawczym w toku prowadzonego na jego wniosek postępowania egzekucyjnego i odnotowania tego faktu przez komornika na tytule wykonawczym. W wypadku bowiem zupełnego zaspokojenia roszczenia w toku egzekucji gaśnie wykonalność wykonanego w całości tytułu wykonawczego i odpada tym samym możliwość wytoczenia powództwa przeciwegzekucyjnego. (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2016 r., IV CSK 282/15, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2014 r., II CSK 679/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2010 r., II CSK 592/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2005 r., V CK 296/05, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2002 r., I PKN 197/01, Wokanda 2002/12/27; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/88).

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Pozwem przeciwko małoletniej M. J. (2) zastępowanej przez matkę K. S. powód M. J. (1) wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci ugody z przed Sądem Rejonowym. Wraz z pozwem złożono wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego toczącego się pprzed Komornikiem Sądowym.

W uzasadnieniu wskazano, że powód na skutek ugody zawartej przed Sądem Rejonowym został zobowiązany do łożenia alimentów na rzecz małoletniej pozwanej, M. J. (2), w kwocie po 400 zł miesięcznie. Wskazano, że matka małoletniej cyklicznie wyjeżdża do pracy zagranicę i wówczas małoletnia często przebywała pod stałą opieką powoda i na jego wyłącznym utrzymaniu. Wskazano, że powód spełniał świadczenie rzetelnie i na czas z wyjątkiem okresów, gdy małoletnia pozostawała pod jego opieką. Powód nie zapłacił więc alimentów za miesiące październik i listopada 2013 roku, bowiem małoletnia wówczas przebywała u niego. W lutym potrącił 50 zł za wizytę córki u stomatologa. W kwietniu 2014 roku potrącił 100 zł za 10-dniowy pobyt małoletniej u niego. W lipcu i sierpniu 2014 roku nie zapłacił, bowiem w lipcu małoletnia przebywała u niego. W październiku potrącił z wypłaty kwotę 125,50 zł za połowę kosztu zakupu okularów. W lutym 2015 roku małoletnia przebywała u niego. Powód podnosi także, że ponosi dodatkowe wydatki w związku z pobytem małoletniej pod jego bezpośrednią opieką, uważa więc że świadczenie alimentacyjne w kwocie 2275,50 zł, którego spełnienia domaga się pozwana przez egzekucję komorniczą zostało spełnione z nawiązką. Powód nie chce utrzymywać matki małoletniej pozwanej, a pozwaną w należnych jej kwotach.

Potrącenie zmniejszenie alimentów na dziecko jak ojciec samo coś kupił czy zapłacił Poznań

Celem obowiązku alimentacyjnego jest zapewnienie osobom, które własnymi siłami i środkami nie mogą zaspokoić swoich potrzeb bytowych, niezbędnej pomocy ze strony bliskich krewnych. Bezspornym jest więc, że powód jest zobowiązany do łożenia na utrzymanie małoletniej córki, bowiem nie jest ona w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb bytowych. W okresie, gdy małoletnia miała ustalone miejsce pobytu u matki, pozwany zobowiązał się łożyć na jej utrzymanie i wychowanie kwotę 400 zł.

Sąd doszedł do przekonania, że dokonywane przez powoda potrącenia ustalonej kwoty alimentów są bezzasadne. Ustalona na 400 zł kwota, którą zobowiązał się płacić powód na utrzymanie małoletniej nie jest wygórowana i w ocenie Sądu oczywistym jest, że niekiedy konieczne jest ponoszenie dodatkowych wydatków, które powinny po równo obciążać oboje rodziców. W sytuacji, gdy powód zakupił dla córki okulary, tudzież odbył z nią nieplanowaną wizytę lekarską, mógł zwrócić się do jej matki o zwrot ewentualnie uiszczonej opłaty. Nie miał jednak prawa potrącać określonych kwot z ustalonej kwoty alimentów.

Nadto wskazać należy, że argument, że małoletnia była przez jeden miesiąc na utrzymaniu powoda, więc w kolejnym nie zapłacił ustalonej kwoty alimentów także nie jest do przyjęcia, bowiem takie postępowanie doprowadziło do pozbawienia małoletniej należnych jej środków przez okres dwóch miesięcy. Podkreślić należy, że oczywistym jest, że dziecko spędza część czasu u rodzica, u którego nie ma orzeczonego stałego miejsca pobytu – na skutek orzeczenia o kontaktach, bądź pozasądowego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka. W takich okolicznościach jednak, bez względu na to, czy jest to okres miesiąca, tygodnia, czy jedynie weekendu, pobyt dziecka u drugiego rodzica w żadnym razie nie wstrzymuje obowiązku alimentacyjnego względem dziecka. Wskazać bowiem należy, że istotą orzeczonych alimentów jest „udział w kosztach utrzymania i wychowania”, który powinien być spełniany bez względu na to, czy dziecko przebywa przy rodzicu, u którego ma stałe miejsce pobytu czy też w innym miejscu – u drugiego rodzica, u babci, czy na wyjeździe wakacyjnym.

Potrącenie zmniejszenie alimentów na dziecko jak ojciec samo coś kupił czy zapłacił Poznań

Sąd miał jednak na uwadze, że w miesiącach październiku i listopadzie małoletnia nieprzerwanie przebywała pod bezpośrednią opieką ojca, bowiem jej matka przebywała w tym czasie w pracy zagranicą. Sąd wziął tę okoliczność pod uwagę i doszedł do przekonania, że w tym okresie doszło do faktycznej zmiany miejsca zamieszkania małoletniej i uznał, że jest to zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie powoda za ten okres wygasło. W ocenie Sądu, taki pobyt małoletniej u ojca miał inny charakter niż pobyt w okresie wakacji, kiedy rzeczywiście małoletnia miała w dalszym ciągu i nieprzerwanie miejsce zamieszkania przy matce, a jedynie czasowo przebywała pod opieką ojca. Tym bardziej, iż dopiero postanowieniem z dnia 16 grudnia ustalono miejsce pobytu małoletniej przy matce.

Nadto, wskazać należy, że orzeczeniem zabezpieczono dobro małoletniej i ustalono jej miejsce pobytu przy ojcu. Wskazać należy, że z tym dniem nastąpiła rzeczywista zmiana miejsca zamieszkania małoletniej, która co najmniej od 15 lutego faktycznie zamieszkiwała już z ojcem. Sąd doszedł więc do przekonania, że niezasadnym byłoby pobieranie przez matkę małoletniej alimentów za ten okres, skoro córka faktycznie nie przebywa pod jej bezpośrednią opieką. Wskazać w tym miejscu należy, że matka małoletniej, co do zasady, przyznała taki stan rzeczy, bowiem wstrzymała egzekucję komorniczą od marca. Wyrok Sądu Rejonowego – IV Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 26 lutego 2016 r. IV RC 181/15

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu