Twoja sprawa z zakresu prawa rodzinnego jest już wystarczająco stresująca. Nie powinieneś rozbijać banku tylko po to, aby upewnić się, że jesteś chroniony

Obniżenie i zmniejszenie alimentów na dziecko – córkę czy syna

Obowiązek alimentacyjny polegający na dostarczaniu środków utrzymania, a więc w miarę potrzeby środków wychowania, obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo, przy czym rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis art. 133 KRO określa ogólne przesłanki istnienia obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka. I tak obowiązek ten istnieje, jeżeli dziecko, nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie a dochody z jego majątku nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania, bądź też, jeżeli jest ono wprawdzie w stanie utrzymać się samodzielnie a dochody z jego majątku nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania, bądź też jeżeli jest ono wprawdzie w stanie utrzymać się samodzielnie, ale znajduje się w niedostatku. W tym drugim wypadku, dziecko pozostaje w takiej samej sytuacji wobec zobowiązanych do alimentacji rodziców, jak każdy krewny uprawniony do alimentacji.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że czas trwania obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka nie jest ograniczony jakimkolwiek terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie, bądź ustanie obowiązku jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Oczywistym jest przy tym, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego.

Obniżenie i zmniejszenie alimentów na dziecko Poznań

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone wyznacza treść art. 96 KRO, zgodnie z którym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie –odpowiednio do uzdolnień –do pracy dla dobra społeczeństwa. Dlatego też rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (opieki, mieszkania, wyżywienia, odzieży, higieny osobistej, leczenia), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania. Zawsze dziecko jednak każde musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia, stosownej do wieku i pory roku odzieży, środków ochrony zdrowia, kształcenia oraz pieczy nad jego osobą i majątkiem. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności zobowiązanego

Granice obowiązku alimentacyjnego wyznacza przepis art. 135 § 1 i 2 KRO stanowiący o tym, że warunkowane są one z jednej strony zakresem usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a z drugiej strony możliwościami majątkowymi i zarobkowymi zobowiązanego do alimentacji. Zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych małoletnich uwarunkowany jest kosztami ich utrzymania i wychowania.

Zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać w razie zmiany stosunków (art. 138 KRO), przy zachowaniu reguł wynikających z art. 135 KRO. Poprzez pojęcie „stosunków” należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Zatem zmiana stosunków to zmiana okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego – rozumie się przez to zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, które uzasadniają potrzebę skorygowania -zmniejszenia lub zwiększenia- wysokości świadczeń alimentacyjnych. Należy wziąć pod uwagę okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków majątkowych stron takie jak: zmiana stosunków własnościowych powodująca utratę bądź zwiększenie majątku, okoliczności świadczące o zmianie możliwości zarobkowych stron, a także stan faktyczny. Zaznaczyć trzeba, że zmiana stosunków będąca podstawą do zmiany orzeczenia musi zaistnieć po uprawomocnieniu się wyroku, w którym zasądzono alimenty (wyrok SN z dnia 25 maja 1999 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 274/99).

Podkreślenia wymaga, że zmiana orzeczenia alimentacyjnego na podstawie art. 138 KRO jest dopuszczalna tylko w razie zmiany stosunków powstałych po wydaniu tego orzeczenia i porównania stanu istniejącego w dacie uprzedniego orzeczenia ze stanem obecnym. Przy czym dowodzenie w przedmiocie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych zobowiązanego ma na celu wykazanie zmian w tym zakresie i nie może zmierzać do polemiki z ustaleniami poczynionymi w poprzedniej sprawie, które jak już wskazano objęte są powagą rzeczy osądzonej.

Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię

Zdaniem Sądu od czasu orzekania o alimentach w sprawie o rozwód Sądu Okręgowego w Łomży zaistniały przesłanki z art. 138 KRO uzasadniające obniżenie alimentów. Powód powrócił na stałe zza granicy, w związku z czym jego możliwości zarobkowe znacznie zmniejszyły się. Za granicą zarabiał 8-10.000 zł miesięcznie, obecnie 2100 zł brutto, tj. 1530 zł netto, co wynika z przedłożonej kopii umowy o pracę. Zarówno w poprzednim, jak i obecnym zakładzie pracy w Polsce jego wynagrodzenie było równe wynagrodzeniu minimalnemu. Wysokość tego wynagrodzenia z całą pewnością nie pozwala na łożenie alimentów w dotychczasowej wysokości. Nie można wymagać od powoda, aby nadal przebywał na emigracji zarobkowej za granicą, by zapewnić synowi dotychczasowy standard życia. Podkreślić trzeba, że po powrocie powód podjął działania w celu znalezienia pracy i pracę taką znalazł. Oczywistym jest też, że na początku zatrudnienia, w tego rodzaju zawodzie, rzadko można liczyć na wynagrodzenie wyższe od minimalnego. Wprawdzie powód prowadził kiedyś działalność gospodarczą (k.304), ale przez faktycznie zaledwie ok. 1 rok i wydaje się, że nie była to działalność dochodowa, skoro wyjechał w celach zarobkowych za granicę.

W ocenie Sądu koszty utrzymania małoletniego pozwanego są obecnie niższe niż w czasie trwania sprawy o rozwód, kiedy to Sąd Okręgowy ustalił je w wysokości ok. 1200 zł miesięcznie. W ocenie Sądu obecnie nie przekraczają one kwoty 800 zł miesięcznie. Małoletni ukończył już 4 lata i uczęszcza do przedszkola. Przede wszystkim odpadły koszty zapewnienia opieki, które wcześniej określane były przez matkę małoletniego na 800 zł, a które Sąd w sprawie o rozwód przyjął na ok. 400 zł. Niewątpliwie doszły koszty przedszkola, ale są one znacznie niższe. Średnio za okres wrzesień – grudzień  wyniosły 205,25 zł (opłaty za pobyt i wyżywienie oraz składki okazjonalne). Nawet po podwyższeniu o 1/12 kosztów wyprawki, ubezpieczenia, składki na komitet rodzicielski i kosztów zakupu książek (łączna kwota 274) da to kwotę ok. 228 zł miesięcznie. Odpadły też koszty pieluch, chusteczek nawilżanych, maści na odparzenia, które to koszty były wskazywane na 450 zł miesięcznie.

Obniżenie i zmniejszenie alimentów na dziecko Poznań

Małoletni nie jest bardziej chorowity niż poprzednio. Nie musi na stałe przyjmować leków zaordynowanych przez specjalistów. Nie wykazano, aby na choroby „przeziębieniowe” chorował częściej niż przeciętne dziecko w tym wieku. Przedłożone paragony  zawierają duże ilości środków sprzedawanych bez recepty. Nie sposób uznać za zasadny zakup w przeciągu 2 tygodni 3 opakowań, które zawierają po 36 kapsułek. Jest to zatem wydatek na ponad 3 miesiące, a nie jak wskazała pełnomocnik pozwanego tylko we wrześniu. Wizyty u lekarzy też w większości mają charakter kontrolny. Wizyty w poradni ortopedycznej, laryngologicznej i chirurgicznej odbywają się w ramach ubezpieczenia. Ostatnia wizyta w poradni chirurgicznej miała miejsce w czerwcu. Wizyty w poradni ortopedycznej odbywają się co pół roku. Zakupiona małoletniemu wkładka ortopedyczna służy mu ponad rok. Częściej odbywają się wizyty w poradni laryngologicznej, ale jak wynika z wyjaśnień matki małoletniego – wychodząc z wizyty niejako profilaktycznie zapisuje się na kolejną wizytę na pierwszy wolny termin. Nie przedłożono dokumentu, z którego wynikałoby jakieś poważne schorzenie natury laryngologicznej.

Obecnie małoletni ma już zaleczone zęby, a wydatki na ten cel zostały poniesione w czasie, kiedy powód łożył jeszcze alimenty w wysokości 800 zł. W ocenie Sądu zawyżone są koszty utrzymania małoletniego wskazane w odpowiedzi na pozew. Z całą pewnością zawyżone są koszty wyżywienia wskazane na 450 zł. Małoletni od poniedziałku do piątku przebywa w przedszkolu, gdzie ma zapewnione wyżywienie począwszy od śniadania do podwieczorku. Koszty pełnego całodziennego wyżywienia ponoszone są tylko w weekend, ewentualnie kiedy małoletni jest chory i przebywa w domu. Nie wykazano, aby stosowana dieta eliminacyjna znacznie podrażała koszty wyżywienia pozwanego. Koszty wyżywienia ulegną jeszcze obniżeniu w związku z ustalonymi kontaktami ojca z małoletnim, które obecnie przez dwa weekendy w miesiącu będą się odbywały po ok. 3 godziny dziennie poza miejscem zamieszkania matki, a od maja w całości poza tym miejscem w godzinach od 9.00 do 18.00. W tym wieku nie potrzebuje już pampersów, chusteczek nawilżanych i maści na odpatrzenia – wycenianych łącznie w odpowiedzi na pozew na 150 zł. Również zawyżone wydają się koszty zakupu odzieży i obuwia określane na 200 zł miesięcznie. Z całą pewnością można je kupić taniej, a małoletni i nie będzie odbiegał od rówieśników, przy zachowaniu ich odpowiedniej jakości. Matka małoletniego przyznała, że rodzice ją wspomagają m.in. kupują czasem ubrania dla M.. Jak już wcześniej wskazano, nie są co miesiąc ponoszone koszty wizyt lekarskich wyceniane na 200 zł miesięcznie, ani co miesiąc koszty opiekunek w wysokości 400 zł.

Obniżenie i zmniejszenie alimentów na dziecko Poznań

Gdyby koszty utrzymania małoletniego wynosiły tyle, ile wskazywała strona pozwana, to przy uwzględnieniu także kosztów utrzymania matki, jej wynagrodzenie wraz z alimentami w dotychczasowej wysokości nie byłyby wystarczające na pokrycie tych kosztów. Tymczasem nie wskazywano na istnienie zobowiązań z tytułu kosztów utrzymania.

Podkreślić też trzeba, że alimenty winny w pokrywać przede wszystkim koszty niezbędnego utrzymania, a o ile rodzica na to stać – pozwalające na wyższą stopę życiową. O ile by rodzice małoletniego nadal byli razem, to po powrocie powoda zza granicy ich stopa życiowa przy obecnych zarobkach powoda, byłaby o wiele niższa niż wcześniej.

W ocenie Sądu adekwatna do potrzeb pozwanego i możliwości powoda jest aktualnie kwota 500 zł tytułem alimentów. Zdaniem Sądu powód jest w stanie osiągać wynagrodzenie porównywalne z wynagrodzeniem matki małoletniego, jak też swojej aktualnej partnerki życiowej, tj. min. 2000 zł netto. Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny musi wykorzystać w maksymalnym stopniu swoje możliwości zarobkowe, także poprzez podejmowanie prac dodatkowych, sezonowych, szukanie zatrudnienia lepiej płatnego. Podkreślić należy ze powód jest młodym i zdrowym człowiekiem, a ponadto poza pracą zawodową nie ma innych stałych obowiązków takich, jak np. opieka nad dzieckiem czy inną osoba. Wyrok Sądu Rejonowego – III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 19 stycznia 2018 r. III RC 92/17

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

Adwokat Mateusz Ziębaczewski

Mateusz Ziębaczewski to doświadczony adwokat i specjalista od prawa rodzinnego. Swoją wiedzą i umiejętnościami służy klientom, pomagając im w najbardziej skomplikowanych sprawach rodzinnych. Gdy nie pisze artykułów na blogu, reprezentuje swoich klientów w sądzie, dążąc do osiągnięcia najlepszych dla nich rozwiązań.

email telefon LinkedIn

Zobacz pozostałe wpisy autora

Kancelaria Prawa Rodzinnego w Poznaniu