Stosownie do treści przepisu art. 133 KRO oboje rodziców ma obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przepis ten dotyczy także dziecka pełnoletniego. Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 KRO, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców.
Oboje rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka, których maksymalny zakres finansowy stanowią zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, określane nie według faktycznie osiąganych dochodów, ale według tego, jakie dochody może osiągać zobowiązany przy założeniu, że dokłada wszelkich starań i swoje możliwości zarobkowe w pełni wykorzystuje. Ustalenie przez Sąd wysokości świadczeń alimentacyjnych w konkretnej sprawie zależy od wykazania ich w postępowaniu dowodowym przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego i wiedzy ogólnej.
Zgodnie z treścią art. 133 § 3 KRO rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
Zgodnie z art. 138 KRO w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Szczególnym przykładem zmiany stosunków w rozumieniu art. 138 KRO jest wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka wskutek osiągnięcia przezeń samodzielności ekonomicznej w takim wymiarze, że może ono samodzielnie zaspokajać swoje potrzeby. Zdolność dziecka do samodzielnego utrzymywania się jest kryterium decydującym o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego rodziców (por. komentarz do art. 138 KRO, Marek Andrzejewski).
W tym miejscu wskazać trzeba, iż istotą obowiązku alimentacyjnego jest wspomożenie osoby uprawnionej do momentu osiągnięcia przez nią samodzielności. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności- przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego (por. wyrok SN z 14 listopada 1997 r., sygn. akt. III CKN 217/97.
Sprawa sądowa opracowana przez Kancelarię
Orzekając w niniejszej sprawie, na podstawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, zdaniem Sądu powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego zasługiwało na uwzględnienie. W czasie orzekania w zakresie alimentów w 2010 r. pozwany był małoletni, kontynuował naukę w gimnazjum. Konieczność tego obowiązku była wówczas oczywista i zasadna, a alimenty strony ustaliły wówczas na kwotę 550 zł miesięcznie. Niemniej jednak, sytuacja życiowa i możliwości zarobkowe pozwanego od tego czasu znacząco zmieniły się.
Po ukończeniu nauki w szkole średniej pozwany rozpoczął studia na kierunku informatyka na Uniwersytecie (…)- (…) w O.. Natomiast w lutym pozwany został skreślony z listy studentów, bowiem złożył pisemne oświadczenie o rezygnacji ze studiów. Wówczas pozwany postanowił szukać pracy. Początkowo pracował w restauracji w K., zaś od 23 kwietnia podjął pracę za granicą w Holandii na okres 12 tygodni.
W ocenie Sądu, skoro pozwany przerwał studia i rozpoczął pracę, jest w stanie utrzymać się samodzielnie, co niewątpliwie stanowi o zasadności uchylenia obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego. Natomiast pozostawienie dotychczasowych alimentów doprowadziłoby do pokrzywdzenia strony powodowej. Powód płaciłby na utrzymanie pozwanego w sytuacji, gdy jest on w stanie utrzymać się samodzielnie. Pozwany bowiem pracuje za granicą i gromadzi środki finansowe. Natomiast od października 2018 r. zamierza kontynuować naukę na tym samym kierunku, lecz już w systemie zaocznym. Dalsze przedłużanie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego byłyby zatem rażąco niesprawiedliwe i sprzeczne z istotą alimentów. Wyrok Sądu Rejonowego- III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 3 lipca 2018 r. III RC 80/18
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.